Γεωμετρικό παγόβουνο που μοιάζει με μονόλιθο. What the Heck Is the Deal with This Weird, Square Iceberg?

Ένα ασυνήθιστο μεγάλο παγόβουνο με σχήμα τέλειου ορθογώνιου φωτογράφισε η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία. Look at that iceberg. It's beautiful. Perfectly rectangular. An object of near geometric perfection jutting into a polar sea of the usual squiggly, chaotic randomness of the natural world. It calls to mind the monolith from "2001: A Space Odyssey." Credit: NASA IceBridge

Ένα ασυνήθιστο μεγάλο παγόβουνο με σχήμα τέλειου ορθογώνιου – που θυμίζει τον εξωγήινο μονόλιθο στην ταινία «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος» αλλά σε παγωμένη έκδοση – φωτογράφισε η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA).

Οι μυστηριώδεις μονόλιθοι που φαίνεται να επηρεάζουν την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, σύμφωνα με την κλασική ταινία επιστημονικής φαντασίας «2001: Η Οδύσσεια του διαστήματος».

Στη φωτογραφία που έδωσε στη δημοσιότητα, δεν μπορεί παρά να θαυμάσει κανείς τη φύση, η οποία, μέσα σε όλη τη χαοτική τυχαιότητα που τη διέπει, μπορεί να παράγει σχεδόν τέλεια γεωμετρικά σχήματα σε τόσο μεγάλη κλίμακα. Σε γενικές γραμμές υπάρχουν δύο ειδών παγόβουνα: αυτά που μοιάζουν με τρίγωνο ή πρίσμα πάνω από την επιφάνεια του νερού (όπως αυτό που βύθισε τον «Τιτανικό») και εκείνα που είναι μακριά, πλατιά και επίπεδα σαν φέτα κέικ.

View image on Twitter

NASA ICE

✔@NASA_ICE

From yesterday's #IceBridge flight: A tabular iceberg can be seen on the right, floating among sea ice just off of the Larsen C ice shelf. The iceberg's sharp angles and flat surface indicate that it probably recently calved from the ice shelf.

7:45 PM - Oct 17, 2018

Το συγκεκριμένο γεωμετρικό παγόβουνο, που έχει μήκος σχεδόν δύο χιλιομέτρων, έχει αποκολληθεί από την σταδιακά καταρρέουσα παγοκρηπίδα Λάρσεν C στην Ανταρκτική Χερσόνησο. Ορατό είναι μόνο το ένα δέκατο του παγόβουνου, καθώς το υπόλοιπο βρίσκεται μέσα στο νερό. Οι επιστήμονες το θεωρούν ασταθές και επιρρεπές σε περαιτέρω διάσπαση.

Πηγές: www.livescience.com - amna.gr

BepiColombο: αποστολή στον Ερμή. BepiColombo spacecraft launches on mission to Mercury

Έτοιμη για εκτόξευση η ευρω-ιαπωνική αποστολή BepiColombo για τον Ερμή. Experts say planet could offer new insights into how solar system formed. Artist’s impression of the two BepiColombo orbiters. Photograph: Esa/PA

Πλησιάζει η στιγμή για την έναρξη μιας νέας σημαντικής και φιλόδοξης διαστημικής αποστολής, με την ονομασία BepiColombo, που έχει ως στόχο την εξερεύνηση από την Ευρώπη και την Ιαπωνία του Ερμή, του κοντινότερου στον Ήλιο, μικρότερου, πυκνότερου και πιο ανεξερεύνητου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Η νέα αποστολή θα μελετήσει την επιφάνεια, την ατμόσφαιρα και το μαγνητικό πεδίο του Ερμή.

