Πλανήτης 12πλάσιος από τον Δία βρέθηκε να τριγυρνάει στο Διάστημα. Astronomers discover a free-range planet with incredible magnetism

Επιστήμονες πέτυχαν να εντοπίσουν ένα «αδέσποτο» γιγαντιαίο αντικείμενο με πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο να κόβει βόλτες στη γαλαξιακή μας «γειτονιά,» με τη βοήθεια του ραδιοτηλεσκοπίου Very Large Array (VLA). SIMP J01365663+0933473, shown here in this artist’s concept, is a massive, nearby exoplanet with a powerful, aurora-generating magnetic field. Credit: Caltech/Chuck Carter; NRAO/AUI/NS

Ένα πλανήτη 12 φορές μεγαλύτερο από τον Δία που βρέθηκε να «τριγυρνάει» μόνος του στο διάστημα, περίπου 20 έτη φωτός μακριά από τη Γη, ανακάλυψαν Αμερικανοί αστρονόμοι σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του επιστημονικού εντύπου The Astrophysical Journal.

Ο πλανήτης αυτός δεν συνδέεται με κανένα άστρο και είναι το πρώτο αντικείμενο αυτού του είδους που ανακαλύπτεται με ραδιοτηλεσκόπιο. Τόσο η μάζα όσο και η τεράστια δύναμη του μαγνητικού του πεδίου θέτουν υπό αμφισβήτηση αυτά που μέχρι σήμερα γνωρίζουν οι επιστήμονες για την ποικιλία των αστρονομικών αντικειμένων που βρίσκονται στα βάθη του Διαστήματος.

«Αυτό το αντικείμενο βρίσκεται ακριβώς στα όρια μεταξύ ενός πλανήτη και ενός καφέ νάνου και μας προκαλεί κάποιες εκπλήξεις που μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε τις μαγνητικές διεργασίες τόσο στα αστέρια όσο και στους πλανήτες», λέει η Δρ Μέλοντι Κάο από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.

Οι καφέ νάνοι είναι δύσκολα αντικείμενα ως προς την ταξινόμηση τους, αφού είναι ταυτόχρονα τεράστια για να θεωρηθούν πλανήτες και όχι αρκετά μεγάλα για να θεωρηθούν αστέρια. Ο νέος πλανήτης, που αρχικά είχε εντοπιστεί το 2016 μέσω του τηλεσκοπίου Very Large Array (VLA) που βρίσκεται στο Νέο Μεξικό, είχε θεωρηθεί καφέ νάνος.

Πολλά από αυτά τα αστρονομικά σώματα παραμένουν άγνωστα – με το πρώτο να εντοπίζεται μόλις το 1995 – και οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμα να κατανοήσουν όσο περισσότερα μπορούν για τα μαγνητικά πεδία και τις ραδιοεκπομπές πέντε καφέ νάνων.

Ωστόσο, όταν μια άλλη ομάδα ειδικών εξέτασε όλα τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα δεδομένα για τους καφέ νάνους και συνειδητοποίησαν ότι ένα από τα αντικείμενα, το SIMP J01365663 + 0933473, ήταν πολύ νεώτερο από τα άλλα.

Η ηλικία του τους έκανε να θεωρήσουν ότι επρόκειτο για έναν πλανήτη που έπλεε ελεύθερος στο Διάστημα. Το όριο που χρησιμοποιούν συχνά οι επιστήμονες για να διακρίνουν ένα γιγάντιο εργοστάσιο αερίου από έναν καφέ νάνο είναι το «όριο καύσης δευτερίου», η μάζα κάτω από την οποία το στοιχείο δευτέριο σταματά να συγχωνεύεται στον πυρήνα των αντικειμένων.

Το όριο αυτό είναι γύρω στις 13 μάζες Δία, και του νέου πλανήτη είναι στα 12,7. Η Δρ Καο έκανε μετρήσεις μαγνητικού πεδίου σε αυτό το απομακρυσμένο πλανήτη, τις πρώτες για ένα πλανητικό αντικείμενο έξω από το ηλιακό μας σύστημα.

«Όταν ανακοινώθηκε ότι το SIMP J01365663 + 0933473 είχε μάζα κοντά στο όριο καύσης δευτερίου, μόλις είχα ολοκληρώσει την ανάλυση των νεώτερων δεδομένων από το τηλεσκόπιο VLA», εξηγεί.

Παρόμοια με το βόρειο σέλας της Γης, αυτός ο πλανήτης και κάποιοι καφέ νάνοι είναι γνωστοί ότι έχουν δικές τους αύρες- παρά την έλλειψη ηλιακών ανέμων που παραδοσιακά τις κατευθύνουν. Και ήταν η ακτινική «υπογραφή» της αύρας που επέτρεψε στους ερευνητές να ανιχνεύσουν αυτά τα μακρινά αντικείμενα, χωρίς όμως να είναι ακόμα σαφές πώς διαμορφώνονται.

