Ένα μυστηριώδες φράγμα στο κέντρο του Γαλαξία μας. Astronomers discover enormous 'barrier' separating the center of the Milky Way from the cosmic ray sea

Καλλιτεχνική απεικόνιση του κέντρου του γαλαξία μας, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων γάμα Fermi. Something is keeping the universe's fastest-moving particles from entering the center of our galaxy. An artist's impression of the Milky Way's center, using data from the Fermi Gamma-Ray Space Telescope. (Image credit: NASA Goddard)

Το κέντρο του Γαλαξία μας μπορεί να είναι ακόμη πιο παράξενο από ό,τι πίστευαν οι αστρονόμοι, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Μια ομάδα ερευνητών από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών στη Ναντζίνγκ, ερεύνησε έναν χάρτη ραδιενεργών ακτίνων γάμμα, τη μορφή φωτός με τη μεγαλύτερη ενέργεια στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Η μορφή αυτή μπορεί να προκύψει όταν σωματίδια εξαιρετικά υψηλής ταχύτητας που ονομάζονται κοσμικές ακτίνες, συγκρούονται με τη συνηθισμένη ύλη.

Ο χάρτης αποκάλυψε ότι κάτι κοντά στο κέντρο του γαλαξία μας φαίνεται να επιταχύνει τα σωματίδια σε εκπληκτικές ταχύτητες – παρόμοια με την ταχύτητα του φωτός – και να δημιουργεί μια αφθονία κοσμικών ακτίνων και ακτίνων γάμμα ακριβώς έξω από το γαλαξιακό κέντρο. Ωστόσο, ακόμη και όταν το γαλαξιακό κέντρο εκτοξεύει μια συνεχή καταιγίδα ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας στο διάστημα, κάτι κοντά στον πυρήνα του Γαλαξία μας, εμποδίζει την είσοδο μεγάλου μέρους των κοσμικών ακτίνων από άλλα μέρη του σύμπαντος, ανέφερε η ομάδα σε άρθρο που δημοσίευσε στο περιοδικό «Nature Communications».

Οι ερευνητές περιέγραψαν το φαινόμενο ως ένα αόρατο «φράγμα» που τυλίγεται γύρω από το γαλαξιακό κέντρο και διατηρεί την πυκνότητα των κοσμικών ακτίνων σημαντικά χαμηλότερη από το βασικό επίπεδο που παρατηρείται σε όλο τον υπόλοιπο γαλαξία μας. Με άλλα λόγια, οι κοσμικές ακτίνες μπορούν να βγουν από το γαλαξιακό κέντρο, αλλά δυσκολεύονται να μπουν μέσα.

Πώς λειτουργεί αυτό το κοσμικό φράγμα, ή γιατί υπάρχει, παραμένει ένα μυστήριο.

Το κέντρο του γαλαξία μας βρίσκεται σε απόσταση περίπου 26.000 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Τοξότη. Είναι ένα πυκνό και γεμάτο σκόνη μέρος, που περιέχει πάνω από 1 εκατομμύριο φορές περισσότερα αστέρια ανά έτος φωτός από ό,τι ολόκληρο το ηλιακό σύστημα – όλα τυλιγμένα γύρω από μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα με περίπου 4 εκατομμύρια φορές τη μάζα του ήλιου.

This image zooms in the supermassive black hole Sagittarius A*. It is at the center of the Milky Way galaxy. Credit: NASA

Οι επιστήμονες υποψιάζονται εδώ και καιρό ότι αυτή η μαύρη τρύπα, που ονομάζεται Τοξότης Α*, ή ίσως κάποιο άλλο αντικείμενο στο γαλαξιακό κέντρο, επιταχύνει πρωτόνια και ηλεκτρόνια σε ταχύτητα σχεδόν παρόμοια με αυτή του φωτός, δημιουργώντας κοσμικές ακτίνες που διαχέονται σε όλο τον γαλαξία μας και συνεχίζουν στο διαγαλαξιακό διάστημα. Αυτές οι ακτίνες διαδίδονται μέσα από τα μαγνητικά πεδία του γαλαξία μας, δημιουργώντας έναν ωκεανό σωματιδίων υψηλής ενέργειας που έχει περίπου την ίδια πυκνότητα σε ολόκληρο τον Γαλαξία μας και τον οποίο οι επιστήμονες ονομάζουν «θάλασσα κοσμικών ακτίνων».

Στη νέα τους μελέτη, οι ερευνητές συνέκριναν την πυκνότητα των κοσμικών ακτίνων σε αυτή τη «θάλασσα», με την πυκνότητα των κοσμικών ακτίνων εντός του γαλαξιακού κέντρου. Οι συγκεκριμένες ακτίνες δεν είναι άμεσα ορατές, αλλά οι επιστήμονες μπορούν να τις βρουν στους χάρτες ακτίνων γάμμα του διαστήματος, οι οποίοι ουσιαστικά δείχνουν τα σημεία όπου οι κοσμικές ακτίνες έχουν συγκρουστεί με άλλους τύπους ύλης.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα από το τηλεσκόπιο Fermi Large Area Telescope, η ομάδα επιβεβαίωσε ότι κάτι στο γαλαξιακό κέντρο λειτουργεί όντως ως ένας γιγάντιος επιταχυντής σωματιδίων, εκτοξεύοντας κοσμικές ακτίνες στον γαλαξία. Θα μπορούσε να είναι ο Τοξότης Α*, καθώς οι μαύρες τρύπες θεωρητικά μπορούν να εκτοξεύσουν ορισμένα σωματίδια στο διάστημα, ακόμη και όταν καταβροχθίζουν οτιδήποτε βρίσκεται γύρω τους.