ARIANESPACE

Πρόκειται για ένα κοινό εγχείρημα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Ιαπωνικής Διαστημικής Υπηρεσίας (JAXA), που αποτελεί την πρώτη ουσιαστική ευρω-ιαπωνική διαστημική συνεργασία. Είναι η τρίτη στην ιστορία αποστολή στον Ερμή και η πρώτη ευρωπαϊκή. Είχε προηγηθεί το κόστους 450 εκατομμυρίων δολαρίων σκάφος Messenger της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), που είχε τεθεί σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μεταξύ 2011-2015 και τελικά συνετρίβη στην επιφάνειά του, όταν ξέμεινε από καύσιμα. Παλαιότερα, το Mariner 10, επίσης της NASA, είχε κάνει τρία κοντινά περάσματα από τον Ερμή κατά τη διετία 1974-75.

Artist’s impression of the BepiColombo spacecraft shortly after launch. Photograph: ESA/ATG medialab

H κατά πολύ ακριβότερη αποστολή BepiColombo (κόστους 1,65 δισεκατομμυρίων ευρώ) προγραμματίζεται να εκτοξευθεί στις 04:45 ώρα Ελλάδος του Σαββάτου 20 Οκτωβρίου από το ευρωπαϊκό διαστημοδρόμιο στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνα στη Νότια Αμερική, πάνω σε ένα ευρωπαϊκό πύραυλο Ariane 5. Η αποστολή φέρει το όνομα του Ιταλού αστροφυσικού Τζιουζέπε «Μπέπι» Κολόμπο, ο οποίος είχε μελετήσει τον Ερμή στη διάρκεια της αποστολής του Mariner.

The stack is unpacked at Mercury to enable complementary observations. ESA

Η ιδιαιτερότητα της αποστολής είναι ότι θα περιλαμβάνει δύο σκάφη, ένα μεγαλύτερο ευρωπαϊκό με 11 επιστημονικά όργανα και κάμερες (Mercury Planetary Orbiter-MPO ή Bepi) και ένα μικρότερο ιαπωνικό με πέντε όργανα (Mercury Magnetospheric Orbiter-MMO ή Mio), που θα τεθούν και τα δύο σε τροχιά γύρω από τον Ερμή, συμπληρώνοντας το ένα τις παρατηρήσεις του άλλου. Το ταξίδι προς τον Ερμή θα διαρκέσει επτά χρόνια και-αν όλα πάνε καλά- το σκάφος, που θα έχει αναπτύξει ταχύτητα έως 60 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, αναμένεται να τεθεί σε τροχιά το 2025. Μια σοβαρή πρόκληση θα είναι η τεράστια βαρυτική έλξη του Ήλιου, η οποία καθιστά πολύ δύσκολο να τεθεί μια διαστημοσυσκευή σε σταθερή τροχιά γύρω από τον γειτονικό Ερμή. Χρειάσθηκε επίσης να αναπτυχθούν νέες τεχνολογίες για την καλύτερη προστασία των δύο διαστημοσυσκευών από την ακτινοβολία και τη θερμότητα του μητρικού άστρου μας που φθάνει τους 5.500 βαθμούς Κελσίου.

Πηγές: https://www.theguardian.com/science/2018/oct/19/bepicolombo-spacecraft-launches-on-mission-to-mercury - https://www.bbc.com/news/science-environment-45838991 - https://www.amna.gr/home/article/302626/Etoimi-gia-ektoxeusi-i-euro-iaponiki-apostoli-BepiColombo-gia-ton-Ermi

Θέμα γονιδίων και η… εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο. Genes play major role in university choice and success

Mario Sironi, The student, c. 1922–24. Σύμφωνα με νέα βρετανική γενετική επιστημονική μελέτη. Scientists have for the first time shown that DNA plays a significant role in whether young adults choose to go to university, which varsity they choose to attend and how well they do. The researchers from King’s College London in the UK found that genetic factors explained 57 per cent of the differences in A-level exam results and 46 per cent of the difference in achievement at university. The researchers also found that shared environmental factors - such as families and schools - influenced the choice of whether to go to university, accounting for 36 per cent of the differences between students.