This schematic of Jupiter’s magnetic field shows the Io plasma torus (red), which is filled with energetic charged particles, and Io’s flux tube (yellow-green), which connects Io to Jupiter’s upper atmosphere like a giant umbilical cord, spawning auroras near the poles of the planet. Credit: Yned/Wikimedia Commons

Ωστόσο, η ανάλυση της ερευνητικής ομάδας έδειξε ότι το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη είναι απίστευτα ισχυρό, περίπου 200 φορές ισχυρότερο από το Δία του, και αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί έχει επίσης ισχυρή αύρα.

«Αυτό το αντικείμενο είναι συναρπαστικό επειδή η μελέτη των μαγνητικών μηχανισμών του μπορεί να μας δώσει νέες ιδέες για το πώς ο ίδιος τύπος μηχανισμών μπορεί να λειτουργήσει σε εξωπολικούς πλανήτες – πλανήτες πέρα ​​από το ηλιακό μας σύστημα», εξηγεί η Δρ Καο.

«Νομίζουμε ότι αυτοί οι μηχανισμοί μπορούν να λειτουργήσουν όχι μόνο σε καφέ νάνους, αλλά και τους χερσαίους πλανήτες», συμπληρώνει.

Σε κάθε περίπτωση η μελέτη δείχνει ότι οι ραδιενεργές εκπομπές από τις αύρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ανακαλυφθούν περισσότεροι πλανήτες πέρα ​​από το ηλιακό μας σύστημα, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων που δεν συνδέονται με αστέρια.

Πηγές: The Astrophysical Journal - http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=1012294

200 ώρες συναναστροφής αρκούν για να «χτιστεί» μια στενή φιλία. It takes roughly 200 hours to become best friends with someone, according to science

Pierre-Auguste Renoir, Confidences (Two Best Friends), 1878. Ο αριθμός των πραγματικών φίλων μειώνεται διαχρονικά. The most effective way of becoming someone's best friend is by spending more time with them, according to new research.

Mπορεί ο αριθμός των γνωστών να αυξάνεται, αλλά οι πραγματικοί φίλοι λιγοστεύουν. Επίσης, οι φιλίες απαιτούν χρόνο, όχι πάντως τεράστιο, για να «χτιστούν», σύμφωνα με ανασκόπηση δεδομένων που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Atlantic.

Ψυχολόγοι, ανθρωπολόγοι και άλλοι επιστήμονες μελέτησαν τη φιλία με νέες μεθόδους και κάτω από διαφορετικά πρίσματα, φωτίζοντάς την με ποικίλους τρόπους και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, η επιθυμία για στενότερη επαφή και για δημιουργία ψυχικών δεσμών είναι διάχυτη στους ανθρώπους.

Οι πάντες τριγυρνούν στον κόσμο ελπίζοντας ότι θα βρουν μια κατάλληλη φιλική συντροφιά. Υπάρχει μια μεγάλη γκάμα στον αριθμό των γνωστών που έχει κανείς: το μέγεθος του δικτύου των κοινωνικών επαφών ενός ανθρώπου μπορεί να κυμαίνεται από 250 έως 5.500 ανθρώπους.

Όσον αφορά όχι απλώς τις γνωριμίες, αλλά τις φιλίες με την ευρύτερη έννοια, μια μελέτη -που χρησιμοποίησε τις αποστολές χριστουγεννιάτικων καρτών ως ένδειξη- εκτιμά ότι ο μέσος άνθρωπος έχει γύρω στους 120 ανθρώπους που θεωρεί ευρύτερα «φίλους» του.

Όμως, ο εσωτερικός κύκλος των φίλων είναι πολύ μικρότερος. Ο μέσος άνθρωπος εμπιστεύεται δέκα έως 20 ανθρώπους. Και -το ακόμη σημαντικότερο- ο αριθμός των πραγματικά έμπιστων φίλων, στους οποίους κάποιος θα εξομολογούνταν τα μυστικά, είναι σήμερα το πολύ δύο άνθρωποι. Έχει μάλιστα μειωθεί από το 1985, όταν ο μέσος άνθρωπος θεωρούσε ότι είχε τρεις πραγματικούς φίλους.

Με δεδομένο ότι, σύμφωνα με άλλες μελέτες, όσο πιο ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς και φίλους έχει κάποιος, τόσο αυξάνουν οι πιθανότητές του να ζήσει περισσότερα χρόνια, το γεγονός ότι οι πραγματικοί φίλοι σπανίζουν ολοένα περισσότερο, είναι μια αρνητική εξέλιξη για την υγεία και μακροζωία των ανθρώπων.

Οι επιστήμονες συμβουλεύουν τους ανθρώπους να μην παραμελούν και να μην περιφρονούν ακόμη και την πιο «ταπεινή» γνωριμία τους, η οποία μπορεί, άλλωστε, να εξελιχθεί σε πιο σοβαρή φιλία, αν δώσει κανείς τις κατάλληλες ευκαιρίες. Αλλά ακόμη κι αν κανείς περιορισθεί σε απλές φιλικές επαφές, χωρίς μεγαλύτερο βάθος, και αυτό έχει το όφελός του, λένε οι ψυχολόγοι.

