Οι ιστορίες των άστρων. Stories of the stars

Το μπλε άστρο που βρίσκεται περίπου περίπου στο κέντρο της εικόνας είναι ο ζήτα του Οφιούχου θα μελετηθεί από τη Γαία. Giant star Zeta Ophiuchi. Courtesy NASA/JPL-Caltech

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός διαστήματος ετοιμάζεται να στείλει τον προσεχή Δεκέμβριο μια νέα διαστημική αποστολή σε τροχιά: το παρατηρητήριο Gaia (εκ του ελληνικού Γαία).

Καλλιτεχνική απεiκόνιση του παρατηρητηρίου Gaia. Artist impression of GAIA in orbit observing and monitoring the Milky Way.

Η Γαία πρόκειται να δημιουργήσει ένα τρισδιάστατο χάρτη του Γαλαξία παρατηρώντας με τη μεγαλύτερη ακρίβεια έως σήμερα ένα δισεκατομμύριο διαφορετικά άστρα, κι εκτελώντας μετρήσεις της ταχύτητάς τους. Από τις παρατηρήσεις αυτές θα δημιουργηθεί ένας κατάλογος από τον οποίο θα ωφεληθούν πολλές μελλοντικές γενεές αστρονόμων, και εάν τυπωνόταν σε τόμους εγκυκλοπαίδειας, θα χρειάζονταν 53 χιλιάδες τόμοι κι ένα ράφι βιβλιοθήκης 1.3 χιλιομέτρων για να τοποθετηθούν.

Οι αριθμοί καμιά φορά όμως δε λένε όλη την ιστορία. Πίσω από αυτά τα ένα δισεκατομμύριο άστρα κρύβονται αναρίθμητα αινίγματα που ένα - ένα έλυναν οι αστρονόμοι, στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν όλο και περισσότερα πράγματα για τον κόσμο που ζούμε. Κάποια από αυτά τα άστρα οι αστρονόμοι τα γνωρίζουν καλά, ενώ κάποια άλλα έχουν ακόμη πολλά να αποκαλύψουν.

Ένας από τους παλιούς γνώριμους που θα μελετήσει η Γαία, είναι ο Ζήτα Οφιούχος, ένα άστρο 20 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο, σε απόσταση 360 ετών φωτός από εμάς, το οποίο φαίνεται ακόμη και με γυμνό μάτι, στον αστερισμό του Οφιούχου. Τόσο μεγάλα άστρα καταναλώνουν τα καύσιμά τους πολύ γρήγορα, καθώς οι πυρηνικές αντιδράσεις στο εσωτερικό τους προσπαθούν να ισοσταθμίσουν τις αδυσώπητες βαρυτικές πιέσεις. Η ζωή τους είναι της τάξης των 10 εκατομμυρίων ετών, σε αντίθεση με τον Ήλιο, ο οποίος αν και ξεκίνησε με πολύ λιγότερα καύσιμα, θα ζήσει 10 χιλιάδες φορές περισσότερο.

The orbits of Zeta Oph (star symbol), the pulsar (filled circle), and the Sco-Cen group (filled square) back in time over 1 million years projected on the sky in galactic coordinates (l,b). The present-day positions of the objects are indicated by the symbols; the lines indicate the projected orbits. The small open circles denote the present-day positions of the massive stars in the Sco-Cen association. The large circle denotes the position of the association at the time of the supernova explosion, one million years ago. From http://cdsads.u-strasbg.fr/abs/2001A%26A...365...49H

Το ενδιαφέρον με το Ζήτα Οφιούχο, έχει να κάνει με τη θέση του και τη ταχύτητά του στο Σύμπαν. Το συγκεκριμένο άστρο βρίσκεται απομονωμένο από άλλα άστρα, ενώ διατηρεί μία ταχύτητα 30 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, με την οποία απομακρύνεται από την ομάδα άστρων Σκορπιός-Κένταυρος (Sco-Cen για συντομία), που βρίσκεται 120 έτη φωτός μακριά του. Από παρατηρήσεις άλλων μεγάλων άστρων όμως, οι αστρονόμοι γνώριζαν πως τέτοια άστρα δημιουργούνταν σε ομάδες, κάτι που ο Ζήτα Οφιούχος φαινόταν να αντικρούει. Aν όντως ήταν τμήμα της κοντινής ομάδας Sco-Cen, τότε παρέμενε άγνωστο τι είχε προκαλέσει τη διαφυγή του.

Ο Ολλανδός αστρονόμος Adriaan Blaauw το 2009. Adriaan Blaauw in 2009.

Το 1961, ο Ολλανδός αστρονόμος Adriaan Blaauw, έδωσε μία καινοτόμο για την εποχή εξήγηση: ο Ζήτα Οφιούχος όντως δημιουργήθηκε ως μέλος της ομάδας Sco-Cen. Η ιδέα ήταν πως ο Ζήτα Οφιούχος γεννήθηκε δίπλα σε έναν άλλο βραχύβιο γίγαντα, δημιουργώντας ένα διπλό σύστημα αστεριών, που κινούνται γύρω από το κοινό τους κέντρο βάρους, με ταχύτητες μερικών δεκάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο.

Όταν ο μεγαλύτερος «αδερφός» του Ζήτα Οφιούχου έφτασε γρήγορα στο τέλος της ζωής του, εξερράγη με μία έκρηξη υπερκαινοφανούς (supernova), η οποία έσπρωξε το εναπομείναν άστρο νετρονίων εκτός της ομάδας με ταχύτητα εκατοντάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Ο Ζήτα Οφιούχος, χάνοντας τη βαρυτική έλξη η οποία τον συγκρατούσε σε τροχιά, διέφυγε κι εκείνος στον κενό χώρο, με την ταχύτητα των 30 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο που ήδη είχε.

Η υπόθεση επαληθεύτηκε το 2001, καθώς ανακαλύφθηκαν οι τροχιές όλων των εμπλεκόμενων σωμάτων, ακόμη και του αστέρα νετρονίων που είχε υποθέσει ο Blaauw. Πρόκειται για μία μόνο από τις ενδιαφέρουσες ιστορίες των αστρονόμων, όπου η φαντασία και η καινοτόμος σκέψη διαδραματίζουν το ρόλο τους. Η Γαία, η οποία εκτοξεύεται στις 20 Δεκεμβρίου, θα αποτελέσει αναμφίβολα την πηγή χιλιάδων παρόμοιων αινιγμάτων, που θα συνεχίσουν να απασχολούν τους αστρονόμους του μέλλοντος.

Η επανάσταση στην ζωγραφική. The revolution in painting

Marc Chagall, La Révolution, 1968.

Eugène Delacroix, La Liberté guidant le peuple, Liberty Leading the People, 1830.

Jean-Pierre Houël, The Storming of the Bastille. Visible in the center is the arrest of Bernard René Jourdan, marquis de Launay 1789, Watercolor painting; 37,8 x 50,5 cm, Bibliothèque Nationale Française.

 Valentine Cameron Prinsep, La Révolution, 1896.

Egide Charles Gustave Wappers, Episode des journées de Septembre 1830, Episodes from September Days 1830 on the Place de l'Hôtel de Ville in Brussels, 1835.

 Benjamin West, Death on the Pale Horse, 1796.

Peter von Hess, «Ο Παναγιώτης Κεφάλας σηκώνει τη σημαία της ελευθερίας στα τείχη της Τριπολιτσάς» " Commander Panagiotis Kephalas raising the Greek flag in Tripolitsa after the successful siege ".

Emmanuel Leutze, George Washington Crossing the Delaware, 1851.

Grant Wood, Les filles de la Révolution, Daughters of Revolution, 1932.

Italian School, Revolution In Florence.

Horace Verne, Barricade on the rue Soufflot, Paris, February 1848.

N. Khukov, Karl Marx arrested in Brussels, March 1848. 

Carlos “Botong” Francisco, Philippine Revolution, 1898. Bonifacio, Father of the Filipino Nation and Initiator of the Philippine Revolution. Detail from the mural “History of Manila” at the Manila City Hall.