Δεν έχει να κάνει μόνο με το διάβασμα ή με την τύχη το αν θα μπει ένας μαθητής στο πανεπιστήμιο, ιδίως σε ένα «καλό» πανεπιστήμιο, αλλά και με τα γονίδιά του, σύμφωνα με μια νέα βρετανική γενετική επιστημονική μελέτη. Το ίδιο ισχύει και για το πόσο πετυχημένη θα είναι η μετέπειτα πορεία του ως φοιτητής.

Οι επιστήμονες του Βασιλικού Κολλεγίου (King’s) του Λονδίνου, που μελέτησαν στοιχεία για 3.000 ζεύγη διδύμων, προκειμένου να βρουν σε ποιο βαθμό υπάρχει γενετικό υπόβαθρο στην απόφαση και στην ικανότητα ενός νέου να εισαχθεί στο πανεπιστήμιο, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο γενετικός παράγοντας δεν παίζει καθόλου αμελητέο ρόλο, σε συνδυασμό ασφαλώς με περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες.

Scientists found a significant proportion of A-level and university results could be explained by genes. (Getty Images)

Τα γονίδια φαίνεται να επηρεάζουν ένα παιδί για το αν θα επιλέξει να συνεχίσει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ποια πανεπιστημιακή σχολή θα διαλέξει, αν θα τα καταφέρει να εισαχθεί σε αυτήν και πόσο καλά θα τα πάει στη συνέχεια ως φοιτητής. Τόσο οι βαθμοί των μαθητών στις εισαγωγικές εξετάσεις (A-level για τα βρετανικά πανεπιστήμια), όσο και κατόπιν των φοιτητών στις εξετάσεις στα μαθήματα του πανεπιστημίου, εν μέρει επηρεάζονται από το DNA του νέου.

Model-fitting results and 95% confidence intervals for additive genetic (A), shared environment (C), and non-shared environment (E) components of variance for entrance exam achievement, university enrolment, university quality, university achievement and university quality regressed for entrance exam achievement. https://www.nature.com/articles/s41598-018-32621-w/figures/1

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Έμιλι Σμιθ Γούλι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Scientific Reports», σύμφωνα με τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Τέλεγκραφ» και το «New Scientist», βρήκαν ότι το 57% των διαφορών μεταξύ των μαθητών στις εισαγωγικές εξετάσεις και το 46% των διαφορών μεταξύ των φοιτητών στις πανεπιστημιακές εξετάσεις σχετίζονται με τα γονίδια. Η ίδια η επιλογή ενός μαθητή αν θα πάει στο πανεπιστήμιο ή όχι, φαίνεται να επηρεάζεται σε ποσοστό περίπου 50% από το DNA του. Οι λοιπές διαφορές στις επιδόσεις αποδίδονται σε άλλους παράγοντες, όπως το εισόδημα και ο πλούτος της οικογένειας του μαθητή ή του φοιτητή, η ποιότητα της προηγούμενης εκπαίδευσής του στο σχολείο, η υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους του, αν οι γονείς έχουν πάει πανεπιστήμιο, αν η κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα στήριξης των παιδιών από φτωχά νοικοκυριά που θέλουν να μπουν στο πανεπιστήμιο κ.α.

«Δεν νομίζω ότι πραγματικά θα περίμενε οποιοσδήποτε ότι δεν υπάρχει μια γενετική επιρροή, όσον αφορά την επιτυχία στο πανεπιστήμιο, με δεδομένο ότι η εκπαιδευτική επίδοση, η νοημοσύνη, η προσωπικότητα και άλλα χαρακτηριστικά έχουν μια κληρονομική διάσταση», δήλωσε ο γενετιστής δρ Ντέηβιντ Χιλ του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου.

