Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Δευτέρα 22 Ιουνίου 2015

Ο παγωμένος κόσμος που άρπαξε ο Ήλιος. Grand Theft Sedna: how the sun might have stolen a mini-planet

Ο Ήλιος άρπαξε από το άστρο στο οποίο ανήκε τη Σέντνα και την έκανε μέλος του δικού μας ηλιακού συστήματος. The study was carried out by Leiden Observatory in the Netherlands. It examined Sedna, a dwarf planet with a hugely eccentric orbit. This could be because it was stolen from a passing star 4bn years ago (exaggerated artist's impression shown). In the process our sun would have lost hundreds of its own mini-planets.

Τον Νοέμβριο του 2003 ομάδα αστρονόμων ανακάλυψαν ένα μεγάλο παγωμένο βράχο στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος, πολύ πιο μακριά από τον Πλούτωνα. Πρόκειται για ένα πλανητοειδές σώμα που ονομάστηκε Σέντνα (Sedna) από το όνομά μιας θεάς των ωκεανών και πιο συγκεκριμένα μιας θεότητας των Εσκιμώων, η οποία σύμφωνα με τον μύθο δημιούργησε τα θαλάσσια πλάσματα της Αρκτικής. Πρόκειται για το πιο παγωμένο και μακρινό γνωστό αντικείμενο που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Η παρουσία της Σέντνα στο ηλιακό μας σύστημα πονοκεφαλιάζει τους επιστήμονες και έχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για την ύπαρξη της. Μια νέα θεωρία αναφέρει ότι η Σέντνα ανήκε σε ένα άστρο που κάποτε πέρασε από τη διαστημική μας γειτονιά με τον Ήλιο να καταφέρνει να την αρπάξει και να την τοποθετεί στην θέση που βρίσκεται σήμερα.

Η Σέντνα

Sedna is about 620 miles (1,000km) across and completes a rotation roughly every ten hours. An artist's impression of Sedna is shown. It is one of a handful of dwarf planets known of in the solar system. Credit: NASA/JPL-Caltech

Ο παγωμένος αυτός βράχος βρίσκεται σε απόσταση περίπου 13 δισ. χλμ. από τον Ήλιο ενώ ο Πλούτωνας βρίσκεται σε απόσταση περίπου 4 δισ. χλμ. από το μητρικό μας άστρο.

 Sedna, imaged by the Hubble Space Telescope here, completes an orbit every 11,400 years, but moves between two and twenty times the distance of Neptune from the sunShown is Sedna's eccentric orbit, far greater than other objects known of in the solar system
Sedna, imaged by the Hubble Space Telescope on the left, completes an orbit every 11,400 years, but moves between two and twenty times the distance of Neptune from the sun. Shown on the right is its eccentric orbit, far greater than other objects known of in the solar system.

Η Σέντνα έχει ελαφρώς μικρότερο μέγεθος από τον Πλούτωνα και το μισό μέγεθος από τη Σελήνη, η διάμετρός του εκτιμάται ότι είναι στα 3/4 αυτής του Πλούτωνα. H θερμοκρασία στη Σέντνα βρίσκεται μόνιμα χαμηλότερα από τους -240 βαθμούς Κελσίου.

Οι θεωρίες

Sedna is among hundreds or possibily thousands of predicted dwarf planets in the Kuiper Belt (illustrated) and beyond in the outer solar system, although only a handful have been found to date.

Η Σέντνα βρίσκεται στη ζώνη Κάιπερ, μια περιοχή στα σύνορα του ηλιακού μας συστήματος με αμέτρητους μικρότερους και μεγαλύτερους παγωμένους βράχους. Θεωρείται η δεύτερη μεγάλη ζώνη αστεροειδών του ηλιακού μας συστήματος μετά από εκείνη που βρίσκεται ανάμεσα στον Δία και τον Αρη. Πρόκειται για σώματα που οι ειδικοί πιστεύουν ότι αποτελούν απομεινάρια από την διαδικασία σχηματισμού του ηλιακού μας συστήματος. Στη ζώνη Κάιπερ υπάρχουν ορισμένα σώματα όπως η Σέντνα η τροχιακή κίνηση των οποίων δεν εξηγείται με τα συμβατικά πλανητικά μοντέλα. Έτσι οι ειδικοί άρχισαν να ρίχνουν στο τραπέζι διάφορες ιδέες. Μια από αυτές ήταν ότι αυτά τα σώματα βρίσκονταν στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος αλλά το καθένα εξ αυτών μπλέχτηκε στις βαρυτικές δυνάμεις ενός πλανήτη που το… εξόρισε στη ζώνη Κάιπερ. Μπορεί για κάποια από αυτά τα σώματα η θεωρία αυτή να ταιριάζει όχι όμως και στην περίπτωση της Σέντνα. Κάποιοι επιστήμονες έριξαν στο τραπέζι μια πιο προωθημένη θεωρία σύμφωνα με την οποία η Σέλντα που βρισκόταν κάπου στο ηλιακό μας σύστημα μπλέχτηκε στις πανίσχυρες βαρυτικές δυνάμεις ενός άστρου που πέρασε κοντά από τη διαστημική μας γειτονιά πριν από περίπου τέσσερα δισ. έτη με αποτέλεσμα να καταλήξει στη ζώνη Κάιπερ έχοντας αυτή την παράξενη τροχιά.

