Το ιστολόγιο "Τέχνης Σύμπαν και Φιλολογία" είναι ένας διαδικτυακός τόπος που αφιερώνεται στην προώθηση και ανάδειξη της τέχνης, της επιστήμης και της φιλολογίας. Ο συντάκτης του ιστολογίου, Κωνσταντίνος Βακουφτσής, μοιράζεται με τους αναγνώστες του τις σκέψεις του, τις αναλύσεις του και την αγάπη του για τον πολιτισμό, το σύμπαν και τη λογοτεχνία.
Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.
Η
αποστολή MESSENGER με αριθμούς. Ten
years ago, on August 3, 2004, NASA’s MESSENGER (MErcury Surface, Space
ENvironment, GEochemistry, and Ranging) spacecraft blasted off from Cape
Canaveral, Florida, for a risky mission that would take the small satellite
dangerously close to Mercury’s surface, paving the way for an ambitious study
of the planet closest to the Sun. Image Credit: NASA
Πριναπόδέκαχρόνια, στις 3 Αυγούστου 2004, τοδιαστημικόόχηματης NASA
MESSENGER (MErcury Surface, Space Environment) εκτοξεύθηκεαπότοακρωτήριοΚανάβεραλτηςΦλόρινταμεσκοπότηνεξερεύνησητουπλανήτηΕρμή.
A closeup view from
the 50 meters per pixel strip of images MESSENGER took during it's flyover of
Mercury's north polar region. Image Credit: NASA
Το
MESSENGER διάνυσε 7,9
δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (ένα ταξίδι που περιλάμβανε 15 πτήσεις γύρω από τον
Ήλιο, μια γύρω από τη Γη, δυο φορές γύρω από την Αφροδίτη και τρεις φορές γύρω
από τον Ερμή, πριν μπει στην τελική του τροχιά, το 2011, γύρω από τον Ερμή.
Brett Denevi, of
Johns Hopkins Applied Physics Lab, presenting findings of the NASA Mercury
mission "Messenger" to the National Capital Astronomers at the
University of Maryland. There is ice at the poles of Mercury in craters where
the sun does not shine.
Με
αφορμή την επέτειο των 10 χρόνων στο διάστημα η ομάδα του MESSENGER έδωσε στη δημοσιότητα το παρακάτω βίντεο
που δείχνει την επιφάνεια του Ερμή μετά από μια κοντινή πτήση του διαστημικού
οχήματος:
NASA's MESSENGER
spacecraft captured this video during a flyover of Mercury's north pole on June
8, 2014. The image frames were taken once per second while MESSENGER was at
altitudes ranging from 115 to 165 kilometers, traveling at a speed of 3.7
kilometers per second relative to the surface. The movie is sped up by a factor
of seven for ease of viewing. The images have resolutions ranging from 21 to 45
meters/pixel. Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics
Laboratory/Carnegie Institution of Washington
Το
βίντεο λήφθηκε από το MESSENGER
κατά τη διαδρομή που φαίνεται στην εικόνα – πάνω από περιοχή του βόρειου πόλου
του Ερμή. MESSENGER captured the images in the flyover movie
during this flight path over Mercury's north polar region. Image Credit: NASA
Sarcophagus with
the Calydonian hunt, representing the hero Meleager and the goddess Artemis.
Proconnesian marble, Roman artwork. The everyday lives of young people in
Macedonia, Ancient Greece, from the Archaic to the Roman period, will be the
subject of the periodic cultural exhibit titled: “Youth with excellent health… Aspects of the life of young people in
ancient Macedonia”, presented at the Museum of the Ancient Agora of
Thessaloniki. The exhibition is organized on the occasion of the proclamation
of Thessaloniki as European Youth Capital for 2014 and will be taking place
between September 6 and November 6.
Η
καθημερινή ζωή των νέων στη Μακεδονία από τα αρχαϊκά μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια θα
αποτελέσει θέμα περιοδικής έκθεσης με τίτλο «Νέος και με υγείαν αρίστην… Όψεις της ζωής των νέων στην αρχαία
Μακεδονία», που θα παρουσιαστεί στο Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς
Θεσσαλονίκης.
Η
έκθεση διοργανώνεται με την ευκαιρία της ανακήρυξης της Θεσσαλονίκης ως
Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας για το 2014 και θα παρουσιαστεί από τις 6
Σεπτεμβρίου ως τις 6 Νοεμβρίου 2014.
Οι
ενότητες της έκθεσης
Μαρμάρινο
άγαλμα του Διονύσου. Θεσσαλονίκη, 2ος αι. μ.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο
Θεσσαλονίκης (Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού). The everyday life
of the young will be revived in the eyes of visitors through eight thematic
sections. The introductory section, in which the cultural environment of
Hellenistic and Roman Macedonia will be described. Then themes regarding
“Ancient beauty and youth”, “Education and sports”, and the journey from
adolescence to maturity and the new roles to be undertaken by young people as
adults. Also information will be given about the time of leisure and
entertainment of youngsters, attire and grooming, sports matches and love in
their lives. The exhibition will
present a total of 140 piece of art from the Archaeological Museum of
Thessaloniki, Kilkis and Polygyrou and from the warehouse of the XVI
Prehistoric and Classical Antiquities prefecture.
