Ανακαλύφθηκε απολίθωμα του Homo sapiens ηλικίας 90.000 ετών στη Σ. Αραβία. Human finger bone points to an early exodus out of Africa

Η ανακάλυψη δείχνει ότι η πρώτη μαζική μετανάστευση ανθρώπων εκτός Αφρικής με κατεύθυνση την Ευρασία υπήρξε πολύ πιο γεωγραφικά εξαπλωμένη από ό,τι είχε θεωρηθεί έως τώρα. This finger bone (four sides shown) represents the oldest directly dated human fossil found outside of Africa and the Levant. The find, from a prehistoric lake site in Saudi Arabia, challenges the idea that modern humans did not leave Africa until 60,000 years ago. PHOTOGRAPH BY IAN CARTWRIGHT

Το αρχαιότερο απολίθωμα προγόνου του σύγχρονου «έμφρονος» ανθρώπου, του Homo sapiens, που έχει ποτέ βρεθεί έξω από την Αφρική και την περιοχή του Λεβάντε στην ανατολική Μεσόγειο, ανακάλυψαν επιστήμονες στη Σαουδική Αραβία.

At the time the finger was buried, the climate of the region around Al Wusta was humid and monsoonal. Today it is vastly different and is covered in sand.

Το απολίθωμα, το οποίο βρέθηκε στην κατάξερη αραβική έρημο Νεφούντ, στην περιοχή Αλ Γούστα, που κάποτε φιλοξενούσε μια λίμνη, είναι ένα οστό δαχτύλου που έχει ηλικία 85.000 έως 90.000 ετών, μια εποχή όταν η Σ. Αραβία είχε υγρό κλίμα και ήταν «πράσινη». Οι βροχές θα επέτρεψαν στους προγόνους μας να εισχωρήσουν και να εγκατασταθούν στην περιοχή, που σήμερα είναι πολύ αφιλόξενη.

White sediment found at Al Wusta indicates that the site was once the location of a freshwater lake.  PHOTOGRAPH BY KLINT JANULIS

Στην ίδια περιοχή βρέθηκαν πολλά απολιθώματα ζώων, μεταξύ των οποίων ιπποποτάμων, καθώς και πολλά ανθρώπινα λίθινα εργαλεία. Ανάμεσα σε αυτά τα ευρήματα, ανακαλύφθηκε ένα καλοδιατηρημένο μικρό οστό, μήκους μόλις 3,2 εκατοστών, από το οποίο όμως μπορούν να εξαχθούν πολύτιμα συμπεράσματα.

Το οστό αναλύθηκε τρισδιάστατα και συγκρίθηκε με άλλα οστά προγόνων μας και Νεάντερταλ, καθώς επίσης πιθήκων, πράγμα που οδήγησε στο συμπέρασμα ότι αναμφίβολα ανήκει στο δικό μας είδος (Homo sapiens).

Η ανακάλυψη δείχνει ότι η πρώτη μαζική μετανάστευση ανθρώπων εκτός Αφρικής με κατεύθυνση την Ευρασία υπήρξε πολύ πιο γεωγραφικά εξαπλωμένη από ό,τι είχε θεωρηθεί έως τώρα. Οι επιστήμονες πίστευαν ότι οι πρώιμες απόπειρες εξόδου από την Αφρική είχαν μάλλον στεφθεί με αποτυχία και είχαν περιορισθεί στις δασωμένες παράκτιες περιοχές της ανατολικής Μεσογείου.

Το νέο εύρημα δείχνει τόσο ότι πιθανότατα υπήρχαν πολλαπλές μεταναστεύσεις από την Αφρική, όσο και ότι κάποιες από αυτές είχαν εξαπλωθεί μακρύτερα από ό,τι είχε υποτεθεί μέχρι σήμερα.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και του Ινστιτούτου Επιστήμης της Ανθρώπινης Ιστορίας Μαξ Πλανκ της Λειψίας, με επικεφαλής τους Χάου Γκρούκατ και Μάικλ Πετράγκλια αντίστοιχα, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Ecology & Evolution», σε συνεργασία με Σαουδάραβες συναδέλφους τους.

«Η Αραβική Χερσόνησος είχε έως τώρα θεωρηθεί πολύ μακριά από την κύρια σκηνή της ανθρώπινης εξέλιξης. Όμως η νέα ανακάλυψη βάζει την Αραβία στον χάρτη ως περιοχή-κλειδί για την κατανόηση της προέλευσής μας και την επέκτασή μας στον υπόλοιπο κόσμο. Καθώς οι έρευνες συνεχίζονται, αναμένουμε να κάνουμε και άλλες σημαντικές ανακαλύψεις στη Σ. Αραβία» δήλωσε ο καθηγητής Πετράγκλια.

Οι πρώτες μεταναστεύσεις

Using a technique called uranium series dating, a laser was used to make microscopic holes in the fossil and measure the ratio between tiny traces of radioactive elements. This discovery shows that early members of our species were not just restricted to the Levant.

