Γεωχημικές «νεκροψίες» πλανητών δείχνουν ότι δεν είμαστε μόνοι στο σύμπαν. Ancient stars shed light on Earth's similarities to other planets

Όσες περισσότερες ομοιότητες βρίσκουμε ανάμεσα στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και σε εκείνους γύρω από άλλα άστρα, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες ότι η Γη δεν είναι ασυνήθιστη. Image shows accretion of rocky material to a white dwarf. The rocks have been stripped from a metallic spherical core still orbiting the white dwarf. An Earth-like planet looms in the distance signifying the Earth-like nature of the rocky material. Credit: University of California, Los Angeles/Mark A. Garlick / markgarlick.com

Η Γη δεν φαίνεται να έχει κάποια ιδιαίτερη σύσταση, καθώς αρκετοί βραχώδεις εξωπλανήτες εμφανίζουν παρόμοιες ιδιότητες, σύμφωνα με επιστήμονες στις ΗΠΑ που έκαναν τις πρώτες γεωχημικές αναλύσεις σε απομεινάρια διαλυμένων πλέον πλανητών γύρω από άλλα άστρα. Η «νεκροψία» -ένας νέος τρόπος μελέτης των εξωπλανητών- δείχνει ότι άλλοι κόσμοι πιθανότατα έχουν παρεμφερή γεωχημική σύσταση με τον δικό μας.

Οι συνεργαζόμενοι γεωχημικοί και αστροφυσικοί, με επικεφαλής τον καθηγητή γεωχημείας και κοσμοχημείας Έντουαρντ Γιανγκ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια- Λος Άντζελες (UCLA), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», μελέτησαν έξι λευκούς νάνους σε απόσταση 200 έως 650 ετών φωτός από τη Γη, γύρω από τους οποίους περιφέρονται τα υπολείμματα πλανητών.

Η ανάλυση των απομειναριών αυτών εμφάνισε μια γεωχημική «υπογραφή» που παραπέμπει σε πλανήτες όπως η Γη και ο Άρης. Αυτό αποτελεί άλλη μια ένδειξη ότι πλανήτες παρόμοιοι με τον δικό μας αφθονούν στο γαλαξία μας.

UCLA researchers Benjamin Zuckerman, Beth Klein, Alexandra Doyle, Hilke Schlichting, Edward Young (left to right). Credit: Christelle Snow/UCLA

«Όσες περισσότερες ομοιότητες βρίσκουμε ανάμεσα στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και σε εκείνους γύρω από άλλα άστρα, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες ότι η Γη δεν είναι ασυνήθιστη. Και όσους περισσότερους πλανήτες σαν τη Γη ανακαλύπτουμε, τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες εύρεσης ζωής, όπως τουλάχιστον εμείς την καταλαβαίνουμε», δήλωσε ο Γιανγκ.

Προηγούμενες έρευνες είχαν συμπεράνει ότι οι περισσότεροι βραχώδεις πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα σχηματίστηκαν παρουσία υψηλών επιπέδου οξυγόνου, ένας μεγάλος βαθμός οξείδωσης που αντανακλά τις πρωταρχικές συνθήκες που επικρατούσαν γύρω από τον Ήλιο.

Οι λευκοί νάνοι είναι αχνοί πυρήνες νεκρών πλέον άστρων που εξάντλησαν τα καύσιμά τους και απέβαλαν στο διάστημα τα εξωτερικά στρώματά τους, κάτι που κάποτε θα κάνει και ο Ήλιος μας, καθώς επίσης το 90% των άστρων του γαλαξία μας. Οι λευκοί νάνοι είναι απίστευτα πυκνοί (ένα κουταλάκι της ύλης τους έχει βάρος πέντε τόνων), πράγμα που δημιουργεί γύρω τους ένα ισχυρό βαρυτικό πεδίο. Γύρω από αυτά τα άστρα προσελκύονται και κινούνται αέρια διάσπαρτα με βαριά χημικά στοιχεία (πυρίτιο, μαγνήσιο, σίδηρο, άνθρακα, άζωτο, οξυγόνο), τα οποία κατά πάσα πιθανότητα προέρχονται από πρώην εξωπλανήτες, οι οποίοι κάποτε «καταβροχθίστηκαν» από τα άστρα τους.

Το φως αυτών των άστρων, καθώς διασχίζει τις «ατμόσφαιρές» τους και φθάνει έως τη Γη, περιέχει πολύτιμα στοιχεία, από τα οποία είναι δυνατό να εξαχθούν συμπεράσματα για τη σύσταση των πλανητών που κάποτε υπήρχαν σε αυτά τα αστρικά συστήματα. Η νέα μέθοδος των επιστημόνων, που αναλύει τη γεωχημεία των εξωπλανητών, εστίασε σε ένα θεμελιώδες χαρακτηριστικό, την ποσότητα οξειδωμένου σιδήρου στα πλανητικά απομεινάρια, η οποία βρέθηκε να είναι παρόμοια με της Γης, του Άρη και πολλών αστεροειδών, αλλά όχι του Ερμή.

Στο μέλλον οι επιστήμονες θα μελετήσουν ακόμη περισσότερο τη «γειτονιά» και άλλων λευκών νάνων για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα τους.

Πηγές: A.E. Doyle el al., "Oxygen fugacities of extrasolar rocks: Evidence for an Earth-like geochemistry of exoplanets," Science (2019). science.sciencemag.org/cgi/doi … 1126/science.aax3901 - https://phys.org/news/2019-10-ancient-stars-earth-similarities-planets.html - https://www.skai.gr/news/technology/geoximikes-nekropsies-planiton-deixnoun-oti-den-eimaste-monoi-sto-sympan

Μήπως έχουμε φτάσει στα όρια της επιστημονικής γνώσης; Human intelligence: have we reached the limit of knowledge?

Despite huge advances in science over the past century, our understanding of nature is still far from complete. Not only have scientists failed to find the Holy Grail of physics—unifying the very large (general relativity) with the very small (quantum mechanics) – they still don't know what the vast majority of the universe is made up of. The sought after Theory of Everything continues to elude us. And there are other outstanding puzzles, too, such as how consciousness arises from mere matter. Will science ever be able to provide all the answers? Credit: Mike Ver Sprill/Shutterstock

Παρά τις μεγαλειώδεις εξελίξεις στην επιστήμη τον περασμένο αιώνα, η κατανόησή μας για τον κόσμο στον οποίο ζούμε εξακολουθεί να μην είναι πλήρης. Οι επιστήμονες όχι απλά δεν έχουν καταφέρει να βρουν το Άγιο Δισκοπότηρο της φυσικής - το σημείο όπου διασταυρώνονται η θεωρία της σχετικότητας με την κβαντική μηχανική - αλλά δεν γνωρίζουν ακόμα από τι φτιάχτηκε το σύμπαν. Η περιζήτητη Θεωρία των Όλων συνεχίζει να μας διαφεύγει. Και υπάρχουν πολλά δύσκολα ακόμα παζλ που καλούμαστε να λύσουμε… Θα μπορέσει όμως ποτέ η επιστήμη να μας δώσει όλες τις απαντήσεις που ζητάμε ή  έχουμε φτάσει στα όρια της γνώσης;

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι προϊόν μιας τυφλής και μη καθοδηγούμενης εξέλιξης. «Σχεδιάστηκε» για την επίλυση πρακτικών προβλημάτων που έχουν να κάνουν με την επιβίωση και την αναπαραγωγή μας και ίσως όχι για να ξεδιπλώσει το κουβάρι του σύμπαντος. Αυτή η συνειδητοποίηση οδήγησε μερικούς φιλόσοφους να ενστερνιστούν μια περίεργη μορφή απαισιοδοξίας, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν πράγματα που δεν θα καταλάβουμε ποτέ. Επομένως, η ανθρώπινη επιστήμη θα έρθει αντιμέτωπη με ένα απροσπέλαστο όριο - και ίσως να έχει βρεθεί αντιμέτωπη με αυτό ήδη.

