Πανέξυπνο κοράκι βγάζει τον Αίσωπο ασπροπρόσωπο. Physics-minded crows bring Aesop's fable to life

Ελληνιστικό άγαλμα που παριστάνει τον Αίσωπο, από τη συλλογή της Βίλας Αλμπάνι, Ρώμη. Hellenistic statue claimed to depict Aesop, Art Collection of Villa Albani, Rome.

Ο Αίσωπος είχε προβλέψει σε έναν από τους μύθους του ότι τα κοράκια κατανοούν τις βασικές αρχές της υδροστατικής.

 Wenceslas Hollar, The crow and the pitcher.

Στο μύθο «Το διψασμένο κοράκι» ο Αίσωπος περιγράφει πώς ένα έξυπνο πουλί ρίχνει πετραδάκια σε μια μισογεμάτη στάμνα ώστε να ανεβάσει τη στάθμη και να μπορέσει τελικά να πιει νερό. Ο μύθος αποτέλεσε τη βάση για ένα τεστ νοημοσύνης στο οποίο υποβλήθηκε το κοράκι της Νέας Καληδονίας (Corvus moneduloides), ένα εξαιρετικά ευφυές πτηνό που είναι γνωστό ότι χρησιμοποιεί εργαλεία.

Το πρόβλημα

Το έξυπνο πουλί βρήκε τον τρόπο να ανεβάσει τη στάθμη και να φτάσει τον μεζέ που επιπλέει. Eureka! Like Archimedes in his bath, crows know how to displace water, showing that Aesop's fable The Crow and the Pitcher isn't purely fictional. Credit: (Sarah Jelbert; CC-BY)

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Όκλαντ στη Νέα Ζηλανδία αιχμαλώτισαν έξι άγρια κοράκια και τα έφεραν ενώπιον ενός δύσκολου προβλήματος: κομμάτια λαχαριστού κρέατος που επέπλεαν σε έναν σωλήνα μισογεμάτο με νερό. Δίπλα στο σωλήνα οι ερευνητές είχαν αφήσει αντικείμενα όπως πετραδάκια και κομμάτια λάστιχου.

The crows successfully figured out that heavy and solid objects would help them get a treat faster. They also preferred to drop objects in tubes where they could access a reward more easily, picking out tubes with higher water levels and choosing tubes of water over sand-filled ones.

Τα περισσότερα κοράκια κατάλαβαν γρήγορα ποια ήταν η λύση. Κατάλαβαν μάλιστα ότι για να ανέβει η στάθμη στο σωλήνα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιήσουν βαριά, συμπαγή αντικείμενα όπως τα πετραδάκια και όχι ελαφρά ή κούφια αντικείμενα. Επιπλέον, κατανοούσαν ότι το κόλπο λειτουργεί μόνο στο νερό και όχι σε σωλήνες μισογεμάτους με άμμο.

Το πείραμα

Όπως αναφέρει η ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση «PLoS ONE», το πείραμα δείχνει ότι τα κοράκια κατανοούν ως ένα βαθμό τις σχέσεις αιτίου-αποτελέσματος και αντιλαμβάνονται την έννοια του εκτοπίσματος στο επίπεδο ενός παιδιού 5 έως 7 ετών.

Παρόλα αυτά, τα κοράκια απέτυχαν σε πιο δύσκολες δοκιμασίες στις οποίες έπρεπε να λάβουν υπόψη τη διάμετρο του σωλήνα ή να μαντέψουν ότι δύο σωλήνες λειτουργούσαν στην πραγματικότητα ως συγκοινωνούντα δοχεία. Παρόλα αυτά, ο Αίσωπος θα ήταν περήφανος για τα κατορθώματα του κορακιού. Και, αν μπορούσε να μιλήσει, το κοράκι της Νέας Καληδονίας θα αναφωνούσε «Εύρηκα!» όπως ο Αρχιμήδης, πατέρας της υδροστατικής, τη στιγμή που πεταγόταν έξω από τη μπανιέρα.

