Έντουαρντ Έστλιν Κάμινγκς , «ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΣΟΥ;»

Τί είναι για μένα το στόμα σου;

Μια κούπα λυπημένο λιβάνι,

ένα δέντρο με φύλλο που κόβουν,

έν’ ανυπόφορο μεγάλο καράβι,

μια φαρέτρα με βέλη υπέροχα.

Ramón Casas y Carbó, Julia.

Τί είναι για μένα το στήθος σου;

Έν’ άνθος μιας καινούργιας προσευχής μου,

ένα ποίημα με φώτα που ποτέ δεν σβήνουν,

ένα πηγάδι με πουλιά αλαζονικά και προπετή,

ένα που δονείται ακόμα τανυσμένο τόξο.

Τί είναι για μένα το κορμί σου;

Θέατρο είναι με ασάλευτη σιγή

και άρμα με ταχύτητα κόκκινη·

κι ακόμα είναι, ω, το δειλό, αβέβαιο βήμα

κάτι πόθων που έχουν ασπρίσει τα μαλλιά τους.

Edvard Munch, Inger in Black and Violet, 1892.

Ο Έντουαρντ Έστλιν Κάμινγκς (Edward Estlin Cummings, 14 Οκτωβρίου 1894 – 3 Σεπτεμβρίου 1962), αναφερόμενος σχεδόν πάντα ως Ε.Ε. Κάμμινγκς (E.Ε. Cummings, με τα δύο αρχικά «Ε» να γράφονται συχνά πεζά κατά το ύφος κάποιων ποιημάτων του ωςe e cummings), ήταν Αμερικανός ποιητής, ζωγράφος, δοκιμιογράφος, μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Το σώμα του έργου του περιλαμβάνει περί τα 2.900 ποιήματα, 2 αυτοβιογραφικά μυθιστορήματα, 4 θεατρικά έργα και αρκετά δοκίμια, όπως και πολυάριθμα σχέδια και ζωγραφιές. Είναι κυρίως γνωστός ως μία εξέχουσα φωνή στη μοντερνιστική ποίηση του 20ού αιώνα.

50α Δημήτρια: Hauschka

Ο Hauschka, κατά κόσμον Volker Bertelmann, είναι ένας από τους πιο ανερχόμενους και αναγνωρίσιμους σύγχρονους συνθέτες παγκοσμίως. Στην ηλικία των 18 ετών υπέγραψε συμβόλαιο με τη δισκογραφική εταιρία Sony Music και εξέδωσε μια πλειάδα δίσκων, είτε προσωπικών είτε σε συνεργασία με επώνυμους μουσικούς, όπως ο Torsten Mauss, Luke Sutherland, Stefan Schneider. Από το 2007 ηχογραφεί για τη διάσημη Fat Cat Records.

Hauschka is the alias of German pianist / composer Volker Bertelmann, who currently resides in Dusseldorf. Having studied classical piano for ten years, Volker's work as Hauschka is largely based upon a playful exploration of the possibilities of the 'prepared' piano - a playfully disruptive intervention into the preconceived idea of the piano as a pure-toned, perfected instrument waiting for a gifted virtuoso to play on it. Clamping wedges of leather, felt or rubber between the strings; preparing the hammers with aluminium paper or rough films; placing pingpong balls or corks on the strings, weaving guitar strings around the piano's guts, or pasting them down with gaffa tape - the results are vivid, unconventional pieces made in a spirit of playful research-enthusiasm.

Στα έξι του άρχισε να σπουδάζει και να μελετά κλασικό πιάνο, στα δεκατέσσερα έφτιαξε την πρώτη ροκ μπάντα του, γράφοντας ταυτόχρονα μουσική και για την τηλεόραση, ενώ μετά το σχολείο γράφτηκε στη Φαρμακευτική Σχολή της Κολονίας, από όπου λίγο αργότερα μεταπήδησε σε Οικονομικές Σπουδές.

Ήταν όμως αδύνατον να ακολουθήσει οποιονδήποτε άλλο δρόμο πέραν αυτού της μουσικής. Επέστρεψε στο Ντίσελντορφ και, από Βόλκερ Μπέρτελμαν, διάλεξε να υιοθετήσει την καλλιτεχνική περσόνα του Hauschka, ως φόρο τιμής στον συνθέτη από τη Βοημία Vinchenz Hauschka αλλά και τον συνονόματο γιατρό Hauschka, γνωστό για τα προϊόντα περιποίησης δέρματος που κυκλοφορούσαν με την υπογραφή του.

