Αμφίπολη: Μία ανάσα πριν το ύστατο μυστήριο! Amphipolis: A breath before the ultimate mystery!

Γύρω στο 560 π.Χ. ένα πλούσιο νησί των Κυκλάδων, η Νάξος, στέλνει την προσφορά του στους Δελφούς. Είναι το άγαλμα της Σφίγγας που με το κολοσσιαίο μέγεθος, τη μορφή και την επιβλητική του θέση στο ιερό εκφράζει την πολιτική και καλλιτεχνική υπεροχή της Νάξου στην αρχαϊκή εποχή. Η απόκοσμη δαιμονική μορφή του μυθικού πλάσματος με το γυναικείο πρόσωπο, το αινιγματικό χαμόγελο, το λιονταρίσιο φτερωτό σώμα και τα φτερά πουλιού, στεκόταν επάνω σ' έναν πανύψηλο ιωνικό κίονα που είχε στηθεί μπροστά από τον πολυγωνικό τοίχο του ιερού. Ο κίονας είναι το αρχαιότερο ιωνικό αρχιτεκτονικό στοιχείο στο ιερό των Δελφών. Το συνολικό ύψος του αναθήματος έφτανε τα 12,45 μέτρα. Λαξευμένη σ' έναν τεράστιο όγκο ναξιακού μαρμάρου, συνδυάζει τη στερεότητα της κατασκευής της με μια διακοσμητική διάθεση που εκφράζεται στην απόδοση των μαλλιών, του στήθους και των φτερών. Όπως πληροφορούμαστε από την επιγραφή που χαράχθηκε στη βάση της τον 4ο αιώνα, οι ιερείς του Απόλλωνα τίμησαν τους πολίτες της Νάξου για την προσφορά τους με το προνόμιο της προμαντείας, δηλαδή της προτεραιότητας στη σειρά των πιστών που ζητούσαν χρησμό. Ancient Greek sphinx from Delphi. From 570 until 560 BC.

Μπροστά σε μια λαμπρή είσοδο ενός μεγαλειώδη μακεδονικού τάφου, με διακόσμηση ανάλογη ενός βασιλιά, έφτασε Παρασκευή 8 Αυγούστου, η αρχαιολογική σκαπάνη στον περίβολο του Τύμβου Καστά Αμφίπολης. Σιωπή και απόλυτη μυστικότητα υπάρχει από την πλευρά των αρχαιολόγων, καθώς είναι πλέον βέβαιοι ότι βρίσκονται κοντά σε μια μεγάλη ιστορική και αρχαιολογική ανακάλυψη που θα συνταράξει όχι μόνο το πανελλήνιο, αλλά ολόκληρο τον κόσμο.

Με την ανακάλυψη της λαμπρής εισόδου του τάφου, οι εξελίξεις διαδέχονται ραγδαία η μία την άλλη και ανατρέπουν τα δεδομένα αλλά και την ιστορία. Αν και το Σάββατο 9 Αυγούστου είναι ημέρα αργίας, η Αρχαιολογική υπηρεσία και το συνεργείο της ανασκαφής βρίσκονται από το πρωί σε εντεταλμένη υπηρεσία. 

Archaeologists have uncovered what could be the grave of Alexander the Great at a site near ancient Amphipolis. The warrior king - who ruled in the 4th century BC - was thought to be buried in Egypt.

Η ανασκαφή του μαρμάρινου περιβόλου του Τύμβου έχει ολοκληρωθεί με την εύρεση της βασιλικής πύλης του τάφου. Ένα θολωτό δωμάτιο ξεπροβάλλει από τη δεσπόζουσα πύλη.

Alexander III of Macedon, also known as Alexander the Great, was a king of Macedon, a state in northern ancient Greece.