Μια καταιγίδα... Μίκι Μάους στον Δία. New Storms on Jupiter Look Like Mickey Mouse

Η καταιγίδα του Δία θυμίζει σε κάποιους τον... Μίκι Μάους. A full view of Jupiter on February 25, 2014 showing several features including three storms that in combination look like Mickey Mouse. Credit and copyright: Damian Peach.

O Βρετανός Ντάμιεν Πιτς είναι ένας ερασιτέχνης αστρονόμος που προσπαθεί να απαθανατίζει με τον φωτογραφικό του φακό σπάνια ή εντυπωσιακά κοσμικά φαινόμενα.

Damian Peach captured several views of the Mickey Mouse storm. Jupiter’s Great Red Spot and the ‘Mickey Mouse’ storms on February 25, 2014. Credit: Damian Peach.

Πριν από λίγες μέρες ο Πιτς φωτογράφησε μια εντυπωσιακή καταιγίδα στον Δία η οποία εξελίσσεται αρκετά μακριά από τη κόκκινη κηλίδα, τη μόνιμη σφοδρή καταιγίδα του γίγαντα αερίου του ηλιακού μας συστήματος. Πρόκειται για ένα τριπλό σύστημα που αποτελείται από δύο αντικυκλώνες και έναν κυκλώνα.

Ο Πιτς έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα της καταιγίδας και κάποιοι αναγνώρισαν σε αυτή τον... Μίκι Μάους. Οι αντικυκλώνες σχηματίζουν τα αυτιά του διάσημου ποντικού και ο γιγάντιος κυκλώνας το πρόσωπο του.

Το πρώτο συνθετικό χρωμόσωμα, Science gets closer to artificial life with first synthetic chromosome

Καλλιτεχνική απεικόνιση του συνθετικού χρωμοσώματος που δημιούργησαν οι ερευνητές στις ΗΠΑ. Οι καρφίτσες και τα λευκά σημεία δείχνουν που έγιναν οι αλλαγές στη φυσική αλληλουχία του ζυμομύκητα ώστε να δημιουργηθεί η συνθετική εκδοχή του. Τα κίτρινα σημεία είναι αυτά που απαλείφθηκαν. The chromosome is represented snake-like, with the positions of "designer changes" indicated by pins and white diamonds, and the deleted segments indicated in yellow, using the native chromosome sequence as a reference. Illustration by Lucy Reading-Ikkanda

Ένα βήμα - ορόσημο στο πεδίο της βιολογίας έκαναν επιστήμονες από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Βρετανία και την Ινδία, που κατάφεραν για πρώτη φορά να δημιουργήσουν εξ αρχής ένα πλήρως συνθετικό και λειτουργικό χρωμόσωμα, μία εξέλιξη που ανοίγει το δρόμο για νέες επαναστατικές καινοτομίες στο πεδίο της βιοτεχνολογίας και της ιατρικής κατά τις επόμενες δεκαετίες.

Συνθετική ζωή

Τα συνθετικά χρωμοσώματα, που σχεδιάζονται με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή, θα αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία μελλοντικών συνθετικών μορφών ζωής (κατ’ αρχήν μικροοργανισμών και αργότερα φυτών και ζώων), με ποικίλες εφαρμογές όπως ο καθαρισμός του περιβάλλοντος από τοξικές ουσίες, η βιομηχανική παραγωγή νέων φαρμάκων, εμβολίων, βιοκαυσίμων, θρεπτικών ουσιών και άλλων «εξωτικών» υλικών.

Ενώ η κλασική γενετική μηχανική και βιοτεχνολογία μέσω γενετικής τροποποίησης περιορίζεται στην αλλαγή και την μεταφορά γονιδίων, η συνθετική βιολογία πηγαίνει παραπέρα, σχεδιάζοντας εξ αρχής και συνθέτοντας τελείως νέο γενετικό υλικό - κάτι που όμως ορισμένοι σκεπτικιστές βλέπουν επιφυλακτικά λόγω των πιθανών επιπτώσεων στη Φύση, όταν οι άνθρωποι «μιμούνται τον Θεό».

Το επίτευγμα

Yeast (in the petri dish above) has been used to make gene maps for decades, and it was one of the first organisms to have its entire genome sequenced, in 1996. PHOTOGRAPH COURTESY OF NYU LANGONE MEDICAL CENTER

Το νέο επίτευγμα -η πρώτη σύνθεση χρωμοσώματος ενός ευκαρυωτικού οργανισμού (οργανισμού με πυρήνα)- που απαίτησε έρευνα επτά ετών, αποτελεί συνέχεια και επέκταση της ιστορικής δημιουργίας από τον αμερικανό Κρεγκ Βέντερ του συνθετικού γονιδιώματος ενός πολύ απλούστερου βακτηρίου (οργανισμού χωρίς πυρήνα) το 2010, όταν είχε δημιουργήσει ένα εν μέρει συνθετικό βακτήριο, τη «Σύνθια».

Οι ερευνητές (μεταξύ των οποίων ο Μιχάλης Χατζηθωμάς του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς), με επικεφαλής τον γενετιστή Τζεφ Μπέκε του Ιατρικού Κέντρου Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, συνέθεσαν εξ αρχής ένα χρωμόσωμα ζυμομύκητα, ενώνοντας συνθετικά τμήματα DNA σε μια ενιαία αλληλουχία.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ένα πλήρως συνθετικό γονιδίωμα ενός τέτοιου μύκητα, που χρησιμοποιείται στη ζυθοποιία για τη ζύμωση της μπίρας (μαγιά), στην οινοποιία, στην αρτοποιία κ.α., το οποίο θα αποτελείται από 16 συνθετικά χρωμοσώματα, θα γίνει πραγματικότητα μέσα στην επόμενη τετραετία.

«Η έρευνά μας μετακινεί τη βελόνα στη συνθετική βιολογία από τη θεωρία στην πράξη. Η εργασία μας αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο βήμα μέχρι σήμερα στο πλαίσιο μιας διεθνούς προσπάθειας να δημιουργηθεί το πλήρες γονιδίωμα ενός συνθετικού ζυμομύκητα. Πρόκειται για το πιο εκτεταμένα τροποποιημένο χρωμόσωμα που έχει ποτέ δημιουργηθεί. Όμως το πραγματικό ορόσημο είναι ότι το ενσωματώσαμε στο κύτταρο ενός ζωντανού ζυμομύκητα και δείξαμε ότι τέτοια κύτταρα, που φέρουν το συνθετικό χρωμόσωμα, είναι απολύτως φυσιολογικά, όμως διαθέτουν νέες δυνατότητες» αναφέρει ο Μπέκε.

Το γενετικό δυναμικό

The first synthetic chromosome for a creature with complex cells, designed on a computer and made from scratch in a laboratory, is being put through its paces.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι πλέον σε θέση να σχεδιάσουν σε έναν υπολογιστή τις αλλαγές που θέλουν να επιφέρουν στο γενετικό δυναμικό ενός χρωμοσώματος και στη συνέχεια να το τοποθετήσουν μέσα στο κύτταρο της μαγιάς, προσδίδοντας στην τελευταία ιδιότητες που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν διαθέτει.

Το συνθετικό χρωμόσωμα ονομάζεται «synIII», επειδή αντικατέστησε το χρωμόσωμα Νο 3 από τα συνολικά 16 του ζυμομύκητα. Το εγχείρημα χαρακτηρίστηκε «ανάβαση του όρους Έβερεστ» της συνθετικής βιολογίας, λόγω της πολυπλοκότητάς του, καθώς έπρεπε να συγκολληθούν με τη σωστή σειρά 273.871 «γράμματα» (βάσεις) του DNA και, παράλληλα, να αφαιρεθούν περίπου 50.000 που διέθετε το φυσικό χρωμόσωμα και θεωρήθηκαν περιττά.

Όπως είπε ο Τζεφ Μπέκε, «όταν αλλάζεις το γονιδίωμα, ρίχνεις ζάρια. Μία λάθος αλλαγή μπορεί να σκοτώσει το κύτταρο. Εμείς κάναμε πάνω από 50.000 αλλαγές στον κώδικα του DNA στο χρωμόσωμα και παρόλα αυτά ο ζυμομύκητάς μας έζησε και αναπαράχθηκε, πράγμα που δείχνει ότι το συνθετικό μας χρωμόσωμα είναι ανθεκτικό». Το επίτευγμα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».

Σκανάροντας το παρελθόν - Πυραμίδες. Time Scanners - Egyptian Pyramids

The Pyramid of Khafre (right) is the second largest of the pyramids at the Giza Necropolis. Ahead of his Time Scanners show on the National Geographic Channel, structural engineer Steve Burrows tells us how Egypt's iconic pyramids were built to last for thousands of years.

Έχοντας στα χέρια τους, μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, κορυφαίοι επιστήμονες σαρώνουν με λέιζερ τα αρχαία μνημεία και μας αποκαλύπτουν πολύτιμα μυστικά και δίνουν απαντήσεις σε σημαντικά ερωτήματα.

Η ομάδα, ταξιδεύει την Αίγυπτο για να μελετήσει τις πυραμίδες, τα ταφικά μνημεία των πανίσχυρων Φαραώ, και να ανακαλύψει τα μυστικά της κατασκευής αυτών των οικοδομημάτων, που αποτελούν τα πιο εντυπωσιακά κτίσματα του αρχαίου κόσμου.

Three-dimensional laser scanning has revealed why the Great Pyramid of Giza is still standing today.

Before the Great Pyramid, the Egyptians hadn’t cut the stones accurately enough to make the joints really tight. They had problems with what’s called ‘freeze thaw’. This is when moisture gets into the joints, so if the weather gets cold enough, the water freezes, solidifies and expands – pushing the joint apart. That cycle of the joints being opened and closed effectively makes buildings fall apart, and we have that problem today. The Egyptians had realised that – they knew that if they could construct joints so tight that water couldn’t get in, then the building would not destroy itself and it would last a long time. They did this in the Great Pyramid.

Τα Κουρέλια Τραγουδάνε Ακόμα. The Wretches Are Still Singing

Πέντε φίλοι, σαραντάρηδες σήμερα, εκπρόσωποι της γενιάς του '50, ξανασυναντιούνται μετά από πολλά χρόνια σιωπής. Ο ένας έρχεται από φυλακή, όπου μπαινοβγαίνει χρόνια, ο άλλος από μια σειρά τυφλών φόνων, ο τρίτος αφήνοντας πίσω του γυναίκα και παιδιά, ο άλλος από την περιπλάνηση και η τελευταία, το κορίτσι της παρέας, σκαστή απ' το τρελοκομείο όπου χρόνια κρύβεται...

Μετέωροι όλοι, τυραννισμένοι από άγονους έρωτες, σημαδεμένοι απ' το θάνατο αγαπημένων συνομηλίκων, προδομένοι από την πολιτική των καιρών τους, προσπαθούν, μάταια όμως, να ξαναστήσουν την παλιά συμμορία της εφηβείας τους. Η επανάσταση χάθηκε. Ο καθένας θα τραβήξει τώρα για το δικό του θάνατο, ανοίγοντας έτσι ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της γενιάς του. Μια ταινία ρέκβιεμ για τους επαναστάτες.

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Νίκος Νικολαΐδης

Ηθοποιοί: Άλκης Παναγιωτίδης, Κωνσταντίνος Τζούμας, Ρίτα Μπενσουσάν, Χρήστος Βαλαβανίδης, Όλια Λαζαρίδου, Δημήτρης Πολύτιμος, Ντόρα Καλογρίδη, Γιούλα Καζόνι, Μαριτίνα Πάσσαρη, Αντιγόνη Αμανίτου, Γιούλα Αναγνώστου.

Μουσική: Jerry Lee Lewis, Bo Diddley, Julie London, Bill Haley, Little Richard, Sarah Vaughan, Platters, Brenda Lee, Roy Orbison, Nat King Cole, Connie Francis, Everly Brothers.

Διάρκεια: 110΄.

Five friends (representatives of the Fifties generation) now in their forties, get together after many years of silence. One shows up from jail, where he has been entering and exiting for years, the other comes from a series of "accidental" murders, another leaves his wife and kids, the fourth one is a wonderer, and the last one, the girl of the gang, comes from a lunatic asylum where she has been hiding for years... All of them are outcasts, tortured from barren love affairs, wounded from the deaths of their beloved friends and betrayed by the politics of their times. They hopelessly try to reconstruct the gang of their puberty, but the revolution is lost... Now, each in his own way, will progress into a journey of death, thus opening a new chapter in the history of their generation.

Director: Nikos Nikolaidis. Nikos Nikolaidis, the multi-award winning director and writer, was born in Athens on the 25th of October 1939. His directorial debut began with the short film: Lacrimae Rerum 1962, and his official entrance into world of filmmaking was in 1975, with the feature film Euridice Β.Α. 2037. Aside from film directing, Nikolaidis has worked for a record company and has put his signature on more than 200 television commercials. He is the only Greek filmmaker to have been awarded five times as "Best Director" at the Thessaloniki Film Festival, yet never for the "Best Film" category. He passed away on the 5th of September 2007.

Filmography

• 1962 Lacrimae Rerum 11'
• 1968 Unconditionally (Anef Oron) 45'
• 1975 Euridice ΒΑ 2037
• 1979 The Wretches Are Still Singing (Ta Kourelia Tragoudane Akoma)
• 1983 Sweet Bunch (Glykia Symmoria)
• 1987 Morning Patrol (Proini Peripolos)
• 1990 Singapore Sling
• 1993 The Girl with the Suitcases (To Koritsi Me Tis Valitses) TV film
• 1999 See You in Hell, My Darling (Tha Se Do Sti Kolasi Agapi Mou)
• 2002 Loser Takes All (O Hamenos Ta Perni Ola)
• 2005 The Zero Years

Ανακαλύφθηκε αστεροειδής που περιβάλλεται από δακτυλίους. Asteroid Found with Rings! First-of-Its-Kind Discovery Stuns Astronomers

Πρώτη φορά οι αστρονόμοι ανακάλυψαν στο ηλιακό μας σύστημα δακτύλιους γύρω από ένα μεγάλο αστεροειδή. Πρόκειται για τη «Χαρικλώ», που βρίσκεται μεταξύ Κρόνου και Ουρανού, σε απόσταση άνω του ενός δισεκατομμυρίου χιλιομέτρων από τη Γη, έχει διάμετρο σχεδόν 250 χιλιομέτρων και διαθέτει δύο δακτύλιους. The rings of Saturn are among the crown jewels of our solar system, but it turns out that asteroids can have rings of their own, too. Here: See an artist's view of the rings surrounding the asteroid Chariklo, which is only 155 miles (250 kilometers) across. The asteroid is the first non-planetary body in the solar system discovered to have its own ring system. Image released March 26, 2014. Credit: Lucie Maquet

Λίγες ώρες μετά την ανακάλυψη ενός τεράστιου παγωμένου βράχου στις παρυφές του ηλιακού μας συστήματος που ίσως αναγορευτεί σε πλανήτη-νάνο Γάλλοι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο αστεροειδής Χαρικλώ διαθέτει δακτυλίους. Η ανακάλυψη είναι σημαντική αφού πρόκειται για το μικρότερο σώμα στο Ηλιακό Σύστημα με δακτυλίους και προσφέρει νέα στοιχεία για το εντυπωσιακό φαινόμενο.

Ο αστεροειδής

This artist’s impression shows the view from inside the ring system around the asteroid Chariklo (at center) with potential shepherding satellites also visible. The asteroid is the first non-planetary body in the solar system discovered to have its own ring system. Image released March 26, 2014. Credit: ESO/L. Calçada/M. Kornmesser/Nick Risinger

H  Χαρικλώ (1099 Chariklo) είναι ένας αστεροειδής με τροχιά γύρω από τον Ήλιο, μεταξύ του Κρόνου και του Ουρανού. Ανακαλύφθηκε από τον Τζέημς Σκότι μέλος του προγράμματος «Spacewatch» στις 15 Φεβρουαρίου του 1997. Το όνομά προέρχεται από την Ναϊάδα νύμφη Χαρικλώ, σύζυγο του Χείρωνα και κόρη του Απόλλωνα.