Και από τον πρώτο του δίσκο, το 2004, έως και σήμερα, δόμησε τον ήχο, τη φήμη και το θρύλο του πάνω στο «πειραγμένο» πιάνο! Τοποθετώντας κομμάτια δέρματος και καουτσούκ, χορδές κιθάρας έως και σελοτέιπ, όπως και κάθε είδους ευφάνταστα μικροαντικείμενα, ανάμεσα στις χορδές του πιάνου του, και συνεπικουρούμενος από πλήθος τολμηρών συνοδοιπόρων εξοπλισμένων με τσέλα, τρομπόνια, βιολιά, καθώς και πρωτοποριακούς μηχανικούς ήχου, ο Hauschka κατοχυρώθηκε σαν ένας από τους πιο πειραματικούς αλλά και μελωδικούς νέους μινιμαλιστές συνθέτες.

Ηχογραφώντας για τη μυθική Deutsche Grammophon, συνεργαζόμενος ακόμα και με τους Calexico, γράφοντας μουσική για τον κινηματογράφο, ηχογραφώντας στα πέρατα του πλανήτη, από το Σαν Φρανσίσκο έως και το Ρέικιαβικ, και διεισδύοντας στο πεδίο της ηλεκτρονικής μουσικής, όπου συνθέτει υπό τον «χαρακτήρα»-ψευδώνυμο Tonetraeter, ο πολυσχιδής μουσικός με το «πειραγμένο» πιάνο του έρχεται στη Θεσσαλονίκη για μια out of the box προσέγγιση ως προς αυτό που ορίζουμε ως ήχο και μουσική δημιουργία.

Στο πλαίσιο των Δημητρίων θα παρουσιάσει δικά του έργα για prepared piano (πιάνο του οποίου ο ήχος μεταβάλλεται με την τοποθέτηση αντικειμένων πάνω ή ανάμεσα στις χορδές) και ηλεκτρονικά, ενώ ταυτόχρονα θα προβάλλεται βίντεο από κάμερα τοποθετημένη στο εσωτερικό του πιάνου.

Ευρωπαϊκή αναγνώριση της μαστίχας Χίου ως φυσικό φάρμακο. Chios “mastiha” is recognized as a natural remedy

Έχει δύο θεραπευτικές ενδείξεις, τα δυσπεπτικά προβλήματα και τις δερματικές φλεγμονές και επούλωση δερματικών πληγών. European Medicines Agency (EMA) has recognized the mastic of Chios as a natural medicine. At a meeting of the Committee on herbal medicinal products (HMPC) to the European Medicines Agency (EMA), which took place in London last month, was taken the decision to classify mastic of Chios to the category of traditional herbal medicines in two therapeutic indications: 1. Diarrhea problems; 2. Skin inflammation and wound healing. After developing and approving the relevant documentation Chios mastiha is recognized as a medicinal product within the EU and EEA countries.in bringing the drugs from mastic will fall to the European market. Mastic trees, Chios. Photo © Facebook – ΟΙ ΟΜΟΡΦΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΑΣ

Φυσικό φάρμακο θεωρείται και επισήμως πλέον η μαστίχα Χίου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), μετά την δημοσίευση της φαρμακευτικής μονογραφίας της. Η  Επιτροπή για τα Φυτικά Φαρμακευτικά Προϊόντα (HPMC) του ΕΜΑ έκανε ομόφωνα αποδεκτή στην κατηγορία των παραδοσιακών φαρμάκων φυτικής προέλευσης τη μαστίχα Χίου, με δύο θεραπευτικές ενδείξεις, τα δυσπεπτικά προβλήματα και τις δερματικές φλεγμονές και επούλωση δερματικών πληγών.

