Βασίλης Ραφαηλίδης, «Έλληνες και Νεοέλληνες»

Νίκος Εγγονόπουλος. Ο Όρκος των Φιλικών, 1952. Το άρθρο αυτό είναι του αξέχαστου Βασίλη Ραφαηλίδη και δημοσιεύτηκε στο ΕΘΝΟΣ της 12-4-1987. Είναι το ένατο κεφάλαιο του βιβλίου "Έλληνες και Νεοέλληνες" στο οποίο ο Ραφαηλίδης συγκέντρωσε τα κείμενα που είχε γράψει έχοντας σαν ερέθισμα γι΄ αυτά το βιβλίο του Γεράσιμου Κακλαμάνη «Επί της δομής του νεοελληνικού κράτους», (έκδοση του συγγραφέα, Αθήνα, 1986).

Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες, σύμφωνοι. Όμως οι Έλληνες ανήκουν στην Ελλάδα; Iδού η απορία διατυπωμένη με μορφή παράδοξου ερωτήματος.

Από όσο ξέρουμε, κάνεις πριν από τον Γεράσιμο Κακλαμάνη δεν τόλμησε να διατυπώσει αυτό το επικίνδυνο ερώτημα. Η επικινδυνότητα του όποιου συνίσταται στο γεγονός ότι καταργεί την Ελλάδα ως γεωγραφική έννοια, όχι πως δεν υπάρχει Γεωγραφική Ελλάδα, αλλά δίνει πιο ουσιαστικό περιεχόμενο στην Ελλάδα ως ευρύτερη πολιτιστική έννοια πολύ πιο σημαντική από την γεωγραφία. Στο εντελώς εκπληκτικό βιβλίο του “Eπί της δομής του Νεοελληνικού κράτους”, που αν διαβαστεί από αυτούς που θα έπρεπε να διαβαστεί, θα προκαλέσει ταραχή μεγάλη, η Ελλάδα ούτε ήταν ποτέ, ούτε είναι και τώρα έννοια με αυστηρό γεωγραφικό περιεχόμενο.

A map showing the Greek territories and colonies during the Archaic period.

Γιατί η Ελλάδα είναι μια πνευματική και πολιτιστική έννοια που εκτείνεται σε όλη την ανατολική Μεσόγειο, χωρίς αυτό να σημαίνει, για αυτούς που θα σπεύσουν στα γρήγορα συμπεράσματα, πως η Ανατολική Μεσόγειος, ανήκει στους Έλληνες.

Ο Κακλαμάνης απέχει παρά πολύ από το να είναι Μεγαλοϊδεάτης. Και φυσικά δεν είναι Εθνικιστής. Ελλάδα λοιπόν είναι ο Ελληνικός πολιτισμός, και πέραν αυτού ουδέν.

Political geography of ancient Greece in the Archaic and Classical periods.

Στην αρχαιότητα τούτο τον πολιτισμό δεν τον πραγμάτωσε μια μονό εθνότητα, δηλαδή οι αυτόχθονες Έλληνες, με την στενή γεωγραφία. Η Ελλάδα κατοικούνταν, τότε, από μια πανσπερμία λαών και εθνοτήτων, όπως και το 1821. Και η γεωγραφική της θέση συνετέλεσε ώστε όλοι οι πολιτισμοί που αναπτύχθηκαν στην Ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, να συγχωνευτούν τελικά σε έναν, που κατ’ οικονομία ονομάστηκε Ελληνικός. Με άλλα λόγια ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός δεν είναι το δημιούργημα ενός προνομιούχου και ιδιοφυούς λαού, προορισμένου από την μοίρα να μεγαλουργήσει.

Δεν υπάρχουν μεγαλοφυείς λαοί. Υπάρχουν μόνο μεγαλοφυείς άνθρωποι. Και αν ένας λαός όπως οι αρχαίοι Έλληνες δημιουργεί έναν μεγαλειώδη πολιτισμό, αυτό δεν οφείλεται στο φανταστικό άθροισμα, που ονομάστηκε δολίως και σκοπίμως, “Εθνική ιδιοφυΐα”, προκειμένου να παράξει ιδεολογική κάλυψη ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΠΑΤΗ, διάσπαρτη σε τούτον τον Νεοελληνικό τόπο, αλλά στην ιστορική συγκυρία, καθώς και στη γεωγραφική θέση όντως της οποίας τελείται η ιστορική συγκυρία, σε μια δεδομένη στιγμή του ιστορικού χρόνου.