Η πρώτη μετανάστευση από την Αφρική εκτιμάται ότι έγινε από ένα άλλο είδος του ευρύτερου ανθρωπίνου γένους, τον «όρθιο» άνθρωπο (Homo erectus) πριν από περίπου 1,7 εκατομμύρια χρόνια. Η πρώτη μετανάστευση εκτός Αφρικής από τον «δικό μας» Homo sapiens άρχισε πριν από τουλάχιστον 177.000 χρόνια και κορυφώθηκε πριν από 90.000 έως 130.000 χρόνια, ακολουθώντας κυρίως τη «λεβαντίνικη» διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου (σήμερα Χερσόνησος Σινά, Παλαιστίνη-Ισραήλ, Λίβανος, Συρία). Μάλιστα, πρόσφατες παλαιογενετικές έρευνες απωθούν ακόμη πιο πίσω στο παρελθόν την έναρξη της πρώτης αυτής μετανάστευσης, ακόμη και πριν από 220.000 έως 350.000 χρόνια.

Το δεύτερο μεγάλο μεταναστευτικό κύμα από τη «μαύρη ήπειρο» εκτιμάται ότι υπήρξε πριν από 60.000 έως 50.000 χρόνια. Το νέο αραβικό απολίθωμα τοποθετείται χρονολογικά ανάμεσα στα δύο αυτά κύρια μεταναστευτικά ρεύματα.

Η ανακάλυψή του οδηγεί σε διάφορες υποθέσεις. Η μία είναι ότι κατά την έξοδο από την Αφρική υπήρχε μια δεύτερη πιο νότια διαδρομή που διέσχιζε την Αραβία, η οποία τότε δεν ήταν έρημος. Το πέρασμα στην Αραβία γινόταν μάλλον από το νότιο άκρο της Ερυθράς Θάλασσας, κοντά στο σημερινό στενό Μπαμπ ελ Μαντέμπ, σε μια εποχή που τα νερά θα ήσαν πολύ χαμηλότερα και η διάσχιση θα θύμιζε πέρασμα ποταμού.

Η άλλη υπόθεση είναι ότι εκτός από τα δύο μεγάλα μεταναστευτικά κύματα, υπήρχαν πολλά μικρότερα ή ακόμη και μια λίγο-πολύ συνεχής ροή προγόνων μας από την Αφρική προς την Ευρώπη και την Ασία.

Πηγές: https://www.nature.com/articles/s41559-018-0518-2 - http://www.in.gr/2018/04/09/tech/anakalyfthike-apolithoma-tou-homo-sapiens-ilikias-90-000-eton-sti-s-aravia/

Έλον Μασκ: «Αθάνατος δικτάτορας» μπορεί να γίνει η τεχνητή νοημοσύνη. Elon Musk warns AI could become an 'immortal' digital dictator

As if the world didn’t have enough dictators to worry about, Elon Musk says that our future authoritarian leaders will be AI.

Πολλά είναι τα οφέλη που προκύπτουν καθημερινά από την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, όμως θα μπορούσε να γίνει θανάσιμα απειλητική για την ανθρωπότητα όταν φτάσει σε ένα σημείο πέρα από το οποίο τα αποτελέσματά της δεν θα είναι ούτε προβλέψιμα ούτε κατανοητά από την ανθρώπινη νοημοσύνη. Το γεγονός αυτό ονομάζεται τεχνολογική ιδιομορφία ή μοναδικότητα (singularity).

Ο πρώτος που αναφέρθηκε στην τεχνολογική ιδιομορφία ήταν ο John von Neumann στα μέσα της δεκαετίας του 1950, η οποία έγινε ευρύτερα γνωστή από τον συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Vernor Vinge.

(credit: Ray Kurzweil & KurzweilAI)

Η τεχνολογική ιδιομορφία θεωρείται ως ένας διανοητικός ορίζοντας γεγονότων πέραν του οποίου τα συμβάντα δεν θα μπορούν να προβλεφθούν ή να κατανοηθούν από τους ανθρώπους (υπενθυμίζεται ότι οι μαύρες τρύπες που διαθέτουν ορίζοντα γεγονότων σχετίζονται επίσης με μια singularity….). Σύμφωνα με αναλυτές η εκδήλωσή της αναμένεται στα μέσα του του 21ου αιώνα.

Elon Musk and film director Chris Paine introduced the “Do You Trust This Computer” premiere Thursday in Westwood, Calif. (Joe Scarnici/Getty Images for Best Events)

Για άλλη μια φορά ο επιχειρηματίας Έλον Μασκ, ιδρυτής της Tesla και της Space X, εξέφρασε τις ανησυχίες του για την τεχνητή νοημοσύνη. Μάλιστα, αυτή τη φορά, μιλώντας στο πλαίσιο ενός νέου ντοκιμαντέρ με τίτλο «Εμπιστεύεστε αυτόν τον υπολογιστή;», ανέφερε ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί κάποτε να μετατραπεί σε «αθάνατο δικτάτορα».

Έχοντας άμεση πρόσβαση στην παραμικρή πληροφορία για κάθε άνθρωπο του πλανήτη και μπορώντας να κάνει εκατομμύρια υπολογισμούς σε κλάσμα του δευτερολέπτου και να παίρνει κρίσιμες αποφάσεις, η τεχνητή νοημοσύνη ίσως κάποτε είναι σε θέση όχι μόνο να ελέγχει την παγκόσμια οικονομία και τα οπλικά συστήματα, αλλά τελικά να ενδυθεί τον μανδύα του διδάκτορα δικτάτορα – και μάλιστα του αθάνατου, αφού δεν θα πεθαίνει.