American linguist and philosopher Noam Chomsky

Ανάμεσα σε αυτούς είναι και ο Αμερικανός φιλόσοφος και ακτιβιστής Νόαμ Τσόμσκι, ο οποίος υποστηρίζει ότι οι απαντήσεις σε  ορισμένες ερωτήσεις μπορεί να είναι καταδικασμένες να παραμείνουν «μυστήρια».

Οι στοχαστές που υποστηρίζουν τη θεωρία του «μυστηρίου», που προαναφέρθηκε, δίνουν εξέχοντα ρόλο σε βιολογικά επιχειρήματα και αναλογίες, σημειώνει σε άρθρο του το «The Conversation». Ο φιλόσοφος Τζέρι Φόντορ, στο βιβλίο του «Modularity of Mind» του 1983, ισχυρίστηκε ότι υπάρχει ένα αναπόφευκτο όριο σε «σκέψεις που είμαστε ανίκανοι να σκεφτούμε».

Ομοίως, ο φιλόσοφος Colin McGinn έχει υποστηρίξει σε μια σειρά βιβλίων και άρθρων ότι ο ανθρώπινος νους πάσχει από «γνωσιακό κλείσιμο» σε σχέση με ορισμένα προβλήματα. Ακριβώς όπως τα σκυλιά ή οι γάτες δεν θα καταλάβουν ποτέ τους πρωταρχικούς αριθμούς, έτσι και ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν θα συλλάβει πότε κάποια από τα θαύματα του κόσμου, υποστηρίζει. Ο McGinn υποψιάζεται ότι προβλήματα όπως το πώς οι φυσικές διαδικασίες στον εγκέφαλό μας δημιουργούν τη συνείδηση, καταλήγουν σε αναξιόπιστα φιλοσοφικά αφηγήματα, γιατί οι αληθινές λύσεις τους είναι απλά απρόσιτες για το ανθρώπινο μυαλό. Ο ίδιος ο McGinn είναι πεπεισμένος ότι υπάρχει στην πραγματικότητα μια απόλυτα φυσική λύση στο πρόβλημα του νου και του σώματος, αλλά ότι οι ανθρώπινοι εγκέφαλοι δεν θα το βρουν ποτέ.

Έχει όμως στα αλήθεια βάση αυτό το επιχείρημα; Θεωρήστε ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν εξελίχθηκε για να ανακαλύψει την προέλευσή του. Και όμως κάπως καταφέραμε να κάνουμε ακριβώς αυτό. Ίσως οι πεσιμιστές δεν υπολογίζουν κάτι σημαντικό...

Οι θιασώτες της θεωρίας των άλυτων μυστηρίων τείνουν να βλέπουν τα πράγματα είτε άσπρα είτε μαύρα. Πιστεύουν πως ή θα βρούμε τις απαντήσεις που ψάχνουμε δηλαδή ή θα πέσουμε σε έναν μεταφορικό τοίχο επειδή δεν μπορούμε να τις βρούμε.  Μια άλλη πιθανότητα, όμως, που συχνά αγνοούν, είναι αυτής της αργής απόδοσης των προσπαθειών μας. Η επίτευξη των ορίων της έρευνας μπορεί να μην είναι σαν να πέφτουμε πάνω σε ένα τείχος, αλλά ίσως σαν να έχουμε βαλτώσει σε ένα έλος. Συνεχίζουμε να επιβραδύνουμε, ακόμη και όταν ασκούμε όλο και περισσότερη προσπάθεια για να βγούμε από αυτό, χωρίς όμως να υπάρχει ένα ξεκάθαρο σημείο που να σηματοδοτεί ότι δεν θα υπάρξει κάποια πρόοδος και θα μπορέσουμε να βγούμε από αυτό.

Ένα άλλο φιλοσοφικό ερώτημα που τίθεται στον αντίποδα της υπόθεσης ότι δεν θα φτάσουμε ποτέ την απόλυτη αλήθεια της επιστήμης, είναι το εξής: Μήπως μπορεί να βρεθούμε αντιμέτωποι με την απόλυτη αλήθεια αλλά να μην την καταλάβουμε ποτέ;

Quantum physicist Richard Feynman

Όπως σημειώνει ο μεταδιδακτορικός ερευνητής της Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Maarten Boudry, στο «The Conversation», σύμφωνα με την κβαντική μηχανική, τα σωματίδια μπορούν να βρίσκονται σε δύο μέρη ταυτόχρονα ή να εμφανίζονται τυχαία από κενό χώρο. Ενώ αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο να το κατανοήσει κανείς, η κβαντική θεωρία οδηγεί σε απίστευτα ακριβείς προβλέψεις. Τα «παράξενα» φαινόμενα της κβαντικής έχουν μάλιστα επιβεβαιωθεί από διάφορες πειραματικές δοκιμές και οι επιστήμονες τώρα δημιουργούν επίσης εφαρμογές που βασίζονται στη θεωρία. Ακόμη και ο κβαντικός φυσικός Richard Feynman παραδέχεται όμως το εξής: «Νομίζω ότι μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι κανείς δεν κατανοεί την κβαντική μηχανική». 

Οι πεσιμιστές της φιλοσοφίας της επιστήμης ξεχνούν ίσως πόσο απίστευτες έμοιαζαν θεωρίες που σήμερα μας είναι αντιληπτές όταν πρώτο - παρουσιάστηκαν. Τίποτα στις «εργοστασιακές μας ρυθμίσεις» δεν μας είχε προετοιμάσει για να δεχτούμε το ηλιοκεντρικό σύστημα, την εξελικτική βιολογία ή τη θεωρία της σχετικότητας.

Οι προεκτάσεις του ανθρώπινου νου

Are we cognitively closed to cosmology? Credit: Mohamed Ali Elmeshad/Shutterstock

Μπορούν οι εγκέφαλοί μας να απαντήσουν πραγματικά σε όλες τις πιθανές ερωτήσεις και να καταλάβουν όλα τα προβλήματα; Αυτό εξαρτάται από το αν μιλάμε για τους εγκεφάλους ως όργανα και μόνο ή και τις προεκτάσεις τους. Υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν μπορούμε να κάνουμε μόνο με τον εγκέφαλό μας.

Για παράδειγμα, τα βοηθητικά αισθητήρια όργανα μας δεν μπορούν να ανιχνεύσουν το υπεριώδες φως, τα υπερηχητικά κύματα, τις ακτίνες Χ ή τα κύματα βαρύτητας. Αλλά αν είμαστε εξοπλισμένοι με κάποια τεχνολογία, μπορούμε να παρατηρήσουμε όλα αυτά τα φαινόμενα. Για να ξεπεραστούν οι αντιληπτικοί μας περιορισμοί, οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει μια σειρά εργαλείων και τεχνικών: μικροσκόπια, ταινίες ακτίνων Χ, μετρητές Geiger, ανιχνευτές ραδιοφωνικών κυμάτων και ούτω καθεξής.