Greek cities & colonies c. 550 BC.

Η Ελλάδα λοιπόν από γεωγραφική άποψη είναι η καρδιά της Ανατολικής Μεσογείου. Ήταν επόμενα φυσικό να γίνει ο χώρος συνάντησης, όλων των Μεσογειακών πολιτισμών, όλων των επιστημών και όλων των θρησκειών, που κάποτε συναποτέλεσαν αυτό που ονομάστηκε “Ελληνικός πολιτισμός”. Που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η κορύφωση στην οποία έφτασε ο ευρύτερος Μεσογειακός πολιτισμός, από τότε που πρωτοεμφανίστηκε στην Βαβυλωνία, στην Ασσυρία και στην Αίγυπτο.

Attic red-figure pottery, kylix by the Triptolemos Painter, ca. 480 BC (Paris, Louvre).

Αυτό σημαίνει πως δεν νομιμοποιούμαστε να είμαστε υπερήφανοι για τους αρχαίους μας πρόγονους. Πρώτον διότι ουδεμία καθορισμένη φυλετική σχέση έχουμε με τους αρχαίους μας προγόνους και το δεύτερο γιατί πολιτιστικά απέχουμε έτη φωτός από κείνους.

Άλλωστε και οι αρχαίοι μας προγονοί, ήταν μια πανσπερμία. Ουδείς θα μπορούσε να αποδείξει την άνευ νοήματος, άλλωστε, φυλετική καθαρότητα των αρχαίων Ελλήνων, πολύ περισσότερο όταν και σήμερα τούτη η καθαρότητα είναι ένας χονδροειδέστατος μύθος προς κατανάλωση ηλίθιων και “εθνικοφρόνων”.

Που όσο πιο εθνικόφρονες είναι, τόσο μικρότερη σχέση έχουν με τον Ελληνικό πολιτισμό. Ο Κακλαμάνης αποδεικνύει με μια συναρπαστική μαθηματική λογική πως η “ελληνικότητα” και η “εθνικοφροσύνη” ουδεμία σχέση έχουν μεταξύ τους. Διότι δεν υπήρξε ποτέ γεωγραφικά προσδιορίσιμο ελληνικό έθνος, ενώ υπήρξαν πολλά ελληνικά κράτη, αλλά κανένα… νεοελληνικό. Αυτό δεν σημαίνει βεβαία πως δεν υπάρχει Ελληνική εθνότητα. Μόνo που δεν μπορεί να προσδιορισθεί ούτε από την γεωγραφία, ούτε από την θρησκεία.

Ο τίτλος λοιπόν του βιβλίου του Γερασίμου Κακλαμάνη, “Επί της δομής του Νεοελληνικού κράτους”, δεν θα μελετήσει μια ανύπαρκτη δομή, αλλά ερευνά τις προϋποθέσεις και τις δυνατότητες ύπαρξης στο μέλλον, μιας τέτοιας δομής. Το νεοελληνικό κράτος κατά τον Γ. Κακλαμάνη, είναι κάτι που πρέπει “να προκύψει”. Πράγμα που σημαίνει πως ακόμα δεν έχει προκύψει. Με αλλά λόγια πρέπει να φτιάξουμε μια Ελλάδα.

The Naval Battle of Navarino by Ambroise Louis Garneray (1827)

Αλλά τότε, τι είναι αυτό που ονομάζουμε Νεοελληνικό κράτος; Γιατί σίγουρα υπάρχει κάτι τέτοιο. Είναι το ΤΕΧΝΗΤΟ ΚΡΑΤΟΣ, κάτι σαν το Βέλγιο ας πούμε που δημιούργησαν οι τότε μεγάλες δυνάμεις, αμέσως μετά την νικηφόρα έκβαση της ελληνικής επανάστασης. Που όσο μεγαλειώδης κι αν ήταν, δε θα οδηγούσε στην δημιουργία κράτους αν αυτό δε βόλευε τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής.

Ali Pasha and his favorite mistress (or wife) Kira Vassiliki, by Paul Emil Jacobs.

