Βρέθηκε το απολίθωμα του αρχαιότερου σαρκοβόρου ψαριού που μοιάζει με πιράνχα. Jurassic-era piranha is world's earliest flesh-eating fish

Το Piranhamesodon pinnatomus ζούσε πριν από 152 εκατομμύρια χρόνια παράλληλα με τους δεινόσαυρους. This 150-million-year-old fish (seen as an artist’s illustration) wasn’t named after the piranha for nothing. It apparently used its long, dagger-shaped teeth to slice into other fish, according to a new study, as evinced by the slashed tailfins of some victims found nearby. THE JURA-MUSEUM, EISCHSTATT, GERMANY

Οι παλαιοντολόγοι ανακάλυψαν στη νότια Γερμανία το απολίθωμα ενός μικρού ψαριού με μυτερά και κοφτερά σαν ξυράφι δόντια, το οποίο έμοιαζε πολύ με τα σημερινά πιράνχας.

A 150-million-year-old fossil fish, newly named Piranhamesodon pinnatomus, which loosely translates to "piranha-like fin-cutter." Credit: M. Ebert, Jura Museum

Το Piranhamesodon pinnatomus, όπως ονομάσθηκε, είναι το αρχαιότερο γνωστό σαρκοβόρο ψάρι με σκελετό από κόκαλα (αντίθετα με τα ψάρια που έχουν χόνδρινο και όχι οστέινο σκελετό, όπως οι καρχαρίες). Ζούσε πριν από 152 εκατομμύρια χρόνια παράλληλα με τους δεινόσαυρους και εκτιμάται ότι τρομοκρατούσε τις ρηχές θάλασσες της Ιουρασικής περιόδου, όπως σήμερα κάνουν τα πιράνχας.

Though small, many of the teeth of this new fossil fish are blade-like. Credit: T. Nohl, University of Erlangen

Είχε μήκος μόλις εννέα εκατοστών, αλλά μπορούσε να κόβει κομματάκι-κομματάκι τη λεία του, όντας ικανό να επιτίθεται σε μεγαλύτερα ψάρια από το ίδιο. Η περιοχή όπου βρέθηκε, στη σημερινή Βαυαρία, ήταν τότε μια ρηχή τροπική θάλασσα με κοραλλιογενείς υφάλους, ενώ τα σημερινά πιράνχας είναι ψάρια του γλυκού νερού που ζουν κυρίως στις λίμνες και στα ποτάμια της Νότιας Αμερικής, όπως ο Αμαζόνιος (καθώς και στις ταινίες τρόμου του Χόλυγουντ…).

This ancient fish, known as Thrissops formosus, has large piece torn out of the lower lobe of its tail fin. Credit: Martina Kolbl-Ebert/Jura-Museum Eichstatt

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη γερμανίδα παλαιοντολόγο Μαρτίνα Κελμπλ-Έμπερτ του Μουσείου Άιχστετ του Ιούρα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας «Current Biology», σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς και το BBC, βρήκαν το απολίθωμα στην ίδια βαυαρική περιοχή όπου είχε ανακαλυφθεί ο Αρχαιοπτέρυξ, το αρχαιότερο γνωστό πουλί. Εκεί κοντά ανακαλύφθηκαν επίσης απολιθώματα ψαριών που είχαν πέσει θύματα του αρχαίου σαρκοβόρου ψαριού, καθώς έφεραν χαρακτηριστικές δαγκωματιές.

The razor-sharp teeth of a typical freshwater piranha. Some piranhas, despite what their teeth might have you think, eat mostly plant matter and insects. Credit: Thomas Stromberg, Flickr

Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι, παρότι το Piranhamesodon pinnatomus (που ανήκει στην οικογένεια των πυκνοδοντιδών) μοιάζει με τα σημερινά πιράνχας, δεν πρέπει να θεωρηθεί πρόγονος του πιράνχα, ούτε καν στενός συγγενής του, αφού τα αρχαιότερα γνωστά πιράνχας ζούσαν πριν περίπου 15 εκατομμύρια χρόνια.

Η περίπτωσή του αποτελεί τυπικό παράδειγμα αυτού που οι εξελικτικοί βιολόγοι ονομάζουν «συγκλίνουσα εξέλιξη», όταν δηλαδή οι οργανισμοί αποκτούν -ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο- παρεμφερή χαρακτηριστικά ως αποτέλεσμα της προσαρμογής τους σε παρόμοιες συνθήκες του περιβάλλοντος.

Πηγές: https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(18)31208-9 - https://www.sciencemag.org/news/2018/10/piranhalike-teeth-and-torn-fins-reveal-ancient-fish-fight - https://www.tovima.gr/2018/10/19/science/palaiontologoi-anakalypsan-ton-arxaiotero-piranxa/