A NASA illustration of a cosmic ray path. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center

Ο χάρτης αποκάλυψε επίσης το μυστηριώδες «φράγμα», ένα σαφές σημείο όπου η πυκνότητα των κοσμικών ακτίνων μειώνεται σημαντικά στην άκρη του γαλαξιακού κέντρου. Η πηγή αυτού του φαινομένου είναι πιο δύσκολο να εντοπιστεί, είπαν οι ερευνητές, αλλά μπορεί να αφορά το συνονθύλευμα των μαγνητικών πεδίων κοντά στον πυκνό πυρήνα του γαλαξία μας. Για παράδειγμα, πυκνά νέφη σκόνης και αερίων κοντά στο γαλαξιακό κέντρο μπορεί να συμπιέζουν τα μαγνητικά πεδία εκεί, δημιουργώντας ένα φράγμα ανθεκτικό στις κοσμικές ακτίνες, πρότεινε η ομάδα στην έρευνά της.

Αυτό που είναι σίγουρο πάντως, είναι ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να καταλάβουν οι επιστήμονες τι ακριβώς συμβαίνει στα παράξενα βάθη του γαλαξία μας.

Πηγές:  Nature Communications - https://www.livescience.com/milky-way-center-cosmic-ray-barrier?utm_source=notification - https://www.inverse.com/science/barrier-in-the-center-of-the-milky-way - https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/astronomoi-anakalypsan-ena-terastio-fragma-sto-kentro-toy-galaxia-mas/

 

 

 

 

Πώς η MUSE ανακάλυψε μια μαύρη τρύπα έξω από τον γαλαξία μας. How to find a black hole with MUSE

Καλλιτεχνική απεικόνιση της μαύρης τρύπας 11 ηλιακών μαζών. Η μαύρη τρύπα εντοπίστηκε στο αστρικό σμήνος NGC 1850 που απέχει περίπου 160.000 έτη φωτός από το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, έναν γειτονικό γαλαξία του Γαλαξία μας. Στην απεικόνιση φαίνεται και το άστρο πέντε ηλιακών μαζών που περιφέρεται γύρω από την μαύρη τρύπα. This artist’s impression shows a compact black hole 11 times as massive as the Sun and the five-solar-mass star orbiting it. The two objects are located in NGC 1850, a cluster of thousands of stars roughly 160,000 light-years away in the Large Magellanic Cloud, a Milky Way neighbor. The distortion of the star’s shape is due to the strong gravitational force exerted by the black hole. Not only does the black hole’s gravitational force distort the shape of the star, but it also influences its orbit. By looking at these subtle orbital effects, a team of astronomers was able to infer the presence of the black hole, making it the first small black hole outside of our galaxy to be found this way. For this discovery, the team used the Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) instrument at ESO’s Very Large Telescope in Chile. Credit: ESO/M. Kornmesser

This image shows NGC1850, a cluster of thousands of stars roughly 160,000 light-years away in the Large Magellanic Cloud, a Milky Way neighbor. The reddish filaments surrounding the cluster, made of vast clouds of hydrogen, are believed to be the remnants of supernova explosions. The image is an overlay of observations conducted in visible light with ESO’s Very Large Telescope (VLT) and NASA/ESA’s Hubble Space Telescope (HST). The VLT captured the wide field of the image and the filaments, while the central cluster was imaged by the HST. Among many stars, this cluster is home to a black hole 11 times as massive as the Sun and to a five-solar-mass star orbiting it. By looking at the star’s orbit, a team of astronomers was able to infer the presence of the black hole, making it the first small black hole outside of our galaxy to be found this way. For this discovery, the team used the Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) instrument at the VLT. Credit: ESO, NASA/ESA/M. Romaniello

Η μαύρη τρύπα εντοπίστηκε στο αστρικό σμήνος NGC1850 χρησιμοποιώντας το όργανο Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) στο Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του ESO στη Χιλή, το οποίο ανέλυε ταυτόχρονα τα φάσματα χιλιάδων άστρων του σμήνους. Τα φάσματα περιέχουν πληροφορίες για την χημική σύνθεση, την θερμοκρασία και την ταχύτητα των άστρων.

Το βίντεο που ακολουθεί περιγράφει την μέθοδο που χρησιμοποίησε μια ομάδα αστρονόμων για να ανακαλύψει μια μικρή μαύρη τρύπα έξω από τον γαλαξία μας:

This animation explains the method used by a team of astronomers to discover a small black hole outside of our galaxy — the first to be found using this technique. They discovered it in the star cluster NGC1850, an image of which appears at the start of the animation. The researchers used the Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) instrument at ESO’s Very Large Telescope in Chile to analyse the spectra of thousands of stars in the cluster at the same time. Spectra (represented in the video by colourful bars) show the light emitted by the stars at different wavelengths and contain information about their chemical composition, temperature and velocity. The animation then focuses on one of the spectra, that of a star five times as massive as our Sun. The dark lines in its spectrum — due to different chemical elements — oscillate back and forth towards blue and red colours. This means that the star is periodically moving towards and away from us. This allowed the astronomers to infer the presence of the eleven-solar-mass black hole influencing the star’s orbit with its strong gravitational force. Credit: ESO/L. Calçada, NASA/ESA/M. Romaniello. Acknowledgement: J.C. Muñoz-Mateos

Το βίντεο εστιάζει στο φάσμα ενός άστρου με μάζα πέντε φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας. Οι σκοτεινές γραμμές του φάσματός τους – εξαιτίας της απορρόφησης συγκεκριμένων μηκών κύματος από τα χημικά στοιχεία που βρίσκονται στην επιφάνειά τους – ταλαντώνονται προς το μπλε και το κόκκινο τμήμα του φάσματος. Αυτό σημαίνει ότι το άστρο μας πλησιάζει και απομακρύνεται περιοδικά. Με λίγα λόγια το άστρο περιφέρεται γύρω από κάποιο αόρατο κέντρο με ισχυρό βαρυτικό πεδίο. Έτσι, οι αστρονόμοι συμπέραναν την ύπαρξη μιας μαύρης τρύπας έντεκα ηλιακών μαζών, που με την ισχυρή βαρυτική του δύναμη στον ρόλο της κεντρομόλου δύναμης καθορίζει την τροχιά του άστρου .

Πηγές: https://www.eso.org/public/videos/eso2116c/ - https://scitechdaily.com/black-hole-discovered-lurking-in-star-cluster-outside-our-galaxy/ - https://physicsgg.me/2021/11/12/

 

 

Πού βρίσκονται οι ~4500 εξωπλανήτες που ανακαλύψαμε; Where are the ~4000 exoplanets we discovered ?