Ilya Repin, The Revolutionary Meeting, 1883. 

Henri de Groux, Le Grand Chambardement, The Great social revolution, 1893.

Vladimir Egorovic Makovskij, The First Day of the Russian Revolution on January 9, 1905.

Boris Kustodiev, "Bolshevik", 1920.

Ivan Vladimirov, Capture of the Winter Palace, 1917.

Ivan Vladimirov, The former.

A gigantic painting of Lenin addressing the crowd upon his return to Russia during the Russian Revolution. Note the disaffected bourgeoisie, military officers, and priests in the lower right. The painting hangs in the Museum of Political History.

José Clemente Orozco, "The Trench", 1926.

Francis Picabia, La Révolution Espagnole, 1937.

Escif, “A Nice Time For a Revolution”.

Ο Stephen Wolfram ανακοίνωσε νέα γλώσσα προγραμματισμού, Stephen Wolfram announced new programming language

Ο Stephen Wolfram, δημιουργός του δημοφιλούς λογισμικού Mathematica, του CDF (Computable Document Format) και της έξυπνης μηχανής αναζήτησης Wolfram Alpha, έχει στα σκαριά κάτι «πολύ μεγαλύτερο», για το οποίο δε κρύβει τον ενθουσιασμό του χαρακτηρίζοντας το ως την πιο σημαντική τεχνολογία που έχει δημιουργήσει αυτός και η ομάδα του.

Χρησιμοποιώντας τη δύναμη της μηχανής αναζήτησης του Wolfram Alpha η οποία μπορεί να λύνει περίπλοκα μαθηματικά προβλήματα και να δίνει απαντήσεις σε ερωτήσεις που έχουν «ειπωθεί» με φυσικό τρόπο, ο Wolfram ετοιμάζει μια επαναστατική γλώσσα προγραμματισμού.

Όπως αναφέρει ο Wolfram, η γλώσσα προγραμματισμού που θα ονομάζεται Wolfram Language, θα μπορεί πάρα πολύ εύκολα να κάνει μια ιδέα, πραγματικότητα, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και χρησιμοποιώντας μια εξέλιξη των τεχνολογιών που βρίσκονται στο Mathematica τα τελευταία 25 χρόνια.

Οι προθέσεις του Wolfram αφορούν τη δημιουργία μιας γλώσσας προγραμματισμού που περιλαμβάνει απλούς τρόπους για την επίτευξη καθημερινών εργασιών, από την επεξεργασία εικόνας ως τη δημιουργία διαγραμμάτων ή στην κατανόηση ελεύθερου κειμένου. Η Wolfram Language θα είναι μιας γενικής χρήσης γλώσσα προγραμματισμού όπως η C++ και η Java που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μα μεγάλη γκάμα εφαρμογών. Δε θα στηρίζεται πάντως σε εξωτερικές βιβλιοθήκες αφού οι περισσότερες λειτουργίες θα είναι ενσωματωμένες με τον Wolfram να σημειώνει ότι «μέσα στην Wolfram Language έχουμε ένα ολόκληρο υπολογιστικό μοντέλο του κόσμου».

Αν και η συγκεκριμένη γλώσσα θα μπορεί να δημιουργήσει ανεξάρτητες μεμονωμένες desktop εφαρμογές, η εταιρεία θα δημιουργήσει και ένα Programming Cloud που θα επιτρέπει στους προγραμματιστές να δημιουργήσουν και να διαθέσουν τις εφαρμογές τους μέσω web.

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάποια πιο συγκεκριμένη ενημέρωση για το πότε θα κυκλοφορήσει επίσημα η Wolfram Language, με τον Wolfram να υπόσχεται περισσότερη ενημέρωση τους επόμενους μήνες όσο πλησιάζουμε προς την επίσημη κυκλοφορία.

Πηγή: Wolfram Blog

Η διαδρομή του Curiosity προς το όρος Sharp, Curiosity's Path to Mount Sharp

Curiosity spies the layered flanks of Mt. Sharp in this photo taken on Sept. 7. Click for larger version. Contrast has been increased to show the layering more clearly. Credit: NASA

Το διαστημικό ρόβερ της NASA Curiosity προσγειώθηκε στον κρατήρα του Άρη Gale τον Αύγουστο του 2012. Ένας από τους βασικούς στόχους αυτού του κινούμενου υπερσύγχρονου εργαστηρίου, είναι η αναζήτηση στοιχείων που να αποδεικνύουν ότι στην επιφάνεια του Άρη αναπτύχθηκε κάποιου ζωή, μικροβιακής μορφής.

Το βίντεο που ακολουθεί μας δείχνει την διαδρομή του Curiosity, με αφηγητή τον John Grotzinger, ερευνητή της αποστολής Mars Science Laboratory.

John Grotzinger, Curiosity’s principal investigator, narrates an aerial tour of the rover’s past, present and future traverses on the Red Planet. Credit: NASA

Η κορυφογραμμή Murray, που βρίσκεται δυτικά του κρατήρα Endeavour στον Άρη. Αυτή η τοποθεσία ήταν η περιοχή έρευνας του παλαιότερου διαστημικού ρόβερ της NASA Opportunity.  Image Credit: NASA / JPL-Caltech / Cornell / ASU

Το Curiosity κατευθύνεται προς το όρος Sharp, ένα βουνό ύψους 5 χιλιομέτρων. Αυτή τη στιγμή το ρόβερ διασχίζει την συστάδα των μικρών αμμόλοφων Murray, μια διαδρομή που εμπεριέχει κινδύνους στην οδήγηση εξαιτίας της βαθιάς άμμου.

Oblique view of Mount Sharp made with images and elevation data from three Mars orbiters.  Gale Crater is 96 miles (154 kilometers) in diameter. The landing location (ellipse) and possible path (in blue) to Mt. Sharp are seen in the foreground. Click to enlarge. Credit: NASA/JPL-Caltech/ESA/DLR/FU

Η λοφώδης αυτή περιοχή, που μοιάζει με μικρογραφία της Monument Valley στη Γιούτα, ονομάστηκε έτσι προς τιμή του πλανητικού επιστήμονα της NASA, Bruce Murray (1931-2013), o οποίος διετέλεσε και διευθυντής του Jet Propulsion Laboratory (JPL).

Έκτωρ Κακναβάτος, «Κωνικός Νοέμβρης»

Αλαλιασμένος έτρεχε πίσω απ’ την εξάτμιση·

Συμμάζωχνε τα πεπτικά του όπως όπως

το παχύ το τυφλό το σιγμοειδές

παρατατικός ταξίαρχος.

Χυμένες κατεπάνω του οι σφήκες σύννεφο

έζεχνε ψοφίμι ο μυελός των επωμίδων

το στομάχι να ξερνά ηγήτορες, το πάγκρεας

πορτοκαλί σιδερικό τινάχτηκε στο βάραθρο,

η φωνή του επάνω στο φεγγάρι ετζακίστη

σκόρπισε κι η χολή φελόνι,

μακρύ συλλείτουργο ίσα κάτω την Τσίμοβα.

Προωθημένος διεθνής ραβδούχος νοικιασμένος

με την ώρα σε κώχευεν ο πόρφυρας

μάτι κρύο έμπυο…μα οι μικρές εκείνες;

εκείνες του νερού που δεν λυγίσανε

που δεν ελύγιζαν ποτέ με την γεωδαισία;

λέω για τις σημαντικές ικτίδες των λαβυρίνθων.

Αλαφρωμένος, τρίχρωμος, τσέπες γεμάτες χελιδόνια

εφηβικά εξανθήματα στύσεις κι άλλα τέτοια

της ευθυβολίας, ομολόγησε πως όχι σπάνια

αυτιάζονταν ελευθερίαν ήτοι αρχαίο κρουστό

οιονοσκόπων· ύστερα χιόνισε όπως θυμάσαι.

Μούμιες ψαριών γελούσανε μες στ’ασπρογάλαζο.

Τέλος πήδησε στο κενό ο θεότρελλος κ’ εχάθη·

κάποτε το ’χε πει: όπου να’ναι ταξιδεύω  με χιονοστιβάδες.

Εκείνους τους χρόνους άκουγε : αχ

Ευκαιρία που χάθηκε με την σπληνεκτομή.

Εσύ πηγαίνοντας κατά τα Πατήσια ή ετούτο:

πόσες μέρες ακόμη του μένουνε του ήλιου;

Τα τανκς μεταδοτικά δισύλλαβα άνοιγαν δρόμο

του βροντόσαυρου, καταμεσί οδόφραγμα

κωνικός Νοέμβρης

Μετρούσες, πάλι ακέφαλο έψιλον πετρωμένο ήτα

Το άλφα πολτός από τον φάλαγγα.

Στο στενό τι ήθελες μ’ εκείνη την αφίσσα

εσύ ένας σκύλος σε στάση εμετού;

Σου είπα μη από τα φαρμακεία τους μην περνάς

σου τη στήνουν πάλι ούθε κι αν περάσεις

πρόσεχε πού πατάς πρόσεχε τις πρόκες,

εσένα το λέω με την ουρανομήκη ανεμόσκαλα

φωλιά του πυρετού, ερωδιέ,

με τα βροντώδη τσόκαρα.

(από τη συλλογή Οδός Λαιστρυγόνων, Κείμενα, Αθήνα 1978)

Έκτωρ Κακναβάτος

Αστρονόμοι ανακάλυψαν την πιο μεγάλη δομή στο Σύμπαν; Astronomers Discover Largest Structure in the Universe

283 GRBs with observed redshift (blue) and the 31 GRBs (red) between redshift 1.6 and 2. It’s ten billion light years across and almost as far away but nobody had spotted it…until now.

Το ερώτημα για το πόσο μεγάλες δομές μπορούν να δημιουργηθούν στο Σύμπαν, απασχολούσε ανέκαθεν τους επιστήμονες και ειδικότερα τα τελευταία 100 χρόνια κατά τα οποία οι γνώσεις μας για τον Κόσμο αναπτύχθηκαν εκθετικά.

Earlier this year, they spotted a larger structure in the constellation of Leo called the Huge-LQG (Large Quasar Group). This consists of 73 quasars stretching over a distance of 4 billion light years.

Μέχρι σήμερα, οι μεγαλύτερες δομές που γνωρίζαμε ήταν το Μεγάλο Τείχος Sloan, ένα τείχος από γαλαξίες με μέγεθος 1.3 δισεκατομμυρίων ετών φωτός (400 Megaparsec) το οποίο απέχει περίπου ένα δισεκατομμύριο έτη φωτός από τη Γη, και το Μεγάλο LQG (Large Quasar Group), μια συλλογή από κβάζαρ όπου η μεγαλύτερη διάστασή του είναι της τάξης 1200 Megaparsec.

Σύμφωνα όμως με μία νέα έρευνα, υπάρχει μία ακόμη μεγαλύτερη δομή, με διάσταση τουλάχιστον 2.000 Megaparsec (60 χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από το Γαλαξία μας) σε απόσταση 10 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς.

Η έρευνα βασίζεται σε μετρήσεις από εκρήξεις ακτινών γ και οι αστρονόμοι πιστεύουν πως συμβαίνουν κατά την κατάρρευση ενός άστρου σε μαύρη τρύπα ή αστέρα νετρονίων. Artist's illustration showing the life of a massive star as nuclear fusion converts lighter elements into heavier ones. When fusion no longer generates enough pressure to counteract gravity, the star rapidly collapses to form a black hole. Theoretically, energy may be released during the collapse along the axis of rotation to form a gamma-ray burst.

Η έρευνα δημοσιεύεται από αστρονόμους του πανεπιστημίου της Βουδαπέστης και του Κολλεγίου Τσάρλεστον των ΗΠΑ, και βασίζεται σε μετρήσεις από εκρήξεις ακτινών γ, τα οποία είναι τα συμβάντα με τη μεγαλύτερη ενέργεια στο Σύμπαν. Οι αστρονόμοι πιστεύουν πως τα συμβάντα αυτά συμβαίνουν κατά την κατάρρευση ενός άστρου σε μαύρη τρύπα ή αστέρα νετρονίων, και μπορούν να εκπέμψουν μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου την ενέργεια που θα εκπέμψει ο Ήλιος σε όλη του τη ζωή.

Η αντίληψη των αστρονόμων είναι πως τέτοια συμβάντα συμβαίνουν παντού στο Σύμπαν, με μια ομοιόμορφη κατανομή. Σύμφωνα όμως με τους ερευνητές, από μία περιοχή 10 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας λαμβάνουμε πολύ περισσότερα τέτοια σήματα από ό,τι ανέμεναν.

Η στατιστική τους ανάλυση από ένα δείγμα 238 εκρήξεων ακτινών γ, υποδεικνύει την ύπαρξη μιας τεράστιας δομής στην περιοχή εκείνη, η οποία δεν είναι ακόμη γνωστό από τι αποτελείται.

Η πιθανότητα λάθους είναι πολύ μικρή, ωστόσο οι αστρονόμοι επισημαίνουν πως θα χρειαστούν ακόμη ένα με δύο χρόνια παρατηρήσεων των ακτίνων γ προτού επιβεβαιωθεί η ανακάλυψη, εξαιτίας του μικρού πλήθους δειγμάτων.

Μια τέτοια ανακάλυψη θα είχε σημαντικές συνέπειες σε θέματα κοσμολογίας, καθώς όλη η σύγχρονη κοσμολογία βασίζεται στην κοσμολογική αρχή, η οποία προϋποθέτει πως ζούμε σε ένα Σύμπαν ισότροπο και ομογενές (δηλαδή μοιάζει το ίδιο προς κάθε κατεύθυνση, αλλά και κάθε περιοχή του δε διαφέρει από κάποια άλλη).

Ωστόσο, το Σύμπαν επέτρεψε κατά την εξέλιξή του την ύπαρξη κάποιων τοπικών ανισοτροπιών, στις οποίες οφείλουμε και την ύπαρξη δομών όπως οι γαλαξίες και κατά συνέπεια και την ίδια την ύπαρξή μας. Η παρουσία αυτών των ελάχιστων διακυμάνσεων είναι μάλιστα εμφανής στην ακτινοβολία που λαμβάνουμε από τον απόηχο της Μεγάλης Έκρηξης.

Αν και η παραδοχή για την ισοτροπία και την ομογένεια του Σύμπαντος υποστηρίζεται από όλους τους επιστήμονες, είναι ανοικτό το ερώτημα του μέχρι ποιο σημείο φτάνει, και κατά συνέπεια μέχρι ποια κλίμακα μπορούν να έχουν οι δομές στο Σύμπαν. Η ύπαρξη τόσο μεγάλων δομών ταράζει την αξιοπιστία της κοσμολογικής αρχής, προκαλώντας τις βασικές παραδοχές της κοσμολογίας, από τις οποίες επιτρέπονται περιορισμένου μεγέθους ανισοτροπίες.

Από πού κρατάει η σκούφια της… Κοκκινοσκουφίτσας; Science on the trail of The Wolf and Little Red Riding Hood

Περπατώ, περπατώ μες στο δάσος, όταν ο λύκος δεν είναι εδώ... A 1952 illustration of the popular fairy tale.

Τις «ρίζες» της Κοκκινοσκουφίτσας εντόπισαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Ντάραμ στη Βρετανία. Βάσει του προφορικού «ταξιδιού» του γνωστού παραμυθιού, οι ειδικοί ενδεχομένως να καταφέρουν να ξετυλίξουν την ιστορία της μετανάστευσης των λαών.

An illustration based on the fable The Wolf and the Kids, which highlights the dangers of talking to strangers.

Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στην ιστορία «Ο λύκος και τα παιδιά», η οποία εκτιμάται ότι ακούγεται σε διάφορες χώρες εδώ και 2.000 χρόνια. Η ιστορία βασίζεται σε έναν λύκο που υποδύεται μια κατσίκα-«γκουβερνάντα» με σκοπό να φάει τα κατσικάκια, υπογραμμίζοντας έτσι τους κινδύνους του να μιλάμε σε αγνώστους. Σύμφωνα με τους ίδιους, δύο βασικές εκδοχές του συγκεκριμένου παραμυθιού εξελίχθηκαν με την πάροδο των ετών. Η πρώτη ξεκίνησε στην Ευρώπη, ενώ η δεύτερη ακουγόταν κυρίως σε Αφρική και Ασία.

Experts at Durham University used mathematical modelling to plot the 'evolutionary tree' of The Wolf and the Kids and found the British favourite Little Red Riding Hood, whose wolf character devours a young girl in a similar deception, branched off around 1,000 years along the evolutionary tree.

Οι ειδικοί συνέκριναν τις ομοιότητες 72 σημείων που εντόπισαν σε 58 διαφορετικές εκδοχές της ιστορίας που βρήκαν ανά τον κόσμο. Χρησιμοποιώντας ένα μαθηματικό μοντέλο, για να «πλέξουν» το εξελικτικό «φυλογενετικό» δέντρο του εν λόγω παραμυθιού, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η σύγχρονη εκδοχή της Κοκκινοσκουφίτσας έκανε την εμφάνιση της πριν από περίπου 1.000 χρόνια.

«Παραμυθένια» εξέλιξη

The origins of Little Red Riding Hood have been traced back 2,000 years by scientist. A Victorian image is pictured.

Το φημισμένο παραμύθι, κατά το οποίο ο κακός λύκος υποδύεται τη γιαγιά με σκοπό να φάει την εγγονή, άρχισε να ακούγεται, κατά τους ερευνητές στη Γαλλία, στην Αυστρία και στη βόρεια Ιταλία αρκετά πριν καταγραφεί για πρώτη φορά από τον γάλλο συγγραφέα Σαρλ Περό, γύρω στο 1.600. Η πιο σύγχρονη εκδοχή της Κοκκινοσκουφίτσας δημιουργήθηκε από τους γερμανούς αδελφούς και «παραμυθάδες», Γιάκομπ και Βίλχελμ Γκριμ, πριν από περίπου 200 χρόνια.

The Wolf And The Seven Young Kids illustration by Carl Offterdinger.

Το παραμύθι «Ο λύκος και τα παιδιά» - γνωστό κυρίως στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή – δηλαδή, εξελίχθηκε από προφορική ιστορία στην καταγραφή της Κοκκινοσκουφίτσας, η οποία ταξίδεψε νότια στην Αφρική και έφτασε μέχρι την Ασία, για να γίνει «Ο τίγρης και η γιαγιά» στην Ιαπωνία, στην Κίνα και στην Κορέα.

«Η μελέτη μας κατάφερε να διαλύσει ένα μεγάλο μυστήριο. Τα αφρικανικά παραμύθια, φαίνεται να αποτελούν παρακλάδι της ιστορίας “O λύκος και τα παιδιά”, που με την πάροδο των ετών έχει εξελιχθεί στη σύγχρονη Κοκκινοσκουφίτσα. Πρόκειται για μια διαδικασία που οι βιολόγοι ονομάζουν, συγκλίνουσα εξέλιξη, κατά την οποία μη συγγενικά είδη αναπτύσσουν ομοειδή συμπεριφορά και εμφάνιση. Το γεγονός ότι η Κοκκινοσκουφίτσα εξελίχθηκε σε δύο εκδοχές, ξεκινώντας από την ίδια ρίζα, αποδεικνύει ότι η δυναμική της όλης ιστορίας μαγνητίζει τη φαντασία μας» εξηγεί χαρακτηριστικά ο ανθρωπολόγος δρ Τζαμσίντ Τεχράνι.

Οι ερευνητές δεν κατάφεραν να ανιχνεύσουν το πότε ακριβώς ξεκίνησε η προφορική διάδοση της αρχικής εκδοχής του παραμυθιού με πρωταγωνιστή των κακό λύκο. Τα ενδιαφέροντα ευρήματά τους δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «PLoS ONE».