Άλλωστε κατά τον Γ. Κακλαμάνη, η Ελληνική επανάσταση δεν έγινε για να δημιουργηθεί αυτό το συγκεκριμένο κράτος, που όλοι ξέρουμε, αλλά για να αυτονομηθεί από την Οθωμανική αυτοκρατορία, μια περιοχή της, όπως επιχειρήθηκε και νωρίτερα από τον Αλή Πασά.

Που όπως και η ιδία η Οθωμανική αυτοκρατορία στο σύνολο της, απείχε πολύ από το να είναι ομοιογενής εθνολογικά και θρησκευτικά. Στην Ελληνική επανάσταση πήραν λοιπόν μέρος και μωαμεθανοί. Ο Κακλαμάνης έχει βάσιμους λόγους να υποπτεύεται πως οι μισοί τουλάχιστον των εξεγερμένων  ήταν μωαμεθανοί-χωρίς να σημαίνει ότι δεν ήταν έλληνες.

Οι Τουρκοκρητικοί είναι εξισλαμισμένοι Έλληνες της Κρήτης. Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο χωρισμός ανάμεσα στις διαφορετικές ταυτότητες δε γίνεται με βάση το έθνος, έννοια άγνωστη στο χώρο της καθημάς Ανατολής, αλλά με βάση το γένος, το “μιλλέτ”, τη θρησκευτική πεποίθηση. Οι ορθόδοξοι (Έλληνες, Σέρβοι, Βούλγαροι κλπ) ανήκαν στο μιλλέτ των Ρωμιών, οι μουσουλμάνοι (Τούρκοι, Κούρδοι κλπ) στο μωαμεθανικό μιλλέτ, οι Αρμένιοι στα αντίστοιχα δικά τους ανάλογα με το δόγμα που πρέσβευαν κλπ. Έτσι, όταν ένας Ρωμιός κάτω από την πίεση της Οθωμανικής κυριαρχίας αποφάσιζε να μουτίσει, να ασπαστεί το Ισλάμ, τότε “Τούρκευε”, λογιζόταν Τούρκος (δηλαδή μουσουλμάνος) και σταματούσε να ανήκει πια στο Ορθόδοξο μιλλέτ. Τέτοιοι εξισλαμισμοί είναι αθρόοι σ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και σ’ όλες τις περιοχές όπου ζούσε ελληνισμός. Το αποτέλεσμα τους στην Κρήτη είναι οι Τουρκοκρητικοί, οι οποίοι αγνοούν τα Τουρκικά, μιλούν “ρωμέϊκα” όπως κι οι ίδιοι σήμερα λένε και αγαπούν ακόμα την Κρήτη.

Γιατί Έλληνες δεν ήταν-και δεν είναι-μόνο οι Χριστιανοί ορθόδοξοι, όπως έφτασε να γίνει πιστευτό μέσα από μια ανόητη εθνικιστική προπαγάνδα, που ταύτισε τον Ελληνισμό με την Ορθοδοξία, πετώντας στο περιθώριο όσους αυτόχθονες είχαν ασπαστεί άλλες θρησκείες, η όσους ετερόχθονες έφεραν στην καινούργια πατρίδα την θρησκεία των προγονών τους.

Φώτης Κόντογλου.  Η Ιωνική Δωδεκάπολη (Λεπτομέρεια), 1937

Σήμερα σχεδόν σε όλα τα παραλία της Μικράς Ασίας, κατοικούνται από εξισλαμισμένους Έλληνες, πολλοί από τους οποίους εξισλαμίστηκαν μόνο και μόνο για να μην υποστούν την δύσκολη, όπως αποδείχτηκε, τύχη των άλλων ελληνικών πληθυσμών που αντάλλαξε ο Βενιζέλος.

Ο Ανδρέας Λασκαράτος (1811-1901) ήταν αξιόλογος σατιρικός ποιητής και πεζογράφος από την Κεφαλλονιά. Αφορίστηκε από την Εκκλησία εξ' αιτίας των σατιρικών βελών κατά του επίσημου κλήρου.