Στην εικόνα βλέπουμε τις θέσεις των εξωπλανητών που ανακαλύφθηκαν από το 1993 μέχρι το 2021. Η κάθε μέθοδος ανίχνευσης διακρίνεται με διαφορετικό χρώμα. Although some technics can see close to the galactic centre, we have explored only our close neighborhood, a tiny part of the galaxy ! (Updated up to 2021).

Η τελική εικόνα που αναφέρεται στο έτος 2021 περιέχει 4334 εξωπλανήτες, αλλά ο αριθμός τους συνεχώς θα αυξάνεται, αφού πλέον η ανακάλυψή τους είναι θέμα ρουτίνας για τους αστρονόμους.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο πρώτος εξωπλανήτης ανακαλύφθηκε το 1917(!), ενώ την πρώτη αναμφισβήτητη ανακάλυψη εξωπλανήτη πραγματοποίησηαν οι αστρονόμοι Michel Mayor και Didier Queloz, οι οποίοι βραβεύθηκαν με το Νόμπελ φυσικής το 2019.

Όλοι οι εξωπλανήτες βρίσκονται στον γαλαξία μας. Υπενθυμίζεται ότι μόλις πριν από μερικές εβδομάδες αναφέρθηκε μια πιθανή ανίχνευση εξωπλανήτη σε άλλον γαλαξία.

Πηγές: https://twitter.com/V_Parmentier/status/1458517461960175620 - https://physicsgg.me/2021/11/11/

 

 

 

Homo bodoensis: Ανακαλύφθηκε νέος πρόγονος του ανθρώπου, που έζησε πριν 500.000 χρόνια. New species of human ancestor named: Homo bodoensis

Ανακαλύφθηκε ένας νέος πρόγονος του ανθρώπου, ο Homo bodoensis, που ζούσε στην Αφρική πριν 500.000 - 600.000 χρόνια και μετά μετακινήθηκε σε Νοτιοανατολική Ευρώπη και Ανατολική Μεσόγειο. Palaeoanthropologists have announced the naming of a new species of human ancestor, Homo bodoensis. This species lived in Africa during the Middle Pleistocene, around half a million years ago, and was the direct ancestor of modern humans. Credit: Ettore Mazza

Οι επιστήμονες «βάφτισαν» ένα νέο ανθρώπινο είδος, τον Homo bodoensis, που πιθανώς είναι άμεσος πρόγονος του σύγχρονου ανθρώπου και ζούσε πριν 500.000 έως 600.000 χρόνια στην Αφρική, αλλά αργότερα μετακινήθηκε στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η ονοματοδοσία δεν έγινε μετά την ανακάλυψη νέων απολιθωμάτων, αλλά μετά την επαναξιολόγηση παλαιότερων απολιθωμάτων.

Σήμερα το μοναδικό είδος του γένους Homo που έχει επιβιώσει, είναι ο Homo sapiens, αλλά κάποτε στη Γη ζούσαν και μπορεί να συνυπήρχαν διαφορετικά ανθρώπινα είδη. Η πιο πρόσφατη σημαντική ανακάλυψη υπήρξε ο μικρόσωμος Homo Floresiensis (γνωστός και ως «Χόμπιτ») που ανακαλύφθηκε στο νησί Φλόρες της Ινδονησίας. Το νέο είδος Homo bodoensis έρχεται να προστεθεί σε ένα ολοένα πιο πολύπλοκο εξελικτικό «παζλ».

Artist rendering of Homo bodoensis. Credit: Ettore Mazza

 Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια παλαιοανθρωπολογίας Μιριάνα Ρόξαντιτς του καναδικού Πανεπιστημίου του Γουίνιπεγκ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό εξελικτικής ανθρωπολογίας «Evolutionary Anthropology», ανέλυσαν ανθρώπινα απολιθώματα χρονολογούμενα προ 129.000 έως 774.000 ετών (Μέση Πλειστόκαινος ή περίοδος Chibanian). Για τα συγκεκριμένα απολιθώματα υπάρχει μια σχετική σύγχυση, γι' αυτό η εν λόγω περίοδος αποκαλείται από τους επιστήμονες ήδη από τη δεκαετία του 1960 «το μπέρδεμα στη μέση», δηλαδή μεταξύ του Homo erectus (Όρθιου Ανθρώπου) και του Homo sapiens (Έμφρονος Ανθρώπου).

Τα απολιθώματα αυτής της εποχής από την Αφρική και την Ευρασία συνήθως αποδίδονται στον Homo heidelbergensis (Άνθρωπο της Χαϊδελβέργης) ή στον Homo rhodesiensis (Άνθρωπο της Ροδεσίας). Όμως πιο πρόσφατα έγινε αντιληπτό μέσω γενετικών αναλύσεων ότι στην πραγματικότητα σε ορισμένες περιπτώσεις επρόκειτο για απολιθώματα πρώιμων Νεάνταρταλ.

Homo bodoensis sp. nov. holotype partial cranium Bodo 1 (Middle Awash, Ethiopia). Frontal (a), left lateral (b), superior (c) inferior (d) views. Scale bar: 5 cm. Source: Original photos Copyright © Jeffrey H. Schwartz

Οι επιστήμονες προτείνουν πλέον την ύπαρξη ενός νέου είδους, του Homo bodoensis, που παίρνει το όνομά του από ένα κρανίο ηλικίας 600.000 ετών που είχε βρεθεί στην περιοχή Bodo D'ar της Αιθιοπίας το 1976. Στο νέο αυτό είδος θα αποδοθούν πια πολλά απολιθώματα που έως τώρα είχαν ταυτοποιηθεί ως Homo heidelbergensis ή Homo rhodesiensis. Ως Homo bodoensis θα περιγράφεται πλέον η πλειονότητα των απολιθωμάτων της Μέσης Πλειστοκαίνου από την Αφρική, καθώς και μερικά από τη ΝΑ Ευρώπη, ενώ αρκετά άλλα απολιθώματα στην Ευρώπη θα θεωρούνται ότι ανήκουν στους Νεάντερταλ, πράγμα που ουσιαστικά θα «εξαφανίσει» τον Homo heidelbergensis (ο οποίος είχε ονομαστεί έτσι από ένα κρανίο ηλικίας 609.000 ετών που είχε βρεθεί στη Γερμανία).