Τα στοιχεία

Η μαστίχα Χίου είναι πλέον και επισήμως... φυσικό φάρμακο. An important distinction to Chios Mastic by the European Medicines Agency (EMA), which recognized her as a natural remedy, following a recommendation from the meeting on 7 August in London. The decision was taken unanimously and accepted the category of traditional herbal medicinal products, the pharmaceutical "monograph" of Chios Mastic, with two therapeutic indications: 1. Dyspeptic problems 2. Skin inflammation and healing of dermal wounds. Tear of mastic, Chios. Photo © Facebook – ΟΙ ΟΜΟΡΦΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΑΣ

Η αναγνώριση των φαρμακευτικών ιδιοτήτων της μαστίχας Χίου κατέστη εφικτή μετά από τη σύνταξη, κατάθεση και υποστήριξη του φακέλου έγκρισης της μονογραφίας (δηλαδή του συνόλου της υπάρχουσας επιστημονικής βιβλιογραφίας που τεκμηριώνει τις ιδιότητες του φυτού) από την διεύθυνσης Έρευνας και Ανάπτυξης της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων της Φαρμακευτικής Σχολής Αθηνών, Ιωάννας Χήνου.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε η Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου, η κ. Χήνου εξήγησε ότι «με την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης, η Μαστίχα Χίου αναγνωρίζεται ως φαρμακευτικό προϊόν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και σε χώρες εκτός αυτής που ακολουθούν τις ευρωπαϊκές φαρμακευτικές μονογραφίες. Αποτέλεσμα της καταχώρησης είναι η δυνατότητα κυκλοφορίας σκευασμάτων μαστίχας σε όλη την Ευρώπη με ισχυρισμούς υγείας εγκεκριμένους από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων».

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η έγκριση από τον ΕΜΑ ήταν η πρώτη από μία σειρά εγκρίσεων που στόχευε να αποκτήσει η Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου από ευρωπαϊκούς και μη φορείς, προκειμένου η μαστίχα να γίνει αποδεκτή και να καθιερωθεί στην παγκόσμια φαρμακευτική κοινότητα. Στο προσεχές μέλλον θα ακολουθήσουν και άλλες.

H αναγνώριση

Αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή αναγνώριση των φαρμακευτικών ιδιοτήτων της μαστίχας ο Δρ. Ηλίας Σμυρνιούδης, διευθυντής Έρευνας και Ανάπτυξης της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, την χαρακτήρισε απόρροια της δεκαετούς στρατηγικής ανάπτυξης του συνεταιρισμού. 

«Ο συνεταιρισμός επί σειρά ετών δέσμευε σημαντικά ποσά, για την υποστήριξη της επιστημονικής έρευνας σε διάφορα πεδία που είχαν αξιολογηθεί ως ύψιστου ενδιαφέροντος. Σήμερα είμαστε σε θέση να παρουσιάζουμε πλήθος εργαστηριακών και κλινικών μελετών ως αποτέλεσμα αυτής της πολυετούς επενδυτικής και αναπτυξιακής πολιτικής που μας επιτρέπει να διαπραγματευόμαστε από θέση ισχύος τη προοπτική και το μέλλον της χιώτικης μαστίχας. Τα ευρήματα της επιστημονικής έρευνας των τελευταίων ετών σε συνδυασμό με την πλούσια ιστορική και λαογραφική παράδοση της μαστίχας διαμόρφωσαν το πλαίσιο διεκδίκησης τροποποίησης της μονογραφίας της μαστίχας που επετεύχθη με την ανεκτίμητη συνδρομή του Ελληνικού Οργανισμού Φαρμάκων, την Φαρμακευτικής Σχολής Αθηνών και βεβαίως της κ. Χήνου που ηγήθηκε αυτής της προσπάθειας» τόνισε ο κ. Σμυρνιούδης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου συνεργάζεται με δέκα Πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Ελλάδα, πέντε Πανεπιστημιακά ιδρύματα στο εξωτερικό, τρία ερευνητικά κέντρα στην Ελλάδα, τέσσερα ελληνικά νοσοκομεία και ένα ερευνητικό κέντρο του εξωτερικού. Και ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη δύο κλινικές μελέτες (Χίο/Αθήνα-Αγγλία) για τη νόσο Crohn, τον Σακχαρώδη διαβήτη και τη χοληστερόλη.

Η μαστίχα Χίου με περισσότερα από 70 ήδη αναγνωρισμένα διαφορετικά συστατικά έχει αποδειχθεί ότι έχει ευεργετική επίδραση σε γαστρεντερικές παθήσεις (δυσπεπτικά προβλήματα, εξάλειψη – μείωση ελικοβακτηριδίου, βελτίωση κλινικής εικόνας για τη νόσο Crohn, ελκώδη κολίτιδα), συντελεί στη μείωση του σακχαρώδη διαβήτη και της LDL (κακής) χοληστερόλης, βελτιώνει τη στοματική υγιεινή (ουλίτιδα, πλάκα) λόγω της αντιμικροβιακής δράσης και ενισχύει γενικά τον ανθρώπινο οργανισμό λόγω των αντιοξειδωτικών συστατικών της.

Ειρήνη Ρηνιώτη, «Λούνα Παρκ»

Giacomo Balla, Luna Park, 1900

Μας είπαν εδώ έχει φώτα μουσική

Παρακαλώ περάστε

Όμως προτού χορτάσουμε παιχνίδι

σταμάτησε η ρόδα στα ψηλά

κι αναγκαζόμαστε πηδώντας στο κενό

να προσγειωθούμε

Edgar Degas, Miss Lala au cirque Fernando, 1879

Νοιώθεις τους κρίκους στο λαιμό; 

Ο στόχος στη σκοποβολή

είναι ένα δάσος χέρια

Σκοτείνιασε το καρουζέλ

πεινάνε τ’ αλογάκια του

Κόβει στα δυο τη λογική

το τρενάκι του τρόμου

Μόλις βγούμε στο φως

θα ξεχάσουμε πάλι

Joan Miro, Nude with Mirror, 1919

Αν αντέξεις την παράνοια

βλέπεις τι σημαίνει παραμόρφωση

κοιτώντας τον εαυτό σου στους καθρέφτες

αλλιώς ο γύρος του θανάτου

προσφέρεται δωρεάν

Edvard Munch, The Murderess , 1906

Η Ειρήνη Ρηνιώτη κατάγεται από τη Μικρά Ασία και γεννήθηκε το 1964 στην Αθήνα. Σπούδασε στη Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου στο τμήμα "Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό". Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου ως ηθοποιός. Ποιήματά της μελοποιήθηκαν από τον Θάνο Μικρούτσικο, τον Μάνο Αβαράκη, τον Παναγιώτη Κωνσταντακόπουλο.

Μπλε ουρανός και νερό σε παγωμένη μορφή εντοπίστηκαν στον Πλούτωνα. New Horizons Finds Blue Skies and Water Ice on Pluto

Μπλε ουρανός στον Πλούτωνα. Το μπλε του ουρανού οφείλεται στη σκέδαση του φωτός από τα σωματίδια της ατμόσφαιρας. Pluto’s Blue Sky: Pluto’s haze layer shows its blue color in this picture taken by the New Horizons Ralph/Multispectral Visible Imaging Camera (MVIC). The high-altitude haze is thought to be similar in nature to that seen at Saturn’s moon Titan. The source of both hazes likely involves sunlight-initiated chemical reactions of nitrogen and methane, leading to relatively small, soot-like particles (called tholins) that grow as they settle toward the surface. This image was generated by software that combines information from blue, red and near-infrared images to replicate the color a human eye would perceive as closely as possible. Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute

Δεν υπάρχουν πλέον λόγια για να περιγράψει κάποιος τα όσα αποκαλύπτονται στον Πλούτωνα και τα φεγγάρια του. Ο μέχρι πριν λίγους μήνες μυστηριώδης παγωμένος σκοτεινός κόσμος αποδεικνύεται κάτι περισσότερο από εκπληκτικός. Ενας πραγματικός «κόσμος παγο-θαυμάτων» όπως οι επιστήμονες έσπευσαν αμέσως μετά την έλευση των πρώτων δεδομένων να χαρακτηρίσουν το σύστημα του Πλούτωνα. Μετά τα παγωμένα όρη, τους κινούμενους παγετώνες, τις κοιλάδες, τα γιγάντια φαράγγια, τον πιθανό υπόγειο ωκεανό και τα πολλά, σύνθετα και αναπάντεχα για την περιοχή και τις συνθήκες στις οποίες βρίσκεται το σύστημα του Πλούτωνα γεωατμοσφαιρικά και κοσμικά φαινόμενα έρχεται τώρα μια νέα ίσως η πιο εντυπωσιακή αποκάλυψη. Ο Πλούτωνας διαθέτει μπλε ουρανό και νερό!