Η
καθημερινότητα των νέων θα αναβιώσει στα μάτια των επισκεπτών μέσα από οκτώ
θεματικές ενότητες. Η πρώτη, εισαγωγική ενότητα, θα περιγράφει το πολιτιστικό
περιβάλλον της ελληνιστικής και ρωμαϊκής Μακεδονίας. Στη συνέχεια θα
αναπτύσσονται θέματα σχετικά με το «Αρχαίο κάλλος και νεότητα», την «Εκπαίδευση
και αθλητική αγωγή», καθώς και τη διαδρομή από την εφηβεία στην ωριμότητα και
τους νέους ρόλους που καλούνται να αναλάβουν οι νέοι ως ενήλικες.
Επίσης,
θα δίνονται πληροφορίες για τον ελεύθερο χρόνο και τη διασκέδαση των νέων, την
ενδυμασία και τον καλλωπισμό τους, τους αθλητικούς αγώνες και τη θέση του έρωτα
στη ζωή τους.
Στην
έκθεση θα παρουσιαστούν συνολικά 140 έργα από τα Αρχαιολογικά Μουσεία
Θεσσαλονίκης, Κιλκίς και Πολυγύρου και από τις αποθήκες της ΙΣΤ’ Εφορείας
Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.
Κεφαλή
του μυθικού ήρωα Μελεάγρου. Το κεφάλι σώθηκε σε καλή κατάσταση μαζί με το
μεγαλύτερο μέρος του λαιμού. Το γλυπτό είναι εξαιρετικής καλλιτεχνικής αξίας
και έχει δεχθεί πολύ καλή επεξεργασία και επιμελημένη λείανση. Προέρχεται από
άγαλμα μεγαλύτερο του φυσικού μεγέθους και αποδίδει σφριγηλό, καλλίκομο και
γαλήνιο νέο άνδρα, με όμορφο ωοειδές πρόσωπο, ευρύ μέτωπο, αμυγδαλωτά μάτια με
καλοσχηματισμένα βλέφαρα και τοξωτά φρύδια, ίσια μύτη, μισάνοιχτο στόμα και
μικρό προεξέχον πηγούνι.Το κεφάλι ανήκε σε άγαλμα που απεικόνιζε τον μυθικό
ήρωα Μελέαγρο, σύμφωνα με τον τύπο που, κατά πολλούς μελετητές, δημιούργησε ο
Σκόπας, ο μεγάλος Έλληνας γλύπτης του 4ου αι. Αρχαία Καλίνδοια, οικοδομικό
συγκρότημα Σεβαστείου. Ρωμαϊκή περίοδος. Από τέλη 1ου αι.μ.Χ. έως αρχές 2 ου
αι. μ.Χ.
Μεταξύ
άλλων θα εκτεθούν μαρμάρινο άγαλμα του Διονύσου του α’ μισού του 2ου αιώνα μ.Χ.
από τη Θεσσαλονίκη, μαρμάρινη κεφαλή του Μελεάγρου από τα αρχαία Καλίνδοια, που
αποτελεί ρωμαϊκό αντίγραφο κλασικού έργου και χρονολογείται στα τέλη του 1ου-
αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ., πήλινο μελανοδοχείο από τη Νέα Ποτίδαια του 2ου αιώνα
π.Χ. και οστέινη γραφίδα των ρωμαϊκών χρόνων από τη Θεσσαλονίκη.
Το
μουσείο της Ρωμαϊκής Αγοράς Θεσσαλονίκης φιλοξενείται στο σύγχρονο υπόγειο
κτήριο που κατασκευάστηκε ειδικά για τον σκοπό αυτό στο δυτικό τμήμα του
αρχαιολογικού χώρου. Το κτήριο οργανώνεται σε τρεις βασικές αρχιτεκτονικές
ενότητες: τον προθάλαμο - χώρο εισόδου, την κεντρική αίθουσα με τους δύο
πλευρικούς διαδρόμους και την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων. Η είσοδος των
επισκεπτών πραγματοποιείται από την Κρυπτή Στοά, ενώ η έξοδος από το
κλιμακοστάσιο που οδηγεί στο βορειοδυτικό τμήμα της πλατείας του αρχαιολογικού
χώρου. Museum of the Ancient Roman Market is a “secret” museum dedicated to the
history of Thessaloniki. It is a
subsidiary of the Archaeological Museum of Thessaloniki and is housed in a hard
to find building inside the Ancient Roman Market in Aristotelous Square.