Andy Clark says that our minds extend out into the world, incorporating tools and other minds in order to think. Photo-Illustration by Alma Haser

Όλες αυτές οι συσκευές επεκτείνουν την εμβέλεια του μυαλού μας, μεταφέροντας τις φυσικές διαδικασίες σε κάποια μορφή που τα αισθητήρια όργανά μας μπορούν να αφομοιώσουν. Με παρόμοιο τρόπο, χρησιμοποιούμε και απλά αντικείμενα (όπως το χαρτί και το μολύβι) για να αυξήσουμε σημαντικά την ικανότητα μνήμης του εγκεφάλου μας. Σύμφωνα με τον Βρετανό φιλόσοφο Andy Clark, το μυαλό μας κυριολεκτικά εκτείνεται πέρα από το κρανίο μας, με τη μορφή φορητών υπολογιστών, οθονών υπολογιστών, χαρτών και αρχείων.

Τα μαθηματικά είναι επίσης μια άλλη φανταστική τεχνολογία που επεκτείνει τη σκέψη μας, η οποία μας επιτρέπει να αναπαριστούμε έννοιες που δεν μπορούσαμε να σκεφτούμε με τους εγκεφάλους μας και μόνο ως εργαλείο. Για παράδειγμα, κανένας επιστήμονας δεν θα μπορούσε να ελπίζει ότι θα σχηματίσει μια πνευματική αναπαράσταση όλων των πολύπλοκων διαδικασιών αλληλοσύνδεσης που αποτελούν το κλιματικό μας σύστημα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κατασκευάσαμε μαθηματικά μοντέλα και υπολογιστές…

Ο ρόλος της σωρευτικής γνώσης

Εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός ότι μπορούμε να επεκτείνουμε τον νου μας και στον νου των συνανθρώπων μας. Αυτό που κάνει το είδος μας μοναδικό είναι ότι έχουμε τη δυνατότητα να σωρεύουμε πολιτιστική γνώση. Ένας πληθυσμός ανθρώπινων εγκεφάλων είναι πολύ πιο... έξυπνος από κάθε μεμονωμένο εγκέφαλο.

Η επιστήμη άλλωστε είναι μια κατ’εξοχήν συνεργατική υπόθεση. Είναι αυτονόητο ότι κανένας επιστήμονας δεν θα είναι ικανός να ξετυλίξει τα μυστήρια του σύμπαντος από μόνος του. Αλλά συλλογικά οι επιστήμονες μπορούν να το κάνουν. Όπως έγραψε ο Νεύτωνας, «θα μπορούσε να δει περισσότερα αν στεκόταν στους ώμους γιγάντων».

Σήμερα, όλο και λιγότεροι άνθρωποι κατανοούν τι συμβαίνει στην αιχμή της θεωρητικής φυσικής. Η ενοποίηση της κβαντικής μηχανικής και της θεωρίας της σχετικότητας θα είναι αναμφισβήτητα εξαιρετικά δύσκολη. Το ίδιο ισχύει και για την κατανόησή μας για το πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος δημιουργεί συνείδηση, νόημα και σκοπιμότητα. Αλλά υπάρχει στα αλήθεια κάποιος καλός λόγος να υποθέσουμε ότι αυτά τα ερωτήματα δεν θα απαντηθούν ποτέ;

Ένα πείραμα...

’Simpletons.’ Credit: Sebastian Kaulitzki/Shutterstock

Ας κάνουμε ένα πείραμα σκέψης. Φανταστείτε ότι κάποιοι «εξωγήινοι ανθρωπολόγοι» είχαν επισκεφτεί τον πλανήτη μας πριν από περίπου 40.000 χρόνια για να ετοιμάσουν μια επιστημονική έκθεση σχετικά με τις γνωστικές δυνατότητες του είδους μας. Θα μπορούσαν να φανταστούν ότι αυτοί οι παράξενοι γυμνοί πίθηκοι που ζούσαν στον πλανήτη θα μπορούσαν ποτέ να ανακαλύψουν τη δομή του ηλιακού μας συστήματος, την καμπυλότητα του χωροχρόνου ή ακόμα και τις δικές τους εξελικτικές καταβολές; Τη στιγμή εκείνη, όταν οι πρόγονοί μας ζούσαν ακόμα σε μικρές ζώνες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, μια τέτοια εξέλιξη θα φάνταζε πολύ απίθανη.

We’ve come a long way. Credit: iurii/Shuttestock

Αν και οι άνθρωποι είχαν αρκετά εκτεταμένες γνώσεις για τα ζώα και τα φυτά στο άμεσο περιβάλλον τους και γνώριζαν αρκετά για τη φυσική των καθημερινών αντικειμένων, δεν υπήρχε διαφαινόμενη προοπτική επιστημονική δραστηριότητα. Δεν υπήρχε γραφή, μαθηματικά, καμία τεχνητή συσκευή για την επέκταση της γκάμας των αισθητήριων οργάνων μας. Κατά συνέπεια, σχεδόν όλες οι πεποιθήσεις των ανθρώπων αυτών για την ευρύτερη δομή του κόσμου ήταν εντελώς λανθασμένες. Τα ανθρώπινα όντα δεν είχαν ιδέα για τις πραγματικές αιτίες των φυσικών καταστροφών, των ασθενειών ή σχεδόν οποιουδήποτε άλλου φυσικού φαινομένου.

We know about non-Euclidean geometry and space-time curvature, courtesy of Einstein’s general theory of relativity. Credit: Balcer/wikimedia commons

Από βιολογική άποψη, δεν είμαστε διαφορετικοί από ό, τι ήμασταν πριν από 40.000 χρόνια, αλλά τώρα γνωρίζουμε τα βακτηρίδια και τους ιούς, το DNA και τα μόρια, τα σουπερνόβα και τις μαύρες τρύπες, το πλήρες φάσμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος και μια ευρεία σειρά άλλων περίεργων πραγμάτων. Γνωρίζουμε επίσης τη μη-Ευκλείδεια γεωμετρία και την καμπυλότητα χωροχρόνου. Τα μυαλά μας έχουν φτάσει σε αντικείμενα εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τον πλανήτη μας, αλλά και σε εξαιρετικά μικροσκοπικά αντικείμενα πολύ κάτω από τα αντιληπτικά όρια των αισθητήριων οργάνων μας. Χρησιμοποιώντας διάφορες επιστημονικές κατακτήσεις και εργαλεία, οι άνθρωποι έχουν επεκτείνει σημαντικά την κατανόησή τους για τον κόσμο.

Η βιολογία δεν είναι πεπρωμένο

Daniel Dennett, Lawrence Krauss and Massimo Pigliucci discuss The Limits Of Science @ Het Denkgelag

Το παραπάνω πείραμα σκέψης πρέπει να είναι μια συμβουλή ενάντια στην απαισιοδοξία για την ανθρώπινη γνώση. Ποιος ξέρει τι άλλες συσκευές που θα επεκτείνουν το μυαλό μας και τι θα ανακαλύψουμε για να ξεπεράσουμε τους βιολογικούς μας περιορισμούς;

Αν αναλογιστείτε αυτό που έχουμε ήδη επιτύχει στο διάστημα του μικρού μας περάσματος από το σύμπαν, το να θεωρήσουμε ότι έχουμε πεπεράσει το σύμπαν της γνώσης είναι τουλάχιστον αλαζονικό. Η βιολογία άλλωστε δεν είναι πεπρωμένο.