A scene from "Do You Trust This Computer?" (/ Papercut Films and Cinetic Media)

Αυτό το σκοτεινό σενάριο μπορεί να γίνει πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Μασκ, αν οι έρευνες για την τεχνητή νοημοσύνη δεν τεθούν έγκαιρα υπό έλεγχο και ρυθμιστική εποπτεία. «Κατευθυνόμαστε ταχέως προς μια ψηφιακή υπερνοημοσύνη που θα υπερβαίνει κατά πολύ οποιονδήποτε άνθρωπο», δήλωσε ο Μασκ και προειδοποίησε ότι «αν μια εταιρεία ή μια μικρή ομάδα ανθρώπων καταφέρει να αναπτύξει θεϊκή ψηφιακή υπερνοημοσύνη, θα κυριαρχήσει στον κόσμο».

«Τουλάχιστον όταν υπάρχει ένας κακός δικτάτορας, είναι ένας άνθρωπος που κάποτε θα πεθάνει. Όμως για την τεχνητή νοημοσύνη δεν υπάρχει θάνατος. Μπορεί να ζει για πάντα και έτσι θα υπάρχει ένας αθάνατος δικτάτορας από τον οποίο δεν θα μπορούμε ποτέ να ξεφύγουμε», πρόσθεσε.

«Αν η τεχνητή νοημοσύνη έχει έναν στόχο και η ανθρωπότητα απλώς συμβαίνει να παρεμβάλλεται σε αυτόν, θα καταστρέψει την ανθρωπότητα σαν κάτι φυσικό, χωρίς καν να το σκεφτεί», ανέφερε ο Μασκ. «Είναι σαν να φτιάχνουμε ένα δρόμο και ένα μυρμήγκι συμβεί να βρεθεί στον δρόμο μας. Δεν μισούμε τα μυρμήγκια, απλώς φτιάχνουμε ένα δρόμο. Κι, έτσι, αντίο μυρμήγκι…».

Ήδη από το 2014 ο Μασκ έχει αποκαλέσει την τεχνητή νοημοσύνη «τη σοβαρότερη απειλή για την ύπαρξη της ανθρωπότητας». Μεταξύ άλλων, έχει δηλώσει ότι «αποτελεί άπειρα μεγαλύτερη απειλή από ό,τι η Βόρεια Κορέα» και ότι «η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης είναι σαν να κάνεις επίκληση στο Διάβολο». Επίσης έχει εκφράσει φόβους ότι εξαιτίας της θα πυροδοτηθεί ο επόμενος παγκόσμιος πόλεμος.

Science fiction has long anticipated the rise of machine intelligence. Today, a new generation of self-learning computers has begun to reshape every aspect of our lives. Incomprehensible amounts of data are being created, interpreted, and fed back to us in a tsunami of apps, personal assistants, smart devices, and targeted advertisements. Virtually every industry on earth is experiencing this transformation, from job automation, to medical diagnostics, even military operations. Do You Trust This Computer? explores the promises and perils of our new era. Will A.I. usher in an age of unprecedented potential, or prove to be our final invention?

Ο Μασκ πλήρωσε τα έξοδα για να προβάλλεται δωρεάν το ντοκιμαντέρ «Do you trust this computer?» στο YouTube, ώστε να μπορεί να το δει όποιος θέλει ελεύθερα. Σπεύσατε!

Πηγές: https://www.amna.gr/home/article/246248/-Elon-Mask-Athanatos-diktatoras-mporei-na-ginei-i-techniti-noimosuni - http://doyoutrustthiscomputer.org/

Έρευνες για ίχνη εξωγήινης ζωής στον Άρη αρχίζει το ExoMars. ExoMars poised to start science mission

The ExoMars orbiter will soon begin its search for gases that may be linked to active geological or biological activity on the Red Planet. Artist’s impression of the ExoMars 2016 Trace Gas Orbiter at Mars. Credit: ESA/ATG medialab

To διαστημόπλοιο της αποστολής ExoMars του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕSA) και της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos πρόκειται να αρχίσει σύντομα την αναζήτηση αερίων που ενδεχομένως να σχετίζονται με ενεργή γεωλογική ή βιολογική δραστηριότητα στον Κόκκινο Πλανήτη.

Το Trace Gas Orbiter έφτασε στην τελική του τροχιά μετά από έναν χρόνο ελιγμών που έλαβε τέλος τον Φεβρουάριο. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας το σκάφος κινήθηκε στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Άρη και τώρα πραγματοποιεί μια περιφορά γύρω από τον πλανήτη κάθε δύο ώρες. Μετά από διαδικασίες βαθμονόνησης και την εγκατάσταση νέου λογισμικού, θα είναι σε θέση να αρχίσει τις επιστημονικές παρατηρήσεις.