Την
ομόφωνη έγκρισή του για τη διοργάνωση της έκθεσης έδωσε το Κεντρικό
Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
1η
Αυγούστου 2014: Τo
διαστημικό σκάφος Rosetta
φωτογραφίζει από απόσταση περίπου 1.026 χιλιομέτρων τον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko. Full-frame NAVCAM image taken on 1
August 2014 from a distance of about 1026 km from comet
67P/Churyumov-Gerasimenko. Credits: ESA/Rosetta/NAVCAM
Εκτοξεύθηκε
τον Μάρτιο του 2004, περιπλανήθηκε στο Διάστημα για 10 χρόνια και την επόμενη
Τετάρτη, 6 Αυγούστου, θα φτάσει τελικά στον προορισμό του – τον κομήτη 67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο (67P/Churyumov-Gerasimenko). Ο λόγος για το διαστημόπλοιο Rosetta της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), το οποίο θα μελετήσει τον κομήτη για
έναν ολόκληρο χρόνο, ακολουθώντας τον από κοντινή απόσταση στο ταξίδι του. Με
κέρδος, όπως ελπίζουν οι υπεύθυνοι της ESA, πολύτιμα επιστημονικά δεδομένα τα οποία
θα ρίξουν περισσότερο «φως» στις πρώτες φάσεις δημιουργίας του ηλιακού μας
συστήματος, αλλά και στην προέλευση της ζωής στη Γη.
Eπεξεργασμένο τμήμα της προηγούμενης εικόνας
του κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko, που δείχνει τον πυρήνα του. Crop
from the 1 August processed image of comet 67P/Churyumov-Gerasimenko, to focus
on the comet nucleus. Credits: ESA/Rosetta/NAVCAM
«Πρόκειται για μια αποστολή-ορόσημο για τα
διαστημικά χρονικά, αφού ποτέ άλλοτε δεν έχει μελετηθεί ένας κομήτης για τόσο
μεγάλο χρονικό διάστημα και με τόση λεπτομέρεια» λέει ο Ξενοφώντας Μουσάς,
καθηγητής Φυσικής Διαστήματος και διευθυντής του Αστεροσκοπείου του
Πανεπιστημίου Αθηνών. Με διαστάσεις 5Χ3 χιλιόμετρα, ο 67P/Churyumov-Gerasimenko είναι μία «μπάλα» από πάγο, σκόνη και
οργανικά υλικά, που ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Ήλιο κάθε 6,5
χρόνια.
Shape model of
comet 67P/C-G based on 14 July images. Credits: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team
MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA
Όπως
και τα υπόλοιπα ουράνια σώματα της κατηγορίας του, αποτελεί απομεινάρι του
σχηματισμού του ηλιακού συστήματος, με συνέπεια να έχει παραμείνει αναλλοίωτο
για 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Έτσι, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα
ανακαλύψουν καινούργιες λεπτομέρειες για τα πρώτα στάδια σχηματισμού των
πλανητών και των υπόλοιπων ουράνιων σωμάτων που περιφέρονται γύρω από την Ήλιο,
όπως η «Στήλη της Ροζέτας» έδωσε τη δυνατότητα αποκρυπτογράφησης των
αιγυπτιακών ιερογλυφικών. «Παρόλο που
γνωρίζουμε πλέον αρκετά για το πώς το ηλιακό σύστημα απέκτησε τη σημερινή μορφή
του, ένα μεγάλο ερώτημα που απομένει είναι πώς ακριβώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα
συσσωματώματα ύλης από το νέφος σκόνης και αερίου που περιέβαλε τον “νεαρό”
τότε Ήλιο, από τα οποία προήλθαν τελικά οι “κάτοικοι” του ηλιακού μας συστήματος»
προσθέτει ο κ. Μουσάς.
Η
θεωρία της ζωής από εξωγήινους βράχους
Teeming with traces
of life? A controversial scientist claims this two-inch meteor fragment is
packed with the fossils of extraterrestrial life similar to algae found in
Earth's oceans.
Για
να ανακαλύψει στοιχεία για τον σχηματισμό των πλανητών, το βάρους 3 τόνων Rosetta δεν θα βασισθεί μόνο τα δικά του μετρητικά
όργανα, αλλά και στο Philae,
ένα σκάφος 100 κιλών που μεταφέρει μαζί του και το οποίο θα προσεδαφισθεί στον
κομήτη, ώστε με το τρυπάνι του να ανακτήσει υλικό που βρίσκεται κάτω από την
επιφάνεια και να το αναλύσει. Οι χημικές αναλύσεις είναι σχεδόν βέβαιο πως θα
αποκαλύψουν απλές μορφές υδρογονανθράκων. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι της ESA υποστηρίζουν πως στο υπέδαφος του 67P/Churyumov-Gerasimenko είναι πιθανό να κρύβονται και αμινοξέα, τα
οποία είναι βασικό συστατικό της ζωής, καθώς συνθέτουν τις πρωτεΐνες των έμβιων
οργανισμών. «Με δεδομένο ότι αμινοξέα
έχουν εντοπισθεί και σε έναν ακόμη κομήτη πριν από μερικά χρόνια, μια τέτοια
ανακάλυψη θα ήταν ένα ακόμη σημαντικό επιχείρημα υπέρ της θεωρίας της
πανσπερμίας, σύμφωνα με την οποία οι “δομικοί λίθοι” της ζωής στον πλανήτη μας
προήλθαν από εξωγήινους βράχους», τονίζει ο Έλληνας επιστήμονας.