A simplified model for the evolution of the genus Homo over the last 2 million years, with Homo bodoensis sp. nov. positioned as the ancestral (mostly African) form of Homo sapiens.

Σύμφωνα με την πρότασή τους, ο Homo bodoensis υπήρξε άμεσος πρόγονος του homo sapiens. Αφού έζησε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια στην Αφρική, στη συνέχεια είχε πιθανότατα επεκταθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι ερευνητές θα επιχειρήσουν να βρουν απολιθώματα του Homo bodoensis στην Ευρώπη, κάτι που αφορά και την Ελλάδα.

Το ερώτημα είναι αν όντως θα επικρατήσει η ονομασία Homo bodoensis, καθώς δεν φαίνεται να έχουν πειστεί όλοι οι επιστήμονες (μεταξύ άλλων παραμένει σκεπτικιστής ο διακεκριμένος Βρετανός παλαιοανθρωπολόγος Κρις Στρίνγκερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου), πολύ περισσότερο που δεν υπάρχουν - ακόμη τουλάχιστον - αρκετά απολιθώματα αυτού του νέου είδους.

Πηγές: Mirjana Roksandic, Predrag Radović, Xiu‐Jie Wu, Christopher J. Bae. Resolving the “muddle in the middle”: The case for Homo bodoensis sp. nov.. Evolutionary Anthropology: Issues, News, and Reviews, 2021; DOI: 10.1002/EVAN.21929 - https://scitechdaily.com/resolving-the-muddle-in-the-middle-experts-name-new-species-of-human-ancestor/ - https://www.news247.gr/epistimi/homo-bodoensis-anakalyfthike-neos-progonos-toy-anthropoy-poy-ezise-prin-500-000-chronia.9405125.html

 

   

 

Ελλάδα-Βρετανία: Τι κρύβουν οι «υποσχετικές» για συνεργασία στην υλοποίηση των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων;

 

Στη πρόσφατη συνάντηση της Υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως με τον Υπουργό Παιδείας της Βρετανίας δόθηκαν υποσχετικές για συνεργασία των δυο Υπουργείων για την υλοποίηση εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων. Ας δούμε τι συμβαίνει εκεί όπου βασιλεύουν οι δείκτες που τόσο αγαπά το υπουργείο Παιδείας. Teachers feeling sorry for Ofsted? Illustration: Ros Asquith

Στο πλαίσιο της επίσκεψής της στη Σκωτία για τη συμμετοχή της ως εκπροσώπου της Ευρώπης στη θεματική «Εκπαίδευση και Κλιματική Δράση» της Διεθνούς Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή - COP26, η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως  είχε συνάντηση με τον Βρετανό ομόλογό της κ. Nadhim Zahawi, με τον οποίο συμφώνησαν να προβούν σε κοινές δράσεις σε επίπεδο υπουργών για την προώθηση διμερών στρατηγικών συνεργασιών μεταξύ ελληνικών και βρετανικών ΑΕΙ στην μετά-Brexit εποχή, στο πλαίσιο του σχετικού προγράμματος που υλοποιείται από το Υ.ΠΑΙ.Θ., τη Βρετανική Πρεσβεία και το British Council.

Με την ευκαιρία της συνάντησης αυτής της Υπουργού Παιδείας της χώρας μας με τον Υπουργό Παιδείας της Βρετανίας και της πρότασης για συνεργασία για την υλοποίηση εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων είναι σκόπιμο να δούμε ορισμένα χαρακτηριστικά του συστήματος της αξιολόγησης στην Αγγλία.

Τι συμβαίνει εκεί όπου βασιλεύουν οι δείκτες που τόσο αγαπά το υπουργείο Παιδείας

Το Εθνικό Εκπαιδευτικό Συνδικάτο στην Αγγλία και την Ουαλία έστειλε τη Δευτέρα 11 Οκτωβρίου 2021 επιστολή αλληλεγγύης στους Έλληνες εκπαιδευτικούς, επικροτώντας τις κινητοποιήσεις εναντίον της αξιολόγησης που προωθεί το υπουργείο Παιδείας. Στην επιστολή του το Εθνικό Εκπαιδευτικό Συνδικάτο σημειώνει ότι έχει μακρά και πικρή εμπειρία από το είδος των αντιεκπαιδευτικών μέτρων «στα οποία αντιδράτε με τη σημερινή σας απεργία. (...)

Το δρακόντειο σύστημα της βαθμολόγησης και των πινάκων κατάταξης που επιβάλλεται εδώ από αυτό που ονομάζεται Ofsted (και στην Ουαλία ESTYN) -ένα σύστημα αστυνόμευσης των εκπαιδευτικών- έχει αποβεί επιζήμιο για την εκπαίδευση των παιδιών μας, για την επαγγελματική μας αυτονομία και για την εκπαίδευση ως δημόσιο αγαθό και συλλογικό δικαίωμα». Και συνεχίζει: «Σας συγχαίρουμε που πήρατε θέση πριν αυτή η ζημιά γίνει στην ελληνική εκπαίδευση, όπως έγινε στην Αγγλία και την Ουαλία. Και σας ευχόμαστε τη μεγαλύτερη δυνατή επιτυχία».

‘I will leave this country with my creative spirit crushed, my ability to make lessons fun diminished and my confidence lost.’ Photograph: Alamy

Στη Μ. Βρετανία οι εκπαιδευτικοί είναι πια είδος υπό εξαφάνιση και οργανώνονται διαφημιστικές καμπάνιες για προσέλκυση υποψηφίων! Εκεί όπου βασιλεύουν χρόνια τώρα οι δείκτες ποιότητας, η «αξιοκρατία» και η αξιολόγηση. Εκεί όπου κάθε πτυχή της σχολικής ζωής είναι μετρήσιμη και ελεγχόμενη. Παλιότερο ρεπορτάζ από την εφημερίδα Guardian ανέλυε τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών στην Αγγλία, πολλοί εκ των οποίων εξαναγκάζονται σε παραίτηση, με τέτοιο ρυθμό που τα κενά στα σχολεία είναι περισσότερα από ποτέ.