Δεν είναι ιστορικό λάθος, είναι ιστορική λαθροχειρία, ο αυταπόδεικτα ανόητος ισχυρισμός, “πας Έλλην Χριστιανός Ορθόδοξος”. Θα δούμε γιατί η Ορθοδοξία ταυτίστηκε με τον Ελληνισμό, για να σχηματίσει εκείνη η τεχνητή έννοια “ελληνοχριστιανικός”, τα δυο συνθετικά της οποίας είναι αντιφατικά, και συνεπώς αλληλοαποκλειόμενα, όπως αποδείχνει ο Γ. Κακλαμάνης από την Λευκάδα. (Οι επτανήσιοι δεν έχουν σοβαρούς ιστορικούς λόγους να είναι Ελληνορθόδοξοι, έτσι και αλλιώς ήταν πάντα οι χειρότεροι εξ Ελλήνων χριστιανοί).

Για να αντιληφθούμε την συλλογιστική του Κακλαμάνη πρέπει κατ αρχήν να σταματήσουμε λιγάκι στα προφανή.

Ποίημα του Πάνου Φύλλη, μεγάλου ποιητή της νεότερης ιστορίας των Κυθήρων.

Υπάρχει λοιπόν σήμερα στην Ελλάδα ένας έντονος τοπικισμός όσο εκείνος της αρχαιοελληνικής πόλης-κράτος. Οι γειτονικές πόλεις και τα γειτονικά ελληνικά χωριά βρίσκονται πάντα σχεδόν σε μια εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ τους. Γιατί;

Στην Γερμάνια αυτός ο τοπικισμός οδήγησε στην ομοσπονδιοποίηση, και στην Ιταλία σε ένα ενιαίο κράτος με ισχυρή εθνική συνείδηση, παρά το γεγονός του κατακερματισμού της Ιταλίας, σε πολλά κρατίδια, πριν από τον Γαριβάλδη και τον Καβούρ. Γιατί λοιπόν το σύγχρονο Ελληνικό κράτος, δεν διαμορφώθηκε σε μια ομόσπονδη δημοκρατία τύπου Γερμανίας;

Όπου η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Θράκη, η Θεσσαλία, η Στερεά, (που λέγεται ακόμα Στερεά, αν και τα σύνορα έφυγαν πια από τον Δομοκό και προστέθηκε και άλλη Στερεά Ελλάδα), οι Κυκλάδες τα Δωδεκάνησα, τα Επτάνησα, η Κρήτη, θα μπορούσαν να είναι κάλλιστα κρατίδια μιας Ομοσπονδίας;

Το ερώτημα τώρα ανεστραμμένο: Γιατί οι παραπάνω περιοχές διατηρούν ακόμα και σήμερα τόσες πολιτισμικές και θεσμικές  ιδιαιτερότητες, ώστε να μην καταφέρνουν να σχηματίσουν ένα ενιαίο κράτος όπως στην Ιταλία;

Ο Ελληνικός εμφύλιος της περιόδου 1823 - 1825 έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης ως ανταγωνισμός ισχύος για την ηγεσία της επανάστασης αλλά και του υπό διαμόρφωση νέου ελληνικού κράτους. Χωρίζεται σε δύο φάσεις: η πρώτη (Φθινόπωρο 1823 - Καλοκαίρι 1824) χαρακτηρίστηκε από έντονες πολιτικές διαμάχες μεταξύ Φιλικών και Κοτζαμπάσηδων, ενώ η δεύτερη (Ιούλιος 1824 - Ιανουάριος 1825) από εμφύλιες συρράξεις μεταξύ κυβερνητικών, υποστηριζόμενων από την Αγγλία, και Πελοποννησίων. Theodoros Kolokotronis, one of the main military leaders of the Greeks. The Peloponnese was his powerbase. The Greek War of Independence was marked by two civil wars, which took place in 1824–1825. The conflict had both political and regional dimensions, as it pitted the Roumeliotes (the people of Continental Greece) and the Islanders (the shipowners, especially from Hydra island), against the Peloponnesians or Moreotes. It divided the young nation, and seriously weakened the military preparedness of the Greek forces in the face of the oncoming Egyptian intervention in the conflict.

Άλλωστε τι σημαίνουν εκείνοι οι τρομεροί εμφύλιοι πόλεμοι κατά την διάρκεια της Ελληνικής επανάστασης;

Andreas Londos (left) and Theodoros Kolokotronis (right) were opponents during the first civil war, when the Peloponnesians were divided. They allied themselves during the second and bloodiest phase of the infighting.