Οι νέες εικόνες

‘Οπως ανακοίνωσε η NASA οι νέες εικόνες που έφτασαν από το σκάφος New Horizons που εξερεύνησε το καλοκαίρι που μας πέρασε το σύστημα του Πλούτωνα αποκαλύπτουν ότι η ομίχλη που καλύπτει τον πλανήτη νάνο έχει τελικά μπλε απόχρωση! «Ποιός θα περίμενε έναν μπλε ουρανό; Είναι πανέμορφο!», είπε ο Άλαν Στερν, ο επικεφαλής της διερεύνησης του Πλούτωνα. Το μπλε στις φωτογραφίες δίνει και τα στοιχεία που χρειάζονται οι επιστήμονες για να εξηγήσουν πως αυτό δημιουργείται. «Αυτό το εκθαμβωτικό μπλε φως, μας κάνει να καταλαβαίνουμε την σύσταση της ομίχλης αυτής», αναφέρουν οι επιστήμονες της NASA. «Ένας μπλε ουρανός προκύπτει επειδή το φως σκεδάζεται (διασκορπίζεται) όταν συναντά μόρια ύλης μικρότερα από το μήκος κύματός του. Στη Γη αυτά μόρια είναι πολύ μικρά μόρια αζώτου. Στον Πλούτωνα φαίνεται να είναι λίγο μεγαλύτερα, και ονομάζονται θολίνες», εξηγούν.

Οι περιοχές στις οποίες βρίσκεται το παγωμένο νερό επισημαίνονται με το μπλε χρώμα. «Αυτός ο πλανήτης είναι ζωντανός», δήλωσε ο επικεφαλής της ομάδας διερεύνησης του. Water Ice on Pluto: Regions with exposed water ice are highlighted in blue in this composite image from New Horizons' Ralph instrument, combining visible imagery from the Multispectral Visible Imaging Camera (MVIC) with infrared spectroscopy from the Linear Etalon Imaging Spectral Array (LEISA). The strongest signatures of water ice occur along Virgil Fossa, just west of Elliot crater on the left side of the inset image, and also in Viking Terra near the top of the frame. A major outcrop also occurs in Baré Montes towards the right of the image, along with numerous much smaller outcrops, mostly associated with impact craters and valleys between mountains. The scene is approximately 280 miles (450 kilometers) across. Note that all surface feature names are informal. Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute

Η NASA επίσης ανακοίνωσε ότι έχουν βρεθεί και ορισμένες περιοχές στον Πλούτωνα όπου υπάρχει νερό σε παγωμένη μορφή ενώ μέχρι σήμερα οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει την ύπαρξη μόνο παγωμένου αζώτου και μεθανίου. Ωστόσο όπως είχε αναφέρει σε πρόσφατη συνέντευξη της η Φραν Μπάγκεναλ, καθηγήτρια Αστροφυσικής και Πλανητικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο και βασικό μέλος της αποστολής «New Horizons» τα μέλη της αποστολής από την ροή των δεδομένων είχαν αρχίσει να υποπτεύονται ότι είναι πιθανό να εντοπιστεί η παρουσία νερού σε παγωμένη μορφή. «Αυτός ο πλανήτης είναι ζωντανός» ανέφερε ο Αλαν Στερν κατά την ανακοίνωση της ανακάλυψης αφήνοντας έτσι ανοικτό το πεδίο για νέες απρόσμενες αποκαλύψεις για τον Πλούτωνα.

Η σιδερένια καρδιά της Γης διογκώνεται! New study indicates Earth's inner core was formed 1 - 1.5 billion years ago

Η σφαίρα από συμπαγή σίδηρο που αποτελεί τον πυρήνα του πλανήτη μεγαλώνει. The Earth’s inner core grows by the freezing of liquid iron at its surface. New data indicates that the Earth's inner core was formed 1-1.5billion years ago. Credit: Kay Lancaster, University of Liverpool.

Η σφαίρα από συμπαγή σίδηρο που αποτελεί τον πυρήνα της Γης και έχει μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από το νάνο πλανήτη Πλούτωνα, σχηματίσθηκε πριν από ένα έως ενάμισι δισεκατομμύριο χρόνια, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις των επιστημόνων. Η σφαίρα αυτή όπως φαίνεται συνεχίζει μάλιστα να μεγαλώνει.