The halo – coma –
of Rosetta's target comet as seen with the OSIRIS wide-angle camera. The image
spans 150 km and was taken on 25 July 2014 with an exposure time of 330
seconds. The greyscale relates to the particle density in the coma, with
highest density close to the nucleus, becoming more diffuse further away. The
hazy circular structure on the right is an artefact. The nucleus is also
overexposured. The specks and the streaks in the background are attributed to
background stars and cosmic rays. Credits: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA
Για
το διαστημόπλοιο Ροζέτα χρειάστηκαν 1 δισ. ευρώ και εκατοντάδες επιστήμονες και
τεχνικοί, οι οποίοι ανέπτυξαν και κατασκεύασαν το σκάφος, αλλά και σχεδίασαν
την αποστολή. «Η επιλογή του 67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο έγινε επειδή η τροχιά
του κομήτη είναι αρκετά βολική για να τον επισκεφθεί το σκάφος και να
παραμείνει κοντά του».
Ακόμη κι έτσι, για να φτάσει στον προορισμό του, το Ροζέτα χρειάστηκε να κάνει
περίπλοκους ελιγμούς, περνώντας για παράδειγμα 3 φορές από τη «γειτονιά» της Γης
και 1 από τον πλανήτη Άρη. Μάλιστα, πέρασε τους 31 μήνες από το 10χρονο ταξίδι
του σε «χειμερία νάρκη», βάζοντας σε αδράνεια τα όργανά του ώστε να
εξοικονομήσει ενέργεια. Το διαστημόπλοιο «ξύπνησε» με επιτυχία στις 20
Ιανουαρίου, θέτοντας ξανά σε λειτουργία τους κινητήρες του, για να προσεγγίσει
τον κομήτη.
The first
temperature measurements of comet 67P/Churyumov-Gerasimenko were made between
13 and 21 July, when Rosetta closed in from 14 000 km to the comet to just over
5000 km. The observations were made by the spacecraft's visible, infrared and
thermal imaging spectrometer, VIRTIS, and revealed an average surface
temperature of -70°C. This implies the surface is predominantly covered in dust
rather than ice, which would yield a lower temperature. The finding does not
exclude localised patches of ice. The observations were made when the comet was
roughly 555 million kilometres from the Sun. Credit: ESA
«Ακόμη και η ολοκλήρωση των έως τώρα σταδίων
της αποστολής αποτελεί κατόρθωμα για την ESA» σημειώνει ο
καθηγητής Φυσικής Διαστήματος. Πάντως, το σκάφος θα χρειασθεί να συνεχίσει τους
περίπλοκους ελιγμούς και μετά τις 6 Αυγούστου, αυτή τη φορά γύρω από τον κομήτη
για να «χαρτογραφήσει» την επιφάνειά του και έτσι να βοηθήσει τους υπεύθυνους
της αποστολής να αποφασίσουν ποιο είναι το κατάλληλο σημείο για την προσεδάφιση
του Philae. Η προσεδάφιση
αναμένεται να γίνει τον Νοέμβριο, με το Philae να επιστρατεύει τότε δύο ειδικές «άγκυρες»
για να στερεωθεί στον 67Ρ, αφού λόγω μικρού μεγέθους η βαρυτική έλξη του βράχου
δεν είναι αρκετή για να το κρατήσει στην επιφάνεια.
Αν
και ο κομήτης αναμένεται να βοηθήσει να λυθούν αρκετά κοσμικά «αινίγματα», στη
πορεία φρόντισε κι εκείνος να βάλει τα δικά του ερωτήματα. Όπως διαπιστώθηκε
από φωτογραφίες που τράβηξε το Ροζέτα μέσα στον Ιούλιο, ο 67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο φαίνεται να
αποτελείται από δύο ξεχωριστά «εξογκώματα», τα οποία συνδέονται από ένα
στενόμακρο τμήμα.
Οι
επιστήμονες υποθέτουν πως το σχήμα του μπορεί να οφείλεται στο γεγονός πως ο
βράχος αποτελείται από δύο μικρότερους κομήτες, οι οποίοι συγκρούσθηκαν και
έτσι συνενώθηκαν. Επίσης είναι πιθανό ο αρχικά ενιαίος και σφαιρικός κομήτης να
μορφοποιήθηκε με αυτό τον τρόπο από την ανομοιογενή εξάτμιση υλικού του, στις
αμέτρητες φορές που λόγω της τροχιάς του πέρασε κοντά από τον Ήλιο.
Τι
έδειξαν οι τρεις προηγούμενες αποστολές
Αν
και το διαστημόπλοιο Rosettaείναι το
τέταρτο κατά σειρά σκάφος που θα ερευνήσει επιτόπου έναν κομήτη, στις τρεις
αποστολές που προηγήθηκαν τα διαστημόπλοια «επισκέφθηκαν» για πολύ σύντομο
χρονικό διάστημα το ουράνιο σώμα που μελέτησαν.
Η
αρχή είχε γίνει πάλι από την Ευρώπη, με το μη επανδρωμένο σκάφος Giotto, το οποίο εξασφάλισε στους επιστήμονες τις
πρώτες κοντινές εικόνες του κομήτη του Χάλεϊ. Τα μοναδικά στιγμιότυπα
αποκάλυψαν πως ο συγκεκριμένος βράχος έχει μήκος 16 χιλιόμετρα και μακρόστενο
σχήμα, ενώ κάθε φορά που περνά κοντά από τον Ήλιο εξατμίζονται από αυτόν
υδρατμοί, μονοξείδιο του άνθρακα και οργανική ύλη. Τη σκυτάλη πήρε η ΝΑΣΑ και ο
βολιστήρας Stardust,
ο οποίος τον Ιανουάριο του 2004 προσέγγισε τον CometWild 2. Το σκάφος περιείχε μια συσκευή με ένα
υλικό σε μορφή αφρού (αερογέλη), στο οποίο παγιδεύτηκαν μερικά σωματίδια από
την ουρά του κομήτη. Το δείγμα επέστρεψε στη Γη το 2006 και, από την ανάλυσή
του, βρέθηκαν ίχνη γλυκίνης, ενός αμινοξέος που χρησιμοποιούν οι ζωντανοί
οργανισμοί για να συνθέσουν πρωτεΐνες.
Η
τρίτη και τελευταία αποστολή ανήκει κι αυτή στον αμερικανικό οργανισμό που
ασχολείται με την εξερεύνηση του Διαστήματος (ΝΑΣΑ) με το DeepImpact, το οποίο εκτοξεύθηκε τον Ιανουάριο του
2005. Όταν έφτασε στον στόχο του, τον Tempel 1, εκτόξευσε εναντίον του ένα βλήμα βάρους 370 κιλών. Από τα
θραύσματα που εκτινάχθηκαν από την πρόσκρουση, οι επιστήμονες βρήκαν πως η
σκόνη του κομήτη είναι λεπτότερη απ’ ό,τι αναμενόταν, ενώ ανίχνευσαν
αρωματικούς υδρογονάνθρακες και πάγο νερού.
Οι
δυνάμεις της Γης μετέτρεψαν τη Σελήνη σε λεμόνι. Round and round:
The shape of the moon deviates from a simple sphere in ways that scientists
have struggled to explain.
Για
μεγάλο χρονικό διάστημα οι επιστήμονες αναζητούσαν την αιτία για το ολίγον
επίμηκες σχήμα της Σελήνης που όπως λένε πολλοί θυμίζει… λεμόνι. Ομάδα
ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια Σάντα
Κρουζ υποστηρίζουν ότι βρήκαν την απάντηση στο μυστήριο.
Ο
συνδυασμός
The highest resolution
near-global topographic map of the moon ever created: scientists have now
worked out why it is not a perfect sphere.
Η
Σελήνη σύμφωνα με τη κρατούσα θεωρία δημιουργήθηκε όταν ένα διαστημικό σώμα
μεγέθους περίπου όσο ο πλανήτης Άρης έπεσε πάνω στη Γη πριν από περίπου τέσσερα
δισ. έτη. Η κολοσσιαία σύγκρουση εκτόξευσε τεράστιες ποσότητες υλικών στο
Διάστημα μέρος των οποίων τέθηκαν σε τροχιά γύρω από τη Γη και προοδευτικά
συγκολλήθηκαν δημιουργώντας τον φυσικό μας δορυφόρο.
The early Moon was
closer to Earth than today, so its shape may have been changed by the tides.
Σύμφωνα
με τη νέα μελέτη όταν σχηματίστηκε η Σελήνη βρισκόταν πιο κοντά στη Γη από ότι
σήμερα και έτσι ήταν πολύ πιο ευάλωτη στις βαρυτικές και παλιρροϊκές δυνάμεις
του πλανήτη μας. Επιπλέον σύμφωνα με τη νέα μελέτη η Σελήνη αρχικά
περιστρεφόταν γύρω από τον άξονα της ταχύτερα από ότι σήμερα. Ο συνδυασμός της
ταχύτερης περιστροφής της και των ισχυρών παλιρροϊκών δυνάμεων που δεχόταν από
τη Γη μετέβαλε το σχήμα της Σελήνης. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση
«Nature».
Τα
θηλυκά του είδους Graneledone boreopacifica προστατεύουν τα αβγά τους για 4 ½
χρόνια! A female Graneledone boreopacifica octopus, a deep sea species, has set a
new world record for longest brooding period. The dedicated mom watches over
her eggs for 53 months. YouTube/MBARI
Μια
όχι απλά εκπληκτική αλλά κυριολεκτικά απίστευτη ανακάλυψη έκαναν ερευνητές στις
ΗΠΑ. Διαπίστωσαν ότι τα θηλυκά ενός είδους χταποδιού που ζει σε μεγάλα βάθη
αφού γεννήσουν τα αβγά τους κάθονται κοντά τους και τα προστατεύουν για
διάστημα περίπου 4 ½ ετών χωρίς μάλιστα σε αυτό το διάστημα να τρέφονται!
Η
ανακάλυψη
The deep-sea
octopus Graneledone boreopacifica now holds the record for the longest brooding
period of any animal on the planet. Image: NOAA Photo Library, Flickr.
Ερευνητές
του Ερευνητικού Ινστιτούτου Monterey Bay Aquarium χρησιμοποιούσαν ένα ρομποτικό
υποβρύχιο για να εξερευνήσουν τον υποθαλάσσιο κόσμο στα ανοικτά των ακτών της
Καλιφόρνιας. Κάποια στιγμή το υποβρύχιο εντόπισε σε βάθος 1,6 χλμ ένα χταπόδι.
To εικονιζόμενο G.boreopacifica με τα αβγά του τα οποία προσέχει για πολλά
έτη χωρίς καν να τρέφεται το ίδιο! Bathypolypus arctics with its eggs.
4.5 years is a pretty long time to spend guarding your progeny … especially on
an empty stomach. Image: Robison et al.
Το
χταπόδι ανήκε στο είδος Graneledone boreopacifica και όπως αποδείχτηκε από την
παρακολούθηση του είχε γεννήσει 160 ημιδιάφανα αβγά και καθόταν εκεί μαζί τους.
Η
παρακολούθηση
This deep-sea
octopus (Graneledone boreopacifica) spent four and one half years brooding her
eggs on a ledge near the bottom of Monterey Canyon, about 1,400 meters (4,600
feet) below the ocean surface. Credit: MBARI
Η
συμπεριφορά του χταποδιού κέντρισε το ενδιαφέρον τον ερευνητών που αποφάσισαν
να το παρακολουθήσουν. Έτσι για τους επόμενους 53 μήνες πραγματοποίησαν 18
καταδύσεις συλλέγοντας στοιχεία για το χταπόδι που παρέμενε πεισματικά στη ίδια
θέση.
After four years
and five months, only empty egg cases were left behind.
Οι
ερευνητές είδαν ότι το χταπόδι προστάτευε τα αβγά τόσο από όποιον τα πλησίαζε
όσο και από σκουπίδια ή άλλα αντικείμενα που θα μπορούσαν να τους προκαλέσουν
κάποια ζημιά. Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι ερευνητές, σε όλο αυτό το διάστημα το
θηλυκό είχε αποκλειστικά στραμμένη την προσοχή του στα αβγά και δεν ασχολούνταν
καθόλου με τη διατροφή του.
Scientists first
spotted the octopus heading for a brooding site on the rocks of the Monterey
Canyon.
Οι
επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το θηλυκό όχι μόνο δεν άφηνε στιγμή το πόστο του για
να αναζητήσει τροφή αλλά δεν έκανε καν προσπάθεια να αρπάξει κάποιο θήραμα
(καβούρια, γαρίδες κ.α) που περνούσαν από μπροστά του. Έτσι, όπως υποστηρίζουν,
μέχρι να κάνουν την εμφάνιση τους τα χταποδάκια η μητέρα τους δεν είχε τραφεί
καθόλου!
The previous
brooding record was held by a giant red shrimp, which protects its eggs for 20
months.
Το
θηλυκό που παρακολουθούσαν οι ερευνητές μετά από κάποιο διάστημα είχε αδυνατίσει
αρκετά ενώ είχε αλλάξει και το χρώμα του, φαινόμενα που συνδέονται με την
παρατεταμένη ασιτία. «Είναι το μεγαλύτερο
διάστημα επώασης που γνωρίζουμε στο ζωικό βασίλειο. Είναι ασυνήθιστο, είναι
καταπληκτικό. Ακόμη είμαστε έκπληκτοι με αυτό που είδαμε» αναφέρει ο Μπρους
Ρόμπινσον, μέλος της ερευνητικής ομάδας η οποία δημοσιεύει την ανακάλυψη στην
επιθεώρηση «PLoS ONE».
