Φωτογραφίες από τη σημερινή συγκέντρωση και πορεία διαμαρτυρίας των τοπικών ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης

Ανοιχτό γράμμα της ΟΛΜΕ προς τους μαθητές

Φίλε μαθητή/ φίλη μαθήτρια,

Θα ήθελα να σου εξηγήσω για ποιους λόγους αναγκαστήκαμε εμείς, οι καθηγητές σου, να ξεκινήσουμε αυτό τον δύσκολο απεργιακό αγώνα. Αυτό βέβαια δεν είναι αρκετό. Θα ήθελα να μάθω κι εγώ τη γνώμη σου, ιδίως αν είναι διαφορετική από τη δική μου. Σου ζητώ όμως πρώτα να ξοδέψεις δυο λεπτά για να με ακούσεις.

Σε συναντώ καθημερινά στην τάξη, ανταμώνουμε στους διαδρόμους και στις σκάλες, στη αυλή του σχολείου μας. Με ενώνουν μαζί σου κοινές έγνοιες για το μάθημα της ημέρας, οι χαρές και οι λύπες της σχολικής καθημερινότητας. Ακόμα κι αυτά που κάποιες στιγμές φαίνεται να μας χωρίζουν συχνά γίνονται αφορμή για να συνδεθούμε στενότερα.

Κάποιες φορές στο σχολείο κυριαρχεί η ένταση, οι κραυγές δυναμώνουν, οι παλάμες σφίγγουν, το βλέμμα αγριεύει. Θα έχει περάσει, ασφαλώς, από το νου σου ότι τις περισσότερες φορές αυτές οι συγκρούσεις έχουν τη ρίζα τους έξω από το σχολείο, στο σπίτι, στη γειτονιά, στην καθημερινή ζωή. Και υπάρχουν λόγοι γιʼ αυτό. Ιδίως στις μέρες μας, η επιβίωση συχνά γίνεται ένας καθημερινός εφιάλτης.

Οι γονείς συζητούν ολοένα στο σπίτι για νέες μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, για μεγαλύτερη φτώχεια, για το φόβο της απόλυσης. Οι μεγαλύτεροι φίλοι σου ομολογούν πόσο δύσκολο είναι να βρεις μια όποια δουλειά, κι ας έχεις ένα σωρό πτυχία. Μόνη διέξοδο βλέπουν στη μετανάστευση. Αλλά και συ ο ίδιος παρατηρείς το χαρτζιλίκι σου να λιγοστεύει, το σπίτι σου μέρα τη μέρα να αδειάζει. Και την ίδια ώρα οι υπουργοί μας κάνουν λόγο για νέες περικοπές και νέα μέτρα, που σχεδιάζει να επιβάλει η τρόικα, ή για δημόσια περιουσία που πρέπει να ξεπουληθεί.

Αυτά, φίλοι μαθητές, είναι προβλήματα που κι εμείς οι καθηγητές σας αντιμετωπίζουμε, όπως όλοι οι εργαζόμενοι. Ο μισθός μας μειώθηκε μέχρι το μισό, το διδακτικό μας ωράριο αυξήθηκε, οι συνθήκες εργασίας χειροτέρεψαν, οι διορισμοί νέων εκπαιδευτικών σταμάτησαν. Ταυτόχρονα, πολλά δημόσια σχολεία καταργούνται και συγχωνεύονται, άλλα δεν έχουν θέρμανση, εξοπλισμό, αίθουσες και εργαστήρια. Με τα τελευταία μέτρα που ψήφισε η κυβέρνηση, μπορούν να μας ξεσπιτώνουν και να μας στέλνουν από τη μια άκρη της χώρας στην άλλη οποτεδήποτε, χωρίς να νοιάζονται πώς θα τα βγάλουμε πέρα με τέτοιους μισθούς. Μπορούν ακόμη να μας απολύουν με το παραμικρό.

Μετά από αυτά τα τελευταία μέτρα το ποτήρι ξεχείλισε. Πήραμε την απόφαση πως πια δεν πάει άλλο. Το ξέρουμε πως δεν είναι εύκολο να απεργούμε σε μέρες που κάποιοι από σας δίνουν κρίσιμες εξετάσεις για το μέλλον τους. Όμως δεν διαλέξαμε εμείς αυτή την περίοδο για να συγκρουστούμε, αλλά η κυβέρνηση, που προώθησε αυτά τα μέτρα. Ούτε είναι εύκολο για μας σε τέτοιες συνθήκες να στερηθούμε το μισθό μιας πολυήμερης απεργιακής περιόδου. Όμως, δυστυχώς, δεν έχουμε άλλη διέξοδο.