«Μόλις θέσετε μια ερώτηση που ισχυρίζεστε ότι δεν θα μπορέσουμε ποτέ να απαντήσουμε, ενεργοποιείτε την ίδια τη διαδικασία που μπορεί να αποδείξει εσάς λάθος: θέτετε ένα θέμα προς έρευνα», όπως εύστοχα το θέτει ο φιλόσοφος Daniel Dennett.

Πηγές: https://theconversation.com/human-intelligence-have-we-reached-the-limit-of-knowledge-124819 - https://tvxs.gr/news/sci-tech/mipos-exoyme-ftasei-sta-oria-tis-epistimonikis-gnosis

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble φωτογραφίζει διαστρικό κομήτη. Hubble Observes 1st Confirmed Interstellar Comet

Η ταχύτητα και η τροχιά του κομήτη επιβεβαιώνουν ότι προέρχεται έξω από το δικό μας ηλιακό σύστημα. This is a time-lapse sequence compressing Hubble Space Telescope observations of comet 2I/Borisov, spanning a seven-hour period. As the second known interstellar object to enter our solar system, the comet is moving along at a breakneck speed of 110,000 miles per hour. To photograph the comet Hubble has to track it, like a photographer tracking a racetrack horse. Therefore, background stars are streaked in the exposure frames. An artificial satellite also crosses the field of view. Hubble reveals a central concentration of dust around an unseen nucleus. Credits: NASA, ESA and J. DePasquale (STScI)

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA κατάφερε να καταγράψει την καλύτερη έως τώρα εικόνα του διαστρικού κομήτη 2I/Borisov ή C/2019 Q4 (Borisov). Η ταχύτητα και η τροχιά του κομήτη επιβεβαιώνουν ότι προέρχεται έξω από το δικό μας ηλιακό σύστημα.

interstellar visitor – Comet 2I/Borisov – whose speed and trajectory indicates it is from outside of our solar system. This Hubble image, taken on Oct. 12, is the sharpest ever view of the comet. Hubble reveals a central concentration of dust around the solid icy nucleus. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center

Η φωτογραφία του Hubble λήφθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. Ο κομήτης απείχε απόσταση 260 εκατομμυρίων μιλίων από τη Γη και κατευθύνεται προς τον Ήλιο. Η ταχύτητά του τώρα είναι 110.000 μιλίων την ώρα. Στις 7 Δεκεμβρίου 2019 θα περάσει από την πλησιέστερη στον ήλιο απόσταση, περίπου δυο φορές την απόσταση Γης – ήλιου.

Ο κομήτης 2I/Borisov είναι το δεύτερο διαστρικό αντικείμενο που γνωρίζουμε ότι έχει περάσει μέσα από το ηλιακό μας σύστημα. Το 2017, διαπιστώθηκε ο πρώτος διαστρικός επισκέπτης, ένα αντικείμενο που ονομάστηκε Οουμουαμούα.

Πηγές: https://www.nasa.gov/feature/goddard/2019/hubble-observes-1st-confirmed-interstellar-comet - https://physicsgg.me/2019/10/16/το-διαστημικό-τηλεσκόπιο-hubble-φωτογραφί/

Γιατί υπερασπιζόμαστε τη Ροζάβα. Why we fight for Rojava

In Rojava, Kurds and other groups have succeeded in creating autonomous bottom-up structures that have so far resisted successfully the Islamic State, the Assad regime and the attacks by the Turkish government. According to Graeber, the revolution in Rojava is particularly remarkable because it has developed methods to organize economic and political life from the bottom up, largely avoiding hierarchical bureaucracies.

Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές ο τουρκικός στρατός έχει αρχίσει τις επιχειρήσεις κατά μήκος των συνόρων της Βόρειας Συρίας, εισβάλλοντας στο έδαφος της Ροζάβα. Η Τουρκία ελπίζει να συντρίψει το κουρδικό κίνημα, το οποίο έχει χαρακτηρίσει «τρομοκρατικό» και να δημιουργήσει μια ευρεία ζώνη «ασφαλείας» υπό τη δικαιοδοσία της στην Β. Συρία, όπου θα εγκαταστήσει τους Σύρους πρόσφυγες, ώστε να εγκαθιδρύσει ένα εκτεταμένο κέντρο επιρροής και ελέγχου εκείθεν των συνόρων της, αναβαθμίζοντας τον στρατηγικό της ρόλο στην περιοχή.

The Kurds are an ancient and noble people who are now the primary “boots on the ground” against ISIS in the Middle East. They are 35 million strong worldwide, the largest people group on earth without their own homeland. In this stirring talk, Stephen Mansfield tells the story of the Kurds and does so, surprisingly, through the lives of three women.

Πριν ληφθεί η επίσημη απόφαση στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, προηγήθηκε τηλεφώνημα του Ερντογάν με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντ. Τζ. Τραμπ όπου ο τελευταίος έδωσε την «άδειά» του για την επιχείρηση, υποσχόμενος πως τα αμερικανικά στρατεύματα θα αποσυρθούν και δεν θα βοηθήσουν τους, πλέον, αξιόπιστους συμμάχους τους στην μάχη ενάντια στο ISIS, τα αυτόνομα καντόνια της Ροζάβα. Η απόφαση του Τραμπ, μονομερής και δίχως να ενημερώσει κανέναν, προκάλεσε την άμεση αντίδραση και των δύο σωμάτων του Κονγκρέσσου ενάντια στην προδοσία των Κούρδων και μια μικρή ανταρσία στους κόλπους του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ενώ ακόμη και η πρώην πρεσβευτής του στον ΟΗΕ, Νίκκι Χάλεϊ αντέδρασε με μήνυμα όπου υπογράμμιζε πως «η Τουρκία δεν είναι φίλος μας».

Την ίδια στιγμή ασταθούς ταλάντωσης η Ροζάβα απευθύνει κάλεσμα αλληλεγγύης στις κοινωνίες παγκοσμίως. Αυτό το κάλεσμα δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε, δεν μπορούμε παρά να το ακούσουμε, διότι η υπόθεση της Ροζάβα δεν αφορά μόνο τους Κούρδους, ούτε μόνο την Μέση Ανατολή. Η υπόθεση της Ροζάβα αφορά ολόκληρη την καταπιεσμένη ανθρωπότητα.

“The future of the extraordinary feminist and democratic revolution in Rojava is now in danger. The US has announced it will withdraw its military forces from Syria, with whom the Kurdish forces have been fighting against ISIS. This will be a green light for Erdogan’s Turkey to fulfill its threats to attack Rojava and eradicate its nascent democracy. There’s never been a more important time to support Rojava. This clip from Accidental Anarchist shows why it matters.” - Carne Ross

Γιατί όμως; Η σύντομη απάντηση είναι ότι στην Ροζάβα συμβαίνει μια επανάσταση εν κινήσει, που δεν έχει διαφθαρεί, που δεν έχει εκφυλιστεί, που δεν είναι απολίθωμα ή μυθική αφήγηση, μια επανάσταση εν τω γίγνεσθαι. Από την 19^η Ιουλίου του 2012 και επί επτά συναπτά έτη, μέσα στην εμφυλιακή Συρία, τα αυτόνομα καντόνια της Ροζάβα πραγματοποιούν την Δημοκρατική Αυτονομία, πειραματίζονται με τη δημιουργία μιας κοινωνίας δίχως κράτος, γκρεμίζουν στερεότυπα ριζωμένα από αιώνες και τολμούν να συνδημιουργήσουν ένα παρόν που ανοίγει ορίζοντες στο πανανθρώπινο μέλλον.