  

Η ανακάλυψη

Liverpool palaeomagnetism expert and the study’s lead author, Dr Andy Biggin, said: “This finding could change our understanding of the Earth’s interior and its history.” “The timing of the first appearance of solid iron or “nucleation” of the inner core is highly controversial but is crucial for determining the properties and history of the Earth’s interior and has strong implications for how the Earth’s magnetic field – which acts as a shield against harmful radiation from the sun, as well as a useful navigational aid – is generated. “The results suggest that the Earth’s core is cooling down less quickly than previously thought which has implications for the whole of Earth Sciences. It also suggests an average growth rate of the solid inner core of approximately 1mm per year which affects our understanding of the Earth’s magnetic field.” Credit: Mopic | Shutterstock.com

Ερευνητές από πολλές χώρες (Βρετανία, ΗΠΑ, Κίνα, Φινλανδία), με επικεφαλής τον ειδικό στον παλαιομαγνητισμό Αντι Μπίγκιν της Σχολής Περιβαλλοντικών Επιστημών του βρετανικού Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ υπολόγισαν ότι η «σιδερένια καρδιά» της Γης συνεχίζει να μεγαλώνει, αυξάνοντας τη διάμετρό της κατά περίπου ένα χιλιοστό κάθε χρόνο.

Ακόμη, σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, ο πυρήνας της Γης κρυώνει (απώλεια θερμότητας προς την επιφάνεια) λιγότερο γρήγορα από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες έως τώρα. Οι νέοι υπολογισμοί δείχνουν ότι το γήινο μαγνητικό πεδίο, το οποίο τροφοδοτείται από τη συνεχή κυκλική ροή του ρευστού σιδήρου του εξωτερικού πυρήνα, που περιβάλλει τον στερεό σίδηρο του εσωτερικού πυρήνα, θα συνεχίσει να υπάρχει για τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο χρόνια. Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι η Γη μπορεί να έχει το κεφάλι της ήσυχο ότι για πολύ καιρό ακόμη θα προστατεύεται από ένα μαγνητικό πεδίο. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Ο σχηματισμός

The inner core is Earth’s deepest layer. It is a ball of solid iron just larger than Pluto which is surrounded by a liquid outer core. The inner core is a relatively recent addition to our planet and establishing when it was formed is a topic of vigorous scientific debate with estimates ranging from 0.5 billion to 2 billion years ago In a new study published in Nature, researchers from the University’s School of Environmental Sciences analysed magnetic records from ancient igneous rocks and found that there was a sharp increase in the strength of the Earth’s magnetic field between 1 and 1.5 billion years ago.

Η Γη σχηματίσθηκε ως πλανήτης πριν από περίπου 4,54 δισεκατομμύρια χρόνια, σχεδόν 100 εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος πέριξ του άστρου μας, του Ήλιου. Αρχικά ο πλανήτης μας ήταν μια μάζα από λιωμένα καυτά πετρώματα, αλλά σταδιακά ψύχθηκε και απόκτησε μια στερεή επιφανειακή κρούστα που επέπλεε πάνω στο ρευστό εσωτερικό της Γης. Στη συνέχεια, αναπτύχθηκε η ατμόσφαιρα και η ζωή.

Τα ερωτήματα

Όμως ερώτημα παραμένει πότε στερεοποιήθηκε ο εσωτερικός πυρήνας από σίδηρο. Οι έως τώρα εκτιμήσεις κυμαίνονταν από το ότι αυτό συνέβη πριν από μόλις 500 εκατ. χρόνια έως ότι συνέβη πριν από δύο δισεκατομμύρια χρόνια. Η νέα εκτίμηση τοποθετεί το συμβάν κάπου ενδιάμεσα. Το πότε η Γη απέκτησε μια στερεή «καρδιά» από σίδηρο, είναι σημαντικό, γιατί μόνο τότε μπόρεσε να λειτουργήσει το «γεω-δυναμό» της, ώστε να τροφοδοτήσει το μαγνητικό πεδίο της, το οποίο προστατεύει την ζωή στην επιφάνεια του πλανήτη μας από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία.