Θα μπορούσε άραγε στο μέλλον ένα γενετικό τεστ να προβλέπει αν θα πάει πανεπιστήμιο ένα παιδί και αν θα γίνει δεκτό στο… Χάρβαρντ; Μάλλον δύσκολα θα συμβεί αυτό. Η μελέτη των διδύμων δεν ήταν σε θέση να συσχετίσει τις επιδόσεις των μαθητών και φοιτητών με συγκεκριμένα γονίδια. Οι ερευνητές έκαναν μια ανάλογη μελέτη με το DNA 3.000 όχι διδύμων, αλλά τυχαίων ανθρώπων, χρησιμοποιώντας ως βάση για τις αναλύσεις τους μια «πολυ-γονιδιακή βαθμολογία», που λαμβάνει υπόψη τις αθροιστικές επιδράσεις χιλιάδων γονιδίων, τα οποία στο παρελθόν έχουν συσχετισθεί με τις εκπαιδευτικές επιδόσεις. Οι επιστήμονες μπόρεσαν να αποδώσουν στα γονίδια μόνο το 5% των διαφορών στις επιδόσεις μεταξύ των νέων, ένα πολύ μικρότερο ποσοστό σε σχέση με την έρευνα στους διδύμους. Κάτι που απέδωσαν κυρίως στο γεγονός ότι μέχρι σήμερα έχει ανακαλυφθεί ένας μικρός μόνο αριθμός γονιδίων που επηρεάζουν το μορφωτικό επίπεδο.

Συνεπώς δεν υπάρχει η δυνατότητα, προς το παρόν τουλάχιστον, να αναπτυχθεί ένα γενετικό τεστ με προγνωστική ικανότητα για το πώς θα τα πάει ένα παιδί στο πανεπιστήμιο. «Βρήκαμε ότι μέχρι στιγμής μπορούμε να εξηγήσουμε γενετικά μόνο το 5% των ατομικών διαφορών όσον αφορά την επιτυχία στο πανεπιστήμιο. Είναι αρκετά μικρό αυτό το ποσοστό προς το παρόν, αλλά νομίζω ότι η επιστήμη σταδιακά προοδεύει, ώστε να φθάσουμε σε ένα σημείο όπου θα μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις από το DNA και μόνο», δήλωσε αισιόδοξη η δρ Σμιθ-Γούλι.

Πηγές: https://www.nature.com/articles/s41598-018-32621-w - https://www.independent.co.uk/news/science/genes-universities-education-success-a-level-genetics-dna-kings-college-london-a8590216.html - https://www.tovima.gr/2018/10/19/science/thema-gonidion-kai-i-eisagogi-sto-panepistimio/

Βρέθηκε το απολίθωμα του αρχαιότερου σαρκοβόρου ψαριού που μοιάζει με πιράνχα. Jurassic-era piranha is world's earliest flesh-eating fish

Το Piranhamesodon pinnatomus ζούσε πριν από 152 εκατομμύρια χρόνια παράλληλα με τους δεινόσαυρους. This 150-million-year-old fish (seen as an artist’s illustration) wasn’t named after the piranha for nothing. It apparently used its long, dagger-shaped teeth to slice into other fish, according to a new study, as evinced by the slashed tailfins of some victims found nearby. THE JURA-MUSEUM, EISCHSTATT, GERMANY

Οι παλαιοντολόγοι ανακάλυψαν στη νότια Γερμανία το απολίθωμα ενός μικρού ψαριού με μυτερά και κοφτερά σαν ξυράφι δόντια, το οποίο έμοιαζε πολύ με τα σημερινά πιράνχας.

A 150-million-year-old fossil fish, newly named Piranhamesodon pinnatomus, which loosely translates to "piranha-like fin-cutter." Credit: M. Ebert, Jura Museum

Το Piranhamesodon pinnatomus, όπως ονομάσθηκε, είναι το αρχαιότερο γνωστό σαρκοβόρο ψάρι με σκελετό από κόκαλα (αντίθετα με τα ψάρια που έχουν χόνδρινο και όχι οστέινο σκελετό, όπως οι καρχαρίες). Ζούσε πριν από 152 εκατομμύρια χρόνια παράλληλα με τους δεινόσαυρους και εκτιμάται ότι τρομοκρατούσε τις ρηχές θάλασσες της Ιουρασικής περιόδου, όπως σήμερα κάνουν τα πιράνχας.