In the last part of our interview, a special 20 minute discussion with anthropologist David Graeber about anarchism, Syria, building a new kind of democracy, the bureaucracy of activism and his visit to Rojava where the building of a new kind of society is underfoot.

Πώς όμως; Για να δούμε το πεδίο που διανοίγεται στην επικείμενη σύγκρουση, πρέπει να δούμε λίγο την θεσμική και κοινωνική πραγματικότητα της κοινωνικής αυτοθέσμισης στη Ροζάβα, όπως και την χρονικότητά της, το ιστορικό της βάθος. Σε αυτό το σύντομο σημείωμα, μόνο κάποια στοιχεία μπορούμε να αναδείξουμε, που όμως αντανακλούν ένα πλέγμα σημασιών που βασίζονται στο αξιακό πλαίσιο της ισότητας, της ελευθερίας και της άμεσης δημοκρατίας.

Η Ροζάβα αποτελείται από τρία καντόνια, το Αφρίν, το Κομπάνι και το Τζεζιρέ, όπου η πλειονότητα του πληθυσμού είναι κουρδικής καταγωγής, όμως κατοικούν και άλλες πληθυσμιακές ομάδες, όπως Άραβες, Αρμένιοι, Συροϊακωβίτες, κ.α. Όλοι οι πληθυσμοί απολαμβάνουν ισότητα και ισονομία, όπως και θρησκευτική ελευθερία απαράμιλλη όχι μόνο στην Μ. Ανατολή, αλλά και στη Δύση. Στη Ροζάβα κατοικούν άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι απολαμβάνουν πλήρη ισότητα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, απαράμιλλη, όχι μόνο στη Μ. Ανατολή, αλλά και στη Δύση. Οι κάτοικοι της Ροζάβα αποκαλούν το πολιτικό τους σύστημα Δημοκρατική Αυτονομία και προσπαθούν να χτίσουν μία κοινωνία δίχως κράτος και μία συνομοσπονδία πέρα από τα στεγανά του εθνο-κράτους, απαράμιλλη, όχι μόνο στη Μ. Ανατολή των θρησκευτικών απολυταρχιών, μα και στη Δύση των φιλελεύθερων ολιγαρχιών.

Η επανάσταση στη Ροζάβα ξεκίνησε από το Κομπάνι το 2012, όταν τα τοπικά συμβούλια κατέλαβαν κρατικά κτίρια και αντικατέστησαν τους κρατικούς θεσμούς με το συμβουλιακό σύστημα. Τα παράνομα συμβούλια είχαν ήδη συσταθεί από το καταδιωκόμενο κούρδικο κίνημα του PKK και του ντόπιου PYD (Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας), εν μέσω της συριακής εξέγερσης που άρχισε το 2011 για να μετακυλίσει σε εμφύλιο τους επόμενους μήνες, σαν ένα δίκτυο αυτοάμυνας των πληθυσμών της Ροζάβα. Η Άισα Αμπντουλά, από την ηγεσία του PYD, περιγράφει πώς οι λαϊκές συνελεύσεις και τα συμβούλια άνοιξαν από τα κάτω τον ορίζοντα προς την δημοκρατική αυτονομία ως έναν τρίτο δρόμο, πέρα από το μπααθικό καθεστώς του Άσαντ ή την ισλαμική αντιπολίτευση (FSA):

[…] ως κόμμα και ως κίνημα είχαμε μείνει μακριά από τις γενικές συνελεύσεις – επιλύαμε τις ιδεολογικές μας διαφορές στα συνέδρια. Όμως, μετά τις συνελεύσεις ακούγαμε τις απόψεις του κόσμου. Γινόταν προτάσεις, λαμβάνονταν αποφάσεις και δημιουργήθηκε ένας ‘οδικός χάρτης’. Στη συνέχεια δημοσιεύσαμε την πρότασή μας για τη Δημοκρατική Αυτονομία’.[i]

Κατά τη διάρκεια του 2011, ιδρύθηκε το Λαϊκό Συμβούλιο του Δυτικού Κουρδιστάν (MGRK), το οποίο συνένωσε τα συμβούλια σε ένα ενιαίο δίκτυο, δίχως να μετατοπιστεί το κέντρο της λήψης αποφάσεων και της πολιτικής εξουσίας προς τα πάνω. Αντιθέτως, ένα πολύπλοκο σύστημα άμεσης δημοκρατίας δημιουργήθηκε εκ του μηδενός προκειμένου η εξουσία των πολιτών να μείνει αναπαλλοτρίωτη και τα δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια και τεταρτοβάθμια συντονιστικά όργανα να παραμείνουν απλοί εκτελεστές των αποφάσεων της κοινωνίας.

Αυτό το σύστημα αποτελεί μια προσπάθεια πραγμάτωσης του Δημοκρατικού Συνομοσπονδισμού σε πραγματικό ιστορικό χρόνο και υλοποίησης της άμεσης δημοκρατίας εν μέσω εμφυλίου. Σημαντική υπήρξε η στροφή που πήρε το κουρδικό κίνημα, εγκαταλείποντας το πεπαλαιωμένο όραμα ενός εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα που θα κατέληγε σε ακόμη ένα εθνοκράτος, στροφή που περιγράφεται σαφώς στα γραπτά του Αμπντουλάχ Οτσαλάν:

‘Σε αντίθεση με τη συγκεντρωτική διοίκηση και τη γραφειοκρατική άσκηση εξουσίας, ο συνομοσπονδισμός προτείνει την πολιτική αυτοδιεύθυνση, στην οποία όλες οι ομάδες της κοινωνίας και όλες οι πολιτισμικές ταυτότητες εκφράζονται στις τοπικές συναντήσεις, τις γενικές συνελεύσεις και τα συμβούλια. Μια τέτοια δημοκρατία δίνει πολιτικό χώρο σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και επιτρέπει σε διαφορετικές πολιτικές ομάδες να εκφραστούν. Μ’ αυτό τον τρόπο, προωθεί την πολιτική ολοκλήρωση της κοινωνίας συνολικά. Η πολιτική γίνεται μέρος της καθημερινής ζωής’.[ii]

Ο ίδιος ο Οτσαλάν, φυλακισμένος ηγέτης του κουρδικού κινήματος, δεν λειτουργεί ως παραδοσιακός ηγέτης, δίνοντας άνωθεν εντολές, αλλά ως σύμβολο, δίνοντας παροτρύνσεις και θεωρητικά εργαλεία σε ένα κίνημα που δεν ελέγχει διοικητικά ο ίδιος. Αυτή η συνθήκη βοήθησε το PKK να κάνει την αυτοκριτική του και να προσχωρήσει στο πρόταγμα της άμεσης δημοκρατίας, με αφορμή τον διάλογο Οτσαλάν – Μπούκτσιν μέσα από τη φυλακή.