Στον Άρη, υπήρχε ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο, αλλά εξαφανίσθηκε μόλις 500 εκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία του. Αυτό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί η Γη σφύζει σήμερα από ζωή, αλλά όχι ο γειτονικός μας πλανήτης. Ο στερεός εσωτερικός πυρήνας της Γης ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά -ως διακριτός από τον ρευστό εξωτερικό πυρήνα- το 1936 από τη δανή σεισμολόγο και γεωφυσικό Ίνγκε Λέμαν. Ο στερεός πυρήνας -που εκτός από σίδηρο περιέχει και νικέλιο- αρχίζει σε βάθος περίπου 5.200 χιλιομέτρων και έχει ακτίνα περίπου 1.200 χιλιομέτρων. Η θερμοκρασία του υπολογίζεται στους 5.400 βαθμούς Κελσίου, σχεδόν όσο και στην επιφάνεια του Ήλιου.

Το Σύμπαν ήταν ένα «τέλειο υγρό»! Was the early universe a Liquid? Atom smasher creates smallest ever droplets... and gives clues about the primordial soup created by the Big Bang

Νέα μελέτη για το τι προέκυψε μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Scientists colliding atoms of lead with protons (illustrated) in the Large Hadron Collider at CERN, near Geneva, produced tiny droplets of plasma which were thought to exist in the moments after the Big Bang.

Ερευνητές στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας, το γνωστό CERN, πραγματοποίησαν μια ακόμη σημαντική και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έρευνα. Πραγματοποίησαν πειράματα (συγκρούσεις πρωτονίων) προσπαθώντας να αναπαράγουν το λεγόμενο «πλάσμα κουάρκ-γλουονίων», μια μορφή της ύλης που εμφανίστηκε την στιγμή που εκδηλώθηκε η Μεγάλη Έκρηξη που γέννησε στο Σύμπαν.

Οι θεωρίες

The upper panel of this image represents initial hot spots created by collisions of one, two, and three-particle ions with heavy nuclei. The lower panel shows the geometrical patterns of particle flow that would be expected if the small-particle collisions are creating tiny hot spots of quark-gluon plasma.

Το πλάσμα κουάρκ-γλουονίων είναι μια κατάσταση στην οποία παύουν να ισχύουν οι δυνάμεις που συγκρατούν τους πυρήνες των ατόμων και η ύλη μετατρέπεται σε μια «αρχέγονη σούπα» από κουάρκ και γλουόνια, θεμελιώδη σωματίδια που δεν διασπώνται περαιτέρω. ‘Εχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για τη μορφή του Σύμπαντος όταν αυτό γεννήθηκε. Η πιο δημοφιλής θεωρία αναφέρει ότι ολόκληρο το Σύμπαν ήταν μια σούπα κουάρκ γλουονίων για μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου μετά το σχηματισμό του πριν από περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Μια άλλη θεωρία που έχει απήχηση στην επιστημονική κοινότητα αναφέρει ότι το Σύμπαν όταν γεννήθηκε ήταν μια μπάλα αερίων.

Τα πειράματα

The 17 mile long Large Hadron Collider has allowed scientists to recreate some of the conditions that emerged in the moments after the Big Bang by smashing the nuclei of atoms together at high speeds.

Οι ερευνητές πραγματοποίησαν συγκρούσεις σωματιδίων στον επιταχυντή LHC και κατάφεραν να παράξουν θερμοκρασίες 250 χιλιάδες φορές μεγαλύτερες από εκείνες που επικρατούν στον πυρήνα του Ήλιου, θερμοκρασίες κοντινές σε εκείνες που πιστεύεται ότι επικράτησαν κατά την εκδήλωση της Μεγάλης Έκρηξης. Σχηματίστηκε ένα πλάσμα που συμπεριφερόταν περισσότερο ως υγρό και όχι ως αέριο. 

Το Σύμπαν στην αρχική του μορφή ήταν υγρό όπως δείχνουν οι τελευταίες έρευνες. A simulated collision of lead ions, courtesy the ALICE experiment at CERN.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το πλάσμα που δημιουργήθηκε στα πειράματα ήταν «ένα τέλειο υγρό» και έτσι ενισχύεται η… υγρή θεωρία για τη μορφή του νεογέννητου Σύμπαντος. 

Relativistic Heavy Ion Collider's PHENIX detector.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα αυτών των πειραμάτων στο CERN επιβεβαιώθηκαν με ανάλογα πειράματα που έγιναν στον επιταχυντή Relativistic Heavy Ion Collider στο Εθνικό Εργαστήριο Brookhaven στο Λονγκ Άιλαντ στις ΗΠΑ.

Διαβάστε περισσότερα: Measurements from high-energy collisions lead to better understanding of why meson particles disappear.