Amanda Spielman, the chief inspector of education and Ofsted boss (Pictured), compares school ratings to Michelin stars to explain why number of top-rated schools could drop to one in 10.

Αυτά, σε μια πανίσχυρη οικονομικά χώρα, όπου η εκπαίδευση έχει πάψει να αποτελεί ευθύνη του κεντρικού κράτους. Τα σχολεία έχουν γίνει «αυτοδύναμα» και λειτουργούν επίσημα ως επιχειρήσεις με μειωμένη χρηματοδότηση (μέσω της αξιολόγησης) και καταθέτουν προϋπολογισμούς με σκοπό να πιάσουν τους οικονομικούς και όχι τους μαθησιακούς στόχους, όπως θα ήταν το σωστό με βάση τις ανάγκες των μαθητών τους. Έτσι, τα σχολεία έχουν κατηγοριοποιηθεί σε «καλά» και «κακά», αναλόγως των οικονομικών τους, με αποτέλεσμα τα λεγόμενα «κακά» να έχουν τις χειρότερες εργασιακές και μαθησιακές συνθήκες.

Στην Αγγλία την ευθύνη της «αξιολόγησης» έχει ο περιβόητος OFSTED, υπάγεται απευθείας στο Στέμμα και έχει την ευθύνη της οργάνωσης επιθεώρησης των σχολείων, του καθορισμού των κριτηρίων «αξιολόγησης», παίρνει ειδικά μέτρα για τα «μη αποτελεσματικά σχολεία», όπως συχνή επιθεώρηση, αλλαγή διευθυντή ή κλείσιμο σχολικής μονάδας και της δημοσίευσης των αποτελεσμάτων, ενημερώνοντας μαθητές και γονείς.

Από το 2010, συντάσσεται ετήσια έκθεση με τη συμμετοχή γονέων και μαθητών για τα λεγόμενα «κακά» σχολεία, ενώ τα «καλά» σχολεία έχουν αυτή την υποχρέωση κάθε πέντε χρόνια.

Σύμφωνα με το μέλος του ΔΣ της ΟΛΜΕ Ανδρέα Καργόπουλο, η «αξιολόγηση» διεξάγεται σε τέσσερις άξονες:

Α) Μαθησιακά επιτεύγματα. Στην Αγγλία είναι αρκετά διαδεδομένο το «flight path», η προσδοκία δηλαδή που υπάρχει για τις επιδόσεις του μαθητή στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση SATs (Γλώσσα, Μαθηματικά και σε κάποιες περιπτώσεις Φυσικές Επιστήμες).

Β) Ποιότητα διδασκαλίας.

Γ) Ηγεσία και διοίκηση.

Δ) Συμπεριφορά και ασφάλεια μαθητών.

Κατά τη διαδικασία της εξωτερικής «αξιολόγησης», ο OFSTED ειδοποιεί μια μέρα πριν το σχολείο, το οποίο είναι υποχρεωμένο να στείλει όλα τα αρχεία και τις προηγούμενες εκθέσεις «αξιολόγησης».

Οι επιθεωρητές παίρνουν συνέντευξη από τον διευθυντή, το προσωπικό και επιλεκτικά από μαθητές και γονείς, γίνεται επί τόπου παρατήρηση της διδασκαλίας, ελέγχονται τα τετράδια των μαθητών στα οποία πρέπει να φαίνονται οι ειδικοί διδακτικοί στόχοι για κάθε μαθητή, αλλά και ο «διάλογος» του καθηγητή με τον μαθητή για την επίτευξη αυτών των στόχων. Γίνεται έλεγχος κατά πόσο τηρούνται οι εφημερίες και η ασφάλεια κατά την είσοδο και την έξοδο των μαθητών.

Τα αποτελέσματα κοινοποιούνται στο Διοικητικό Συμβούλιο του σχολείου, στον διευθυντή, στους γονείς, στην τοπική αρχή που συχνά είναι και ο χρηματοδότης και δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του OFSTED.

Η εσωτερική «αξιολόγηση» στοχεύει στον υψηλό βαθμό αυτονομίας, καθορίζει τους ετήσιους στόχους και μετρά την επίδοση. Διεξάγεται μέσω ηλεκτρονικής φόρμας αξιολόγησης προόδου με βάση τα κριτήρια του OFSTED, στην οποία φαίνονται οι αδυναμίες και οι δράσεις του σχολείου. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνει αιφνιδιαστική παρατήρηση του μαθήματος και έλεγχος των τετραδίων των μαθητών από τον διευθυντή, τον υποδιευθυντή και τον υπεύθυνο μαθήματος (π.χ. Head of Science).

Ofsted is being accused of being stuck with a 1960s mindset over teaching.

Αυτός ο έλεγχος γίνεται προγραμματισμένα μία φορά το τρίμηνο. Στην έκθεση του σχολείου πρέπει να περιγράφονται τα χαρακτηριστικά του, οι απόψεις των μαθητών και των γονέων, τα επιτεύγματα των μαθητών, με ιδιαίτερο βάρος στις επιδόσεις τους στο Εθνικό Απολυτήριο (GCSE), η ποιότητα των παροχών και η αποτελεσματικότητα της διοίκησης.

Αυτό το σκληρό σύστημα οδηγεί και στα πιο σκληρά αποτελέσματα. Η ταξική διαφοροποίηση των σχολείων στην Αγγλία είναι εμφανέστατη στα αναλυτικά προγράμματα, στα βιβλία, στα φύλλα αξιολόγησης. Για παράδειγμα, στα σχολεία των φτωχών διδάσκονται οι Φυσικές Επιστήμες ως ενοποιημένο μάθημα (science), συνήθως σε βασικό επίπεδο (Foundation Tier), ενώ στα σχολεία των πλουσίων διδάσκονται διακριτά μαθήματα Φυσικών Επιστημών κυρίως σε υψηλό επίπεδο (Higher Tier). Αυτός ο διαχωρισμός αντανακλάται στις επιδόσεις των μαθητών στις εξετάσεις. Για παράδειγμα, οι μαθητές που δικαιούνται σχολικά γεύματα (Free School Meals) και έχουν επίδοση στις εξετάσεις του GCSE από A έως C*, είναι 27% λιγότεροι από τον μέσο όρο των μαθητών.