Δρακόντεια είναι τα μέτρα φύλαξης του Τύμβου στο λόφο Καστά Μεσολακκιάς. Όλη η αστυνομική διεύθυνση του Νομού Σερρών βρίσκεται σε επιφυλακή. Με τα σημερινά ευρήματα αρχίζει να λύνεται ο γρίφος του μυστηρίου του τάφου κι έτσι καθημερινά βρισκόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην ταυτοποίηση του ταφικού μνημείου! Μετά τις τελευταίες αναπάντεχες εξελίξεις για τον ανακαλυφθέντα μακεδονικό τάφο, έχει ενημερωθεί ήδη ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς και έχει εγκριθεί με συνοπτικές διαδικασίες η συνέχιση και ενίσχυση της χρηματοδότησης, έτσι ώστε η ανασκαφή να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του ερχόμενου μήνα. Αξίζει να αναφερθεί ότι τις τελευταίες ώρες η ανασκαφή διεξάγεται κάτω από αυστηρό αστυνομικό κλοιό, ενώ αναμένεται τις επόμενες ώρες τα μέτρα ασφαλείας να ενισχυθούν και από τις ειδικές δυνάμεις του στρατού!

View at a section of a trench in which a marble-faced wall was found around a tumulus in ancient Amphipolis. According to the Greek Ministry of Culture the marble-faced wall dates back to the late 4th century BC - to the time of Alexander the Great.

Στην τελευταία παρουσίαση για την πορεία της ανασκαφής από την προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορείας Κλασικών Αρχαιοτήτων Σερρών κ. Περιστέρη Αικατερίνη και τον κ. Λεφαντζή Μιχάλη, έγινε η αναπαράσταση  του περιβόλου και της πύλης. Σήμερα επιβεβαιώνονται οι προβλέψεις του κ. Λεφαντζή για το διάκοσμο της πύλης. Η είσοδος φυλάσσεται από δύο μεγαλεπήβολα αγάλματα με τη μορφή σφίγγας. Η ιστορία μας διδάσκει πως δεν είναι τυχαία η θέση των δύο σφιγγών.

Aντωπές Σφίγγες σε μυκηναϊκή ελεφάντινη πυξίδα από τη Θήβα, 14ος-13ος αι. π.X. (Aρχαιολογικό Mουσείο Θήβας).

Σφίνξ - Σφιγγός = Προέρχεται από την αρχαία λέξη σφείς που χρησιμοποιείται ήδη από την εποχή του Ησίοδου και του Ομήρου και σημαίνει διττός = αυτός που είναι διπλός ή αυτός που ερμηνεύεται με δύο τρόπους όπως στην περίπτωση της Σφίγγας. Η Σφίγγα είναι φανταστικό πλάσμα της ελληνικής μυθολογίας, στενά συνδεδεμένο με το μύθο των Λαβδακιδών και συγκεκριμένα με εκείνον του Οιδίποδα. Οι αναπαραστάσεις της χρησιμοποιούνταν σε ασφαλισμένους χώρους ως σύμβολα προστασίας στον αιγυπτιακό, ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό. Σύμφωνα με τον Ησίοδο ήταν κόρη της Χίμαιρας και του Όρθρου ή κατά άλλους του Τυφώνος και της Έχιδνας. Η Έχιδνα είχε γεννήσει επίσης τον Κέρβερο, τον Όρθρο (φύλακας των κοπαδιών του Γηρυόνη), το Λιοντάρι της Νεμέας, τη Λερναία Ύδρα και τη Φαία της Κρομμυώνας. Της αποδίδουν επίσης τη Χίμαιρα, το δράκοντα της Κολχίδας, το φύλακα του χρυσόμαλλου δέρατος, το δράκοντα που φυλούσε τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων και τον αετό του Προμηθέα.

O Oιδίπους λύνει το αίνιγμα της Σφίγγας και λυτρώνει τη Θήβα από την απειλή της. Eσωτερικό ερυθρόμορφης κύλικας. 470-460 π.X. (Pώμη, Musei Vaticani).