Καλλιτεχνική απεικόνιση των δακτυλίων τoυ αστεροειδή όπως φαίνονται από ένα παρατηρητή που βρίσκεται πάνω σε αυτόν. This artist's view of the rings surrounding the asteroid Chariklo, which is only 155 miles (250 kilometers) across, shows how the rings may look from the space rock's surface. The asteroid is the first non-planetary body in the solar system discovered to have its own ring system. Image released March 26, 2014. Credit: ESO/L. Calçada/Nick Risinger

Η Χαρικλώ έχει διάμετρο 250 χλμ και ανήκει στην κατηγορία των διαστημικών σωμάτων που ονομάζονται «κένταυροι». Οι κένταυροι πιστεύεται πως προέρχονται από την ζώνη του Κάιπερ και είναι σε δυναμική ασταθή τροχιά που τους οδηγεί άλλοτε σε εκτίναξη από το ηλιακό σύστημα, λόγω αλληλεπιδράσεων με έναν πλανήτη είτε τον ήλιο, είτε σε έλξη με κάποιον κομήτη μικρής περιόδου.

Οι δακτύλιοι

Καλλιτεχνική απεικόνιση των δακτυλίων γύρω από τον αστεροειδή Chariklo. An artist's illustration shows what the rings surrounding the asteroid Chariklo may look like from a distance. The asteroid is the first non-planetary body in the solar system discovered to have its own ring system, and is the smallest to have rings as well. Image released March 26, 2014. Credit: ESO/L. Calçada/M. Kornmesser/Nick Risinger

Επιστήμονες του Αστεροσκοπείου του Παρισιού παρατήρησαν τη Χαρικλώ χρησιμοποιώντας επτά τηλεσκόπια που βρίσκονται στη Νότιο Αφρική και εντόπισαν την ύπαρξη δύο δακτυλίων γύρω από αυτή. Ο ένας δακτύλιος έχει διάμετρο 7 χλμ και ο δεύτερος διάμετρο τριών χλμ και ανάμεσα τους υπάρχει ένα κενό 9 χλμ.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι δακτύλιοι σχηματίστηκαν μετά από τη σύγκρουση του αστεροειδή με κάποιο άλλο σώμα και αποτελούνται από παγωμένα σωματίδια και μικρές πέτρες. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Ανακαλύφθηκε νέος πλανήτης-νάνος στο Ηλιακό Σύστημα, Discovery! Possible Dwarf Planet Found Far Beyond Pluto’s Orbit

Three images, showing dwarf planet 2012 VP113 in red, then green, then blue, were combined to reveal its path across the night sky (Image: Scott S. Sheppard, Carnegie Institution for Science)

Τα μακρινά προάστια του Ηλιακού Συστήματος αποδεικνύονται πιο πυκνοκατοικημένα από ό,τι φανταζόμασταν. Τηλεσκόπιο στη Χιλή εντόπισε έναν πιθανό πλανήτη-νάνο σε μια από τις πιο απομακρυσμένες τροχιές που έχουν προσδιοριστεί ως σήμερα.

Το νέο σώμα, με την προσωρινή ονομασία 2012 VP113, εκτιμάται ότι έχει διάμετρο 450 χιλιομέτρων. Αν αποτελείται από μαλακούς πάγους, όπως υποψιάζονται οι ερευνητές, θα πρέπει σταδιακά να έχει αποκτήσει σφαιρικό σχήμα λόγω του βαρυτικού πεδίου του. Και, εφόσον έχει σφαιρικό σχήμα, θα μπορούσε να αναγνωριστεί ως πλανήτης-νάνος.