Ρόλο-κλειδί για μια φιλία παίζει ο χρόνος που επενδύει κανείς. Κεραυνοβόλα φιλία -κατά τον κεραυνοβόλο έρωτα- δεν υπάρχει.

Μια πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Κάνσας δείχνει ότι κατά μέσο όρο χρειάζονται περίπου 50 ώρες συναναστροφής για να εξελιχθεί μια γνωριμία σε τυπική φιλία και άλλες 40 ώρες για να μετατραπεί σε αληθινή φιλία. Με γύρω στις 200 ώρες επαφών μεταξύ δύο ανθρώπων, μπορεί να αναπτυχθεί μια πραγματικά στενή φιλία.

Υπάρχει κάποιο μυστικό για την πραγματική φιλία;

Oskar Kokoschka, Les Amis, Friends, 1918. It’s hard to organize a busy life so that it has enough room for deep friendships, but there are a few strategies that may help.

Δεν νοείται, απαντούν οι επιστήμονες, αν οι φίλοι δεν ανοίγουν και δεν αποκαλύπτουν αμοιβαία τον εαυτό τους. Μετά το «άνοιγμα» αυτό, η έλξη μεγαλώνει, καθώς οι άνθρωποι έλκονται συνήθως προς αυτόν ή αυτήν στον οποίο ή στην οποία έχουν «ξεγυμνωθεί».

Πηγές: Journal of Social and Personal Relationships - The Atlantic - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=1012297

Οι Μάγια έπεσαν θύματα έντονης ξηρασίας. Severe Drought May Have Helped Hasten Ancient Maya’s Collapse

Μελέτη διεθνούς ομάδας ερευνητών προτείνει μια νέα θεωρία για την μυστηριώδη εξαφάνιση του μεγάλου πολιτισμού της Κεντρικής Αμερικής. Είναι πιθανό μια έντονη ξηρασία να οδήγησε στο τέλος του τον πολιτισμό των Μάγια. Chemical signatures from sediments in lake cores reveal that the centuries-long drought during the fall of Classic Maya civilization was worse than researchers had imagined. El Castillo (also called the Temple of Kukulcan), a pyramid in the ancient Maya city of Chichén Itzá. The structure is in the Yucatán Peninsula in Mexico. Credit: iStock.com/oneinchpunch

Ένας από τρεις μεγάλους πολιτισμούς της αμερικανικής ηπείρου πριν την έλευση των ευρωπαίων κατακτητών ήταν αυτός των Μάγια οι ρίζες του οποίου πάνε πίσω στην δεύτερη χιλιετία π.Χ. αλλά η ακμή του καταγράφεται από το 250 μ.Χ. έως το 800 μ.Χ.. Η αυτοκρατορία των Μάγια περιελάμβανε περιοχές όπως το Μεξικό, η Γουατεμάλα, η Ονδούρα, το Ελ Σαλβαδόρ και το Μπελίζ.

The Pyramid of the Magician, in the ruins of the ancient Maya city of Uxmal, pokes through dense rain forest. The archeological site lies on the Yucatán Peninsula in Mexico. Credit: iStock.com/Markus Faymonville

Οι Μάγια ανέπτυξαν ένα πολιτισμό με  κεντρικό άξονα την αστρονομία και τα μαθηματικά και οι ειδικοί τον θεωρούν ανώτερο από εκείνο τον Αζτέκων και των Ίνκας. Όπως και οι άλλοι δύο μεγάλοι πολιτισμοί έτσι και αυτός των Μάγια άφησε πίσω του τα ερείπια μεγάλων πόλεων και μεγαλοπρεπή μνημεία.

The mysterious Mayan civilisation collapsed because of a severe drought, a study has confirmed. Pictured is the Pirámide de los Cinco Pisos (pyramid of the five storeys), located in the Great Plaza in Campeche, Mexico.

Η απότομη κατάρρευση και η εξαφάνιση του πολιτισμού των Μάγια αποτελεί ένα αίνιγμα που προσπαθούν ανεπιτυχώς να λύσουν οι αρχαιολόγοι εδώ και πολλά χρόνια.

Pictured is a mask of the Maya rain God 'Chaac' on a building at Labná in the Puuc region of the northern Yucatán Peninsula. The prevalence of Chaac masks in the architecture throughout the Maya region is a testament to the importance of rainfall to the Maya.

Έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για την εξαφάνιση του πολιτισμού των Μάγια όπως ότι αυτή ήταν προϊόν πολεμικών συγκρούσεων ή ότι για κάποιο λόγο διεκόπησαν οι εμπορικές συναλλαγές που είχαν αναπτύξει στις οποίες βασίζονταν ο πολιτισμό τους. Τα τελευταία χρόνια κάποιες μελέτες συνέδεσαν την εξαφάνιση των Μάγια με κλιματικές αλλαγές και ακραία φαινόμενα.