Ίσως
θα πρέπει οι επιστήμονες να μελετήσουν το συγκεκριμένο είδος για να ανακαλύψουν
τον μηχανισμό που το διατηρεί στη ζωή για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να
τρέφεται. Τα ευρήματα θα είναι αναμφισβήτητα πολύτιμα σε πολλούς τομείς της
επιστημονικής έρευνας.
Το μονοπάτι της
μετατροπής των δεινοσαύρων σε πτηνά μελέτησαν εκ νέου ειδικοί που υποστηρίζουν
ότι η όλη διεργασία διήρκεσε δεκάδες εκ. Έτη. From left to right: a
neotheropod, a tetanuran, a coelurosaur, a paravian and Archaeopteryx. Body
trait analysis shows the miniaturisation of theropods started about 50 million
years before Archaeopteryx, the earliest bird, lived. Results from the study
are reported in the journal Science. (Image:
Davide Bonnadonna).
Τα
πτηνά σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία κατάγονται από τους δεινοσαύρους. Η θεωρία
αυτή (που ενισχύεται συνεχώς από καινούργια ευρήματα) αναφέρει ότι για να
καταφέρουν να επιβιώσουν σε ένα περιβάλλον που μεταβαλλόταν εναντίον τους οι
δεινόσαυροι άρχισαν να μικραίνουν σε μέγεθος, να βγάζουν φτερά και να μαθαίνουν
να πετούν.
Dinosaurs evolved
into a huge range of shapes and sizes over 170 million years. Small body size
might have been key to maintaining evolutionary potential in birds, which broke
the lower body size limit of around 2.2lb (1kg) seen in other dinosaurs.
Μια
νέα μελέτη αναφέρει ότι αυτή η… μεταμόρφωση δεν έγινε από τη μια στιγμή στην
άλλη αλλά ήταν μια μακρά εξελικτική διεργασία.
The feathered
dinosaur Microraptor pounces on a nest of primitive birds, named Sinornis.
Being smaller and lighter in the land of giants, with rapidly evolving
anatomical adaptations, provided these bird ancestors with new ecological
opportunities.
Σύμφωνα με τους ερευνητές
χρειάστηκαν περίπου 50 εκ. έτη για να μετατραπούν οι δεινόσαυροι σε πτηνά.
Η
χρονολόγηση
The study, which
'weighed' hundreds of dinosaurs, suggests that shrinking may have helped the
group that became birds continue exploiting new ecological niches. This
evolutionary tree shows major events in dinosaur body size evolution.
Διεθνής
ομάδα ερευνητών μελέτησε 1.500 ανατομικά χαρακτηριστικά από 120 δεινοσαύρους
διαφόρων ειδών της οικογένειας των θηροπόδων.
Tyrannosaurus rex
weighed 7 tonnes and was the largest land predator of all time. Dinosaur groups
that failed to change in size got locked into narrow ecological niches, and
ultimately went extinct.
Οι
ερευνητές μελέτησαν τα μεγαλύτερα είδη της οικογένειας (Τυραννόσαυρους και
Γιγαντόσαυρους) και διάφορα είδη που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι είναι ανάμεσα
σε εκείνα που εξελίχτηκαν σε πτηνά.
Archaeopteryx, the
first bird, was a small dinosaur weighing only 2.2lbs (1kg). Small size might
have been key to the evolutionary success of birds. This line kept
experimenting with different, often radically smaller, body sizes - enabling
new body 'designs' and adaptations to arise more rapidly.
Χρησιμοποίησαν
διάφορες μεθόδους και τεχνικές ανάμεσα στις οποίες και ορισμένες που
χρησιμοποιούν μοριακοί βιολόγοι για να ανασυνθέσουν την εξέλιξη ενός ιού.
The branch of
theropod dinosaurs, which gave rise to modern birds, were the only dinosaurs
that kept getting smaller. In this artist's impression, early birds
(Longirostravis) preen one of their large theropod relatives, Yutyrannus. Both
species lived 120 million years ago in what is now northern China.
«Μελετήσαμε το επίπεδο της εξέλιξης των
θηροπόδων. Διαπιστώσαμε ότι εκείνοι που εξελίσσονταν ταχύτερα ήταν οι
δεινόσαυροι που όλα τα υπάρχοντα στοιχεία δείχνουν ότι είναι οι πρόγονοι των
πτηνών. Η εικόνα που αποκομίζουμε από τη μελέτη μας είναι ότι υπήρξε μια αργή,
σταδιακή εξελικτική διεργασία μετατροπής των δεινοσαύρων σε πτηνά κατά την
οποία κάθε καινούργιο είδος που έκανε την εμφάνιση του ήταν ελαφρώς μικρότερο
από το προηγούμενο. Για να φτάσουμε από τους μεγάλους δεινοσαύρους στα πρώτα
μικρά πτηνά χρειάστηκαν περισσότερα από 50 εκ. έτη» αναφέρει ο Μάικλ Λι,
παλαιοντολόγος του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας και του Νότιου Μουσείου της Αυστραλίας
που ήταν επικεφαλής της μελέτης.
Η
NASA έδωσε στη
δημοσιότητα και ένα σκίτσο στο οποίο εικονίζεται το Mars 2020. A sketch of the
design for NASA's 2020 Mars rover. Planning for NASA's 2020 Mars rover
envisions a basic structure that capitalizes on re-using the design and
engineering work done for the NASA rover Curiosity, which landed on Mars in
2012, but with new science instruments selected through competition for
accomplishing different science objectives with the 2020 mission. Credit: NASA/JPL-Caltech
Η
NASA έδωσε στη
δημοσιότητα πληροφορίες για τον επόμενο ρομποτικό εξερευνητή που θα στείλει
στον Άρη.
Michael Meyer, lead
scientist, Mars Exploration Program, gives remarks during a press briefing
where it was announced what instruments will be carried aboard the agency’s
Mars 2020 mission, Thursday, July 31, 2014 at NASA Headquarters in Washington.
The new rover will carry more sophisticated, upgraded hardware and new
instruments to conduct geological assessments of the rover's landing site,
determine the potential habitability of the current environment, and directly
search for signs of ancient Martian life -- something no previous Mars mission
has done. Credit: NASA/Bill Ingalls
Όπως
συνέβη και τις προηγούμενες φορές έτσι και τώρα το νέο ρομπότ θα φέρει ακόμη
πιο προηγμένο εξοπλισμό από εκείνα που βρίσκονται στον Κόκκινο Πλανήτη και θα
μπορεί να εκτελέσει πιο σύνθετες αποστολές.
Κωδικός:
Οξυγόνο
This graphic
depicts the mission timeline for NASA's 2020 Mars rover, which will seek signs
of past life on the Red Planet. Credit: NASA/JPL-Caltech
Το
Mars 2020 όπως λέει και
το όνομα του θα ξεκινήσει το ταξίδι του για τον Άρη στις αρχές του 2020 και
αναμένεται να φτάσει εκεί λίγους μήνες αργότερα.
This artist's
illustration shows how NASA's Mars 2020 rover will use Supercam, a laser
instrument that can provide imaging, chemical composition analysis, and
mineralogy. Credit: NASA
To ρομπότ θα διαθέτει νέα πιο προηγμένα
συστήματα καταγραφής εικόνων, χαρτογράφησης και γεωλογικών ερευνών από όσα
ρομπότ έχουν ταξιδέψει στον Άρη.
NASA's Mars 2020
rover mission will carry an innovative instrument called MOXIE aimed at
demonstration the potential of resource utilization on the Red Planet. MOXIE (Mars
Oxygen ISRU Experiment) is designed to create oxygen using Mars' native carbon
dioxide. Credit: NASA
Όμως
εκείνο που κάνει το Mars
2020 να ξεχωρίζει από όλα τα υπόλοιπα ρομπότ εξερεύνησης που έχουν
κατασκευαστεί μέχρι σήμερα είναι ένα σύστημα μετατροπής του διοξειδίου του
άνθρακα σε οξυγόνο.
How NASA's Mars
2020 Rover Will Work (Infographic). By Karl Tate, Infographics Artist.
Η
ατμόσφαιρα του Άρη αποτελείται σε ποσοστό 95% από διοξείδιο του άνθρακα. Αν το
συγκεκριμένο σύστημα του ρομπότ αποδειχθεί λειτουργικό θα ανοίξει ο δρόμος για
την επίτευξη οργανωμένης και σε ευρεία κλίμακα παραγωγής οξυγόνου στον Άρη
διευκολύνοντας την παρουσία του ανθρώπου εκεί.
During a July 31
briefing at NASA headquarters, agency officials announced seven science
instruments, out of fifty-eight proposed, have been selected to be part of the
next rover NASA will send to Mars in 2020. The Mars 2020 rover will be a new
version of the Curiosity rover currently operating on Mars – with more
sophisticated hardware to conduct unprecedented science and exploration
technology investigations, including geological assessments, habitability of
the environment and searching for signs of past life on the Red Planet.
Η
παραγωγή οξυγόνου όπως είναι ευνόητο θα είναι πολύτιμη για την όσο τον δυνατόν
πιο ομαλή διαβίωση των ανθρώπων αρχικά σε βάσεις και αργότερα σε αποικίες στον
Κόκκινο Πλανήτη.
Επιπλέον
το οξυγόνο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως καύσιμο διαστημικών σκαφών και
έτσι οι αποστολές που θα ξεκινούν από τη Γη για τον Άρη δεν θα χρειάζεται να
είναι φορτωμένα με καύσιμα και για την επιστροφή.
This NASA artist
concept for the agency's 2020 Mars rover is loosely based on the Curiosity rover
in the Mars Science Laboratory mission. Credit: NASA/JPL-Caltech
Το
κόστος του Mars
2020 αναμένεται να αγγίξει τα δύο δισ. δολάρια.