Έτσι, μέσα από τον διάλογο, την αυτοκριτική και την πραγματικότητα των παράνομων συμβουλίων συντάχθηκε το σχέδιο του Δημοκρατικού Συνομοσπονδισμού, που ‘στοχεύει στην αυτονομία της κοινωνίας, δηλαδή σε μια κοινωνία που διοικεί τον εαυτό της μέσω μικρών, αυτοδιευθυνόμενων αποκεντρωμένων μονάδων. Απαιτεί μια διαρκή κοινωνική επανάσταση, που αντανακλάται σε κάθε όψη της κοινωνικής δομής. Όλοι οι θεσμοί είναι αυτοοργανωμένοι και αυτοδιοικούμενοι.’[iii]

The Democratic Federation of Northern Syria, also known as Rojava, managed to free itself from Syria in 2011 during the upheaval of war. Since this revolution, won by both men and women, a peaceful society is forming where women have taken up leading roles in government and wider society.

Δύο σημαντικά στοιχεία πρέπει να τονίσουμε εδώ: α) Την άρνηση του έθνους- κράτους, το οποίο ταυτίζεται με την καταπίεση και την ιεραρχία και β) Την άρνηση της πατριαρχίας, με την αναγνώριση της κεντρικής σπουδαιότητας των γυναικών. Σύμφωνα με τα λόγια του Οτσαλάν: ‘[…] κανένα κίνημα δεν έχει πιθανότητα να δημιουργήσει μια πραγματική και βιώσιμη ελεύθερη κοινωνία, αν ταυτόχρονα δεν γίνει βασικό κομμάτι της πρακτικής του η απελευθέρωση των γυναικών’, πράγμα που σημαίνει ότι ‘αν θέλουμε να οικοδομήσουμε μια κοινωνία χωρίς κράτος, πρέπει να ξεπεράσουμε την πατριαρχία.’[iv]

Αυτό το όραμα έδωσε έναν νέο, αμεσοδημοκρατικό προσανατολισμό στο κουρδικό κίνημα, το οποίο, ώριμα τόλμησε να τον θέσει σε εφαρμογή, μόλις υπήρξε το κενό εξουσίας που σήμανε ο συριακός εμφύλιος. Από το 2012 και μετά οι μαχητές και μαχήτριες των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG/YPJ), οργανωμένες από τη βάση σε ανδρικά και γυναικεία τάγματα, συνέτριψαν τους τζιχαντιστές του ISIS και υπερασπίστηκαν τις περιοχές τους, ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός εμπλεκόταν σε μια πρωτοφανούς δημιουργικότητας αυτοθέσμιση.

Η Δημοκρατική Αυτονομία υλοποιήθηκε στο πολιτικό μοντέλο που βασίζεται στην αυτονομία της τοπικής κομμούνας, στην οποία ενσωματώνονται οι συνελεύσεις των γειτονιών. Η κομμούνα είναι το πολιτικό κέντρο της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης, ο τόπος της πολιτικής απόφασης και του αναπαλλοτρίωτου δικαιώματος της πολιτικής ισότητας, της ισονομίας, της ατομικής ελευθερίας και της εξάλειψης της αντιπροσώπευσης.

Συνοπτικά, το αμεσοδημοκρατικό πολιτικό σύστημα της Ροζάβα συναρθρώνεται σε τέσσερα επίπεδα, από τα οποία το πλέον σημαντικό είναι τα συμβούλια των συνοικιών, ο τόπος των πραγματικών πολιτικών αποφάσεων. Από τα κάτω προς τα άνω, τα επίπεδα είναι:

An in-depth look into the inner workings of the commune system of Rojava and how they work in practice; I also call for people to form communes throughout North America and the world.

Α) Η κομμούνα, που περιλαμβάνει τα νοικοκυριά μιας γειτονιάς ή ενός χωριού. Οι ανοιχτές συνελεύσεις κάθε κομμούνας γίνονται στο Σπίτι του Λαού (mala gel) που είναι ανοιχτό για όλους διαρκώς, όπου συζητούνται και επιλύονται τα τοπικά, καθημερινά προβλήματα, μα και οι συνολικές πολιτικές. Επίσης υπάρχει το Σπίτι των Γυναικών (mala jin) ως κέντρο της γυναικείας αυτοδιεύθυνσης.

Β) Η συνοικία, που είναι δευτεροβάθμιο όργανο συντονισμού, αποτελούμενοι από επτά έως τριάντα κομμούνες. Στο συμβούλιο της συνοικίας μετέχουν εκπρόσωποι – όχι αντιπρόσωποι! – των κομμούνων οι οποίοι εκλέγονται ως πρέσβεις, για σύντομο χρονικό διαστημα, με συγκεκριμένες εντολές και υποκείμενοι στην άμεση ανακλητότητά τους και τη λογοδοσία στην συνέλευσή τους.

Γ) Άμεση ανακλητότητα και κοινωνικός έλεγχος είναι τρόποι αυτοπεριορισμού και αναχώματα σε οποιαδήποτε μετατόπιση της εξουσίας προς τα πάνω, που ισχύουν φυσικά και για τους διακόσιους εκπροσώπους των συνοικιών που συνθέτουν το συντονιστικό συμβούλιο της περιφέρειας.

Δ) Τέλος το Λαϊκό Συμβούλιο του Δυτικού Κουρδιστάν (MGRK) αποτελείται από το σύνολο των περιφερειακών συμβουλίων και είναι υπεύθυνο για την χάραξη και την πρόταση συνολικών πολιτικών, οι οποίες μπορούν να επικυρωθούν μόνο από τις κομμούνες βάσεις.

Σε αυτά τα τέσσερα επίπεδα σχηματίζονται επίσης επιτροπές αυτοδιεύθυνσης με τους ίδιους όρους (ανοιχτότητα, κοινωνικός έλεγχος, άμεση ανακλητότητα) σε οκτώ επιμέρους τομείς, που είναι οι εξής:

1. Η γυναικεία χειραφέτηση.
2. Η Άμυνα (οι μονάδες άμυνας βρίσκονται αποκλειστικά υπό την άμεση δικαιοδοσία των κομμούνων βάσης).
3. Η οικονομία.
4. Η πολιτική.
5. Η κοινωνία των πολιτών, δηλαδή οι οργανώσεις επαγγελματικών και κοινωνικών ομάδων.
6. Η ελεύθερη κοινωνία, δηλαδή οι οικογένειες, οι νέοι, οι άνεργοι.
7. Η Δικαιοσύνη, που προτείνει την αμοιβαία συναίνεση και όχι την τιμωρία ως μέσο επίλυσης των διαφορών σε συνοικιακό επίπεδο.
8. Η παιδεία, που λαμβάνει χώρα και ως επιμόρφωση στο πρόταγμα του δημοκρατικού συνομοσπονδισμού και ως εκμάθηση της δημοκρατίας μέσω της δημοκρατίας, αφού υπάρχουν ακαδημίες για κάθε έναν από τους οκτώ τομείς του πλέγματος.

Αυτή είναι η αμεσοδημοκρατική πολιτική θέσμιση που λαμβάνει χώρα στη Ροζάβα. Δίπλα σε αυτούς τους θεσμούς, σύντομα τα καντόνια βρέθηκαν στην αναγκαιότητα να στήσουν και θεσμούς πιο συναφείς με τα δυτικά εθνοκράτη, για λόγους άμυνας και διπλωματίας. Όπως περιγράφουν οι συγγραφείς του βιβλίου «Η Επανάσταση στη Ροζάβα», ‘το MGRK συνειδητοποίησε ότι ένα μοντέλο άμεσης δημοκρατίας βασισμένο σε συνελεύσεις, όπως αυτό της Ροζάβα, δύσκολα θα αποκτούσε συμπάθειες διεθνώς […] Δυστυχώς, μια κυβέρνηση με ένα παραδοσιακό κοινοβούλιο όπου θα συμμετείχαν συμβατικά κόμματα, ήταν πιθανότερο να θεωρείται πιο αποτελεσματικό διεθνώς’, καθώς το διεθνές πολιτικό σύστημα είναι δομημένο αποκλειστικά με όρους εθνοκρατικούς.

Έτσι συντάχθηκε το Κοινωνικό Συμβόλαιο της Ροζάβα, ως συνταγματικό πλαίσιο ενός πιο αντιπροσωπευτικού κοινοβουλίου. Το 2014, βάσει αυτού του χάρτη, ανακηρύχθηκε η Δημοκρατική Αυτονομία της Ροζάβα, με την απόρριψη του έθνους-κράτους, την απόρριψη της συγκεντρωτικής διοίκησης, την αποδοχή της ισότητας των φύλων, της πολιτισμικής ελευθερίας, της δημοκρατίας, των κοινωνικών δικαιωμάτων και της οικολογίας. Παρόλο που αυτό το πρώιμο σύνταγμα είναι πιο εξισωτικό από τα επίσημα εθνοκρατικά συντάγματα, παραμένει συντηρητικό εν σχέσει προς την κοινωνική πραγματικότητα της αμεσοδημοκρατικής (συμβουλιακής) αυτοδιεύθυνσης που συμβαίνει στην καθημερινότητα. Παρείχε ωστόσο στα καντόνια τη δυνατότητα διπλωματικών συμμαχιών στο πλαίσιο του τριπλού αγώνα τους διασυνοριακά ενάντια στην Τουρκία, εξωτερικά ενάντια στον ISIS και εσωτερικά ενάντια στις κατεστημένες παραδοσιακές σημασίες και ρόλους.

Έτσι δημιουργήθηκε ένα μοναδικό πολιτικό περιβάλλον πειραματισμού και υλοποίησης της άμεσης δημοκρατίας. Οι πολεμικές και διπλωματικές ανάγκες οδήγησαν σε αυτό που ο Ντέιβιντ Γκρέμπερ ονομάζει μια ‘κατάσταση [επαναστατικής] δυαδικής εξουσίας: απ’ τη μια είναι η δημοκρατική αυτοδιεύθυνση, που μοιάζει πολύ με κυβέρνηση, με υπουργεία, κοινοβούλιο και ανώτερα δικαστήρια […] Απ’ την άλλη υπάρχουν οι δομές βάσης […] όπου η πρωτοβουλία ξεκινά εξ ολοκλήρου από τις λαϊκές συνελεύσεις.’[v] Όμως ανάμεσα στις δύο αυτές θεσμικές συναρθρώσεις, η πραγματική εξουσία βρίσκεται στις δομές βάσης, τις συνελεύσεις. Όπως ο ίδιος ο ανθρωπολόγος παραδέχεται, ‘το ιδιαίτερο στοιχείο συνίσταται στο ότι φαίνεται να είναι η μόνη περίπτωση δυαδικής εξουσίας όπου οι δύο πλευρές δεν είναι μόνο συμμαχικές όπως στη Βολιβία, αλλά έχουν ιδρυθεί από το ίδιο κίνημα και πολλές φορές από τα ίδια άτομα.’

YPJ fighters in Kobani, December 8, 2014 (Biji Kurdistan / Flickr)

Αυτό το ιδιαίτερο στοιχείο οφείλουμε να το προσέξουμε. Ο θεσμικός μηχανισμός δεν είναι ούτε αυτονομημένος ούτε υπεράνω των πολιτικών δομών της κοινωνίας. Αντιθέτως, είναι κατασκευασμένος από αυτές ως εργαλείο για να υπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς, ουσιαστικά της διεθνούς διπλωματίας, και όχι για να λαμβάνει πολιτικές αποφάσεις ανεξάρτητα από τη βούληση της βάσης, ούτε για να διευθύνει τη βάση συγκεντρωτικά. Είναι ένα έκτακτο εργαλείο στην υπηρεσία της δημοκρατικής αυτονομίας και όχι μηχανισμός συγκέντρωσης της εξουσίας αποκομμένος από την κοινωνία. Είναι ένας μηχανισμός συνδιαλλαγής με τη ‘διεθνή κοινότητα’, περιορισμένος στα διεθνή πρότυπα, κατασκευασμένος υπό την πίεση της ανάγκης  να συναφθούν διεθνείς συμφωνίες για ανθρωπιστική και υλική βοήθεια. Ωστόσο, φαίνεται ότι παραμένει αυτό, ένας τεχνικο-διπλωματικός μηχανισμός και όχι μια δομή αποκλειστικής πολιτικής εξουσίας, όπως είναι τα σύγχρονα κράτη. Οι ένοπλες δυνάμεις της Ροζάβα δεν λογοδοτούν σε αυτό τον μηχανισμό, καθώς βρίσκονται υπό την άμεση δικαιοδοσία των αμεσοδημοκρατικών συνελεύσεων βάσης, όπως και οι δομές παιδείας, δικαιοσύνης, οικονομίας.

Τι θα συνέβαινε αν η περιοχή ειρήνευε; Θα υπήρχε κάποια διεκδίκηση εξουσίας από το κεντρικό συριακό καθεστώς; Θα μπορούσε το παράδειγμα της Ροζάβα να είναι η αφετηρία μιας χειραφετημένης ανθρωπότητας; Θα ανθούσε ή θα μαραινόταν; Κάποιοι θέλουν απλώς να την ξεριζώσουν.

Τα ερωτήματα που γεννώνται στη Ροζάβα ξεπερνούν το στενό χωρικό πλαίσιο της Συρίας και το στενό χρονικό πλαίσιο των τελευταίων ετών. Είναι ερωτήματα που αφορούν συνολικά την ανθρωπότητα και την ιστορία, γιατί φέρνουν στον ορίζοντα του πραγματικού το πιο όμορφο όνειρο: την δυνατότητα μιας ελεύθερης, αυτόνομης κοινωνίας. Αν κάτι βλέπουμε ζωντανό και ακτινοβόλο στις κουρδικές περιοχές της Βόρειας Συρίας, είναι το ρητό πρόταγμα της ατομικής και κοινωνικής αυτονομίας.

Απέναντί του ορθώνεται το τουρκικό ολιγαρχικό κράτος, μια μηχανή τρόμου, καταπίεσης και σκοταδισμού.