Sediment core from the Yucatán’s Lake Chichancanab. Dense layering indicates drier periods and spans the time of what scholars believe to be the fall of the Maya civilization. Cream-colored lenses in the strata indicate gypsum crystals, which tend to precipitate during times of drought. Credit: Hodell et al., 2005, https://doi.org/10.1016/j.quascirev.2004.10.013

Η τελευταία μελέτη για την εξαφάνιση των Μάγια έγινε από διεθνή ομάδα ερευνητών οι οποίοι πήγαν συνέλεξαν δείγματα από μια λίμνη στην χερσόνησο Γιουκατάν στο Μεξικό και προχώρησαν σε αναλύσεις. Τα αποτελέσματα των αναλύσεων δείχνουν ότι την επίμαχη περίοδο που συντελείται η κατάρρευση του πολιτισμού των Μάγια ολόκληρη η περιοχή του Μεξικού βίωσε μια πρωτοφανούς έντασης ξηρασία. Σύμφωνα με τους ερευνητές η απαραίτητη για πολλούς λόγους βροχόπτωση σε ολόκληρο το Μεξικό μειώθηκε εκείνη την χρονική περίοδο κατά 70% η οποία οδήγησε στην εγκατάλειψη των μεγάλων αστικών κέντρων των Μάγια από τους κατοίκους τους γεγονός που σήμανε και το τέλος της αυτοκρατορίας τους και εν τέλει του πολιτισμού τους.

Πηγές: Duncombe, J. (2018), Severe drought may have helped hasten ancient Maya’s collapse, Eos, 99, https://doi.org/10.1029/2018EO103841. Published on 02 August 2018. - http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=1011444

Η απόρριψη της «Σατραπείας» από τον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη. Constantinos Daskalakis: Rejecting the Satrapy

Ένα ποίημα του Καβάφη ως πυξίδα επιστημονικής ηθικής. Constantinos Daskalakis on the banks of the Charles River in Cambridge, Massachusetts. Photo by Cassandra Klos for Quanta Magazine; Illustration by Olena Shmahalo/Quanta Magazine

Στο κάτω μέρος της ιστοσελίδας του 37χρονου καθηγητή του ΜΙΤ, Κωνσταντίνου Δασκαλάκη, θα βρείτε το ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη «Σατραπεία», που γράφηκε το 1910:

«Η Σατραπεία»

Rembrandt, Le Festin de Balthasar, The Feast of Balthasar, Détail, 1635.

Τι συμφορά, ενώ είσαι καμωμένος

για τα ωραία και μεγάλα έργα

η άδικη αυτή σου η τύχη πάντα

ενθάρρυνσι κ’ επιτυχία να σε αρνείται·

να σ’ εμποδίζουν ευτελείς συνήθειες,

και μικροπρέπειες, κι αδιαφορίες.

Και τι φρικτή η μέρα που ενδίδεις,

(η μέρα που αφέθηκες κ’ ενδίδεις),

και φεύγεις οδοιπόρος για τα Σούσα,

και πηαίνεις στον μονάρχην Aρταξέρξη

που ευνοϊκά σε βάζει στην αυλή του,

και σε προσφέρει σατραπείες και τέτοια.

Και συ τα δέχεσαι με απελπισία

αυτά τα πράγματα που δεν τα θέλεις.

Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι’ άλλα κλαίει·

τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών,

τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα Εύγε·

την Aγορά, το Θέατρο, και τους Στεφάνους.

Aυτά πού θα σ’ τα δώσει ο Aρταξέρξης,

αυτά πού θα τα βρεις στη σατραπεία·

και τι ζωή χωρίς αυτά θα κάμεις.

Scroll down to the bottom of Constantinos Daskalakis’ web page— past links to his theoretical computer science papers and his doctoral students at the Massachusetts Institute of Technology — and you will come upon a spare, 21-line poem by Constantine Cavafy, “The Satrapy.”

“The Satrapy”

Rembrandt, L'Homme au casque d'or, 1650

What a misfortune, although you are made

for fine and great works

this unjust fate of yours always

denies you encouragement and success;

that base customs should block you;

and pettiness and indifference.

And how terrible the day when you yield

(the day when you give up and yield),

and you leave on foot for Susa,

and you go to the monarch Artaxerxes

who favorably places you in his court,

and offers you satrapies and the like.

And you accept them with despair

these things that you do not want.

Your soul seeks other things, weeps for other things;

the praise of the public and the Sophists,

the hard-won and inestimable Well Done;

the Agora, the Theater, and the Laurels.

How can Artaxerxes give you these,

where will you find these in a satrapy;

and what life can you live without these.

Constantine P. Cavafy (1910).

