Diego Vélasquez, Repas de paysans, 1620, Huile sur Toile,
0,96x1,12 m, Budapest, Szepmüvészeti
Museum. Φάνηκε για πρώτη φορά
ότι η «δίαιτα των φτωχών» έχει οφέλη και για τα πρωτεύοντα. The
latest results from a 25-year study of diet and aging in monkeys shows a
significant reduction in mortality and in age-associated diseases among those
with calorie-restricted diets. The study, begun in 1989, is one of two ongoing,
long-term U.S. efforts to examine the effects of a reduced-calorie diet on
nonhuman primates.
Ο
συνειδητός περιορισμός των θερμίδων μπορεί να συντελέσει στη βελτίωση της
υγείας και στην επίτευξη της μακροζωίας, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που
δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Nature Communications.
Διαμάχη
για τη «δίαιτα των φτωχών»
Ο
περιορισμός των θερμίδων φάνηκε να σώζει από την εμφάνιση ασθενειών αλλά και να
καθυστερεί τη γήρανση σε πιθήκους μακάκους. Rhesus monkeys
27-year-old Canto, on a restricted diet (left), and 29-year-old Owen, a control
subject on an unrestricted diet (right), were photographed at the Wisconsin
National Primate Research Center at the University of Wisconsin-Madison on May
28, 2009. Canto and Owen were among the subjects in a pioneering long-term
study of the links between diet and aging in rhesus macaque monkeys. Credit:
Jeff Miller, University Communications, UW-Madison
Η
μελέτη των ερευνητών του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν, στο Μάντισον, έρχεται να
αναζωπυρώσει τη διαμάχη κατά πόσον η λεγόμενη «δίαιτα των φτωχών» είναι δυνατό
να παρατείνει το προσδόκιμο ζωής, χαρίζοντας περισσότερα χρόνια ζωής και
μάλιστα πιο υγιή.
Οι
ερευνητές, με επικεφαλής τη βιοχημικό και επίκουρη καθηγήτρια Γηριατρικής,
Ροζαλίν Άντερσον, μελέτησαν 76 μακάκους επί 25 χρόνια. Τα μισά πειραματόζωα
ακολουθούσαν διατροφή χωρίς περιορισμούς, ενώ τα άλλα μισά, μετά την ηλικία των
επτά και ως τα 14 έτη τους, ακολουθούσαν συστηματικά διατροφή με ως 30%
λιγότερες θερμίδες.
Ενώ
η μέση διάρκεια ζωής αυτών των ζώων σε αιχμαλωσία είναι περίπου 26 χρόνια, πάνω
από τους μισούς μακάκους που έτρωγαν λιτά, έζησαν τουλάχιστον 30 χρόνια.
Επιπλέον, τα υπόλοιπα πειραματόζωα που έτρωγαν χωρίς θερμιδικούς περιορισμούς,
εμφάνιζαν σχεδόν τριπλάσιο κίνδυνο διαφόρων ασθενειών σχετικών με τη γήρανση.
Οι «παμφάγες» μαϊμούδες, σε οποιαδήποτε ηλικία, είχαν διπλάσια πιθανότητα να
πεθάνουν, σε σχέση με όσες κατανάλωναν θερμίδες με μέτρο.
Διατροφική
στρατηγική για όλα τα πρωτεύοντα
The regulation of
longevity by caloric restriction.
Οι
ερευνητές εκτιμούν ότι ο θερμιδικός περιορισμός είναι όντως μια διατροφική
στρατηγική, η οποία μπορεί να βελτιώσει την υγεία και το προσδόκιμο ζωής όλων
των πρωτευόντων ειδών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. «Ελέγξαμε την υπόθεση,
κατά πόσον ο περιορισμός των θερμίδων καθυστερεί τη γήρανση και νομίζω ότι το
αποδείξαμε. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τα ευρήματά μας θα επηρεάσουν
καθοριστικά τη θεραπεία των ανθρώπων στις γηριατρικές κλινικές σε δέκα χρόνια
από σήμερα» σημειώνει η δρ Άντερσον.
Το
μυστικό στον θερμιδικό περιορισμό φαίνεται πως βρίσκεται στην καλύτερη
διαχείριση της ενέργειας από τον οργανισμό. Σύμφωνα με την ερευνήτρια, «ο
περιορισμός των θερμίδων επηρεάζει την επεξεργασία των τροφών από τον οργανισμό
και προκαλεί επαναπρογραμματισμό του μεταβολισμού, μεταβάλλοντας έτσι την
ικανότητα των κυττάρων να ανταποκρίνονται στις αλλαγές τού περιβάλλοντος, καθώς
γερνάνε».