Γιατί οι Στερεοελλαδίτες μισούσαν τόσο πολύ τους Πελοποννήσιους; Γιατί η συνεχιζόμενη απέχθεια των μεν για τους δε;

Γιατί οι Μακεδόνες νιώθουν πάντα λιγάκι περιθωριακοί σε σχέση με τον κύριο κορμό του έθνους, πράγμα που υποχρέωσε το επίσημο κράτος να καταφύγει στο αστείο και δημαγωγικό ολοφάνερα χαρακτηρισμό της Θεσσαλονίκης ως “συμπρωτεύουσας”;

Γιατί οι Θράκες εμφανίζουν μια αυξημένη πολιτική παθητικότητα;

Γιατί ο Καζαντζάκης προτιμά για τον εαυτό του τον χαρακτηρισμό “Κρητικός” και όχι “έλληνας”;

Γιατί οι επτανήσιοι θεωρούν πως υπερέχουν έναντι των άλλων Ελλήνων;

Γιατί οι Πόντιοι νιώθουν ακόμα και σήμερα φιλοξενούμενοι στην “μητέρα πατρίδα”; Είναι όντως για αυτούς η Ελλάδα “μητέρα πατρίδα”, η μια κακή μητριά, που συνεχίζει να τους κοροϊδεύει με τα γνωστά ανέκδοτα; Δεν είναι τυχαίο βεβαία που σε αυτούς φόρτωσαν τα ανέκδοτα.

Οι Πόντιοι παρά τις δυσκολίες που πέρασαν, ξεριζωμός, προσφυγιά, ρατσισμός δεν έχασαν ποτέ το χιούμορ και το γέλιο τους και ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκαν ή δυσανασχέτησαν με τα ποντιακά ανέκδοτα. Πώς όμως βγήκαν τα ανέκδοτα αυτά; Απίστευτο ρατσισμό βίωναν οι Πόντιοι στην κοινωνία της Αθήνας μέχρι και την δεκαετία του 70, ρατσισμό που συγκρίνεται με αυτόν που βιώνουν σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και σήμερα ορισμένες κατηγορίες συμπολιτών μας όπως οι Ρομά! Αυτό ανέφερε σε παλαιότερή του ομιλία ο γνωστός συγγραφέας Σάββας Καλεντερίδης μιλώντας για το πως ο Ποντιακός Πολιτισμός βγήκε σιγά – σιγά στο προσκήνιο στην ελληνική κοινωνία.

Τέτοια ανέκδοτα υπάρχουν παντού βέβαια, αλλά σε άλλες χώρες οι αυτόχθονες τα προσάπτουν επίσης για αυτόχθονες, και όχι για ετερόχθονες, όπως εδώ, όπου οι ντόπιοι Ελλαδίτες θεωρούν τον εαυτό τους πιο γνήσιο Έλληνα των πιο γνήσιων.

Και το σημαντικότερο ερώτημα: Γιατί η Ελληνική κοινωνία στο σύνολο της εμφανίζει μια τόσο μεγάλη έλλειψη ομοιογένειας και συνοχής;

Και στις τοπικές κοινωνίες και στα διάφορα επαγγέλματα τα οποία το καθένα, διεκδικεί τα δικά του απέναντι στα άλλα;

Γιατί εδώ ούτε οι συνταγματικοί θεσμοί δεν λειτουργούν, ούτε οι νόμοι;

Διονύσιος Τσόκος, Η Δολοφονία του Καποδίστρια, 1850

Γιατί οι πάντες περιμένουν τα πάντα από την καθημερινή παρέμβαση του Νομοθέτη, ο οποίος παράγει νόμους με την σέσουλα και τους ρίχνει σε μαζική κατανάλωση, σε τέτοιο βαθμό που παραβιάζονται αμέσως με το που θα ψηφιστούν, ένεκα του νεοελληνικού φαινόμενου που ονομάζεται “παραθυράκι”.