Η Σφίγγα είναι αυτή που θέτει τα αινίγματα και όπως όλα τα Αινίγματα που χρησιμοποιούν συμβολισμούς, δεν κυριολεκτούν και έχουν δύο ερμηνείες, μια εξωτερική και μια εσωτερική που ήταν και το ζητούμενο.

Η Σφίγγα είναι ένα σύμβολο που μας συνδέει με εκείνη την εποχή, την προϊστορική, κατά την οποία, οι ζωόμορφες απεικονίσεις Θεών ή και Ηρωοποιημένων θνητών, όπως του Ερεχθέα του Βασιλιά πάνω στην ακρόπολη με το κάτω του τμήμα σε μορφή φιδιού, ήταν κάτι συνηθισμένο, με σκοπό να τονισθεί και να συμβολισθεί ταυτόχρονα η κυρίαρχη λατρεία εκείνης της εποχής, η λατρεία της Θεάς Γης ( Γα, Δα).

Perhaps the first sphinx, Queen Hetepheres II from the fourth dynasty (Cairo Museum).

Η λατρεία αυτή προηγείται χρονολογικά της λατρείας του Δωδεκάθεου που την διαδέχεται και κατά κάποιον τρόπο την συνεχίζει. Έτσι η μορφή της Σφίγγας, ενώ είναι ένα σύμβολο που υπάρχει στην περιοχή της Μεσογείου, (την συναντάμε στην Αίγυπτο και την Ανατολή γενικότερα), στην Ελληνική της απόδοση αποκτά χαρακτηριστικά που εξυπηρετούν και εκφράζουν Ελληνικά Πρότυπα.

Δεν είναι τυχαίο που την συναντάμε έντονα συσχετισμένη με το Μαντείο των Δελφών, που την προϊστορική περίοδο είναι Ιερό αφιερωμένο στην θεά Γη. Την ιστορική περίοδο, όταν το Μαντείο μετατρέπεται σε Ιερό του Απόλλωνα, οι χρησμοί συνεχίζουν να δίνονται και να ερμηνεύονται με διττό τρόπο.

Toιχoγραφία αιγυπτιακoύ τάφoυ στις Θήβες (IΓ΄/IB΄ αι. π.X.) με παράσταση «μπα». Δίπλα, «μαύρoς ίσκιoς», για τoυς αρχαίoυς Aιγύπτιoυς άλλη ιδέα και μoρφή της ανθρώπινης ψυχής. Πίσω, ψεύτικη πόρτα του Άλλου Kόσμου.

Η Σφίγγα λοιπόν, είχε να κάνει με τελετές Μύησης και η απάντηση στον Γρίφο, αποκάλυπτε το μυστικό για την Αθανασία, σε όσους από τους πιστούς ήταν σε θέση να τον κατανοήσουν.

Η αδυναμία ορισμένων να κατανοήσουν την εσωτερική σημασία του Γρίφου, δεν τους έκανε θύματα της Σφίγγας,η οποία υποτίθεται ότι τους καταβρόχθιζε, (σφίγγοντάς τους), απλά τους στερούσε την ευκαιρία να μετέχουν της Αθανασίας.

Μαρμάρινη Σφίγγα του 540 π.Χ. στο μουσείο της Ακρόπολης. Marble Sphinx dated 540 B.C. Acropolis Museum, Athens.

Η ελληνική Σφίγγα έχει πάντα κεφαλή Γυναικός, στήθος και φτερά Αετού, σώμα Λιονταριού ( ή Λέαινας) και ουρά σε μορφή Φιδιού. Είναι η απεικόνιση της ίδιας Φύσης και των 5 στοιχείων που την αποτελούν σύμφωνα με τις θεωρίες εκείνης της εποχής για την Δημιουργία του Κόσμου (Εμπεδοκλής κλπ). Οι συμβολισμοί είναι σαφείς και αναφέρονται σε αρχέτυπα κοινά σε πολλούς λαούς όπως και στον δικό μας. Η κεφαλή της Γυναίκας συμβολίζει το στοιχείο της Γης, το στήθος και τα φτερά Αετού συμβολίζουν τον Αέρα, το σώμα του Λιονταριού συμβολίζει την Φωτιά και η ουρά του Φιδιού συμβολίζει το Νερό. Το Πέμπτο Στοιχείο, η Πεμπτουσία, ο Αιθήρ, η Θεία Ουσία, ή καλύτερα η Θεία Ανάσα που δεν είναι ορατή αλλά αγκαλιάζει και διαπερνά τα πάντα χαρίζοντας ζωή και στις πέτρες, είναι και εδώ Αόρατη και εκφράζεται μέσα από τον Γρίφο, το Αίνιγμα, που μπορεί να χαρίσει και ζωή και Αθανασία.

Η σχέση της Σφίγγας με την Αθανασία υποδηλώνεται και από την συχνή χρήση της σαν ταφικό μνημείο, κυρίως σε τάφους της Αρχαϊκής περιόδου.

Είναι σαφές ότι η Σφίγγα σαν ταφικό μνημείο συμβολίζει το ύστατο μυστήριο, το Επέκεινα, την δυνατότητα της Αθανασίας. Ο θάνατος είναι ένα γεγονός στην ζωή των ανθρώπων, που οι Έλληνες εκείνης της εποχής μπορούσαν να διαχειριστούν να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν με αξιοπρέπεια και χαμόγελο, μέσα από τις αλλεπάλληλες εν ζωή μυήσεις τους στα Μυστήρια των μεγάλων Ελληνικών Ιερών που τους χάριζε την βεβαιότητα της Αθανασίας τους, μιας Αθανασίας που συμβολικά απεικονιζόταν και με τη Σφίγγα.

Sphinx at Amphipolis tomb entrance. 4th c. BC. Amphipolis tomb soon to reveal its secrets as archaeologists are resuming work. Over the past week, the archaeological community worldwide has been shaken by updates on research through a uniquely massive and elaborately built early Hellenistic funerary monument revealed atop Kasta Mound, at Amphipolis, which appears to be the largest ancient tomb to have been discovered in Greece. And now that works in the site continue, all eyes are again on Amphipolis expecting, at least, another bunch of unprecedented finds. Archaeologists led by Katerina Peristeri are excavating the site since 2012, while the first announcements regarding its importance were made a year ago. Now we know that the monument is characterized by a 497-metre outer wall made of Thasian marble and monumental entrance accessed by a 4.5-metre-wide road and 13 steps, while it is topped by two sphinxes. A famous sculpture showing a lion, which has been a trademark of Amphipolis has now been found to belong to the monument, as it was topping it. It has also been announced that the monumental road leading to the entrance was covered by frescoes and that another wall of monumental size was protecting it. The monument is dated to the 4th c. BC. Source: Proto Thema.

Αρκετές εκατοντάδες χρόνια πριν, η Μεσολακιά αποτελούσε εμπορικό κομβικό σημείο, γιατί κάπου εδώ συναντιόνταν οι λεγόμενες «Εννέα Οδοί» που συνέδεαν ολόκληρο τον ορεινό όγκο του Παγγαίου με τις εκβολές του ποταμού Στρυμώνα, τις οποίες οι βασιλείς της εποχής χρησιμοποιούσαν ως δίοδο προς τη θάλασσα. Το λιμάνι της αρχαίας Αμφιπόλης, με την αρχαία λίμνη Κερκινίτιδα, που έφτανε σύμφωνα με τους ιστορικούς μέχρι τη σημερινή Ηράκλεια των Σερρών, βόρεια του νομού, ήταν το γνωστότερο λιμάνι της περιοχής. Από εκεί ξεκίνησε ο Μέγας Αλέξανδρος τη μεγάλη του εκστρατεία για να κατακτήσει την Ασία.

Πηγή: http://amfipolinews.blogspot.gr