Πανέξυπνο κοράκι βγάζει τον Αίσωπο ασπροπρόσωπο. Physics-minded crows bring Aesop's fable to life

Ελληνιστικό άγαλμα που παριστάνει τον Αίσωπο, από τη συλλογή της Βίλας Αλμπάνι, Ρώμη. Hellenistic statue claimed to depict Aesop, Art Collection of Villa Albani, Rome.

Ο Αίσωπος είχε προβλέψει σε έναν από τους μύθους του ότι τα κοράκια κατανοούν τις βασικές αρχές της υδροστατικής.

 Wenceslas Hollar, The crow and the pitcher.

Στο μύθο «Το διψασμένο κοράκι» ο Αίσωπος περιγράφει πώς ένα έξυπνο πουλί ρίχνει πετραδάκια σε μια μισογεμάτη στάμνα ώστε να ανεβάσει τη στάθμη και να μπορέσει τελικά να πιει νερό. Ο μύθος αποτέλεσε τη βάση για ένα τεστ νοημοσύνης στο οποίο υποβλήθηκε το κοράκι της Νέας Καληδονίας (Corvus moneduloides), ένα εξαιρετικά ευφυές πτηνό που είναι γνωστό ότι χρησιμοποιεί εργαλεία.

Το πρόβλημα

Το έξυπνο πουλί βρήκε τον τρόπο να ανεβάσει τη στάθμη και να φτάσει τον μεζέ που επιπλέει. Eureka! Like Archimedes in his bath, crows know how to displace water, showing that Aesop's fable The Crow and the Pitcher isn't purely fictional. Credit: (Sarah Jelbert; CC-BY)

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Όκλαντ στη Νέα Ζηλανδία αιχμαλώτισαν έξι άγρια κοράκια και τα έφεραν ενώπιον ενός δύσκολου προβλήματος: κομμάτια λαχαριστού κρέατος που επέπλεαν σε έναν σωλήνα μισογεμάτο με νερό. Δίπλα στο σωλήνα οι ερευνητές είχαν αφήσει αντικείμενα όπως πετραδάκια και κομμάτια λάστιχου.

The crows successfully figured out that heavy and solid objects would help them get a treat faster. They also preferred to drop objects in tubes where they could access a reward more easily, picking out tubes with higher water levels and choosing tubes of water over sand-filled ones.

Τα περισσότερα κοράκια κατάλαβαν γρήγορα ποια ήταν η λύση. Κατάλαβαν μάλιστα ότι για να ανέβει η στάθμη στο σωλήνα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιήσουν βαριά, συμπαγή αντικείμενα όπως τα πετραδάκια και όχι ελαφρά ή κούφια αντικείμενα. Επιπλέον, κατανοούσαν ότι το κόλπο λειτουργεί μόνο στο νερό και όχι σε σωλήνες μισογεμάτους με άμμο.

Το πείραμα

Όπως αναφέρει η ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση «PLoS ONE», το πείραμα δείχνει ότι τα κοράκια κατανοούν ως ένα βαθμό τις σχέσεις αιτίου-αποτελέσματος και αντιλαμβάνονται την έννοια του εκτοπίσματος στο επίπεδο ενός παιδιού 5 έως 7 ετών.

Παρόλα αυτά, τα κοράκια απέτυχαν σε πιο δύσκολες δοκιμασίες στις οποίες έπρεπε να λάβουν υπόψη τη διάμετρο του σωλήνα ή να μαντέψουν ότι δύο σωλήνες λειτουργούσαν στην πραγματικότητα ως συγκοινωνούντα δοχεία. Παρόλα αυτά, ο Αίσωπος θα ήταν περήφανος για τα κατορθώματα του κορακιού. Και, αν μπορούσε να μιλήσει, το κοράκι της Νέας Καληδονίας θα αναφωνούσε «Εύρηκα!» όπως ο Αρχιμήδης, πατέρας της υδροστατικής, τη στιγμή που πεταγόταν έξω από τη μπανιέρα.