Πως γίνεται η ανίχνευση μεθανίου που βρίσκεται στην ατμόσφαιρα του Άρη. The ExoMars Trace Gas Orbiter is set to analyse the martian atmosphere, in particular trace gases like methane. Although making up a very small amount of the overall atmospheric inventory, methane in particular holds key clues to the planet’s current state of activity. This graphic depicts some of the possible ways methane might be added or removed from the atmosphere. One exciting possibility is that methane is generated by microbes. If buried underground, this gas could be stored in lattice-structured ice formations known as clathrates, and released to the atmosphere at a much later time. Credit: ESA/ATG medialab

Οι επιστημονικές παρατηρήσεις πρόκειται να αρχίσουν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Βασικός σκοπός είναι η καταγραφή των αποκαλούμενων «trace gases», που αποτελούν λιγότερο από 1% του συνόλου της ατμόσφαιρας του πλανήτη. Ειδικότερα, το διαστημόπλοιο θα αναζητήσει ίχνη μεθανίου και άλλων αερίων που θα μπορούσαν να υποδεικνύουν παρουσία ενεργής βιολογικής ή γεωλογικής δραστηριότητας.

Στη Γη οι ζωντανοί οργανισμοί απελευθερώνουν πολύ από το μεθάνιο του πλανήτη, ενώ είναι επίσης βασικό συστατικό πολλών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Στον Άρη, εκτιμάται πως δεν θα έχει μεγάλη διάρκεια ζωής (περίπου 400 χρόνια) επειδή διασπάται από την υπεριώδη ακτινοβολία από τον ήλιο. Εάν εντοπιστεί σήμερα, πιθανότατα θα έχει δημιουργηθεί πρόσφατα ή θα έχει απελευθερωθεί από κάποιο αρχαίο κοίτασμα.

Πως γίνεται η ανίχνευση πάγου που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του Άρη. The ExoMars Trace Gas Orbiter will use a neutron detector – the Fine Resolution Epithermal Neutron Detector or FREND – to map subsurface hydrogen to a depth of 1 m to reveal deposits of water-ice hidden just below the surface. The graphic shows a simple representation of the detection process. Cosmic rays constantly bombard the surface of Mars; they knock neutrons out of the atoms they encounter on the surface and underneath. If water or frozen water-ice is present, hydrogen atoms cause multiple reflections in their paths through the subsurface, slowing down the neutrons. While some neutrons are captured in the subsurface, others escape back out into space. The speeds at which they arrive at the detector on TGO help determine the nature of the subsurface: those that have interacted with water will have lost some of their energy, and be travelling relatively slower than those that have not. Credit: ESA/ATG medialab

Το Trace Gas Orbiter μπορεί να εντοπίζει και να αναλύει μεθάνιο και άλλα αέρια ακόμα και σε μικρές συγκεντρώσεις,με εξαιρετικά υψηλή ακρίβεια σε σχέση με προηγούμενες μετρήσεις- ενώ είναι σε σχέση να διακρίνει τις διαφορετικές προελεύσεις. Ακόμη, τα όργανά του θα αναζητήσουν όγκους πάγου κρυμμένους κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη, που, μαζί με πιθανές πηγές αερίων, θα μπορούσαν να υποδείξουν σημεία ενδιαφέροντος για μελλοντικές προσεδαφίσεις αποστολών.

Since arriving at Mars in October 2016, the ExoMars Trace Gas Orbiter has been aerobraking its way into a close orbit of the Red Planet by using the top of the atmosphere to create drag and slow down. It is almost in the right orbit to begin observations – only a few hundred kilometres to go! With aerobraking complete, additional manoeuvres will bring the craft into a near-circular two-hour orbit, about 400 km above the planet, by the end of April. The mission’s main goal is to take a detailed inventory of the atmosphere, sniffing out gases like methane, which may be an indicator of active geological or biological activity. The camera will help to identify surface features that may be related to gas emissions. The spacecraft will also look for water-ice hidden below the surface, which could influence the choice of landing sites for future exploration. It will also relay large volumes of science data from NASA’s rovers on the surface back to Earth and from the ESA–Roscosmos ExoMars rover, which is planned for launch in 2020. Credit: ESA

Πέρα από αυτά, το σκάφος σύντομα θα αρχίσει να λειτουργεί και ως αναμεταδότης για τα οχήματα Opportunity και Curiosity της NASA, εν όψει και των αφίξεων του InSight της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας, αλλά και της άφιξης του οχήματος εδάφους του δεύτερου σκέλους της αποστολής ExoMars τον Μάρτιο του 2021.

Πηγές: http://www.naftemporiki.gr/story/1339164/tis-ereunes-gia-ixni-eksogiinis-zois-ston-ari-arxizei-to-exomars  - https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/ExoMars/ExoMars_poised_to_start_science_mission

AlterEgo: Η συσκευή που διαβάζει την εσωτερική φωνή του ανθρώπου. Researchers develop device that can 'hear' your internal voice

Ερευνητές του Πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ δημιούργησαν την πρώτη συσκευή που μπορεί να «ακούσει» την εσωτερική φωνή στο μυαλό ενός ανθρώπου και να την καταγράψει σε υπολογιστή. Electrodes on the face and jaw pick up otherwise undetectable neuromuscular signals triggered by internal verbalizations. Arnav Kapur, a researcher in the Fluid Interfaces group at the MIT Media Lab, demonstrates the AlterEgo project. Image: Lorrie Lejeune/MIT

Η λευκή πλαστική συσκευή με την ονομασία AlterEgo, που φοριέται στο κεφάλι, χρησιμοποιεί τέσσερα ηλεκτρόδια εφαρμοσμένα στο δέρμα, για να «διαβάσει» το νου και την εσωτερική φωνή που όλοι οι άνθρωποι έχουν, ακόμη κι όταν εξωτερικά φαίνονται σιωπηλοί. Τα ηλεκτρόδια μπορούν να «πιάσουν» τα αμυδρά νευρομυικά σήματα που δημιουργούνται στο πρόσωπο και στο σαγόνι, όταν ένας άνθρωπος μιλάει στον εαυτό του.