Οι μαθητές που προέρχονται από την εργατική τάξη έχουν 2,2 φορές λιγότερες πιθανότητες να παρακολουθήσουν το SEM Α’ Level, το προπαρασκευαστικό δηλαδή διετές πρόγραμμα που οδηγεί στις πανεπιστημιακές σχολές Μηχανικών, Ιατρικής, Οικονομικών και Φυσικών Επιστημών.

Teachers should be prepared to ‘sacrifice their lives’, says Sir Michael Wilshaw ex-Ofsted head. Photograph: Antonio Olmos/The Observer

Τέλος, τα αποτελέσματα στις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών είναι τραγικά: Επαγγελματική εξουθένωση, εντατικοποίηση, πρακτικά κανένας εκπαιδευτικός που διδάσκει στα λαϊκά σχολεία δεν μπορεί να «πιάσει» τους δείκτες «αξιολόγησης».

Η διοίκηση τους οδηγεί στην απόλυση και στη θέση τους προσλαμβάνονται νέοι εκπαιδευτικοί, αρκετοί εκ των οποίων μετανάστες. Χαρακτηριστικό είναι ότι όποιος εγκαταλείπει την Εκπαίδευση στην ηλικία των 40 – 45 χρόνων, αλλάζει επάγγελμα!

Εκπαιδευτικός αναλύει πως η αξιολόγηση παρέλυσε τα σχολεία

Yorkshire teacher Alan Hemsworth is retiring after 40 years at the same school, putting him in a unique position to offer views on an education system in flux. Teacher Alan Hemsworth began his career at King James’s School in Knaresborough, Yorkshire, in September 1971. Photograph: Andy Hall for the Observer

Ας διαβάσουμε την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και διαφωτιστική επιστολή ενός συνταξιούχου πλέον Βρετανού εκπαιδευτικού που εργάστηκε στην εκπαίδευση της χώρας του 40 χρόνια. Την επιστολή είχε δημοσιεύσει και πάλι η εφημερίδα Τhe Guardian πριν λίγα χρόνια.

Απογοήτευση και ανησυχία

Στο άρθρο του ο συνταξιούχος εκπαιδευτικός, δείχνει την μεγάλη του απογοήτευση και την ανησυχία του για τις επιπτώσεις που έχει σε εκπαιδευτικούς και μαθητές το σύστημα αξιολόγησης και μέτρησης των επιδόσεων που από το άρθρο του εκπαιδευτικού καταλαβαίνουμε ότι είναι αμείλικτο.

Επιπτώσεις που επεκτείνονται στις σχέσεις μεταξύ τους, αλλά και στο πώς αντιλαμβάνονται το ρόλο του σχολείου οι μαθητές.

Εγκατέλειψα το σχολείο μου με αισθήματα θλίψης. Τα τελευταία χρόνια διαπίστωσα μια υπονόμευση για το τι είναι ουσιαστικά ένα σχολείο, μια κοινότητα.

Τα παιδιά (και το προσωπικό) μετρούνται και αξιολογούνται σε βάρος της ανθρώπινης υπόστασής τους. Κατά τα τελευταία χρόνια διδασκαλίας μου κάποιοι εξαιρετικοί, ταλαντούχοι, χαρισματικοί εκπαιδευτικοί εξαφανίστηκαν. Ποιος μπορεί να αντέξει αυτό για μεγάλο χρονικό διάστημα; Οι καθηγητές είναι εξαντλημένοι από αυτή τη διαδικασία της διαχείρισης των επιδόσεων. Από την άλλη η παρακολούθηση και διαχείριση της απόδοσης, δεν είναι πάντα μια ακριβής επιστήμη, δεν δείχνει την πραγματικότητα για τον εκπαιδευτικό.

Πολλές φορές μαθητές παρηγορούν και στηρίζουν τους εκπαιδευτικούς που είναι αναστατωμένοι με την αξιολογική διαδικασία. Πρόκειται για μια γελοία κατάσταση, πραγματική αντιστροφή ρόλων. Οι μαθητές παρηγορούν τους εκπαιδευτικούς, αλλά όμως αυτό λέει και πολλά για τις σχέσεις μαθητών και εκπαιδευτικών.

Εξουθένωση και αβεβαιότητα

Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί το κλίμα αβεβαιότητας, το οποίο είναι εξουθενωτικό για το προσωπικό και υπονομεύει την εμπιστοσύνη των παιδιών στο σχολείο ως μονάδα υποστήριξης. Ο μεγάλος μου ανιψιός ήρθε στο σπίτι για τα Χριστούγεννα από την πρώτη του χρονιά στο δημοτικό σχολείο αναστατωμένος γιατί δεν είχε επιτύχει αυτά που κατόρθωσε ο καλύτερος φίλος του. Η απόδειξη είναι το ίδιο το βιβλίο και οι στόχοι για των μαθητή που περιέχει. Έτσι στο βιβλίο του υπήρχε η παρατήρηση: «Ο Ben απέτυχε να μάθει τις αναμενόμενες λέξεις κλειδιά»      (όπως θα περιγράφονταν στο βιβλίο).

Είναι εξοργιστικό το γεγονός σε αυτή την ηλικία ένα παιδί να νιώθει ότι κάτι δεν έχει εκτελέσει σωστά. Δεν υποστηρίζω ότι όλα ήταν καλά στο παρελθόν. Αλλά διαπιστώνω ότι τα τελευταία πέντε χρόνια έχει γίνει μια στροφή στην κουλτούρα των σχολείων κουλτούρα που τα έχει παραλύσει.