Though small, many of the teeth of this new fossil fish are blade-like. Credit: T. Nohl, University of Erlangen

Είχε μήκος μόλις εννέα εκατοστών, αλλά μπορούσε να κόβει κομματάκι-κομματάκι τη λεία του, όντας ικανό να επιτίθεται σε μεγαλύτερα ψάρια από το ίδιο. Η περιοχή όπου βρέθηκε, στη σημερινή Βαυαρία, ήταν τότε μια ρηχή τροπική θάλασσα με κοραλλιογενείς υφάλους, ενώ τα σημερινά πιράνχας είναι ψάρια του γλυκού νερού που ζουν κυρίως στις λίμνες και στα ποτάμια της Νότιας Αμερικής, όπως ο Αμαζόνιος (καθώς και στις ταινίες τρόμου του Χόλυγουντ…).

This ancient fish, known as Thrissops formosus, has large piece torn out of the lower lobe of its tail fin. Credit: Martina Kolbl-Ebert/Jura-Museum Eichstatt

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη γερμανίδα παλαιοντολόγο Μαρτίνα Κελμπλ-Έμπερτ του Μουσείου Άιχστετ του Ιούρα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας «Current Biology», σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς και το BBC, βρήκαν το απολίθωμα στην ίδια βαυαρική περιοχή όπου είχε ανακαλυφθεί ο Αρχαιοπτέρυξ, το αρχαιότερο γνωστό πουλί. Εκεί κοντά ανακαλύφθηκαν επίσης απολιθώματα ψαριών που είχαν πέσει θύματα του αρχαίου σαρκοβόρου ψαριού, καθώς έφεραν χαρακτηριστικές δαγκωματιές.

The razor-sharp teeth of a typical freshwater piranha. Some piranhas, despite what their teeth might have you think, eat mostly plant matter and insects. Credit: Thomas Stromberg, Flickr

Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι, παρότι το Piranhamesodon pinnatomus (που ανήκει στην οικογένεια των πυκνοδοντιδών) μοιάζει με τα σημερινά πιράνχας, δεν πρέπει να θεωρηθεί πρόγονος του πιράνχα, ούτε καν στενός συγγενής του, αφού τα αρχαιότερα γνωστά πιράνχας ζούσαν πριν περίπου 15 εκατομμύρια χρόνια.

Η περίπτωσή του αποτελεί τυπικό παράδειγμα αυτού που οι εξελικτικοί βιολόγοι ονομάζουν «συγκλίνουσα εξέλιξη», όταν δηλαδή οι οργανισμοί αποκτούν -ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο- παρεμφερή χαρακτηριστικά ως αποτέλεσμα της προσαρμογής τους σε παρόμοιες συνθήκες του περιβάλλοντος.

Πηγές: https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(18)31208-9 - https://www.sciencemag.org/news/2018/10/piranhalike-teeth-and-torn-fins-reveal-ancient-fish-fight - https://www.tovima.gr/2018/10/19/science/palaiontologoi-anakalypsan-ton-arxaiotero-piranxa/

Πάμπλο Νερούδα, «Ωδή στη φτώχεια». Pablo Neruda, “Ode to Poverty”

Pablo Picasso, Les Pauvres au bord de la mer, The Poor at the seaside, 1903

Όταν γεννήθηκα,

φτώχεια,

με ακολούθησες,

με κοιτούσες

μέσα από

τις τάβλες που είχαν σαπίσει

από τη βαρυχειμωνιά.

Ξαφνικά

ήταν τα δικά σου μάτια

εκείνα που κρυφοκοιτούσαν απ’ τις τρύπες.

Οι σταλαγματιές

τη νύχτα

επαναλάμβαναν

το ονοματεπώνυμό σου

ή, μερικές φορές,

η άδεια αλατιέρα,

το σκισμένο σακάκι,

τα τρύπια παπούτσια,

με προειδοποιούσαν.