Καθώς οι λέξεις κυκλοφορούν μέσα στο νου του, το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης της συσκευής μπορεί να συσχετίσει τα ελαφρώς διαφορετικά νευρομυικά σήματα με τις διαφορετικές λέξεις που αντιστοιχούν σε αυτά. Οι λέξεις στέλνονται μετά σε έναν υπολογιστή και μετατρέπονται σε φράσεις.

Μάλιστα η μυοηλεκτρική προσθετική συσκευή βρίσκεται σε διάλογο με τον άνθρωπο, αφού μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις που κάνει κάποιος από μέσα του. Σιωπηλά σκέφτεται μια ερώτηση και η AlterEgo την απαντά – ή τέλος πάντων φιλοδοξεί να την απαντήσει, καθώς το σύστημα θέλει ακόμη βελτίωση.

Με τον τρόπο αυτό, ένας άνθρωπος στο μέλλον θα μπορούσε να «γκουγκλάρει» απλώς με τις σκέψεις του, θέτοντας ερωτήματα και αναμένοντας απαντήσεις πάντα μέσα στο μυαλό του. Ακούγεται μαγικό, αλλά αυτή είναι η υπόσχεση της AlterEgo, σύμφωνα με το «New Scientist» και την «Γκάρντιαν».

Η συσκευή είναι ένα ακόμη βήμα προς ένα κόσμο όπου οι άνθρωποι θα αλληλεπιδρούν με τις μηχανές μόνο με τη σκέψη τους. Οι δημιουργοί της AlterEgo οραματίζονται ένα μέλλον στο οποίο δεν θα χρειάζεται κανείς να πληκτρολογήσει κάτι στη μηχανή αναζήτησης της Google, ούτε καν να θέσει το ερώτημα με τη φωνητική εντολή «OK Google», αλλά θα το κάνει πια καθαρά νοητικά.

AlterEgo is a wearable system that allows a user to silently converse with a computing device without any voice or discernible movements — thereby enabling the user to communicate with devices, AI assistants, applications, or other people in a silent, concealed, and seamless manner. A human user could transmit queries, simply by vocalizing internally (subtle internal movements) and receive aural output through bone conduction without obstructing the user’s physical senses and without invading a user's privacy. AlterEgo aims to combine humans and computers—such that computing, the internet, and AI would weave into human personality as a “second self” and augment human cognition and abilities. Credit: MIT Media Lab

Όπως είπε ο επικεφαλής ερευνητής Αρνάβ Καπούρ του εργαστηρίου Media Lab του ΜΙΤ, «η ιδέα μας ήταν: μπορούμε να έχουμε μια υπολογιστική πλατφόρμα που να είναι πιο εσωτερική, που να αναμιγνύει τον άνθρωπο και την μηχανή με κάποιο τρόπο και η οποία να μοιάζει με εσωτερική επέκταση της δικής μας νόησης;».

Πηγές: https://dl.acm.org/citation.cfm?id=3172977 - http://news.mit.edu/2018/computer-system-transcribes-words-users-speak-silently-0404 - http://www.amna.gr/home/article/246497/AlterEgo-I-proti-suskeui-pou-diabazei-tin-esoteriki-foni-tou-anthropou

Ίχνη μικροβιακής ζωής στα σύννεφα της Αφροδίτης; Is there life adrift in the clouds of Venus?

Νέφη στην Αφροδίτη. In the search for extraterrestrial life, scientists have turned over all sorts of rocks. Mars, for example, has geological features that suggest it once had -- and still has -- subsurface liquid water. Scientists have also eyed Saturn's moons as well as Jupiter's as possible havens for life in the oceans under their icy crusts. Now, however, scientists are dusting off an old idea that promises a new vista in the hunt for life beyond Earth: the clouds of Venus. A composite image of the planet Venus as seen by the Japanese probe Akatsuki. The clouds of Venus could have environmental conditions conducive to microbial life. Credit: Japan Aerospace Exploration Agency

Η αναζήτηση εξωγήινης ζωής είναι ένα από τα πιο μεγάλα «στοιχήματα» της σύγχρονης επιστήμης- και επικεντρώνεται κυρίως στον Άρη, καθώς ο Κόκκινος Πλανήτης αφ‘ενός είναι σχετικά κοντά μας, αφ’ετέρου οι έρευνες έχουν δείξει ότι κάποτε είχε τις προδιαγραφές για να υποστηρίξει μορφές ζωής (όπως νερό σε υγρή μορφή). Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και ο Τιτάνας και ο Εγκέλαδος, φεγγάρια του Κρόνου, καθώς και η Ευρώπη, ο Γανυμήδης και η Καλλιστώ, φεγγάρια του Δία.