For Daskalakis, the poem serves as a sort of talisman, to guard him against base motives. “It’s a moral compass, if you want,” he said. “I want to have this constant reminder that there are some noble ideas that you’re serving, and don’t forget that when you make decisions.” Daskalakis is learning to play the baglamas as an additional point of contact with Greek culture. Cassandra Klos for Quanta Magazine

Όταν ο Κωστής Δασκαλάκης ρωτήθηκε σε μια συνέντευξή του «γιατί επέλεξε αυτό το ποίημα για την προσωπική του ιστοσελίδα», απάντησε: «Αφενός γιατί μου αρέσει ο Καβάφης αφετέρου γιατί αυτό το ποίημα είναι πυξίδα ηθικής στη ζωή μου. Όταν βρισκόμαστε σε σταυροδρόμι, όπου πρέπει να αποφασίσουμε ποιο δρόμο θα ακολουθήσουμε, τότε καλό είναι οι επιλογές μας να συνάδουν με τις αξίες μας. (Οι αξίες μου) έχουν να κάνουν με τη συνεισφορά στην πρόοδο της ανθρωπότητας. Δεν με αφορά ο πλούτος ούτε η καλοπέραση. (…) Ο Αρταξέρξης είναι ίσως οι εταιρείες της Wall Street ή της Silicon Valley. Η κινητήρια δύναμη για να ασχοληθώ με κάτι είναι το επιστημονικό ενδιαφέρον. Πόσο θα εμπλουτίσει μια δουλειά την εμπειρία και τις γνώσεις μου και αν αυτές μπορούν να ενσωματωθούν μελλοντικά στο έργο μου.» Παρόμοια απάντηση δίνει και στη συνέντευξή του στην Erica Klarreich στο Quantamagazine: «A Poet of Computation Who Uncovers Distant Truths».

Το βραβείο Rolf Nevanlinna που απονέμεται κάθε τέσσερα χρόνια σε επιστήμονες κάτω των 40 ετών με συνεισφορά στα μαθηματικά των υπολογιστών, αποτελεί για τον Δασκαλάκη έναν ακόμα «έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών», ισοδύναμο με «τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα Εύγε» που αναφέρει ο Καβάφης στο ποίημα του.

Today, Daskalakis’ contributions have been recognized with the Rolf Nevanlinna Prize, which is awarded every four years and is considered one of the highest honors in theoretical computer science. The award cites his “powerful body of results” that explicate core questions in economics about how rational players behave in games and markets, as well as his more recent work in machine learning. Copyright © Bryce Vickmark

Σύμφωνα με τον ιστότοπο της IMU (International Mathematical Union) το βραβείο μαθηματικών Rolf Nevanlinna 2018 απονέμεται στον  Κωνσταντίνο Δασκαλάκη, για την εξαιρετική συνεισφορά του στην μαθηματική πλευρά της επιστήμης της πληροφορικής που περιλαμβάνει:

1. Όλες τις μαθηματικές πτυχές της επιστήμης των υπολογιστών, συμπεριλαμβανομένης της θεωρίας της πολυπλοκότητας, της λογικής των γλωσσών προγραμματισμού, της ανάλυσης αλγορίθμων, της κρυπτογραφίας, της υπολογιστικής όρασης, της αναγνώρισης προτύπων, της επεξεργασίας πληροφοριών και μοντελοποίησης της νοημοσύνης
2. Την επιστημονική υπολογιστική και αριθμητική ανάλυση. Υπολογιστικές πτυχές της θεωρίας βελτιστοποίησης και ελέγχου. Yπολογιστική άλγεβρα.

Ο Allyn Jackson περιγράφει αναλυτικότερα την συνεισφορά του Κωνσταντίνου Δασκαλάκη στο άρθρο με τίτλο: “The Work of Constantinos Daskalakis”.

Η ανακοίνωση της βράβευσης έγινε στη διάρκεια του συνεδρίου της Διεθνούς Ένωσης Μαθηματικών στο Ρίο της Βραζιλίας.  Το βραβείο, που δημιουργήθηκε το 1981 προς τιμήν του Φινλανδού μαθηματικού Ρολφ Νεβανλίνα και συνοδεύεται από το ποσό των 10.000 ευρώ, απονέμεται κάθε τέσσερα χρόνια σε επιστήμονα έως 40 ετών, ο οποίος έχει σημαντική συμβολή στα μαθηματικά της επιστήμης των υπολογιστών. Το βραβείο χρηματοδοτείται από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι της Φινλανδίας.

Constantinos Daskalakis on why he studies the interface between theoretical computer science and human behavior.

Όπως δήλωσε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, από το Ρίο της Βραζιλίας, όπου την Πέμπτη του απονεμήθηκε το βραβείο μαθηματικών «Rolf Nevanlinna 2018», στη διάρκεια του συνεδρίου της Διεθνούς Ένωσης Μαθηματικών, «το Nevanlinna είναι από τα βραβεία για τα οποία μαθαίνεις όταν είσαι μικρός, ύστερα κοιτάς τη λίστα με τους βραβευθέντες και αποφασίζεις ότι οι πιθανότητες να το λάβεις ποτέ, είναι μηδαμινές. Όταν έμαθα ότι το έργο μου αναγνωρίστηκε με αυτήν την τεράστια διάκριση, αισθάνθηκα μεγάλη τιμή και χαρά. Ύστερα σκέφτηκα όλους τους ανθρώπους ,χωρίς τους οποίους δεν θα είχα φτάσει ως εδώ: τους γονείς και τον αδερφό μου, τη γιαγιά μου, την κοπέλα μου, τους φίλους, τους δασκάλους και τους μαθητές μου».

«Μετά», πρόσθεσε, «ήρθε στο μυαλό μου η Ελλάδα που η συνεισφορά της τόσο στα μαθηματικά όσο και την ευρύτερη ανθρώπινη σκέψη ήταν έμπνευση σε όλη μου τη ζωή. Τέλος, θυμήθηκα την πρόσφατη τραγωδία με τις φωτιές της Αττικής και τον άδικο χαμό τόσων ανθρώπων. Όλες αυτές οι σκέψεις συνυπήρχαν στο μυαλό μου, όταν ανέβηκα στη σκηνή για να λάβω το βραβείο και μου έφεραν μεγάλη συγκίνηση».

«Είμαι χαρούμενος που μπόρεσα να προσφέρω στην ελληνική σκέψη. Η Ελλάδα έχει πολύ ταλέντο και ελπίζω να δημιουργηθούν σύντομα οι συνθήκες για να μειωθεί η «διαρροή εγκεφάλων» και οι νέοι μας να μπορούν να δημιουργούν μέσα στην Ελλάδα χωρίς περισπασμούς», τόνισε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Daskalakis with John Nash in 2013. Vasilis Syrgkanis

Ο Δασκαλάκης είναι απόφοιτος του ΕΜΠ και πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ. Έγινε διεθνώς γνωστός στα 27 του χρόνια όταν κατάφερε να λύσει ένα πρόβλημα της Θεωρίας Παιγνίων που έθεσε ο νομπελίστας Τζον Φορμπς Νας και παρέμενε άλυτο επί 60 χρόνια. Ο Δασκαλάκης ανακάλυψε πως για κάποια πολύπλοκα συστήματα η εύρεση του σημείου ισορροπίας Νας, είναι υπολογιστικά ανέφικτη. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του Κ. Δασκαλάκη στρέφονται κυρίως στα υπολογιστικά θεμέλια της Θεωρίας Παιγνίων, σε υπολογιστικά προβλήματα στο σχεδιασμό αγορών, στη θεωρία πιθανοτήτων και στη στατιστική σε υψηλές διαστάσεις, καθώς και τα μαθηματικά και υπολογιστικά θεμέλια της τεχνητής νοημοσύνης. Εκτός από τα διδακτικά καθήκοντά του, είναι κύριος ερευνητής στο Εργαστήριο Επιστήμης και των Υπολογιστών και Τεχνητής Νοημοσύνης (Computer Science and Artificial Intelligence Laboratory-CSAIL) του ΜΙΤ. Το ερευνητικό έργο του εστιάζει τελευταία στο «πάντρεμα» των υπολογιστών και της τεχνητής νοημοσύνης με την οικονομία. Σύμφωνα με την Erica Klarreich, οι εργασίες του Κωστή Δασκαλάκη ισορροπούν ανάμεσα στα μαθηματικά και στη μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς, κάτι που δεν είναι καθόλου τυχαίο. Ως παιδί καθηγητών μέσης εκπαίδευσης – ο πατέρας του (Περικλής) μαθηματικός και η μητέρα του (Σοφία Αγαπουλάκη) φιλόλογος – πέρασε τα παιδικά του χρόνια βυθισμένος όχι μόνο στην επιστήμη αλλά και στην βαθιά ανθρωποκεντρική κληρονομιά των Ελλήνων φιλοσόφων και θεατρικών συγγραφέων. «Είναι μια εξαιρετικά σημαντική κληρονομιά την οποία φέρω. Με εμπνέει, με κρατά ταπεινό, είναι μια μεγάλη ευθύνη και μια πρόκληση», λέει ο ίδιος.

Daskalakis has won numerous awards for his work on game theory, auction theory and machine learning. Cassandra Klos for Quanta Magazine

Το βραβείο Νεβανλίνα είναι η κορυφαία διεθνής διάκρισή του μέχρι σήμερα και του ανοίγει το δρόμο για να συμμετάσχει πλέον στο «Φόρουμ της Χαϊδελβέργης», όπου κάθε χρόνο παίρνουν μέρος οι κάτοχοι των κορυφαίων μαθηματικών βραβείων (Fields, Abel, Turing και Nevanlinna). Εκτός από το βραβείο Rolf Nevanlinna ο Δασκαλάκης έχει τιμηθεί με τα παρακάτω βραβεία:

2017 Faculty Research Award
2017 Testing the Limits Award at 2017 Conference on Learning Theory (COLT 2017)
2015 Research and Development Award by the Vatican Giuseppe Sciacca Foundation
2013 Best Paper and Best Student Paper Award in the 14th Conference on Electronic Commerce
2012 Microsoft Research Faculty Fellowship
2012 Best Student Paper Award in the 13th Conference on Electronic Commerce
2011 X-Window Consortium Associate Professor Chair (from MIT)
2011 Ruth and Joel Spira Award for Distinguished Teaching (from MIT)
2011 SIAM Outstanding Paper Prize
2010 Sloan Research Fellowship in Computer Science
2009 NSF Career Award
2008 ACM Doctoral Dissertation Award
2008 Game Theory and Computer Science Prize, awarded by the Game Theory Society
2007 Microsoft Research Ph.D. Fellowship
2006 Best Paper Award in the 7th Conference on Electronic Commerce