Ήταν εκεί

παραμονεύοντάς με

τα όμοια με σαράκι δόντια σου,

τα μάτια σου, τέλματα σωστά,

η σταχτιά σου γλώσσα

που κόβει

τα ρούχα, το ξύλο,

τα κόκαλα και το αίμα,

ήσουν εκεί

ψάχνοντάς με,

ακολουθώντας με

στους δρόμους

από τότε που γεννήθηκα.

Κι όταν νοίκιασα ένα κούτσικο

δωμάτιο, στην άκρη της πόλης,

καθισμένη σε μια καρέκλα

με περίμενες,

ή όταν, έφηβος,

ανασήκωνα τα σεντόνια

ενός σκοτεινού ξενοδοχείου

δεν έβρισκα το άρωμα

του γυμνού τριαντάφυλλου,

αλλά το ψυχρό σφύριγμα

του στόματός σου.

Φτώχεια,

με ακολούθησες

στις γειτονιές και στα νοσοκομεία,

στην ειρήνη και στον πόλεμο.

Όταν αρρώστησα χτυπήσαν

την πόρτα:

δεν ήταν ο γιατρός, παρά ερχόταν

ξανά η φτώχεια.

Σε είδα να βγάζεις τα έπιπλά μου

στο δρόμο:

οι άνθρωποι τ’ αφήναν

να πέσουν σαν τις πέτρες.

Εσύ, με αβάσταχτη στοργή,

απ’ όλη την εγκατάλειψη του κόσμου

στη μέση του δρόμου και κάτω απ’ τη βροχή

έφτιαχνες

έναν σαραβαλιασμένο θρόνο

και κοιτώντας τους φτωχούς

μάζευες από χάμω

το τελευταίο πιάτο μου να το κάνεις διάδημα.

Τώρα,

φτώχεια,

σ’ ακολουθώ εγώ.

Είμαι αμείλικτος

όπως ήσουν κι εσύ.

Μαζί

με κάθε φτωχό

θα με βρεις να τραγουδώ,

κάτω από κάθε σεντόνι

αδιανόητου νοσοκομείου

θα βρεις το τραγούδι μου.

Σ’ ακολουθώ,

φτώχεια,

σε παραμονεύω,

σε κυκλώνω,

σε στήνω στον τοίχο,

σε απομονώνω,

σου μπήγω τα νύχια,

σου σπάω

τα δόντια που σου απομένουν.

Βρίσκομαι παντού:

στον ωκεανό με τους ψαράδες,

στο ορυχείο

όπου οι άντρες,

σκουπίζοντας το μέτωπό τους

για να στεγνώσουν τον μαύρο ιδρώτα, βρίσκουν

τα ποιήματά μου.

Σχολάω κάθε μέρα

με την εργάτρια της κλωστοϋφαντουργίας.

Τα χέρια μου είναι κάτασπρα

απ’ το μοίρασμα του ψωμιού στους φούρνους.

Όπου κι αν πας,

φτώχεια,

το τραγούδι μου

τραγουδά,

η ζωή μου

ζει,

το αίμα μου

αγωνίζεται.

Θα καταρρίψω

τις ωχρές σου σημαίες

όπου κι αν υψωθούν.

Άλλοι ποιητές,

στο παρελθόν, σε αποκάλεσαν

αγία,

ασπάστηκαν το μανδύα σου,

τράφηκαν με αέρα

και χάθηκαν.

Εγώ

σε προκαλώ,

με σκληρούς στίχους σου ραπίζω το πρόσωπο,

σε σκάφος σε φορτώνω και σε εξοστρακίζω.

Εγώ μαζί με άλλους,

πάρα πολλούς άλλους,

σ’ εξορίζουμε

από τη Γη στη Σελήνη

για να μείνεις εκεί

παγωμένη κι αιχμάλωτη

κοιτώντας με μισό μάτι

το ψωμί και τα ελέη

που θα καλύψουν τη γη

από αύριο.

Vladimir Feoktistov, Revolt of the Poor

(Μετάφραση: Δήμητρα Παπαβασιλείου)

Ανακαλύφθηκε ο «Υπερίωνας» μία τιτάνια δομή στο πρώιμο σύμπαν. Astronomers Find a Cosmic Titan in the Early Universe

Ένα πρωτο-σμήνος γαλαξιών που είναι η μεγαλύτερη κοσμική δομή που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα σε τόσο μακρινή απόσταση στο χρόνο και στο χώρο. UC Davis physicists Brian Lemaux and Lori Lubin are part of an international team of astronomers using the European Southern Observatory’s Very Large Telescope who have uncovered a colossal structure in the early universe. This galaxy proto-supercluster, nicknamed Hyperion, is the largest and most massive structure yet found at such a remote time and distance, merely 2 billion years after the Big Bang. Credit: ESO/Luis Calçada and Olga Cucciati

Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε μια τιτάνια δομή στο πρώιμο σύμπαν, η οποία υπήρχε ήδη 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (Μπιγκ Μπανγκ). Πρόκειται για τον «Υπερίωνα», όπως ονομάσθηκε, ένα πρωτο-σμήνος γαλαξιών, που είναι η μεγαλύτερη κοσμική δομή που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα σε τόσο μακρινή απόσταση στο χρόνο και στο χώρο.

Οι αστρονόμοι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής «Astronomy & Astrophysics», χρησιμοποίησαν για τις παρατηρήσεις τους το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή.

Ο Υπερίων -που ήταν ένας Τιτάνας της ελληνικής μυθολογίας- εκτιμάται σύμφωνα με το ΑΠΕ ότι είχε (όταν το φως του ξεκίνησε το μακρινό ταξίδι του για τη Γη πριν από 11,5 δισεκατομμύρια χρόνια) μάζα πάνω από ένα εκατομμύριο δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου μας. Η ανακάλυψη μιας τόσο γιγάντιας κοσμικής δομής στη νεανική ηλικία του σύμπαντος εξέπληξε τους αστρονόμους.

«Είναι η πρώτη φορά που μια τόσο μεγάλη δομή ανακαλύπτεται στο πρώιμο σύμπαν. Φυσιολογικά, τέτοιες δομές έχουν εντοπισθεί σε πιο πρόσφατες περιόδους, που σημαίνει ότι το σύμπαν είχε στη διάθεσή του πολύ περισσότερο χρόνο για να εξελιχθεί και να δημιουργήσει τόσο πελώρια πράγματα. Ήταν μια έκπληξη να δούμε ότι κάτι τέτοιο είχε κιόλας εξελιχθεί, όταν το σύμπαν ήταν σχετικά νέο», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Όλγκα Κουτσιάτι του Εθνικού Ινστιτούτου Αστροφυσικής της Ιταλίας στη Μπολόνια.

An international team of astronomers using the VIMOS instrument of ESO’s Very Large Telescope have uncovered a colossal structure in the early Universe. This galaxy proto-supercluster — which they nickname Hyperion — was unveiled by new measurements and a complex examination of archive data. This is the largest and most massive structure yet found at such a remote time and distance — merely 2 billion years after the Big Bang. This visualization explores Hyperion using the 3D data and delves into the scale of this colossal structure. Credit: ESO/L. Calçada & Olga Cucciati et al.

Ο Υπερίων, που βρίσκεται στον αστερισμό του Εξάντος, εκτιμάται ότι ήταν τουλάχιστον 5.000 φορές μεγαλύτερος από το γαλαξία μας και στο μεταξύ θα έχει μεγαλώσει πολύ περισσότερο.

Πηγές: O. Cucciati et al. The progeny of a cosmic titan: a massive multi-component proto-supercluster in formation at z=2.45 in VUDS, Astronomy & Astrophysics (2018). [link] - https://www.ucdavis.edu/news/astronomers-find-cosmic-titan-early-universe - https://www.in.gr/2018/10/18/tech/anakalyfthike-o-kosmikos-titanas-yperion/