Στη δεκαετία του 1970 υπήρχε ένα αίσθημα κοινότητας μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών. Σήμερα, οποιαδήποτε περιοχή αδυναμίας ή αποτυχίας του σχολείου στοχεύεται. Αυτό ισχύει τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς. Θέλω τα σχολεία να γίνουν όπως ήταν όταν άρχισα την καριέρα μου: προσωποκεντρικά, χωρίς αποκλεισμούς σχολείων, χωρίς μετρήσεις επιδόσεων διότι αν συνεχίσουμε έτσι θα έρθει η εκπαιδευτική πτώχευση, που δεν είναι κάτι που τα παιδιά μας χρειάζονται ή αξίζουν.

Του Χρήστου Κάτσικα

Πηγές: https://www.theguardian.com/education/2010/jul/25/teacher-remembers-40-years - https://www.theguardian.com/teacher-network/2015/nov/14/secret-teacher-cant-bear-ofsted-going-teach-australia - https://www.tes.com/news/ofsted-halving-outstanding-schools-realistic - https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/362477_ellada-bretania-ti-kryboyn-oi-yposhetikes-gia-synergasia-stin-ylopoiisi-ton?fbclid=IwAR05nPNkPTtGynhagz_h9IIVCTmnJTD52oVvWH_ddcirSPkzMaX04flt_vU

 

Κatie Mack, «Το τέλος των πάντων». Κatie Mack, ‘The End of Everything’

Γνωρίζουμε πως το σύμπαν από κάπου άρχισε. Με τη Μεγάλη Έκρηξη πέρασε από μια κατάσταση αδιανόητης πυκνότητας στη μορφή της κοσμικής πύρινης σφαίρας, σκορπώντας τους πρώτους σπόρους για τα πάντα, από τις μαύρες τρύπες μέχρι έναν βραχώδη πλανήτη, όπου έτυχε να αναπτυχθεί η ζωή όπως τη γνωρίζουμε. Τι θα συμβεί όμως στο τέλος αυτής της ιστορίας; Και τι σημαίνει αυτό για μας τώρα; If the universe culminates in a Big Rip, galaxies, stars, planets and spacetime itself would be torn apart, as illustrated here. That’s just one of several possible end times discussed in The End of Everything. NICOLLE R. FULLER/SCIENCE SOURCE

Στη λαμπρή αυτή περιγραφή της εσχατολογικής κοσμολογίας, η Katie Mack, με αστείρευτο χιούμορ, μας ταξιδεύει στις πέντε πιθανές εκδοχές του τέλους του σύμπαντος: στη Μεγάλη Σύνθλιψη, τον Θερμικό Θάνατο, τη Μεγάλη Θραύση, την Αποσύνθεση Κενού (αυτή που μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή!) και την Αναπήδηση. Αξιοποιώντας το χάρισμά της να κάνει τις πιο δύσκολες έννοιες εύκολα κατανοητές, το ανερχόμενο αστέρι της αστροφυσικής μας βοηθάει να αντιληφθούμε το σύμπαν στο σύνολό του, να γνωρίσουμε τα συστατικά του στοιχεία, την εξέλιξή του, τους θεμελιώδεις νόμους που το διέπουν.

Μπορεί ακόμη να μη γνωρίζουμε αν το τέλος του σύμπαντος θα περιλαμβάνει πάγο, φωτιά ή κάτι άλλο πιο εξώκοσμο. Αυτό όμως που γνωρίζουμε είναι πως αποτελεί ένα τεράστιο, όμορφο και πραγματικά εκπληκτικό μέρος, το οποίο αξίζει να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια να εξερευνήσουμε – όσο ακόμη μπορούμε.

«(…) Όταν μιλάμε για πράγματα που θα έπρεπε πραγματικά να μας ανησυχούν, δεν είναι δυνατόν στην κορυφή της λίστας να βρίσκονται ο Θερμικός Θάνατος, η αποσύνθεση του κενού, η Μεγάλη Θραύση, ή οτιδήποτε τέτοιο, τέλος πάντων (ακόμα κι αν αφήσουμε κατά μέρος το γεγονός ότι είμαστε τελείως ανίσχυροι να κάνουμε το οτιδήποτε για αυτά). Ως ζωντανά όντα, το φυσικό είναι να νοιαζόμαστε περισσότερο για τις δικές μας ζωές και τις ζωές όσων βρίσκονται κοντά μας στον χώρο και τον χρόνο, οπότε, ως επί το πλείστον, αφήνουμε το αδιανόητα μακρινό κοσμικό μέλλον στην ησυχία του. Προσωπικά, πάντως, εξακολουθώ να νιώθω ότι συναισθηματικά υπάρχει μια μεγάλη διαφορά μεταξύ του ‘η ύπαρξή μας συνεχίζεται για πάντα’ και του ‘όχι, δεν συνεχίζεται’. Το ίδιο νιώθει και ο Nima Arkani-Hamed: ‘Στο απολύτως βαθύτερο επίπεδο … είτε ο κόσμος παραδέχεται ρητώς ότι το σκέφτεται είτε όχι (και αν δεν το σκέφτονται η ύπαρξή τους είναι φτωχότερη)… αν δεχτούμε πως η ζωή έχει κάποιο απώτερο σκοπό, τουλάχιστον εγώ δεν μπορώ βρω κάποιον που να μην υπερβαίνει την ασήμαντη θνητότητά μας. Πιστεύω ότι πολλοί άνθρωποι, σε κάποιο επίπεδο – πάλι, είτε ρητώς είτε ενδόμυχα -, ασχολούνται με την επιστήμη, με την τέχνη ή με κάτι άλλο λόγω της αίσθησης που δίνεται στον άνθρωπο ότι υπερβαίνει κάτι. Αγγίζει κάτι αέναο. Αυτή η λέξη, το αέναο: πολύ σημαντική. Είναι πολύ, πάρα πολύ σημαντική (…)»

Απόσπασμα από το βιβλίο της Katie Mack, «Το Τέλος των Πάντων (… σύμφωνα με την Αστροφυσική)», μετάφραση: Ανδρέας Μιχαηλίδης, πρόλογος: Διονύσης Π. Σιμόπουλος, εκδόσεις Μεταίχμιο.