Πηγές: https://www.quantamagazine.org/computer-scientist-constantinos-daskalakis-wins-nevanlinna-prize-20180801/ - http://www.amna.gr/home/article/281301/Ston-K-Daskalaki-to-mathimatiko-brabeio-Rolf-Nevanlinna  – http://www.amna.gr/home/article/281533/Eimai-charoumenos-pou-mporesa-na-prosfero-stin-elliniki-skepsi-I-Ellada-echei-polu-talento

Η μεγάλη αδελφή του Γαλαξία. The Milky Way’s big sister

Εντοπίσθηκε γαλαξίας με χαρακτηριστικά όμοια με του δικού μας ο οποίος έχει ακριβώς διπλάσιο μέγεθος. Η εικόνα του NGC 6744 πραγματικά εντυπωσιάζει. This image taken by the NASA/ESA Hubble Space Telescope’s Wide Field Camera 3 (WFC3) shows a beautiful spiral galaxy called NGC 6744. At first glance, it resembles our Milky Way albeit larger, measuring more than 200,000 light-years across compared to a 100,000-light-year diameter for our home galaxy. NGC 6744 is similar to our home galaxy in more ways than one. Like the Milky Way, NGC 6744 has a prominent central region packed with old yellow stars. Moving away from the galactic core, one can see parts of the dusty spiral arms painted in shades of pink and blue; while the blue sites are full of young star clusters, the pink ones are regions of active star formation, indicating that the galaxy is still very lively. In 2005, a supernova named 2005at (not visible in this image) was discovered within NGC 6744, adding to the argument of this galaxy’s liveliness. SN 2005at is a Type Ic supernova, formed when a massive star collapses on itself and loses its hydrogen envelope. Image credit: NASA / ESA / Hubble / Judy Schmidt

Εκ πρώτη όψεως μοιάζει με μια ακόμη εντυπωσιακή φωτογραφία του γαλαξία μας. Όμως στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα γαλαξία με χαρακτηριστικά όμοια με του δικού μας γαλαξία με την διαφορά ότι αυτός έχει ακριβώς διπλάσιο μέγεθος.

Πρόκειται για τον γαλαξία NGC 6744 που βρίσκεται σε απόσταση 30 εκ. ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό Ταώς. Ο NGC 6744 έχει διάμετρο 200 χιλιάδων ετών φωτός ενώ ο δικός μας γαλαξίας έχει διάμετρο 100 χιλιάδων ετών φωτός. Η κάμερα WFC3 του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble κατέγραψε την εντυπωσιακή εικόνα. Στο κέντρο του NGC 6744 συνωστίζονται αναρίθμητα πανάρχαια άστρα που εκπέμπουν έντονο κίτρινο φως κάτι που συμβαίνει και στο δικό μας γαλαξιακό κέντρο.

Πηγές: ESA/Hubble - http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=1010678

Σύγκρουση δυο άστρων σκορπίζει στο διάστημα ραδιενεργά μόρια. Pair of Colliding Stars Spill Radioactive Molecules into Space

Ανιχνεύθηκε στο διάστημα το πρώτο ραδιενεργό μόριο, προερχόμενο από τη σύγκρουση δύο άστρων. Artist impression of the collision of two stars, like the ones that formed CK Vul. The inset illustrates the inner structure of one red giant before the merger. A thin layer of 26-aluminum (brown) surrounds a helium core. An extended convective envelope (not to scale), which forms the outermost layer of the star, can mix material from inside the star to the surface, but it never reaches deep enough to dredge 26-aluminum up to the surface. Only a collision with another star can disperse 26-aluminum. Credit: NRAO/AUI/NSF; S. Dagnello

Επιστήμονες από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι ανίχνευσαν το πρώτο ραδιενεργό μόριο στο διάστημα, συγκεκριμένα το μονοφθοριούχο αργίλιο (ή αλουμίνιο) ²⁶AlF, που περιέχει ένα ισότοπο του αργιλίου (αλουμινίου), το ²⁶Al, το οποίο δεν υπάρχει στη Γη. Το μόριο εκτινάχθηκε στο μεσοαστρικό χώρο μετά τη σύγκρουση δύο άστρων.

To Aλουμίνιο-26, ²⁶Al, είναι ένα ραδιενεργό ισότοπο του χημικού στοιχείου Αλουμινίου με ατομικό αριθμό 13 (ο αριθμός πρωτονίων στον πυρήνα του ατόμου). Από τα ισότοπα του Αλουμινίου μόνο αυτό που έχει μαζικό αριθμό 27 (άθροισμα πρωτονίων και νετρονίων στον πυρήνα), το ²⁷Al είναι σταθερό. Ο χρόνος ημιζωής (ο χρόνος που απαιτείται, ώστε ο αριθμός των ραδιενεργών πυρήνων να μειωθεί στο μισό του αρχικού αριθμού) του ²⁶Al είναι 720.000 χρόνια. Τα υπόλοιπα ραδιενεργά ισότοπα του Αλουμινίου με μαζικούς αριθμούς από 21 μέχρι 43 έχουν πολύ μικρότερους χρόνους ημιζωής, κάτω από μια ώρα.