Γιατί τελικά οι Νεοέλληνες γίνονται γελοία δικομανείς καταρρίπτοντας όλα τα παγκόσμια ρεκόρ;

Τι σημαίνει η άκρως διαδομένη παροιμία στις Αραβικές χώρες “Τι εβραίος, τι Έλληνας“; Τι σημαίνει η αραβική βρισιά “άντε να γαμ… με Έλληνα“;

Γιατί χρειάστηκε ο διπλωματικός αγώνας πολλών ετών, για να πειστεί ο εκδότης του πολύ έγκυρου γαλλικού εγκυκλοπαιδικού λεξικού “Λαρούς”, να δώσει μια λιγότερο προσβλητική ερμηνεία στο λήμμα “Έλληνας”, όπου κάποτε γραφόταν πως η λέξη “Έλληνας”, είναι συνώνυμο του δόλιου και του απατεώνα;

Τι άλλο μπορεί να δηλώνει το περίφημο “δαιμόνιο της Φυλής”, πέρα από μια Φροϋδικής τάξεως εξιδανίκευση της Ελληνικής δολιότητας και απατεωνιάς, για την οποία βεβαία, ουδόλως έσφαλε ο Γάλλος λεξικογράφος;

Γιατί το γερμανικό γλωσσικό πρόβλημα, που είναι ανάλογο του Ελληνικού, δεν πήρε ποτέ στην Γερμανία μια πολιτική διάσταση όπως εδώ;

Τι μπορεί να σημαίνει ο παραλογισμός της τεχνητά συνθέτης έννοιας “Ελληνοχριστιανικός”, την οποία ποτέ κάνεις Ευρωπαίος δεν μπόρεσε να κατανοήσει, ενώ εδώ στην Ελλάδα, τον κατανοούν πλήρως, μόνο οι εκ των εθνικοφρόνων θρησκομανείς;

Γιατί αναστατώνεται η εκάστου πολιτική ηγεσία, κάθε φορά που θα μπει, άδικα έστω, πρόβλημα μειονοτήτων;

Gottfried Engelmann, Νεανικό πορτραίτο του Αλή Τεπελενλή. 

Γιατί δεν μας δίδαξαν ποτέ στο σχολειό, πως το αυτόνομο κράτος του Αλή Πασά ήταν ελληνικό;

Ο Λάζαρος Κουντουριώτης. Ελαιογραφία (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο).

Γεώργιος Κουντουριώτης. Λιθογραφία του K. Krazeisen.

Γιατί μας έκρυψαν πως ο πρώτος και ο δεύτερος Πρόεδρος της Ελληνικής δημοκρατίας, (εννοούμε τους δυο Κουντουριώτηδες), ήταν Αρβανίτες και μίλαγαν αρβανίτικα;

Ανδρέας Μιαούλης. Σχέδιο του Karl Krazeisen, 1827. Andreas Vokos (Miaoulis) (1768 - 24 June 1835), Greek admiral and politician, who commanded Greek naval forces during the Greek War of Independence. Lithography by Karl Krazeisen (1794-1878).

Πίνακας του 1827 από τον Άνταμ Φρίντελ (Adam de Friedel), που απεικονίζει την Μπουμπουλίνα. Engraving of Laskarina Bouboulina, heroine of the Greek War of Independence.

Γιατί δεν μας είπαν πως το ίδιο ακριβώς ήταν ο Μιαούλης, η Μπουμπουλίνα και ένα σωρό ακόμα γνωστοί από την επανάσταση;

Γιατί αποσιωπούν δολιότατα το γεγονός πως η ομάδα χωριών που λέγονταν Σούλι, ήταν Αρβανιτοχώρια και ότι ο ένας από τους Μποτσαραίους, (που ήταν φυσικά Αρβανίτες), συνέταξε τότε και ελληνο-αρβανίτικο, (ελληνο-αλβανικό ΔΗΛΑΔΗ) λεξικό;

Ποια η κοινωνική αναγκαιότητα ενός τέτοιου λεξικού τότε;

Γιατί η ιστορία της γεωγραφίας, δεν αναγράφει πως η Θήβα, (η αρχαία Θήβα) είναι μια εξ ολόκληρου αρβανίτικη πόλη και πως τα περισσότερα χωριά των Μεσογείων συμπεριλαμβανόμενων και των Σπάτων, αλλά και τα χωριά στην Δυτική Αττική, είναι Αρβανιτοχώρια;

Γιατί οι πρώην Σλάβοι, οι Αρβανίτες, οι Βλάχοι, οι Πομάκοι, οι Αρμένιοι και οι Εβραίοι που κατοικούν σ’ αυτή τη χώρα συνεχίζουν να αισθάνονται οιωνοί φιλοξενούμενοι σε έναν τόπο που είναι και δικός τους;