Πηγές: https://www.sciencenews.org/article/book-end-everything-explores-ways-universe-could-perish - https://physicsgg.me/2021/10/31/

 

 

Ατομικό ρολόι επιβεβαιώνει την γενική θεωρία της σχετικότητας σε αποστάσεις χιλιοστού. An atomic clock measured how general relativity warps time across a millimeter

Ένα ατομικό ρολόι εξαιρετικής ακρίβειας συνέδεσε τον κβαντικό κόσμο με την βαρύτητα. Μέτρησε την γήινη βαρυτική παραμόρφωση του χωροχρόνου σε αποστάσεις χιλιοστού. Time was found to flow differently between the top and bottom of a single cloud of atoms. Physicists hope that such a system will one day help them combine quantum mechanics and Einstein’s theory of gravity. Credit: Ana Kova/Quanta Magazine

Η θεωρία της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν μας λέει ότι ο ρυθμός των ρολογιών εξαρτάται από την βαρύτητα (ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως βαρυτική ερυθρή μετατόπιση). Ένα ρολόι τοποθετημένο σε κάποιο υψόμετρο χτυπά γρηγορότερα σε σχέση με ένα ρολόι στην επιφάνεια της Γης, όπου η ένταση του πεδίου βαρύτητας είναι λίγο μεγαλύτερη. Μπορεί αυτές οι χρονικές διαφορές να είναι ελάχιστες αλλά οι φυσικοί κατάφεραν να τις μετρήσουν χρησιμοποιώντας ατομικά ρολόγια.

Atomic clocks (one shown in a composite image) keep time by measuring the frequency of light that initiates a jump between energy levels in atoms. This atomic clock, located at JILA, is similar to the one used in the new research by Jun Ye and colleagues, and uses laser light to hold strontium atoms in a lattice. YE GROUP AND BAXLEY/JILA

Μια εγγενής ιδιότητα των ατόμων επιτρέπει τους επιστήμονες να τα χρησιμοποιούν ως ρολόγια. Mετρούν τον χρόνο παρακολουθώντας τις ταλαντώσεις ατόμων καθώς μεταπηδούν ανάμεσα σε δύο ενεργειακές στάθμες εξαιτίας της διέργερσης από μια συγκεκριμένη συχνότητα φωτός και της επακόλουθης αποδιέγερσης. Η συχνότητα της ταλάντωσης είναι εξαιρετικά σταθερή και τα άτομα λειτουργούν έτσι ως μετρονόμοι. Για άτομα που βρίσκονται σε μεγαλύτερο ύψος από το έδαφος, ο χρόνος τρέχει πιο γρήγορα, επομένως θα χρειαστεί μεγαλύτερη συχνότητα φωτός για να γίνει το ενεργειακό άλμα. Παλαιότερα, οι επιστήμονες είχαν μετρήσει με το τρόπο αυτό χρονικές διαφορές, μεταξύ δύο σημείων με υψομετρική διαφορά 33 εκατοστών.

Clocks at different heights tick at different rates. An atomic clock has now revealed this key feature of the general theory of relativity on a scale of a millimeter. HIROSHI WATANABE/GETTY IMAGES PLUS

Τώρα σύμφωνα με την πρόσφατη δημοσίευση των ερευνητών Jun Ye et al [Resolving the gravitational redshift within a millimeter atomic sample], μετρήθηκε η χρονική διαφορά μεταξύ δυο σημείων με υψομετρική διαφορά ενός χιλιοστού!

Η διαφορά της έντασης του γήινου βαρυτικού πεδίου μεταξύ δυο σημείων των οποίων η υψομετρική διαφορά είναι 1 χιλιοστό μπορεί να φαίνεται μηδαμινή, όμως είναι σίγουρα διάφορη του μηδενός. Επομένως σύμφωνα με την γενική σχετικότητα η ροή του χρόνου στο πάνω σημείο θα είναι ελάχιστα διαφορετική σε σχέση με το χαμηλότερο. Το πειραματικό επίτευγμα των ερευνητών της προαναφερθείσας εργασίας ήταν ότι κατάφεραν να μετρήσουν μια τέτοια τερατωδώς ελάχιστη διαφορά.

Το ατομικό ρολόι στο εργαστήριο του Jun Ye. Η γαλάζια δέσμη λέιζερ διεγείρει το νέφος ατόμων στροντίου. The atomic clock in Jun Ye’s laboratory features a blue laser beam that excites a cloud of strontium atoms inside the round window. Credit: G.E. Marti/JILA

Χρησιμοποίησαν ένα ατομικό ρολόι από περίπου 100.000 άτομα στροντίου σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες (100 nK). Αυτά τα άτομα ήταν διατεταγμένα σε ένα πλέγμα, που σημαίνει ότι τα άτομα βρίσκονταν σε μια σειρά διαφορετικών υψών – σαν να στέκονταν στα σκαλοπάτια μιας μικροσκοπικής σκάλας. Η καταγραφή του τρόπου με τον οποίο άλλαζε η συχνότητα σε διαφορετικά ύψη αποκάλυψε μια μετατόπιση. Μετά την διόρθωση για τα μη βαρυτικά φαινόμενα που θα μπορούσαν να μετατοπίσουν τη συχνότητα, διαπίστωσαν ότι ο χρόνος που βιώνουν τα πάνω άτομα είναι κατά 0,000000000000000001% μικρότερος από τον χρόνο που βιώνουν τα άτομα που βρίσκονται ένα χιλιοστό χαμηλότερα, όπως ακριβώς προβλέπει η γενική θεωρία της σχετικότητας.

Έτσι, η κβαντική φυσική στην οποία βασίζεται η λειτουργία του ατομικού ρολογιού, επιβεβαιώνει με εκπληκτική ακρίβεια μια πρόβλεψη της γενικής σχετικότητας. Εν τω μεταξύ η γενική σχετικότητα και η κβαντομηχανική είναι δυο θεωρίες που εξακολουθούν να είναι προκλητικά ασύμβατες μεταξύ τους!

Πηγές:  An atomic clock measured how general relativity warps time across a millimeter - An Ultra-Precise Clock Shows How to Link the Quantum World With Gravity - https://physicsgg.me/2021/10/27/