Composite image of CK Vul, the remains of a double-star collision. This impact launched radioactive molecules into space, as seen in the orange double-lobe structure at the center. This is an ALMA image of 27-aluminum monofluoride, but the rare isotopic version of AlF resides in the same region. The red, diffuse image is an ALMA image of the more extended dust in the region. The blue is optical hydrogen emission as seen by the Gemini observatory. Credit: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), T. Kamiński & M. Hajduk; Gemini, NOAO/AURA/NSF; NRAO/AUI/NSF, B. Saxton

Η παρατήρηση του μορίου -με τη βοήθεια των ραδιοτηλεσκοπίων ALMA και NOEMA- έγινε στον αινιγματικό καινοφανή αστέρα CK Vulpeculae, γνωστό και ως Nova Vul 1670, σε απόσταση περίπου 2.000 ετών φωτός από τη Γη, η έκρηξη του οποίου είχε για πρώτη φορά παρατηρηθεί στην Ευρώπη μεταξύ 1670-72.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστρονόμο Τόμας Καμίνσκι του αμερικανικού Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy».

Ο μεταβλητός σε λάμψη αστέρας CK Vul στον αστερισμό της Αλώπεκος (Vulpecula) έχει γίνει γνωστός ως η τοποθεσία όπου παρατηρήθηκε από Ευρωπαίους αστρονόμους του 17ου αιώνα μια αστρική έκρηξη (νόβα). Το 2013 οι σύγχρονοι αστρονόμοι παρατήρησαν ένα μοριακό νέφος πολύ ασυνήθιστης σύνθεσης στο συγκεκριμένο απομεινάρι της παλαιάς αστρικής έκρηξης και άρχισαν να το μελετούν.

Η μελέτη του φαινομένου αποκάλυψε ότι στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια πολύ σπάνια και θεαματική συγχώνευση δύο άστρων σαν τον Ήλιο, η σύγκρουση των οποίων έγινε αντιληπτή στη Γη ως δημιουργία ενός νέου άστρου, μιας «ερυθρής νόβα».

A widefield, composite image of CK Vul, the remains of a double-star collision. This impact launched radioactive molecules into space, as seen in the orange double-lobe structure at the center. This is an ALMA image of 27-aluminum monofluoride, but the rare, radioactive isotopic version of AlF resides in the same region. The red, diffuse image is an ALMA image of the more extended dust in the region. The blue is optical hydrogen emission as seen by the Gemini observatory. Credit: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), T. Kamiński & M. Hajduk; Gemini, NOAO/AURA/NSF; NRAO/AUI/NSF, B. Saxton

Τώρα, 348 χρόνια μετά την πρώτη παρατήρηση, στο σημείο εκείνο -όπου πλέον παραμένουν τα απομεινάρια της σύγκρουσης (ένα αχνό άστρο περιβαλλόμενο από μια άλω υλικών που λάμπουν)- παρατηρήθηκε και το πρώτο ασταθές ραδιενεργό διαστημικό μόριο, το αργίλιο 26, που διαθέτει στον πυρήνα του 13 πρωτόνια και 13 νετρόνια και βρίσκεται επίσης μαζί με άτομα φθορίου, σχηματίζοντας το μονοφθορίδιο του αργιλίου (²⁶AlF). Η διάσπαση του ραδιενεργού ισοτόπου του αργιλίου (²⁶Al) οδηγεί στη δημιουργία ενός σταθερότερου ισοτόπου του μαγνησίου (²⁶Mg), εκπέμποντας ακτινοβολία β⁺(ποζιτρόνια).

Η ανίχνευση αυτή οδηγεί τους αστρονόμους στη συνειδητοποίηση ότι σε μια αστρική σύγκρουση ακόμη και τα βαθύτερα και πυκνότερα στρώματα ενός άστρου μπορεί τελικά να εκτεθούν στο διάστημα. Οι επιστήμονες εκτιμούν εδώ και δεκαετίες ότι ποσότητα του ραδιενεργού μορίου ²⁶Al περίπου ίση με δύο ηλιακές μάζες είναι διάσπαρτες στο γαλαξία μας, αλλά η προέλευσή του – πέρα από τη δημιουργία του σε αστρικές συγχωνεύσεις – είναι ασαφής.

Πηγές: https://arxiv.org/abs/1807.10647 - https://public.nrao.edu/news/2018-alma-radioactive-molecules/ - http://www.amna.gr/home/article/280632/Anichneuthike-sto-diastima-to-proto-radienergo-morio–proerchomeno-apo-ti-sugkrousi-duo-astron