Μια νέα έρευνα, ωστόσο, κοιτάει αλλού, «ξεσκονίζοντας» μια παλιά θεωρία: Στην Αφροδίτη, έναν πλανήτη που είναι τόσο «κοντά» και ταυτόχρονα τόσο «μακριά» από τη Γη (αφ‘ενός θεωρείται «αδελφός» πλανήτης από πολλές απόψεις, αφ’ετέρου πρόκειται για μια πραγματική «κόλαση», με τρομακτικές θερμοκρασίας και τεράστια ατμοσφαιρική πίεση)- και συγκεκριμένα στα νέφη της.

Σε εργασία που δημοσιεύτηκε online στις 30 Μαρτίου στο Astrobiology, μια διεθνής ομάδα ερευνητών υπό τον Σαντζάι Λιμάγιε του Πανεπιστημίου του Ουϊσκόνσιν- Μάντισον παρουσίασε μια θεωρία όπου «πρωταγωνιστεί» η ατμόσφαιρα της Αφροδίτης ως πιθανό περιβάλλον για εξωγήινη μικροβιακή ζωή.

«Η Αφροδίτη είχε αρκετό χρόνο για να εξελίξει ζωή από μόνη της» λέει ο Λιμάγιε, σημειώνοντας πως κάποια μοντέλα υποδεικνύουν ότι η Αφροδίτη κάποτε είχε κατοικήσιμο κλίμα με νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνειά της για περίπου δύο δισεκατομμύρια χρόνια. «Αυτό είναι πολύ περισσότερο από αυτό που πιστεύουμε για τον Άρη» προσθέτει.

Στη Γη οι μικροοργανισμοί – κυρίως βακτήρια- μπορούν να παρασύρονται στην ατμόσφαιρα, όπου έχουν βρεθεί ζωντανοί σε υψόμετρα μέχρι και 41 χλμ από επιστήμονες που χρησιμοποιούν ειδικά εξοπλισμένα μπαλόνια, σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Σμιθ, του Ερευνητικού Κέντρου Ames της NASA- έναν εκ των ερευνητών. Επίσης, ο κατάλογος των μικροβίων που ζουν σε εξαιρετικά αφιλόξενα περιβάλλοντα στον πλανήτη μας αυξάνεται συνεχώς.

«Στη Γη ξέρουμε πως η ζωή μπορεί να επιβιώνει υπό συνθήκες εξαιρετικά υψηλής οξύτητας, να τρέφεται με διοξείδιο του άνθρακα και να παράγει θειϊκό οξύ» λέει ο Ρακές Μογκούλ, καθηγητής βιοχημείας του Πολυτεχνείου της Πολιτείας της Καλιφόρνια- Πομόνα και επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας. Ο ίδιος σημειώνει πως η νεφελώδης, εξαιρετικά ανακλαστική και όξινη ατμόσφαιρα της Αφροδίτης αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του άνθρακα και σταγονίδια νερού με θειικό οξύ.

Το θέμα του κατά πόσον τα σύννεφα της Αφροδίτης μπορούν να φιλοξενήσουν ζωή είχε τεθεί αρχικά το 1967 από τον βιοφυσικό Χάρολντ Μόροβιτς και τον διάσημο αστρονόμο Καρλ Σαγκάν. Δεκαετίες μετά, οι Ντέιβιντ Γκρίνσπουν, Μαρκ Μπούλοκ και οι συνάδελφοί τους δούλεψαν περαιτέρω πάνω στη συγκεκριμένη ιδέα.

Μία σειρά από διαστημικές αποστολές στον πλανήτη που εκτοξεύτηκαν μεταξύ του 1962 και του 1978 έδειξαν πως οι συνθήκες στα κάτω και στα μεσαία στρώματα της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης, σε υψόμετρα 40 και 60 χλμ, δεν απέκλειαν την ύπαρξη μικροβιακής ζωής (αν και οι συνθήκες στην επιφάνεια το κάνουν, με θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 450 βαθμούς Κελσίου).

What are the dark streaks in the clouds of Venus? False-color image of Venus’ cloud tops, captured by the Venus Express spacecraft from a distance of 20,000 miles (30,000 km) in 2011. Image via ESA/MPS/DLR/IDA.

Ο Λιμάγιε, που συμμετέχει ως επιστήμονας της NASA και στην αποστολή Akatsuki της ιαπωνικής JAXA στην Αφροδίτη, άρχισε να ασχολείται με το θέμα μετά από συνάντησή του με τον Γκρέγκορ Σλόβικ, του πολωνικού Πανεπιστημίου της Ζιλόνα Γκόρα, ο οποίος του έδειξε πως υπάρχουν βακτήρια στη Γη με δυνατότητες απορρόφησης φωτός παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται σε απροσδιόριστα σωματίδια τα οποία συνθέτουν αινιγματικά μαύρα «κομμάτια» που έχουν παρατηρηθεί στα νέφη της Αφροδίτης. Φασματοσκοπικές παρατηρήσεις, ιδιαίτερα στο υπεριώδες φάσμα, δείχνουν ότι τα τμήματα αυτά αποτελούνται από συμπυκνωμένο θειικό οξύ και άλλα άγνωστα σωματίδια που απορροφούν φως.

Τα σκοτεινά αυτά κομμάτια αποτελούν μυστήριο από τότε που πρωτοπαρατηρήθηκαν, σχεδόν έναν αιώνα πριν, αναφέρει ο Λιμάγιε- και έχουν μελετηθεί με μεγαλύτερη λεπτομέρεια από διαστημόπλοια που επισκέφθηκαν τον πλανήτη.

«Η Αφροδίτη επιδεικνύει κάποια περιστασιακά σκοτεινά, πλούσια σε θείο τμήματα, με κοντράστ 30-40% στο υπεριώδες, και “βουβά” σε μεγαλύτερα μήκη κύματος. Αυτά τα τμήματα παραμένουν για ημέρες, αλλάζοντας σχήματα και κοντράστ συνεχόμενα και εμφανίζονται να εξαρτώνται από κλίμακες» λέει ο Λιμάγιε.

One possibility for sampling the clouds of Venus is on the drawing boards. It’s called the Venus Atmospheric Maneuverable Platform (VAMP), and it flies like a plane but floats like a blimp. It could stay aloft in Venus’ cloud layer for up to a year gathering data and samples. Such a platform could carry many scientific instruments, including a type of microscope capable of identifying living microorganisms. Image via Northrop Grumman/University of Wisconsin.

Τα σωματίδια που συνθέτουν αυτά τα σκοτεινά τμήματα έχουν περίπου τις ίδιες διαστάσεις με κάποια βακτήρια στη Γη, αν και τα όργανα που έχουν πάρει δείγματα από την ατμόσφαιρα της Αφροδίτης ως σήμερα θα μπορούσαν να είναι κάτι παρόμοιο με την άλγη που παρατηρείται ευρύτατα στις λίμνες και τους ωκεανούς της Γης, σύμφωνα με τους Λιμάγιε και Μογκούλ- μόνο που, σε αυτή την περίπτωση, θα υπάρχουν στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.

Πηγές: Sanjay S. Limaye et al. Venus' Spectral Signatures and the Potential for Life in the Clouds, Astrobiology (2018). DOI: 10.1089/ast.2017.1783 - https://www.huffingtonpost.gr/entry/zoe-sta-sennefa-tes-afrodites-ereena-epodeikneei-pithane-paroesia-mikrovion-sten-atmosfaira-toe-planete_gr_5ac4902ae4b0ac473edb70ea?utm_hp_ref=gr-episteme - https://news.wisc.edu/is-there-life-adrift-in-the-clouds-of-venus/

Βάσιμες ενδείξεις για χιλιάδες μικρές μαύρες τρύπες γύρω από τον γαλαξία μας. Tens of thousands of black holes may exist in Milky Way's center

Και την κεντρική τεράστια μαύρη τρύπα. Astrophysicists have discovered a dozen black holes gathered around Sagittarius A* (Sgr A*), the supermassive black hole in the center of the Milky Way Galaxy. The finding is the first to support a decades-old prediction, opening up myriad opportunities to better understand the universe. Artist's concept of black hole. Credit: © nasa_gallery / Fotolia

Για πρώτη φορά οι αστροφυσικοί πιστεύουν πως έχουν βάσιμες ενδείξεις για την ύπαρξη ενός μεγάλου αριθμού μικρότερων μαύρων οπών γύρω από την τεράστια μαύρη τρύπα του γαλαξία μας, τον Τοξότη Α* (Sgr A*).

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Τσαρλς Χέιλι, διευθυντή του Εργαστηρίου Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", εκτιμούν ότι σε απόσταση ενός παρσέκ (περίπου 3,26 ετών φωτός ή σχεδόν 31 τρισεκατομμυρίων χιλιομέτρων) από το γαλαξιακό κέντρο υπάρχουν 300 έως 500 μαύρες τρύπες σε διπλά συστήματα (δηλαδή σε ζεύγη όπου το ένα μέλος είναι άστρο και το άλλο μαύρη τρύπα, με τη δεύτερη να «καταπίνει» σταδιακά το πρώτο).

Columbia astrophysicists have discovered 12 black hole-low mass binaries orbiting Sgr A* at the center of the Milky Way galaxy. Their existence suggests there are likely about 10,000 black holes within just three light years of the Galactic Center. Credit: Columbia University

Παράλληλα, σύμφωνα με τις νέες ενδείξεις, υπάρχουν πολύ περισσότερες μεμονωμένες μαύρες τρύπες, τουλάχιστον 10.000, γύρω από τον Τοξότη Α*.

Ο γαλαξίας μας έχει έκταση περίπου 100.000 ετών φωτός και μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί ενδείξεις για περίπου 50 μαύρες τρύπες. Θεωρητικά πρέπει να υπάρχουν 10.000 έως 20.000 μόνο σε μια απόσταση έξι ετών φωτός από το γαλαξιακό κέντρο, αλλά έως τώρα η ύπαρξή τους δεν είχε επιβεβαιωθεί.

Ο Τοξότης Α* περιβάλλεται από μια άλω αερίων και σκόνης, που αποτελεί ιδανικό «μαιευτήριο» για τη γέννηση τεράστιων άστρων, τα οποία, όταν ολοκληρώσουν τον κύκλο της ζωής τους, πεθαίνουν με εκρηκτικό και θεαματικό τρόπο, μετατρεπόμενα σε μαύρες τρύπες. Πρόσθετες μαύρες τρύπες, που βρίσκονται έξω από αυτή την κεντρική άλω, σταδιακά έλκονται από αυτήν, καθώς χάνουν την ενέργειά τους.

Οι περισσότερες από αυτές τις παγιδευμένες μαύρες τρύπες παραμένουν απομονωμένες, αλλά μερικές ζευγαρώνουν με περαστικά άστρα, σχηματίζοντας έτσι ένα διπλό σύστημα. Κάπως έτσι, θεωρητικά τουλάχιστον, υπάρχουν ουκ ολίγες μαύρες τρύπες, είτε μοναχικές είτε ζευγαρωμένες, κοντά στο γαλαξιακό κέντρο.

Scientists used the Chandra X-ray telescope to seek black holes (circled in blue) in the inner 3.26 light-years of the Milky Way (circled in yellow). The small red circles denote other objects that emit X-rays, like neutron stars or white dwarfs, that are found scattered around more of the galaxy. Credit: C. Hailey et al. /nature 2018

Τώρα, για πρώτη φορά, η μελέτη των στοιχείων του τηλεσκοπίου «Τσάντρα» παρέχει βάσιμες ενδείξεις ότι ένας τέτοιος συνωστισμός μαύρων οπών όντως συμβαίνει. Οι μοναχικές μαύρες τρύπες είναι απλώς μαύρες, καθώς δεν αλληλεπιδρούν με τίποτε γύρω τους. Όμως οι ζευγαρωμένες προδίδουν την παρουσία τους, επειδή αλληλεπιδρούν με τα άστρα που τις συντροφεύουν και ο «γάμος» αυτός εκπέμπει ακτίνες Χ, οι οποίες είναι ανιχνεύσιμες από το Chandra.

Πηγές: Charles J. Hailey, Kaya Mori, Franz E. Bauer, Michael E. Berkowitz, Jaesub Hong, Benjamin J. Hord. A density cusp of quiescent X-ray binaries in the central parsec of the Galaxy. Nature, 2018; 556 (7699): 70 DOI: 10.1038/nature25029 - http://www.kathimerini.gr/957598/article/epikairothta/episthmh/endei3eis-oti-yparxoyn-xiliades-mikres-mayres-trypes-gyrw-apo-to-kentro-toy-gala3ia - http://news.columbia.edu/content/1904

H NASA θα στείλει ρομπομέλισσες στον Άρη. Planet of the apis: Nasa develops plan to launch 'Marsbees'

Τα μηχανικά έντομα θα εξερευνήσουν τον Κόκκινο Πλανήτη. A new breed of robotic bees co-created by Japanese scientists could be dispatched to the red planet to look for signs of life, or rather flatulence. Marsbees will fly from a mobile rover base to map terrain, take samples and search for methane emissions on Mars. Photograph: Reuters

H NASA αποφάσισε να χρηματοδοτήσει το πρόγραμμα «Marsbees» το οποίο όπως λέει και το όνομα του θα έχει στόχο την κατασκευή ρομποτικών μελισσών οι οποίες θα εξερευνήσουν τον Άρη. 

Graphic depiction of Marsbee - Swarm of Flapping Wing Flyers for Enhanced Mars Exploration. Credits: C. Kang

Πιο συγκεκριμένα οι ερευνητές του προγράμματος θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν ρομποτικούς βομβίνους (οι γνωστοί μπούμπουρες), ένα είδος αγριομέλισσας που είναι μεγαλύτερο σε μέγεθος από τα υπόλοιπα είδη. Αυτά τα ρομποτικά έντομα θα είναι εφοδιασμένα με διαφόρους αισθητήρες και συστήματα ασύρματης επικοινωνίας για να μεταδίδουν τα δεδομένα τους ενώ θα μπορούν να φορτίζονται πάνω στα ρομπότ εξερεύνησης που βρίσκονται στην επιφάνεια του Άρη.

Αν και τα οχήματα εξερεύνησης, πιο γνωστά ως rover, παρέχουν πλήθος σημαντικών πληροφοριών στους επιστήμονες εντούτοις κινούνται με αρκετά αργό ρυθμό. Τα ρομποτικά έντομα από την άλλη πλευρά θα μπορούν να μετακινούνται γρήγορα σε διάφορες περιοχές του Κόκκινου Πλανήτη και να μεταδίδουν στο rover τα δεδομένα τους ώστε να έχουν πρόσβαση σε αυτά οι επιστήμονες στην συνέχεια. Επειδή η ατμόσφαιρα του Άρη είναι πολύ πιο αραιή από αυτή της Γης θα πρέπει οι ρομποτικές μέλισσες να διαθέτουν μεγαλύτερα σε μέγεθος και ισχυρότερα φτερά από εκείνα των πραγματικών για να μπορούν να πετούν χωρίς προβλήματα στον πλανήτη.

Όπως έγινε γνωστό επιλέχθηκε μια ομάδα ειδικών στην ρομποτική στην Ιαπωνία για να κατασκευάσει τα ρομποτικά έντομα και μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα θα αναλάβει τον προγραμματισμό τους, την μοντελοποίηση και ανάλυση των δεδομένων που θα συλλέγουν.

Πηγές: NASA - http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=960761