Απαλλαγμένα
από διαβήτη
Δεν
είναι τυχαίο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ότι τα πειραματόζωα υπό θερμιδικό
περιορισμό δεν εμφάνισαν καθόλου διαβήτη (μία κατ' εξοχήν μεταβολική
διαταραχή), αντίθετα με τα περισσότερα ζώα που κατανάλωναν άφθονες θερμίδες, τα
οποία είχαν διαβήτη, προδιαβήτη ή μεταβολικό σύνδρομο.
Αξίζει
να σημειωθεί ότι, οι ερευνητές είχαν πραγματοποιήσει και πειράματα σε λιγότερο
εξελιγμένους οργανισμούς (μύγες, σκουλήκια, ζυμομύκητες, ποντίκια κ.α.), που
έδειχναν τα πολλαπλά οφέλη του περιορισμού των θερμίδων κατά τη διατροφή,
παρατείνοντας ως 40% τη διάρκεια της ζωής αυτών των ειδών.
Επιβεβαίωση
των ευρημάτων στα θηλαστικά
«Η
νέα μελέτη είναι σημαντική, επειδή δείχνει πως οι ωφέλιμες επιδράσεις που
έχουμε κατ' επανάληψη δει σε λιγότερο εξελιγμένους οργανισμούς, ισχύουν επίσης
για τα πρωτεύοντα θηλαστικά. Συνεπώς, ενισχύουν την πεποίθηση πως ο θερμιδικός
περιορισμός θα έχει ωφέλιμη επίδραση και στους ανθρώπους» σχολιάζει ο δρ Ρίκι
Κόλμαν του Εθνικού Κέντρου Ερευνών στα Πρωτεύοντα, στο Ουισκόνσιν.
Επιφυλάξεις
Diego Vélasquez, Trois hommes à Table, 1620, Huile sur
Toile, 1,07x1,01 m, Paris, musée du Louvre. Caloric restriction became
something of a fad two decades ago, when a few individuals set out to cut their
calories by 30 percent to slow the diseases of aging, but the Wisconsin and NIA
studies have a much broader focus. "We are not studying it so people can
go out and do it, but to delve into the underlying causes of age-related
disease susceptibility," says Anderson. "It's a research tool, not a
lifestyle recommendation, but some people get caught up: 'What if I did caloric
restriction?'" Many of the benefits of caloric restriction are linked to
regulation of energy, Anderson says. "It affects how fuel is utilized.
Caloric restriction essentially causes a reprogramming of the metabolism. In
all species where it has been shown to delay aging and the diseases of aging,
it affects the regulation of energy and the ability of cells and the organism
to respond to changes in the environment as they age."
Ωστόσο,
άλλοι επιστήμονες εμφανίζονται επιφυλακτικοί κατά πόσο μπορεί να εξαχθεί ένα
τέτοιο συμπέρασμα και για τους ανθρώπους. Έρευνα του Εθνικού Ινστιτούτου
Γήρανσης των ΗΠΑ στη Βαλτιμόρη, σε 120 μαϊμούδες, το 2012, κατά την οποία τα
ζώα είχαν επίσης υποβληθεί σε διατροφή περιορισμένων θερμίδων, δεν είχε βρει
κάποια διαφορά στην υγεία και στο προσδόκιμο ζωής των πειραματόζωων.
Έτσι,
παραμένει ασαφές γιατί οι δύο μελέτες κατέληξαν σε διαφορετικές διαπιστώσεις,
αν και πιθανώς να οφείλεται στα διαφορετικά διατροφικά πρωτόκολλα που
χρησιμοποιήθηκαν.
Οι
ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Γήρανσης, με επικεφαλής τον δρα Ραφαέλ ντε
Κάμπο, θεωρούν ότι το όφελος από τον θερμιδικό περιορισμό εξαρτάται από
διάφορους παράγοντες, όπως γενετικούς, περιβαλλοντικούς, διατροφικούς κ.α.
Εξέταση
των αντικρουόμενων αποτελεσμάτων
Ήδη
οι δύο επιστημονικές ομάδες άρχισαν να εξετάζουν από κοινού τα διαφορετικά
ευρήματά τους, με την ελπίδα ότι θα βρουν τελικά κοινό έδαφος, ενώ, προς το
παρόν, επισημαίνουν ότι είναι πρόωρο να γίνει οποιαδήποτε σχετική διατροφική
σύσταση στους ανθρώπους.
Σε
κάθε περίπτωση, πάντως, με δεδομένο ότι λίγοι άνθρωποι μπορούν να ανεχτούν
μείωση κατά 30% στην ημερήσια πρόσληψη θερμίδων, έχει ήδη εκδηλωθεί μεγάλο ενδιαφέρον από
εταιρείες για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, που θα μιμούνται τους μηχανισμούς
θερμιδικού περιορισμού, καθυστερώντας έτσι τη γήρανση, τις παθήσεις που
σχετίζονται με αυτήν και τον θάνατο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου