Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Κυριακή 15 Ιουνίου 2014

Βασίλης Ραφαηλίδης, «Έλληνες και Νεοέλληνες»

Νίκος Εγγονόπουλος. Ο Όρκος των Φιλικών, 1952. Το άρθρο αυτό είναι του αξέχαστου Βασίλη Ραφαηλίδη και δημοσιεύτηκε στο ΕΘΝΟΣ της 12-4-1987. Είναι το ένατο κεφάλαιο του βιβλίου "Έλληνες και Νεοέλληνες" στο οποίο ο Ραφαηλίδης συγκέντρωσε τα κείμενα που είχε γράψει έχοντας σαν ερέθισμα γι΄ αυτά το βιβλίο του Γεράσιμου Κακλαμάνη «Επί της δομής του νεοελληνικού κράτους», (έκδοση του συγγραφέα, Αθήνα, 1986).

Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες, σύμφωνοι. Όμως οι Έλληνες ανήκουν στην Ελλάδα; Iδού η απορία διατυπωμένη με μορφή παράδοξου ερωτήματος.

Από όσο ξέρουμε, κάνεις πριν από τον Γεράσιμο Κακλαμάνη δεν τόλμησε να διατυπώσει αυτό το επικίνδυνο ερώτημα. Η επικινδυνότητα του όποιου συνίσταται στο γεγονός ότι καταργεί την Ελλάδα ως γεωγραφική έννοια, όχι πως δεν υπάρχει Γεωγραφική Ελλάδα, αλλά δίνει πιο ουσιαστικό περιεχόμενο στην Ελλάδα ως ευρύτερη πολιτιστική έννοια πολύ πιο σημαντική από την γεωγραφία. Στο εντελώς εκπληκτικό βιβλίο του “Eπί της δομής του Νεοελληνικού κράτους”, που αν διαβαστεί από αυτούς που θα έπρεπε να διαβαστεί, θα προκαλέσει ταραχή μεγάλη, η Ελλάδα ούτε ήταν ποτέ, ούτε είναι και τώρα έννοια με αυστηρό γεωγραφικό περιεχόμενο.

A map showing the Greek territories and colonies during the Archaic period.

Γιατί η Ελλάδα είναι μια πνευματική και πολιτιστική έννοια που εκτείνεται σε όλη την ανατολική Μεσόγειο, χωρίς αυτό να σημαίνει, για αυτούς που θα σπεύσουν στα γρήγορα συμπεράσματα, πως η Ανατολική Μεσόγειος, ανήκει στους Έλληνες.

Ο Κακλαμάνης απέχει παρά πολύ από το να είναι Μεγαλοϊδεάτης. Και φυσικά δεν είναι Εθνικιστής. Ελλάδα λοιπόν είναι ο Ελληνικός πολιτισμός, και πέραν αυτού ουδέν.

Political geography of ancient Greece in the Archaic and Classical periods.

Στην αρχαιότητα τούτο τον πολιτισμό δεν τον πραγμάτωσε μια μονό εθνότητα, δηλαδή οι αυτόχθονες Έλληνες, με την στενή γεωγραφία. Η Ελλάδα κατοικούνταν, τότε, από μια πανσπερμία λαών και εθνοτήτων, όπως και το 1821. Και η γεωγραφική της θέση συνετέλεσε ώστε όλοι οι πολιτισμοί που αναπτύχθηκαν στην Ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, να συγχωνευτούν τελικά σε έναν, που κατ’ οικονομία ονομάστηκε Ελληνικός. Με άλλα λόγια ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός δεν είναι το δημιούργημα ενός προνομιούχου και ιδιοφυούς λαού, προορισμένου από την μοίρα να μεγαλουργήσει.

Δεν υπάρχουν μεγαλοφυείς λαοί. Υπάρχουν μόνο μεγαλοφυείς άνθρωποι. Και αν ένας λαός όπως οι αρχαίοι Έλληνες δημιουργεί έναν μεγαλειώδη πολιτισμό, αυτό δεν οφείλεται στο φανταστικό άθροισμα, που ονομάστηκε δολίως και σκοπίμως, “Εθνική ιδιοφυΐα”, προκειμένου να παράξει ιδεολογική κάλυψη ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΠΑΤΗ, διάσπαρτη σε τούτον τον Νεοελληνικό τόπο, αλλά στην ιστορική συγκυρία, καθώς και στη γεωγραφική θέση όντως της οποίας τελείται η ιστορική συγκυρία, σε μια δεδομένη στιγμή του ιστορικού χρόνου.

Greek cities & colonies c. 550 BC.

Η Ελλάδα λοιπόν από γεωγραφική άποψη είναι η καρδιά της Ανατολικής Μεσογείου. Ήταν επόμενα φυσικό να γίνει ο χώρος συνάντησης, όλων των Μεσογειακών πολιτισμών, όλων των επιστημών και όλων των θρησκειών, που κάποτε συναποτέλεσαν αυτό που ονομάστηκε “Ελληνικός πολιτισμός”. Που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η κορύφωση στην οποία έφτασε ο ευρύτερος Μεσογειακός πολιτισμός, από τότε που πρωτοεμφανίστηκε στην Βαβυλωνία, στην Ασσυρία και στην Αίγυπτο.

Attic red-figure pottery, kylix by the Triptolemos Painter, ca. 480 BC (Paris, Louvre).

Αυτό σημαίνει πως δεν νομιμοποιούμαστε να είμαστε υπερήφανοι για τους αρχαίους μας πρόγονους. Πρώτον διότι ουδεμία καθορισμένη φυλετική σχέση έχουμε με τους αρχαίους μας προγόνους και το δεύτερο γιατί πολιτιστικά απέχουμε έτη φωτός από κείνους.

Άλλωστε και οι αρχαίοι μας προγονοί, ήταν μια πανσπερμία. Ουδείς θα μπορούσε να αποδείξει την άνευ νοήματος, άλλωστε, φυλετική καθαρότητα των αρχαίων Ελλήνων, πολύ περισσότερο όταν και σήμερα τούτη η καθαρότητα είναι ένας χονδροειδέστατος μύθος προς κατανάλωση ηλίθιων και “εθνικοφρόνων”.

Που όσο πιο εθνικόφρονες είναι, τόσο μικρότερη σχέση έχουν με τον Ελληνικό πολιτισμό. Ο Κακλαμάνης αποδεικνύει με μια συναρπαστική μαθηματική λογική πως η “ελληνικότητα” και η “εθνικοφροσύνη” ουδεμία σχέση έχουν μεταξύ τους. Διότι δεν υπήρξε ποτέ γεωγραφικά προσδιορίσιμο ελληνικό έθνος, ενώ υπήρξαν πολλά ελληνικά κράτη, αλλά κανένα… νεοελληνικό. Αυτό δεν σημαίνει βεβαία πως δεν υπάρχει Ελληνική εθνότητα. Μόνo που δεν μπορεί να προσδιορισθεί ούτε από την γεωγραφία, ούτε από την θρησκεία.

Ο τίτλος λοιπόν του βιβλίου του Γερασίμου Κακλαμάνη, “Επί της δομής του Νεοελληνικού κράτους”, δεν θα μελετήσει μια ανύπαρκτη δομή, αλλά ερευνά τις προϋποθέσεις και τις δυνατότητες ύπαρξης στο μέλλον, μιας τέτοιας δομής. Το νεοελληνικό κράτος κατά τον Γ. Κακλαμάνη, είναι κάτι που πρέπει “να προκύψει”. Πράγμα που σημαίνει πως ακόμα δεν έχει προκύψει. Με αλλά λόγια πρέπει να φτιάξουμε μια Ελλάδα.

The Naval Battle of Navarino by Ambroise Louis Garneray (1827)

Αλλά τότε, τι είναι αυτό που ονομάζουμε Νεοελληνικό κράτος; Γιατί σίγουρα υπάρχει κάτι τέτοιο. Είναι το ΤΕΧΝΗΤΟ ΚΡΑΤΟΣ, κάτι σαν το Βέλγιο ας πούμε που δημιούργησαν οι τότε μεγάλες δυνάμεις, αμέσως μετά την νικηφόρα έκβαση της ελληνικής επανάστασης. Που όσο μεγαλειώδης κι αν ήταν, δε θα οδηγούσε στην δημιουργία κράτους αν αυτό δε βόλευε τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής.

Ali Pasha and his favorite mistress (or wife) Kira Vassiliki, by Paul Emil Jacobs.

Άλλωστε κατά τον Γ. Κακλαμάνη, η Ελληνική επανάσταση δεν έγινε για να δημιουργηθεί αυτό το συγκεκριμένο κράτος, που όλοι ξέρουμε, αλλά για να αυτονομηθεί από την Οθωμανική αυτοκρατορία, μια περιοχή της, όπως επιχειρήθηκε και νωρίτερα από τον Αλή Πασά.

Που όπως και η ιδία η Οθωμανική αυτοκρατορία στο σύνολο της, απείχε πολύ από το να είναι ομοιογενής εθνολογικά και θρησκευτικά. Στην Ελληνική επανάσταση πήραν λοιπόν μέρος και μωαμεθανοί. Ο Κακλαμάνης έχει βάσιμους λόγους να υποπτεύεται πως οι μισοί τουλάχιστον των εξεγερμένων  ήταν μωαμεθανοί-χωρίς να σημαίνει ότι δεν ήταν έλληνες.

Οι Τουρκοκρητικοί είναι εξισλαμισμένοι Έλληνες της Κρήτης. Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο χωρισμός ανάμεσα στις διαφορετικές ταυτότητες δε γίνεται με βάση το έθνος, έννοια άγνωστη στο χώρο της καθημάς Ανατολής, αλλά με βάση το γένος, το “μιλλέτ”, τη θρησκευτική πεποίθηση. Οι ορθόδοξοι (Έλληνες, Σέρβοι, Βούλγαροι κλπ) ανήκαν στο μιλλέτ των Ρωμιών, οι μουσουλμάνοι (Τούρκοι, Κούρδοι κλπ) στο μωαμεθανικό μιλλέτ, οι Αρμένιοι στα αντίστοιχα δικά τους ανάλογα με το δόγμα που πρέσβευαν κλπ. Έτσι, όταν ένας Ρωμιός κάτω από την πίεση της Οθωμανικής κυριαρχίας αποφάσιζε να μουτίσει, να ασπαστεί το Ισλάμ, τότε “Τούρκευε”, λογιζόταν Τούρκος (δηλαδή μουσουλμάνος) και σταματούσε να ανήκει πια στο Ορθόδοξο μιλλέτ. Τέτοιοι εξισλαμισμοί είναι αθρόοι σ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και σ’ όλες τις περιοχές όπου ζούσε ελληνισμός. Το αποτέλεσμα τους στην Κρήτη είναι οι Τουρκοκρητικοί, οι οποίοι αγνοούν τα Τουρκικά, μιλούν “ρωμέϊκα” όπως κι οι ίδιοι σήμερα λένε και αγαπούν ακόμα την Κρήτη.

Γιατί Έλληνες δεν ήταν-και δεν είναι-μόνο οι Χριστιανοί ορθόδοξοι, όπως έφτασε να γίνει πιστευτό μέσα από μια ανόητη εθνικιστική προπαγάνδα, που ταύτισε τον Ελληνισμό με την Ορθοδοξία, πετώντας στο περιθώριο όσους αυτόχθονες είχαν ασπαστεί άλλες θρησκείες, η όσους ετερόχθονες έφεραν στην καινούργια πατρίδα την θρησκεία των προγονών τους.

Φώτης Κόντογλου.  Η Ιωνική Δωδεκάπολη (Λεπτομέρεια), 1937

Σήμερα σχεδόν σε όλα τα παραλία της Μικράς Ασίας, κατοικούνται από εξισλαμισμένους Έλληνες, πολλοί από τους οποίους εξισλαμίστηκαν μόνο και μόνο για να μην υποστούν την δύσκολη, όπως αποδείχτηκε, τύχη των άλλων ελληνικών πληθυσμών που αντάλλαξε ο Βενιζέλος.

Ο Ανδρέας Λασκαράτος (1811-1901) ήταν αξιόλογος σατιρικός ποιητής και πεζογράφος από την Κεφαλλονιά. Αφορίστηκε από την Εκκλησία εξ' αιτίας των σατιρικών βελών κατά του επίσημου κλήρου.

Δεν είναι ιστορικό λάθος, είναι ιστορική λαθροχειρία, ο αυταπόδεικτα ανόητος ισχυρισμός, “πας Έλλην Χριστιανός Ορθόδοξος”. Θα δούμε γιατί η Ορθοδοξία ταυτίστηκε με τον Ελληνισμό, για να σχηματίσει εκείνη η τεχνητή έννοια “ελληνοχριστιανικός”, τα δυο συνθετικά της οποίας είναι αντιφατικά, και συνεπώς αλληλοαποκλειόμενα, όπως αποδείχνει ο Γ. Κακλαμάνης από την Λευκάδα. (Οι επτανήσιοι δεν έχουν σοβαρούς ιστορικούς λόγους να είναι Ελληνορθόδοξοι, έτσι και αλλιώς ήταν πάντα οι χειρότεροι εξ Ελλήνων χριστιανοί).

Για να αντιληφθούμε την συλλογιστική του Κακλαμάνη πρέπει κατ αρχήν να σταματήσουμε λιγάκι στα προφανή.

Ποίημα του Πάνου Φύλλη, μεγάλου ποιητή της νεότερης ιστορίας των Κυθήρων.

Υπάρχει λοιπόν σήμερα στην Ελλάδα ένας έντονος τοπικισμός όσο εκείνος της αρχαιοελληνικής πόλης-κράτος. Οι γειτονικές πόλεις και τα γειτονικά ελληνικά χωριά βρίσκονται πάντα σχεδόν σε μια εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ τους. Γιατί;

Στην Γερμάνια αυτός ο τοπικισμός οδήγησε στην ομοσπονδιοποίηση, και στην Ιταλία σε ένα ενιαίο κράτος με ισχυρή εθνική συνείδηση, παρά το γεγονός του κατακερματισμού της Ιταλίας, σε πολλά κρατίδια, πριν από τον Γαριβάλδη και τον Καβούρ. Γιατί λοιπόν το σύγχρονο Ελληνικό κράτος, δεν διαμορφώθηκε σε μια ομόσπονδη δημοκρατία τύπου Γερμανίας;

Όπου η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Θράκη, η Θεσσαλία, η Στερεά, (που λέγεται ακόμα Στερεά, αν και τα σύνορα έφυγαν πια από τον Δομοκό και προστέθηκε και άλλη Στερεά Ελλάδα), οι Κυκλάδες τα Δωδεκάνησα, τα Επτάνησα, η Κρήτη, θα μπορούσαν να είναι κάλλιστα κρατίδια μιας Ομοσπονδίας;

Το ερώτημα τώρα ανεστραμμένο: Γιατί οι παραπάνω περιοχές διατηρούν ακόμα και σήμερα τόσες πολιτισμικές και θεσμικές  ιδιαιτερότητες, ώστε να μην καταφέρνουν να σχηματίσουν ένα ενιαίο κράτος όπως στην Ιταλία;

Ο Ελληνικός εμφύλιος της περιόδου 1823 - 1825 έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης ως ανταγωνισμός ισχύος για την ηγεσία της επανάστασης αλλά και του υπό διαμόρφωση νέου ελληνικού κράτους. Χωρίζεται σε δύο φάσεις: η πρώτη (Φθινόπωρο 1823 - Καλοκαίρι 1824) χαρακτηρίστηκε από έντονες πολιτικές διαμάχες μεταξύ Φιλικών και Κοτζαμπάσηδων, ενώ η δεύτερη (Ιούλιος 1824 - Ιανουάριος 1825) από εμφύλιες συρράξεις μεταξύ κυβερνητικών, υποστηριζόμενων από την Αγγλία, και Πελοποννησίων. Theodoros Kolokotronis, one of the main military leaders of the Greeks. The Peloponnese was his powerbase. The Greek War of Independence was marked by two civil wars, which took place in 1824–1825. The conflict had both political and regional dimensions, as it pitted the Roumeliotes (the people of Continental Greece) and the Islanders (the shipowners, especially from Hydra island), against the Peloponnesians or Moreotes. It divided the young nation, and seriously weakened the military preparedness of the Greek forces in the face of the oncoming Egyptian intervention in the conflict.

Άλλωστε τι σημαίνουν εκείνοι οι τρομεροί εμφύλιοι πόλεμοι κατά την διάρκεια της Ελληνικής επανάστασης;

Andreas Londos (left) and Theodoros Kolokotronis (right) were opponents during the first civil war, when the Peloponnesians were divided. They allied themselves during the second and bloodiest phase of the infighting.

Γιατί οι Στερεοελλαδίτες μισούσαν τόσο πολύ τους Πελοποννήσιους; Γιατί η συνεχιζόμενη απέχθεια των μεν για τους δε;

Γιατί οι Μακεδόνες νιώθουν πάντα λιγάκι περιθωριακοί σε σχέση με τον κύριο κορμό του έθνους, πράγμα που υποχρέωσε το επίσημο κράτος να καταφύγει στο αστείο και δημαγωγικό ολοφάνερα χαρακτηρισμό της Θεσσαλονίκης ως “συμπρωτεύουσας”;

Γιατί οι Θράκες εμφανίζουν μια αυξημένη πολιτική παθητικότητα;

Γιατί ο Καζαντζάκης προτιμά για τον εαυτό του τον χαρακτηρισμό “Κρητικός” και όχι “έλληνας”;

Γιατί οι επτανήσιοι θεωρούν πως υπερέχουν έναντι των άλλων Ελλήνων;

Γιατί οι Πόντιοι νιώθουν ακόμα και σήμερα φιλοξενούμενοι στην “μητέρα πατρίδα”; Είναι όντως για αυτούς η Ελλάδα “μητέρα πατρίδα”, η μια κακή μητριά, που συνεχίζει να τους κοροϊδεύει με τα γνωστά ανέκδοτα; Δεν είναι τυχαίο βεβαία που σε αυτούς φόρτωσαν τα ανέκδοτα.

Οι Πόντιοι παρά τις δυσκολίες που πέρασαν, ξεριζωμός, προσφυγιά, ρατσισμός δεν έχασαν ποτέ το χιούμορ και το γέλιο τους και ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκαν ή δυσανασχέτησαν με τα ποντιακά ανέκδοτα. Πώς όμως βγήκαν τα ανέκδοτα αυτά; Απίστευτο ρατσισμό βίωναν οι Πόντιοι στην κοινωνία της Αθήνας μέχρι και την δεκαετία του 70, ρατσισμό που συγκρίνεται με αυτόν που βιώνουν σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και σήμερα ορισμένες κατηγορίες συμπολιτών μας όπως οι Ρομά! Αυτό ανέφερε σε παλαιότερή του ομιλία ο γνωστός συγγραφέας Σάββας Καλεντερίδης μιλώντας για το πως ο Ποντιακός Πολιτισμός βγήκε σιγά – σιγά στο προσκήνιο στην ελληνική κοινωνία.

Τέτοια ανέκδοτα υπάρχουν παντού βέβαια, αλλά σε άλλες χώρες οι αυτόχθονες τα προσάπτουν επίσης για αυτόχθονες, και όχι για ετερόχθονες, όπως εδώ, όπου οι ντόπιοι Ελλαδίτες θεωρούν τον εαυτό τους πιο γνήσιο Έλληνα των πιο γνήσιων.

Και το σημαντικότερο ερώτημα: Γιατί η Ελληνική κοινωνία στο σύνολο της εμφανίζει μια τόσο μεγάλη έλλειψη ομοιογένειας και συνοχής;

Και στις τοπικές κοινωνίες και στα διάφορα επαγγέλματα τα οποία το καθένα, διεκδικεί τα δικά του απέναντι στα άλλα;

Γιατί εδώ ούτε οι συνταγματικοί θεσμοί δεν λειτουργούν, ούτε οι νόμοι;

Διονύσιος Τσόκος, Η Δολοφονία του Καποδίστρια, 1850

Γιατί οι πάντες περιμένουν τα πάντα από την καθημερινή παρέμβαση του Νομοθέτη, ο οποίος παράγει νόμους με την σέσουλα και τους ρίχνει σε μαζική κατανάλωση, σε τέτοιο βαθμό που παραβιάζονται αμέσως με το που θα ψηφιστούν, ένεκα του νεοελληνικού φαινόμενου που ονομάζεται “παραθυράκι”.

Γιατί τελικά οι Νεοέλληνες γίνονται γελοία δικομανείς καταρρίπτοντας όλα τα παγκόσμια ρεκόρ;

Τι σημαίνει η άκρως διαδομένη παροιμία στις Αραβικές χώρες “Τι εβραίος, τι Έλληνας“; Τι σημαίνει η αραβική βρισιά “άντε να γαμ… με Έλληνα“;

Γιατί χρειάστηκε ο διπλωματικός αγώνας πολλών ετών, για να πειστεί ο εκδότης του πολύ έγκυρου γαλλικού εγκυκλοπαιδικού λεξικού “Λαρούς”, να δώσει μια λιγότερο προσβλητική ερμηνεία στο λήμμα “Έλληνας”, όπου κάποτε γραφόταν πως η λέξη “Έλληνας”, είναι συνώνυμο του δόλιου και του απατεώνα;

Τι άλλο μπορεί να δηλώνει το περίφημο “δαιμόνιο της Φυλής”, πέρα από μια Φροϋδικής τάξεως εξιδανίκευση της Ελληνικής δολιότητας και απατεωνιάς, για την οποία βεβαία, ουδόλως έσφαλε ο Γάλλος λεξικογράφος;

Γιατί το γερμανικό γλωσσικό πρόβλημα, που είναι ανάλογο του Ελληνικού, δεν πήρε ποτέ στην Γερμανία μια πολιτική διάσταση όπως εδώ;

Τι μπορεί να σημαίνει ο παραλογισμός της τεχνητά συνθέτης έννοιας “Ελληνοχριστιανικός”, την οποία ποτέ κάνεις Ευρωπαίος δεν μπόρεσε να κατανοήσει, ενώ εδώ στην Ελλάδα, τον κατανοούν πλήρως, μόνο οι εκ των εθνικοφρόνων θρησκομανείς;

Γιατί αναστατώνεται η εκάστου πολιτική ηγεσία, κάθε φορά που θα μπει, άδικα έστω, πρόβλημα μειονοτήτων;

Gottfried Engelmann, Νεανικό πορτραίτο του Αλή Τεπελενλή. 

Γιατί δεν μας δίδαξαν ποτέ στο σχολειό, πως το αυτόνομο κράτος του Αλή Πασά ήταν ελληνικό;

Ο Λάζαρος Κουντουριώτης. Ελαιογραφία (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο).

Γεώργιος Κουντουριώτης. Λιθογραφία του K. Krazeisen.

Γιατί μας έκρυψαν πως ο πρώτος και ο δεύτερος Πρόεδρος της Ελληνικής δημοκρατίας, (εννοούμε τους δυο Κουντουριώτηδες), ήταν Αρβανίτες και μίλαγαν αρβανίτικα;

Ανδρέας Μιαούλης. Σχέδιο του Karl Krazeisen, 1827. Andreas Vokos (Miaoulis) (1768 - 24 June 1835), Greek admiral and politician, who commanded Greek naval forces during the Greek War of Independence. Lithography by Karl Krazeisen (1794-1878).

Πίνακας του 1827 από τον Άνταμ Φρίντελ (Adam de Friedel), που απεικονίζει την Μπουμπουλίνα. Engraving of Laskarina Bouboulina, heroine of the Greek War of Independence.

Γιατί δεν μας είπαν πως το ίδιο ακριβώς ήταν ο Μιαούλης, η Μπουμπουλίνα και ένα σωρό ακόμα γνωστοί από την επανάσταση;

Γιατί αποσιωπούν δολιότατα το γεγονός πως η ομάδα χωριών που λέγονταν Σούλι, ήταν Αρβανιτοχώρια και ότι ο ένας από τους Μποτσαραίους, (που ήταν φυσικά Αρβανίτες), συνέταξε τότε και ελληνο-αρβανίτικο, (ελληνο-αλβανικό ΔΗΛΑΔΗ) λεξικό;

Ποια η κοινωνική αναγκαιότητα ενός τέτοιου λεξικού τότε;

Γιατί η ιστορία της γεωγραφίας, δεν αναγράφει πως η Θήβα, (η αρχαία Θήβα) είναι μια εξ ολόκληρου αρβανίτικη πόλη και πως τα περισσότερα χωριά των Μεσογείων συμπεριλαμβανόμενων και των Σπάτων, αλλά και τα χωριά στην Δυτική Αττική, είναι Αρβανιτοχώρια;

Γιατί οι πρώην Σλάβοι, οι Αρβανίτες, οι Βλάχοι, οι Πομάκοι, οι Αρμένιοι και οι Εβραίοι που κατοικούν σ’ αυτή τη χώρα συνεχίζουν να αισθάνονται οιωνοί φιλοξενούμενοι σε έναν τόπο που είναι και δικός τους;

Ποιοι σοφοί είναι εκείνοι, που έκαναν δώρο τους μουσουλμάνους Έλληνες της Θράκης, στους Τούρκους της Άγκυρας;

Kανείς λοιπόν δεν κατάλαβε ποτέ, πως όλες οι εθνότητες που συναποτέλεσαν το Νεοελληνικό κράτος, είναι Έλληνες ουσιαστικά, ριζικά και απόλυτα και όχι κατά παραχώρηση και κατ' απονομή της υπηκοότητας;

O Ιωάννης Λογοθέτης, πρόκριτος (κοτζαμπάσης: από το τούρκικο kocabaı, koca = άνδρας, γέροντας + ba = κεφάλι, πρώτος) της Λιβαδειάς. Πίνακας του Λουί Ντυπρέ. Ioannis Logothetis, proestos of Livadeia, by Louis Dupré.

Γιατί είναι Έλληνας περισσότερο, ο Έλληνας δοσίλογος, “εθνικόφρων”, τούτος ο απόγονος του έλληνα γκοτζαμπάση της τουρκοκρατίας, που θησαύριζαν με τις ευλογίες των αρχόντων Τούρκων σε βάρος των φτωχών Αρβανιτών, Τούρκων και Ελλήνων.

Με ποια λογική τούτη η μεγαλειώδη επανάσταση, που την έκαναν όλοι οι καταπιεσμένοι της περιοχής που ονομάστηκε αργότερα Ελλάδα, ήταν εθνική και όχι απλά και καθαρά ελληνική;

Κατά ποια λογική οι “εξ αίματος” Έλληνες, αν υποθέσουμε ότι υπήρχαν και τέτοιοι, είναι περισσότερο Έλληνες, από τους ετερόχθονες, που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, όπως οι Αρβανίτες, σε χρόνους πολύ μακρινούς διατηρώντας ωστόσο την πολιτιστική τους ιδιαιτερότητα, μέχρι σήμερα σε πολλές περιπτώσεις;

Στα παραπάνω και σε πολλά άλλα ανάλογα ερωτήματα, καμιά επιστημονική και λογική απάντηση δεν είναι εφικτή, αν δεν δεχτούμε πως οι Έλληνες ήταν στην αρχαιότητα και συνεχίζουν να είναι και τα τελευταία 190 χρόνια ένας Λαός πολυεθνικός.

The Parthenon, a temple dedicated to Athena, located on the Acropolis in Athens, is one of the most representative symbols of the culture and sophistication of the ancient Greeks.

Οι αρχαίοι Έλληνες μεγαλούργησαν χάρη στην ανεκτικότητα τους, απέναντι σε όλους αυτούς που έρχονταν και εγκαθίστανται στις Ελληνικές πόλεις. Που ήταν Ελληνικές γιατί ανάπτυξαν ένα πολιτισμό, που ονομάστηκε Ελληνικός, από τον τόπο όπου εμφανίστηκε και όχι από την ποιότητα της ράτσας των αυτοχθόνων.

Η Ελλάδα ήταν πάντα μια χοάνη συγκερασμού, εθνοτήτων και λαοτήτων, ένα τέλειο χωνευτήρι λαών και τούτο χάρη στην θέση της, στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου εμφανιστήκαν όλοι οι σπουδαίοι πολιτισμοί που συγκεράστηκαν στον Ελληνικό.

Πριν κάθε τι, η Ελλάδα είναι μια πολιτιστική παγκόσμια έννοια. Όχι όμως θεωρία “ανωτέρας φυλής και περιουσίου έθνους”.

15.2.1987

Βασίλης Ραφαηλίδης


Σημείωση: Το παραπάνω κείμενο του Βασίλη Ραφαηλίδη δημοσιεύτηκε στο Έθνος της Κυριακής το 1987. Είναι το πρώτο από μια σειρά δημοσιεύσεων που παρουσιάζουν το βιβλίο του Γεράσιμου Κακλαμάνη «Επί της δομής του νεοελληνικού κράτους» – 1987. Τα κείμενα εκδόθηκαν στο βιβλίο  «Έλληνες και Νεοέλληνες» του Β. Ραφαηλίδη το 1988.


Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

Η Διαστημική «πρεμιέρα» του Μουντιάλ. The Space 'premier' of World Cup

Η Βραζιλία όπως φαινόταν από το Διάστημα κατά την έναρξη του Μουντιάλ. As fans around the world tune in to World Cup 2014, a few fans out of this world will be watching, too. United States astronauts Reid Wiseman and Steve Swanson and German astronaut Alexander Gerst will be cheering on their teams from some 230 miles above Earth aboard the International Space Station. Here, Wiseman captures an image of Rio de Janeiro and Sao Paulo at night as the International Space Station orbits the Earth. Sao Paulo is the farthest cluster of lights on the right side and Rio de Janeiro is closer to the middle of the picture. There are three World Cup 2014 stadium cities in one picture: Arena de Sao Paulo, Estadio Mineirao (Belo Horizonte), and Estadio Do Maracana (Rio de Janeiro). Image Credit: NASA/Reid Wiseman

Η NASA ανακοίνωσε ότι οι αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού θα έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν τους αγώνες του Μουντιάλ που ξεκίνησε την Πέμπτη στη Βραζιλία. Η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ έδωσε στη δημοσιότητα μια φωτογραφία που τράβηξε ο Αμερικανός αστροναύτης Ρέιντ Γουάιζμαν καθώς ο ISS περνούσε την νύχτα πάνω από την Βραζιλία. Η πιο έντονα φωτισμένη περιοχή δεξιά στην εικόνα είναι το Σάο Πάουλο στο οποίο έγινε την Πέμπτη η πρεμιέρα του Μουντιάλ. Η μικρή νησίδα φωτός στα αριστερά του Σάο Πάολο και προς το κέντρο της εικόνας είναι το Ρίο ντε Τζανέιρο.

World Cup 2014 host Brazil’s national football stadium, the Estado Nacíonal, appears as a brilliant white ring at the top left of this photo of capital city Brasília from the International Space Station. Renovation began in 2010, and it is now the second most expensive stadium in the world after Wembley Stadium in London. Brasília’s international airport is visible at lower right, on the far side of Lake Paranoá. (Note that the image is rotated so that north is to the left.) Brasília is widely known for its modern building designs and city layout. Astronauts have the best view of the city’s well-known “swept wing” city layout, which takes the form of a flying bird that is expressed in the curves of the boulevards (image left). The stadium occupies the city center, between the wings. Credit: NASA/Earth Observatory

Dr. Rabi Mehta uses smoke and lasers to inspect the flow pattern around an Adidas Brazuca football. Excitement is building for fans across the globe with today’s first match of the Fédération Internationale de Football Association (FIFA) 2014 World Cup tournament. These fans include NASA engineers, who used the lead-up to the tournament to test the aerodynamics of this year’s new ball design, developed by Adidas and dubbed the Brazuca ball. Although NASA is not in the business of designing or testing balls, the tournament provides an opportunity to explain the concepts of aerodynamics to students and individuals less familiar with the fundamentals of aerodynamics. Image Credit: NASA's Ames Research Center

«Οι παίκτες θα πρέπει να είναι πιο ευχαριστημένοι με τη νέα μπάλα του Παγκόσμιου Κυπέλλου» λέει η NASA μετά τις εργαστηριακές δοκιμές: το νέο μοντέλο ξεπερνά τα αεροδυναμικά προβλήματα του προηγούμενου σχεδιασμού.

A close up of the Brazuca ball in Ames' Fluid Mechanics Laboratory's two-foot by two-foot wind tunnel. Smoke highlighted by lasers visualizes air flow around the ball. Image Credit: NASA's Ames Research Center

Στο Μουντιάλ του 2010, οι τερματοφύλακες παραπονιούνταν για την «υπερφυσική» συμπεριφορά της μπάλας «Jabulani», η οποία είχε συχνά απρόβλεπτη πορεία στην εκτέλεση των πέναλτι. Αιτία ήταν η λεία επιφάνεια και οι ραφές της μπάλας, παράγοντες που επηρέαζαν τη συμπεριφορά της όταν το πέναλτι εκτελούνταν χωρίς φαλτσάρισμα (περιστροφή) και σε κανονικές ταχύτητες. Η εταιρεία Adidas που σχεδίασε τη Jabulani φαίνεται ότι κατάφερε να διορθώσει τις ατέλειες στο νέο μοντέλο «Brazuca». Χάρη στη λιγότερη λεία επιφάνεια και τις νέες ραφές, το φαινόμενο που κάνει απρόβλεπτη την πορεία της μπάλας, το λεγόμενο «knuckling» δεν εμφανίζεται στις ταχύτητες με τις οποίες εκτελούνται συνήθως τα σουτ. Και οι τερματοφύλακες έχουν κάθε λόγο να χαίρονται για αυτό, επιβεβαιώνουν τα πειράματα στην αεροσήραγγα του Ερευνητικού Κέντρου Ames της NASA στην Καλιφόρνια.

Tests in the wind tunnel and a 17-inch water channel, which uses florescent dye dispensed into the fluid flow under black lights, shows that the speed of greatest knuckling for a traditional ball is around 30 miles per hour (mph). This is well below the typical kicking speed of a World Cup-caliber player, which is about 50 to 55 mph. Interestingly, the Jabulani, a much smoother ball, produced its greatest knuckling effect in that same speed range (about 50 mph), which is why the players in the 2010 World Cup noticed  the effect more frequently. The smoother a ball is, the higher the speed at which the knuckling effect occurs. However, with the increased roughness of the Brazuca, this critical speed for maximum knuckling is reduced to about 30 mph. So it is expected that the 2014 World Cup ball will have a more predictable flight path at typical striking speeds.

Όπως επισημαίνει η NASA, η ροή του αέρα γύρω από μια μπάλα δεν είναι ομαλή όπως θα φανταζόταν κανείς -η κινούμενη σφαίρα σχηματίζει πίσω της μια περιοχή χαμηλής πίεσης που τείνει να επιβραδύνει τη μπάλα μέσω της λεγόμενης οπισθέλκουσας δύναμης.

Τα βαθουλώματα μιας μπάλας του γκολφ είναι μάλιστα σχεδιασμένα να διαταράσσουν τη ροή του αέρα και να μειώνουν έτσι την οπισθέλκουσα, κάτι που αυξάνει την απόσταση που διανύει η μπάλα.

Η μπάλα του ποδοσφαίρου δεν έχει μεν βαθουλώματα, έχει όμως έδρες και ραφές. Και ενώ μια κανονική μπάλα ποδοσφαίρου έχει 32 έδρες, η Jabulani έχει οκτώ και η Brazuca μόνο έξι. Παρόλο όμως που έχει λιγότερες έδρες, το συνολικό μήκος των ραφών είναι μεγαλύτερο στη Brazuca. Επιπλέον, οι ραφές είναι βαθύτερες και οι έδρες έχουν καλυφθεί με μικροσκοπικά εξογκώματα.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι η Brazuca έχει πιο ανώμαλη επιφάνεια από τον προκάτοχό της. Και, όσο πιο ανώμαλη η επιφάνεια, τόσο μικρότερη η ταχύτητα στην οποία εμφανίζεται το φαινόμενο του knuckling που ταλαιπωρούσε τους τερματοφύλακες.

Το knuckling εμφανίζεται όταν η μπάλα απογειώνεται χωρίς περιστροφή (φάλτσο) και οι ραφές διοχετεύουν τον αέρα με χαοτικό τρόπο, κάνοντας την πορεία της μπάλας απρόβλεπτη. Οι ερευνητές της NASA τοποθέτησαν τη Brazuca σε αεροσήραγγα μέσα στην οποία διοχετευόταν καπνός, φωτισμένος με λέιζερ, για να δείχνει τη ροή του αέρα. Τα τεστ έδειξαν ότι το knuckling εμφανίζεται σε ταχύτητα γύρω στα 48 χιλιόμετρα την ώρα, ταχύτητα πολύ μικρότερη από αυτή που εκτελούνται συνήθως τα σουτ.

Brazil's World Cup 2014 host cities are seen at night in this satellite image from the Visible Infrared Imaging Radiometer Suite (VIIRS) on the Suomi NPP satellite, captured on August 4, 2013. Home to roughly 190 million people, Brazil is the largest country in South America and the fifth largest in the world by area (8.5 million square kilometers). As shown in the image above, Brazil stretches about 4,000 kilometers from north to south and from east to west. The coastal cities of São Paulo and Rio de Janeiro (below) are the centerpieces of the most densely populated part of the country. In 2014, twelve cities are hosting World Cup matches,including Brasilia, Belo Horizonte, Manaus, Fortaleza, Cuiaba, Curitiba, Porto Alegre, Natal, Recife, Salvador, Rio de Janeiro, and São Paulo. Image Credit: NASA/Suomi NPP/Earth Observatory

The nighttime view was made possible by the VIIRS day-night band which detects light in a range of wavelengths from green to near-infrared, and uses light intensification to enable the detection of dim signals. The instrument can sense light 100,000 times fainter than the conventional visible light sensors, making it very sensitive to things like moonlight and city lights. Unlike a film camera that captures a photograph in one exposure, VIIRS produces an image by repeatedly scanning a scene and resolving it as millions of individual picture elements, or pixels. The day-night band goes a step further, determining on-the-fly whether to use its low, medium, or high-gain mode. If a pixel is very bright, a low-gain mode on the sensor prevents the pixel from over-saturating. If the pixel is dark, the signal will be amplified. Suomi NPP is the result of a partnership between NASA, the National Oceanic and Atmospheric Administration, and the Department of Defense. Image Credit: NASA/Suomi NPP/Earth Observatory

Ευχές για το μουντιάλ που ξεκινίνησε στη Βραζιλία, από τους αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, που έπαιξαν και λίγη … διαστημική μπάλα. United States astronauts Reid Wiseman and Steve Swanson and German astronaut Alexander Gerst will be cheering on their teams from some 230 miles above Earth aboard the International Space Station. Image Credit: NASA TV

Προς τιμήν του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου 2014, η NASA έδωσε στη δημοσιότητα την παραπάνω εικόνα που δείχνει το μέγεθος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού σε σύγκριση με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. In honor of World Cup 2014 kicking off in Brazil, NASA presents a graphic showing the relative size of the International Space Station compared to a soccer field, also known as a football field or football pitch. The station, including its large solar arrays, spans nearly the area of the entire field, and weighs 924,739 pounds. The complex now has more livable room than a conventional six-bedroom house, and has two bathrooms, a gymnasium and a 360-degree bay window. 


Ο Γαλαξίας μεταξύ Νέας Υόρκης-Λονδίνου. New York to London Milky Way

Bright stars of Sagittarius and the center of our Milky Way Galaxy lie just off the wing of a Boeing 747 in this astronomical travel photo. The stratospheric scene was captured earlier this month during a flight from New York to London, 11,0000 meters above the Atlantic Ocean. Of course the sky was clear and dark at that altitude, ideal conditions for astronomical imaging. But there were challenges to overcome while looking out a passenger window of the aircraft moving at nearly 1,000 kilometers per hour (600 mph). Over 90 exposures of 30 seconds or less were attempted with a fast lens and sensitive camera setting, using a small, flexible tripod and a blanket to block reflections of interior lighting. In the end, one 10 second long exposure resulted in this steady and colorful example of airborne astronomy. Image Credit & Copyright: Alessandro Merga

Στην παραπάνω φωτογραφία βλέπουμε άστρα από τον αστερισμό του Τοξότη και το κέντρο του Γαλαξία μας, μαζί με το φτερό ενός Μπόινγκ 747.

Η φωτογραφία λήφθηκε κατά τη διάρκεια πτήσης από τη Νέα Υόρκη προς το Λονδίνο, 11000 μέτρα πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό.

Πηγή: apod.nasa.gov

Παρασκευή 13 Ιουνίου 2014

Κώστας Βάρναλης, «Τα Μουνάκια»

Courbet Gustave. L'Origine du monde, The Origin of the world, 1866

Μουνάκια φλογισμένα σαν τα ρόδα
Σαν του νεοφούρνιστου ψωμιού τη θραψερή ζεστοβολιά
Μες τα τρεμόπαχα μεριά σας
που ονειρεύεστε νυχτιές οργιακές
Παρθενικά μουνάκια!
αργοσαλεύουν τα χειλάκια
τα χνουδωτά!
Σαν γαρούφαλλων ανεμόσειστα φυλλάκια
Σαν στοματάκια διψασμένα
από ποια δίψα;
Και κάπου κάπου αργοκυλά
στων διακαμένων σας χειλιών την άκρη
της βαρβατίλας καβλομύριστο ένα δάκρυ!

Egon Schiele. Jeune Fille vue en rêve, 1911. Aquarelle et crayon sur papier, 48x32 cm. New York, The Metropolitan Museum of Art

Από την Ανθολογία «Γιατί σ’ αγάπησα και σ’ αγαπώ ακόμη», επιμέλεια Γ.Η. Παππά, εκδόσεις Μεταίχμιο (2010).

Στη φωτογραφία η Ζηνοβία Μπήτρου, που αναφέρεται ονομαστικά σε συνθέσεις του ποιητή – όλοι έχουμε ακούσει τη μελοποιημένη από τον Μίκη Θεοδωράκη «Μπαλάντα του Αντρίκου» όπου γίνεται λόγος για την παρέα της Ζηνοβίας. 

Πρόκειται για την πιο χειραφετημένη γυναίκα της Αίγινας εκείνη την εποχή. Μια γυναίκα που δε δίσταζε, προκλητικά, να αγοράσει και να οδηγεί αυτοκίνητο, να παίζει χαρτιά δημοσίως, να κολυμπά μαζί με άντρες. Ήταν η γυναίκα εκείνη που χάρη στη ζωντάνια της συγκέντρωνε γύρω της άντρες και γυναίκες, δημιουργώντας για τον ποιητή Βάρναλη μιαν ατμόσφαιρα ευφορίας, αστείρευτου ερωτισμού και έμπνευσης.

Πρόκειται για ανέκδοτο ποίημα του Κώστα Βάρναλη, που έφερε στο φως το 1994 ο καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, Τάκης Παπαλεονάρδος και έκανε, αργότερα, ευρύτερα γνωστό στο κοινό ο συγγραφέας Νίκος Σαραντάκος. Το ποίημα σκαρώθηκε το καλοκαίρι του 1974 στην Αίγινα, σε ένα καφενείο, όπου φίλοι παρακινούσαν τον ποιητή να γράψει. Ο Βάρναλης υπέκυψε στις παροτρύνσεις, έγραψε «Τα μουνάκια» και αφιέρωσε τη σύνθεση στον Αιγινήτη φίλο του Νίκο Ζωγράφο. Στην Αίγινα, στο καφενείο «Κόρτε», ο Βάρναλης έγραψε και τη συλλογή διηγημάτων «Ο λαός των Μουνούχων», όπου εξυμνούνται η ομορφιά του γυναικείου φύλου, του έρωτα, του πόθου και των γήινων απολαύσεων. 

Πηγή: http://www.sarantakos.com/liter/barnalis/aigina.html