Η αρπαγή

The best way to confirm the cosmic robbery theory would be to travel to Sedna (artist's impression shown) and see if its composition matches other objects in the Kuipter Belt, something that will likely not happen for tens or hundreds of years.

Τώρα ομάδα ερευνητών στο Αστεροσκοπείο Leiden στην Ολλανδία προχωρά σε μια ακόμη πιο προωθημένη άποψη υποστηρίζοντας ότι η Σέντα δεν ανήκε στο δικό μας σύστημα αλλά ήταν ένα από τα κοσμικά σώματα που συνόδευαν εκείνο το άστρο που πέρασε από κοντά μας. Σύμφωνα με τη θεωρία που ανέπτυξαν οι ερευνητές το άστρο κατά το πέρασμα του ήρθε σε ένα βαρυτικό μπραντεφέρ με τον Ήλιο. Το περαστικό άστρο τράβηξε κοντά του πολλά σώματα από τη ζώνη Κάιπερ αλλά το ίδιο έκανε και ο Ήλιος αντικαθιστώντας τις απώλειες από τη ζώνη Κάιπερ με σώματα που εκείνος άρπαξε από το περαστικό άστρο. Ένα από τα σώματα που άρπαξε ο Ήλιος ήταν και η Σέντνα σύμφωνα με τους ερευνητές που δημοσιεύουν τη θεωρία τους στο στο διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων «arXiv.org».

2 σχόλια:

  1. είναι μια "θεώρηση" μα πολύ παράδοξη, θα έπρεπε να υπάρχουν περισσότερες στρεβλώσεις στο ηλιακό μας σύστημα... πιο λογική εξήγηση είναι να προέκυψε η Σέτνα, από διατάραξη του νέφους του Ηλιακού Όορτ και να συνενώθηκαν ως υποπλανήτης [planetesimals = πρωτοπλανητικό υλικό, (εσφαλμ.) πλανητοειδή, πλανητοειδείς] -- η Σέτνα στο ακραίο μακρινό τροχιακό της άκρο βρίσκεται απίστευτα μακριά από τον Ήλιο, όμως η απόσταση αυτή ακόμη και να τετραπλασιαστεί, είναι απίστευτα κοντινή για απόσταση μεταξύ αστέρων [εκτώς κι αν μιλάμε για αστρικό ζεύγος ή ομάδα αστέρων κοινού κέντρου βάρους]... όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, όμως ένα τέτοιο ενδεχόμενο τόσο κοντινού περάσματος αστέρα, θα άφηνε κατάλοιπα... υπάρχουν αρκετές θεωρίες και μοντέλα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η μοντελοποίηση του ίδιου του νέφους του Oort, και η καλύτερη κατανόηση διαταραχών της βαρύτητας - πχ μια θεωρία μιλά για μικροφαινόμενο "σκοτεινής ύλης" που γεννά ένα νοερό σύνορο του σωματιδιακού εσωτερικού χρονισμού εντός ηλιακού συστήματος και του σωματιδιακού εσωτερικού χρονισμού της ευρύτερης περιοχής γύρω απ' το ηλιακό σύστημα - όμως δεν έχουν παρατηρηθεί στρεβλώσεις (θεωρείται) - άλλοι ισχυρίζονται ότι το νέφος του Όορτ, πρίν δημιουργήσει αστεροειδείς και υποπλανητικά σώματα, ως σκόνη κι αέρια ακόμη, επηρεάστηκε δομικά από το μαγνητικό ηλιακό τοίχος που επιβεβαιώθηκε και από το voyager. Θεωρητικά το νέφος του Οορτ βρίσκεται πολύ μακρυά, αλλά κατά καιρούς, διαταράσσεται βαρυτικά κι αυτό δύναται να συνενώσει ή να φέρει πιο κοντά σχηματιζόμενους υποπλανήτες. Χρειάζονται περισσότερα μοντέλα [εφαρμογές υπερυπολογιστών] και παρατηρήσεις με μη επανδρωμένα εξερευνητικά διαπλανητικά διαστημόπλοια [probes]

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πολύ ενδιαφέρον σχόλιο Αναστασία! Ευχαριστούμε!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή