Μόλις
100-300 χιλιοστά του δευτερολέπτου είναι αρκετά, γεγονός που δείχνει πόσο βαθιά
καταγράφονται στη μνήμη μας οι αγαπημένες μας μελωδίες. The
human brain can recognise a familiar song within 100 to 300 milliseconds,
highlighting the deep hold favourite tunes have on our memory, a UCL study
finds. Le Corbusier, Three musicians,
1958.
Ο
ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να αναγνωρίσει ένα οικείο τραγούδι μέσα σε 100 ως
300 χιλιοστά του δευτερολέπτου, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην
επιθεώρηση «Scientific
Reports».
Ερευνητές
του Ινστιτούτου για την Ακοή στο University College του Λονδίνου (UCL) θέλησαν να ανακαλύψουν πόσο γρήγορα ο εγκέφαλος αποκρίνεται
σε οικεία μουσικά κομμάτια καθώς και τις διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στον
εγκέφαλο επιτρέποντας την ταχεία αναγνώριση της οικείας μουσικής.
Η…
μουσική μελέτη
Jagiello et
al used electroencephalography and pupillometry to reveal the temporal
signatures of the brain processes that allow differentiation between a
familiar, well liked, and unfamiliar piece of music. Image credit: Gordon Johnson.
Στη
μελέτη συμμετείχαν πέντε άνδρες και πέντε γυναίκες ο καθένας και η καθεμία εκ
των οποίων έδωσαν στους ερευνητές μια λίστα από πέντε τραγούδια τα οποία τους
ήταν πολύ οικεία. Για κάθε εθελοντή οι ερευνητές επέλεξαν ένα από τα οικεία
τραγούδια του και το «ταίριαξαν» με μια μελωδία η οποία ήταν παρόμοια (στο
τέμπο, στην αρμονία, στα φωνητικά και στην ενορχήστρωση) αλλά άγνωστη στον
εθελοντή.
Στη
συνέχεια οι συμμετέχοντες άκουσαν 100 αποσπάσματα (το καθένα διαρκούσε λιγότερο
από ένα δευτερόλεπτο) τόσο του γνωστού όσο και του αγνώστου τους τραγουδιού με
τυχαία σειρά – συνολικά ο καθένας άκουσε περί τα 400 δευτερόλεπτα από τις δύο
μελωδίες. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ηλεκτροεγκεφαλογράφημα το οποίο
καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου καθώς και την τεχνική της
κορημετρίας που μετρά τη διαστολή της κόρης των ματιών (η διαστολή της κόρης θεωρείται
δείκτης νοητικής εγρήγορσης).
Σύμφωνα
με τα ευρήματα, ο ανθρώπινος εγκέφαλος αναγνωρίζει τις οικείες μελωδίες μέσα σε
100 ως 300 χιλιοστά του δευτερολέπτου από τη στιγμή που ξεκινά η μελωδία. Αυτό
αποκαλύφθηκε μέσω αρχικώς διαστολής της κόρης των ματιών η οποία ακολουθείτο
από ενεργοποίηση του εγκεφάλου στην περιοχή που συνδέεται με την ανάσυρση
αναμνήσεων.
Δεν
εντοπίστηκαν τέτοιου είδους διαφορές σε μια ομάδα ελέγχου που αποτελείτο από
φοιτητές στους οποίους ήταν άγνωστα τόσο τα οικεία όσο και τα μη οικεία
τραγούδια των εθελοντών.
Μουσικοθεραπεία για
σοβαρές νόσους
Researchers hope
the findings will support the use of music-based therapy in caring for patients
with conditions like dementia. Diego Velazquez, Three musicians, 1618.
Η
κύρια συγγραφέας της νέας μελέτης καθηγήτρια Μαρία Τσέιτ ανέφερε ότι «με βάση
τα ευρήματά μας αποδεικνύεται πως η αναγνώριση οικείας μουσικής λαμβάνει χώρα
πολύ γρήγορα καθώς ενεργοποιούνται ταχύτατα δομές στην κροταφική περιοχή του
εγκεφάλου. Όλα δείχνουν ότι τα πολύ οικεία μουσικά κομμάτια βρίσκονται βαθιά
ριζωμένα στη μνήμη μας». Σύμφωνα με την καθηγήτρια, τα αποτελέσματα της ίδιας
και της ομάδας της δεν αφορούν μόνο τη βασική έρευνα. «Το να κατανοήσουμε πώς ο
εγκέφαλος αναγνωρίζει οικείες μελωδίες είναι χρήσιμο σε ό,τι αφορά θεραπευτικές
παρεμβάσεις που βασίζονται στη μουσική. Για παράδειγμα υπάρχει αυξανόμενο
ενδιαφέρον σχετικά με χρήση της μουσικής σε ασθενείς με άνοια στους οποίους η
μνήμη της μουσικής φαίνεται να διατηρείται καλά παρά τη συστημική κατάρρευση
όλων των άλλων συστημάτων της μνήμης».
Πηγές: Rapid
Brain Responses to Familiar vs. Unfamiliar Music - an EEG and Pupillometry
study. Scientific Reports, 2019 DOI: 10.1038/s41598-019-51759-9 - http://www.sci-news.com/othersciences/neuroscience/brain-familiar-song-07754.html - https://www.tovima.gr/2019/11/05/science/poso-xrono-xreiazetai-o-egkefalos-gia-na-anagnorisei-ena-oikeio-tragoudi/