Το 2018 η Τουρκία εισέβαλλε στο δυτικότερο καντόνι, το Αφρίν, το οποίο και κατέχει με στρατό έκτοτε. Σήμερα εισβάλλει στην υπόλοιπη Ροζάβα, αλλά συμβολικά εισβάλλει και σε όλες τις κοινωνίες που αγωνίζονται. Εισβάλλει στα δικά μας σπίτια, εισβάλλει στο δικό μας παρόν και μέλλον. Γι’ αυτό υπερασπιζόμαστε το παρόν της Ροζάβα, γιατί θέλουμε ένα άλλο, ελεύθερο, ισότιμο, δημοκρατικό παρόν και μέλλον.

[i] Μίχαελ Κναπ, Άνγια Φλαχ και Ερτζάν Αϊμπογά, Η Επανάσταση στη Ροζάβα, εκδ. Άπατρις, 2017, σ. 88.

[ii] A. Öcalan, Democatic Confederalism, Cologne, 2011, σ. 26.

[iii] Η Επανάσταση στη Ροζάβα, σ. 80.

[iv] Ό.π. σ. 79.

[v] Ό.π. σ. 17.

του Αλέξανδρου Σχισμένου

Πηγές: https://thepressproject.gr/giati-yperaspizomaste-ti-rozava/ - https://info-war.gr/david-graeber-from-occupy-wall-street-to-the-revolution-in-rojava/ - https://riseup4rojava.org

Αρχαία όαση στον Άρη ανακάλυψε το Curiosity της NASA. Curiosity finds an ancient oasis on Mars

Tο Curiosity ανακάλυψε στον κρατήρα Gale αρχαία λίμνη, στον βυθό της οποίας εντοπίστηκαν πολλά «ασυνήθιστα άλατα». Μάλιστα, δεν αποκλείστηκε το ενδεχόμενο η συνέχεια της έρευνας να φέρει στο φως τον εντοπισμό μικροβίων ή άλλων μικροοργανισμών. Possible mud cracks preserved in Martian rock. Earthly scientists call this Martian rock slab Old Soaker. It might have formed from the drying of a mud layer more than 3 billion years ago. The view spans about 4 feet (1.2 meters) left-to-right and combines three images taken by the Mars Hand Lens Imager (MAHLI) camera on the arm of NASA’s Curiosity Mars rover. Image credit: NASA/JPL-Caltech/MSSS

Πώς έμοιαζε ο Άρης πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια; Οι επιστήμονες που επιβλέπουν την αποστολή του οχήματος Curiosity στον Άρη έχουν μια σχετικά καλή εικόνα, η οποία βελτιώνεται όλο και περισσότερο, χάρη στα στοιχεία που στέλνει το «ακούραστο» ρόβερ.

This animation illustrates the Sutton Island model of drying lakes on Mars. Sutton Island is a 500-foot-tall (150-meter-tall) section of sedimentary rocks on Mount Sharp – the central mountain in Gale Crater – where Curiosity has been exploring since 2012. The model suggests stream flow from Mount Sharp to the floor of Gale Crater. Salty ponds might have been left behind as the region dried out over time. The rocks enriched with mineral salts, found here by Curiosity, suggest that water vanished slowly, and they suggest a possible, persistent cycle of drying and overflow. Image via ASU Knowledge Enterprise Development/Michael Northrop/NASA.

Η εικόνα αυτή, πλέον, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει λιμνούλες στον πυθμένα του κρατήρα Γκέιλ, πλάτους 150 χλμ, τον οποίο εξερευνά το Curiosity. Στα τοιχώματα του κρατήρα εκτιμάται πως έτρεχαν ρέματα, τα οποία κατέληγαν στον πυθμένα. Με το πέρασμα του χρόνου αυτά τα ρέματα γίνονταν μεγαλύτερα και μετά στέγνωναν, στο πλαίσιο ενός κύκλου που πιθανότατα επαναλήφθηκε πολλές φορές μέσα σε διάστημα εκατομμυρίων ετών.

Αυτό είναι το τοπίο που περιγράφουν οι επιστήμονες του Curiosity σε επιστημονικό άρθρο τους που δημοσιεύτηκε στο Nature Geoscience. Οι ερευνητές εξέλαβαν βράχους πλούσιους σε ορυκτά άλατα που ανακαλύφθηκαν από το ρόβερ ως αποδείξεις για την ύπαρξη ρηχών λιμνών με αλμυρό νερό που βίωσαν επανειλημμένες υπερχειλίσεις και αποξηράνσεις. Τα «κοιτάσματα» αυτά αποτελούν σημάδια διακυμάνσεων στο κλίμα, καθώς το περιβάλλον του Άρη μετατρεπόταν από υγρό στην παγωμένη έρημο που γνωρίζουμε σήμερα.

View as panorama. | This self-portrait of NASA’s Mars rover Curiosity combines 66 exposures taken by the rover’s MAHLI imaging system during the 177th Martian day, or sol, of Curiosity’s work on Mars (February 3, 2013). Credits: NASA/JPL-Caltech

Στόχος των επιστημόνων είναι να εξακριβωθεί πόσο κράτησε αυτή η μετάβαση και πότε έγινε ακριβώς. Τα νέα αυτά ευρήματα ίσως να αποτελούν προάγγελο αυτών που θα προκύψουν καθώς το Curiosity κινείται πως μια περιοχή (“sulfate- bearing unit”- μονάδα παραγωγής θειικού άλατος) η οποία εκτιμάται πως σχηματίστηκε μέσα σε ένα ακόμα πιο ξηρό περιβάλλον- σε αντίθεση με περιοχές χαμηλότερα, όπου το Curiosity ανακάλυψε ίχνη λιμνών νερού.

Ο κρατήρας Γκέιλ αποτελεί το απομεινάρι μιας μεγάλης πρόσκρουσης. Ιζήματα που μεταφέρθηκαν από νερό και ανέμους γέμισαν τον πυθμένα του, στρώμα με στρώμα. Όταν τα ιζήματα σκλήρυναν και στερεοποιήθηκαν, ο άνεμος συνέβαλε στον σχηματισμό του Όρους Σαρπ, στο οποίο ανεβαίνει σήμερα το Curiosity. Το κάθε στρώμα της πλαγιάς του βουνού αποκαλύπτει στοιχεία για μια διαφορετική περίοδο της ιστορίας του Άρη- και για τη μορφή του περιβάλλοντός της.

The video above provides concise background on insights obtained so far via NASA’s Curiosity rover, which has been exploring Gale crater on Mars since 2012. Curiosity has joined other Mars explorers in providing evidence that the red planet must once have been warmer and wetter, likely with liquid water on its surface. Could life have gotten a foothold there? Maybe, and that’s part of what has scientists so intrigued. Credits: NASA/JPL-Caltech

«Πήγαμε στον κρατήρα Γκέιλ επειδή διατηρεί αυτό το μοναδικό ιστορικό ενός μεταβαλλόμενου Άρη» είπε ο Γουίλιαμ Ρέιπιν του Caltech, lead author της έρευνας. «Η κατανόηση του πότε και πώς το κλίμα του πλανήτη άρχισε να εξελίσσεται είναι ένα κομμάτι ενός άλλου παζλ: Πότε και για πόσο ήταν ικανός ο Άρης να υποστηρίξει μικροβιακή ζωή στην επιφάνειά του;».

Πηγές: An interval of high salinity in ancient Gale crater lake on Mars - https://earthsky.org/space/curiosity-rover-ancient-oasis-mars-sutton-island - https://www.naftemporiki.gr/story/1521736/arxaia-oasi-ston-ari-anakalupse-to-curiosity-tis-nasa