Πέρα από τον Πλούτωνα

Η διάταξη του ηλιακού μας συστήματος, συμπεριλαμβανομένου και του Νέφους Oort, σε λογαριθμική κλίμακα. The layout of the solar system, including the Oort Cloud, on a logarithmic scale. Credit: NASA

Ο πιο απομακρυσμένος από τους οκτώ πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος είναι ο Ουρανός. Πέρα από αυτόν βρίσκεται η λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, ένας δακτύλιος με παγωμένα σώματα όπως ο πλανήτης-νάνος Πλούτωνας (έχασε τον τίτλο του πλανήτη το 2006), ενώ ακόμα πιο πέρα βρίσκεται το λεγόμενο Νέφος του Όορτ, στο οποίο κινούνται εκατομμύρια κομήτες.

Artist’s conception of Sedna, a dwarf planet in the solar system that only gets within 76 astronomical units (Earth-sun distances) of our sun. Credit: NASA/JPL-Caltech

Το 2012 VP113 είναι μόλις το δεύτερο μεγάλο αντικείμενο που ανακαλύπτεται στο Νέφος του Όορτ μετά την ανακάλυψη της Σέντνα (η οποία δεν έχει αναγνωριστεί ακόμα ως πλανήτης-νάνος) το 2013.

Η νέα ανακάλυψη, η οποία δημοσιεύεται την Τετάρτη στην επιθεώρηση Nature, εκτιμάται ότι θα υποχρεώσει τους πλανητολόγους να δώσουν μια εξήγηση για το πώς βρέθηκαν αυτά τα σώματα σε τόσο μεγάλη απόσταση από τον Ήλιο.

Έντονα ελλειπτικές τροχιές 

Οι τροχιές της Sedna (πορτοκαλί τροχιά) και του πλανήτη-νάνου 2012 VB113 (κόκκινη τροχιά) . Η μπλε περιοχή αντιστοιχεί στη Ζώνη του Kuiper. New dwarf planet 2012 VP113 found at the edge of our solar system beyond Pluto. This orbit diagram shows the paths of Oort cloud objects 2012 VP113 (red) and Sedna (orange), which circle the Kuiper belt (blue) at the Solar System’s edge. Credit: Scott S. Sheppard/Carnegie Institution for Science

Το 2012 VP113 και η Σέντνα ακολουθούν έντονα ελλειπτικές τροχιές, κάτι που σημαίνει ότι η απόστασή τους από τον Ήλιο μεταβάλλεται διαρκώς.

Στα περίπου 11.000 χρόνια που χρειάζεται για να συμπληρώσει μια περιφορά γύρω από τον Ήλιο, η Σέντνα πλησιάζει μέχρι τις 76 Αστρονομικές Μονάδες (AU) και απομακρύνεται μέχρι τις 1.000 AU από τον Ήλιο. Μία Αστρονoμική Μονάδα ισούται με τη μέση απόστασης Γης-Ήλιου, περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα.

Το 2012 VP113 βρίσκεται συνήθως λίγο πιο κοντά στον Ήλιο, καθώς η απόστασή του κυμαίνεται από 80 έως 452 AU.

Τεχνικός άθλος ο εντοπισμός του νέου σώματος

The discovery images of 2012 VP113. Each one was taken about two hours apart on Nov. 5, 2012. Behind the object, you can see background stars and galaxies that remained still (from Earth’s perspective) in the picture frame. Credit: Scott S. Sheppard: Carnegie Institution for Science

Λόγω του μικρού μεγέθους και της τεράστιας απόστασής του, ο εντοπισμός του νέου σώματος ήταν πραγματικός τεχνικός άθλος. Οι αμερικανοί ερευνητές που υπογράφουν την ανακάλυψη ήταν τυχεροί να εντοπίσουν κάτι να κινείται αργά στον νυχτερινό ουρανό στις πρώτες εικόνες που συνέλεξαν με το τηλεσκόπιο Blanco στη Χιλή.

Πιθανότατα όμως θα περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι να επιβεβαιωθεί οριστικά η ύπαρξη του 2012 VP113 και να προσδιοριστεί με ακρίβεια η τροχιά, η μάζα και η σύστασή του. Οι ερευνητές θα μπορέσουν τότε να προτείνουν επίσημη ονομασία στη Διεθνή Αστρονομική Ένωση και να διεκδικήσουν τον τίτλο του πλανήτη-νάνου.