Ποιοι σοφοί είναι εκείνοι, που έκαναν δώρο τους μουσουλμάνους Έλληνες της Θράκης, στους Τούρκους της Άγκυρας;

Kανείς λοιπόν δεν κατάλαβε ποτέ, πως όλες οι εθνότητες που συναποτέλεσαν το Νεοελληνικό κράτος, είναι Έλληνες ουσιαστικά, ριζικά και απόλυτα και όχι κατά παραχώρηση και κατ' απονομή της υπηκοότητας;

O Ιωάννης Λογοθέτης, πρόκριτος (κοτζαμπάσης: από το τούρκικο kocabaṣı, koca = άνδρας, γέροντας + baṣ = κεφάλι, πρώτος) της Λιβαδειάς. Πίνακας του Λουί Ντυπρέ. Ioannis Logothetis, proestos of Livadeia, by Louis Dupré.

Γιατί είναι Έλληνας περισσότερο, ο Έλληνας δοσίλογος, “εθνικόφρων”, τούτος ο απόγονος του έλληνα γκοτζαμπάση της τουρκοκρατίας, που θησαύριζαν με τις ευλογίες των αρχόντων Τούρκων σε βάρος των φτωχών Αρβανιτών, Τούρκων και Ελλήνων.

Με ποια λογική τούτη η μεγαλειώδη επανάσταση, που την έκαναν όλοι οι καταπιεσμένοι της περιοχής που ονομάστηκε αργότερα Ελλάδα, ήταν εθνική και όχι απλά και καθαρά ελληνική;

Κατά ποια λογική οι “εξ αίματος” Έλληνες, αν υποθέσουμε ότι υπήρχαν και τέτοιοι, είναι περισσότερο Έλληνες, από τους ετερόχθονες, που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, όπως οι Αρβανίτες, σε χρόνους πολύ μακρινούς διατηρώντας ωστόσο την πολιτιστική τους ιδιαιτερότητα, μέχρι σήμερα σε πολλές περιπτώσεις;

Στα παραπάνω και σε πολλά άλλα ανάλογα ερωτήματα, καμιά επιστημονική και λογική απάντηση δεν είναι εφικτή, αν δεν δεχτούμε πως οι Έλληνες ήταν στην αρχαιότητα και συνεχίζουν να είναι και τα τελευταία 190 χρόνια ένας Λαός πολυεθνικός.

The Parthenon, a temple dedicated to Athena, located on the Acropolis in Athens, is one of the most representative symbols of the culture and sophistication of the ancient Greeks.

Οι αρχαίοι Έλληνες μεγαλούργησαν χάρη στην ανεκτικότητα τους, απέναντι σε όλους αυτούς που έρχονταν και εγκαθίστανται στις Ελληνικές πόλεις. Που ήταν Ελληνικές γιατί ανάπτυξαν ένα πολιτισμό, που ονομάστηκε Ελληνικός, από τον τόπο όπου εμφανίστηκε και όχι από την ποιότητα της ράτσας των αυτοχθόνων.

Η Ελλάδα ήταν πάντα μια χοάνη συγκερασμού, εθνοτήτων και λαοτήτων, ένα τέλειο χωνευτήρι λαών και τούτο χάρη στην θέση της, στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου εμφανιστήκαν όλοι οι σπουδαίοι πολιτισμοί που συγκεράστηκαν στον Ελληνικό.

Πριν κάθε τι, η Ελλάδα είναι μια πολιτιστική παγκόσμια έννοια. Όχι όμως θεωρία “ανωτέρας φυλής και περιουσίου έθνους”.

15.2.1987

Βασίλης Ραφαηλίδης

Σημείωση: Το παραπάνω κείμενο του Βασίλη Ραφαηλίδη δημοσιεύτηκε στο Έθνος της Κυριακής το 1987. Είναι το πρώτο από μια σειρά δημοσιεύσεων που παρουσιάζουν το βιβλίο του Γεράσιμου Κακλαμάνη «Επί της δομής του νεοελληνικού κράτους» – 1987. Τα κείμενα εκδόθηκαν στο βιβλίο  «Έλληνες και Νεοέλληνες» του Β. Ραφαηλίδη το 1988.