Τα 10 σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα για το 2012, Top 10 Discoveries of 2012

«Ίσως η μεγαλύτερη ανακάλυψη του 2012 να είναι ότι βρισκόμαστε ακόμα εδώ», δηλώνουν χαριτολογώντας οι συντάκτες του αμερικανικού περιοδικού «Archaeology» ως προς το πολυσυζητημένο ημερολόγιο των Μάγια που προφητεύει το τέλος του κόσμου σε λίγες ημέρες.

Αφορμή για το σχόλιο ήταν ο ετήσιος απολογισμός του περιοδικού για τις δέκα σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις της χρονιάς που σχεδόν πέρασε, ένα πλούσιο σε «σοδειά» έτος, όπως η αποκάλυψη για τις φαρμακευτικές γνώσεις των Νεάντερνταλ ή ο εντοπισμός ενός τεράστιου τελετουργικού πλοίου, μήκους 6 μέτρων, το αρχαιότερο πλοίο που έχει βρεθεί στην Αίγυπτο, καθώς χρονολογείται στο 2950 πΧ.

A rendering of one of the masks representing the Maya sun god found at El Zotz’s Temple of the Night Sun in Guatemala shows places where crimson pigment remains.

Στα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα της χρονιάς που μας φεύγει εντάσσονται σίγουρα οι εντυπωσιακές μάσκες των Μάγια, οι οποίες χρονολογούνται μεταξύ 350 και 400 μΧ και βρέθηκαν στην πόλη Ελ Ζοτζ στη Γουατεμάλα. 

The five-foot tall stucco masks chart the sun’s path across the sky and decorate the exterior of the temple.

Απεικονίζουν τον πλανήτη Ήλιο σε διάφορες φάσεις στον ουρανό, αλλά και πλανήτες όπως η Αφροδίτη, «μια ουράνια συμφωνία», όπως αποκάλεσαν τις αναπαραστάσεις οι αρχαιολόγοι. Οι μάσκες, ύψους περίπου 1,5 μέτρου, διακοσμούσαν έναν ναό στην κορυφή της πυραμίδας Ελ Ντιάμπλο, ήταν βαμμένες με φωτεινό κόκκινο χρώμα και απεικόνιζαν διάφορες θεότητες, μεταξύ των οποίων και τον θεό Ήλιο.

Scientists analyzed microscopic material (top) on Neanderthal teeth (bottom) found in Spain’s El Sidrón Cave to learn what the extinct hominins might have eaten.

Εξάλλου, μια σειρά αναλύσεων που πραγματοποίησαν δύο ερευνητές από το Καταλανικό Ινστιτούτου Ερευνών και Προηγμένων Σπουδών στην Ισπανία και το βρετανικό Πανεπιστήμιο Γιορκ, οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι οι Νεάντερταλ κατανάλωναν φαρμακευτικά φυτά. Η ερευνητική ομάδα, εξετάζοντας τα χημικά κατάλοιπα που βρέθηκαν στην ασβεστοποιημένη πλάκα των δοντιών πέντε Νεάντερταλ, ηλικίας μεταξύ 50.600 και 47.300 ετών, από το Σπήλαιο Ελ Σιντρόν στην Ισπανία, εντόπισαν μεταξύ των τροφών που είχαν καταναλώσει και τα πικρά στη γεύση χαμομήλι και αχίλλεια. Μια ανακάλυψη που ανοίγει τον δρόμο και για άλλες σημαντικές αποκαλύψεις σχετικά με τη διατροφή ανθρωποειδών, που έζησαν πριν από εκατομμύρια χρόνια.

In South Africa’s Border Cave, archaeologists found ostrich eggshell beads (top), wooden digging sticks (bottom, far left), and notched sticks (bottom, right) used to apply poison to arrowheads.

Ένα οδοντωτό ξύλινο ραβδί από το Σπήλαιο Μπόρντερ στη Νότια Αφρική, ηλικίας 24.000 ετών, περιέχει το αρχαιότερο δηλητήριο. Σ' αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν οι σύγχρονες χημικές αναλύσεις που εφαρμόστηκαν στο αντικείμενο, γνωστό ήδη από τη δεκαετία του ΄70, και οι οποίες αποκάλυψαν ίχνη ουσίας από το φυτό Ρίκινο (castor bean), γνωστό για την τοξικότητα των σπόρων του. Το ξύλο μπορεί να χρησιμοποιήθηκε για την προσθήκη δηλητήριου στις αιχμές βελών, ακριβώς όπως κάνουν ακόμα και σήμερα οι ιθαγενείς Σαν (San), οι οποίοι βάζουν δηλητήριο στα βέλη τους όταν πάνε για κυνήγι.

Archaeologists found multiple caches of skeletal remains at Templo Mayor, one of which included 45 skulls and 250 jawbones.

Μια συγκλονιστική και μακάβρια ανακάλυψη περίμενε τους αρχαιολόγους του Τέμπλο Μαγιόρ, ενός από τους κύριους ναούς των Αζτέκων, εκεί που σήμερα βρίσκεται η Πόλη του Μεξικού: Περισσότερα από 1.000 οστά, μεταξύ των οποίων 45 κρανία και 250 γνάθοι, συγκεντρωμένα γύρω από τον σκελετό γυναίκας, ο μοναδικός που ήταν πλήρης. Πιθανόν πρόκειται για οστά από προηγούμενες ταφές, από όπου απομακρύνθηκαν και θάφτηκαν ξανά με τη γυναίκα. Η ανακάλυψη, ωστόσο, δεν σταματούσε εκεί: Κάτω από μια ηφαιστειακή πλάκα, που χρησιμοποιούσαν για ανθρωποθυσίες, βρέθηκαν άλλα πέντε κρανία διάτρητα, προφανώς για την τοποθέτησή τους σε πασσάλους.

Sandal nails (above) were found at the site of a temporary Roman military camp in southwestern Germany as plotted (top) in a diagram of the area.

Η ανακάλυψη 75 αρχαίων καρφιών από τις σόλες σανδαλιών σε περιοχή της πόλης Hermeskeil στη νοτιοδυτική Γερμανία, οδήγησαν στην αποκάλυψη ενός ρωμαϊκού στρατοπέδου του 50 πΧ, εποχή που ο Ιούλιος Καίσαρας πραγματοποιούσε τρεις εκστρατείες κατά των Γαλατών και των ισχυρών ηγετών τους. «Είναι πολύ πιθανόν το στρατόπεδο να χτίστηκε από τις λεγεώνες του Καίσαρα», δηλώνει στο περιοδικό ο διευθυντής των ανασκαφών, Σάμπιν Χόρνουνγκ, από το Πανεπιστήμιο Johannes Gutenberg του Μάιντς.

Europe's Oldest Engraving - Sergeac, France

Η χάραξη ενός γυναικείου γενετικού οργάνου στον βράχο του σπηλαίου Αμπρί Καστανέ στη Γαλλία, είναι ένα από τα πρωιμότερα δείγματα βραχογραφίας στην Ευρώπη, ηλικίας περίπου 37.000 ετών. Ο αριθμός αυτός είναι και το ελάχιστο όριο ηλικίας του καλλιτεχνήματος, καθώς σχεδιάστηκε ακριβώς την εποχή που κατέρρευσε η οροφή της σπηλιάς. Ο βράχος στον οποίο εντοπίστηκε η ενδιαφέρουσα απεικόνιση βρίσκεται πάνω από μια επιφάνεια η οποία περιέχει εκατοντάδες αντικείμενα από την εποχή της Ωρινιάκιας πολιτισμικής φάσης, στην οποία εμφανίζονται οι σύγχρονοι άνθρωποι στην Ευρώπη.

The First Pots - Jiangxi Province, China

Η αρχαιότερη κεραμική μετρήθηκε φέτος και κατασκευάστηκε πριν από 19 ως 20 χιλιάδες χρόνια. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζονται οι ερευνητές των αγγείων που εντοπίστηκαν πριν από χρόνια στο σπήλαιο Xianrendong, στην επαρχία Jiangxi, της νοτιανατολικής Κίνας. Έτσι, η θεωρία ότι η ανακάλυψη των αγγείων για τη συλλογή, την αποθήκευση και το μαγείρεμα τροφών αποτέλεσε μέρος της Νεολιθικής Επανάστασης πριν από περίπου 10.000 χρόνια, θα πρέπει μάλλον να τροποποιηθεί.

Scottish "Frankenstein" Mummies - South Uist, Scotland

Ελάχιστα είναι τα ευρήματα σκόπιμης μουμιοποίησης στην Ευρώπη κι ένα από αυτά ανακαλύφθηκε το 2001 σε μια τοποθεσία της Εποχής του Χαλκού στο Νότιο Γιουίστ, του βρετανικού συμπλέγματος των Εβρίδων. Πρόκειται για ένα ζευγάρι ηλικίας 3.000 ετών, που είχαν όμως ακόμη πολλά ενδιαφέροντα πράγματα να αποκαλύψουν, καθώς τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα αποτελούνταν από διαφορετικά μέλη άλλων σκελετών, κάποια μάλιστα παλαιότερα από τα άλλα, ένα περίπλοκο αίνιγμα που μένει να λύσουν οι αρχαιολόγοι.

A cloth bundle containing gold coins and jewellery found stashed in a pit in southern Israel was likely put there during the Bar Kokhba revolt, almost 2,000 years ago.

Ένας θησαυρός από χρυσά κοσμήματα και νομίσματα, που ανακαλύφθηκε φέτος το καλοκαίρι μέσα σε λάκκο στην αυλή ενός αρχαίου κτιρίου στην περιοχή Kiryat Gat, στο νότιο Ισραήλ, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα του 2012. Σύμφωνα με τους ειδικούς, χρονολογείται μεταξύ 132 και 135 μΧ, την εποχή της εξέγερσης του Bar Kokhba, μια από τις μεγαλύτερες εβραϊκές επαναστάσεις κατά των Ρωμαίων.

Archaeologists originally mistook an ancient Egyptian funerary boat found at the cemetery of Abu Rawash for a wooden floor. The 20-foot boat dates to 2950 B.C.

Μια φράση του θρυλικού Γάλλου αιγυπτιολόγου Πιέρ Μοντέ στο ημερολόγιο των ανασκαφών του το 1914 σχετικά με ένα «ξύλινο πάτωμα» δίπλα σε τάφο της Πρώτης Δυναστείας (3150-2890 πΧ) στο Αμπού Ραουάς (8 χλμ. νότια της Γκίζας), προβλημάτισε τον σύγχρονό του Γιάν Τρίσταντ από το Πανεπιστήμιο Macquarie του Σίδνεϊ. Καθώς γνώριζε ότι κανένας άλλος αρχαιολόγος δεν είχε αναφέρει ποτέ για ξύλινα πατώματα γύρω από τάφους, οδήγησε την ανασκαφική ομάδα του στο ίδιο σημείο του Γάλλου ομολόγου του. Η κατάληξη ήταν να ανακαλυφθεί ένα μεγάλο ξύλινο τελετουργικό πλοίο του 2950 πΧ, το οποίο είναι και το αρχαιότερο πλοίο που έχει βρεθεί στην Αίγυπτο.