Στην τηλεόραση συχνά θα ακούς ότι τάχα η απεργία μας έχει στο στόχο της εσένα. Αυτοί που τα λένε αυτά έχουν κάνει ήδη την επιλογή τους. Πήγαν με εκείνους τους λίγους, που συνεχίζουν να κερδίζουν ακόμα και σε αυτή τη δύσκολη περίοδο. Είναι αυτοί που διαπομπεύουν τους γονείς σου και όλους τους εργαζόμενους σαν τους τεμπέληδες της Ευρώπης. Μην επιτρέπεις σʼ αυτούς να μιλούν στο όνομά σου. Μην τους αφήνεις να σε χρησιμοποιούν σαν όπλο ενάντια στο δίκαιο αγώνα όλων μας για ένα καλύτερο μέλλον.

Σκέψου πως έχουμε ένα κοινό στόχο, που μας φέρνει από την ίδια πλευρά. Θέλουμε να βάλουμε τέρμα σε αυτή την πολιτική, που διαλύει τη χώρα, που καταστρέφει το παρόν και το μέλλον μας. Έχουμε επιλέξει να σταθούμε από την πλευρά του δίκιου και της αξιοπρέπειας. Και θα το κάνουμε, όσο περνάει από το χέρι μας.

Δεν είναι μια εύκολη επιλογή. Αλλά, πίστεψέ μας, δεν υπάρχει άλλη λύση.

Ο καθηγητής/η καθηγήτριά σου

Μάιος 2013

Δημήτρης Λιαντίνης, "Homo educandus. (Φιλοσοφία της αγωγής)"

Ο Λιαντίνης δεν είναι μόνο συγγραφέας. Είναι και Δάσκαλος. Και δε θα μπορούσε να λείπει από το πνευματικό του έργο ετούτο το αριστούργημα που μας αποκαλύπτει πώς θα οδηγήσουμε την παιδεία μας στο ιδεώδες του εσθλού:

Eικόνα πανελλήνιου χαρακτήρα εμφανίζουν οι αθλητικοί αγώνες, τους οποίους διοργανώνει ο Aχιλλέας στο στρατόπεδο της Tροίας προς τιμήν του νεκρού Πατρόκλου. Oλόσωμη παράσταση του πρωταγωνιστή της Iλιάδας σε αττικό ερυθρόμορφο αμφορέα, αποδιδόμενο στον ζωγράφο του Aχιλλέα (Eλληνική Tέχνη, Mιχάλης Tιβέριος, «Aρχαία Aγγεία», Eκδοτική Aθηνών).

«Η λέξη εσθλός έχοντας τη ρίζα της στο ρήμα ειμί σημαίνει εκείνον που είναι. Εκείνον που υπάρχει έξω από τις μεταβλητές του γίγνεσθαι, τις συνθήκες της ροής και τους όρους της κύκλησης. Ό,τι του ανθρώπου μένει αλώβητο από τη φθορά, μακρυά από τα θέσμια και τις συμβατικότητες της λογικής και της επινόησης, σ’ ένα συντονισμό με το μόνιμα μόνιμο και σε μια διομολόγηση με την αφθαρσία, ό,τι σώζει σταθερά τη διαλεκτική της πράξης μας με την ανώλεθρη μοίρα του όντος, αυτό είναι το εσθλό. Και τούτο κάνει τον άνθρωπο εσθλό. Εσθλός είναι ο αληθινός, ο πραγματικός, ο όντας με την παρμενίδεια σημασία του όρου.» (σελ. 108)

«Μπροστά στο λιοντάρι, για να σωθείς και να σώσεις το φιλότιμό σου, άλλο από το να γίνεις θηριοδαμα­στής δεν υπάρχει. Να βρεις τρόπο δηλαδή να το παλέψεις και να το ημερώσεις, χωρίς να το βάλεις στα πόδια ή να το κλείσεις στο κλουβί με παγίδες. Το έξοχα έξοχο, τότε ο άνθρωπος γίνεται Άνθρωπος -Ubermensch, η λέξη με την οποία ο Νίτσε πλούτισε την γλώσσα, θα ‘ταν να το σπρώ­ξεις στο κλουβί και να μπεις μέσα κι ο ίδιος.»

Η ΓΚΕΜΜΑ είναι το έργο που καταστερίζει το Λιαντίνη στο πάνθεο των μεγάλων στοχαστών, το HOMO EDUCANDUS είναι το εργαλείο στα χέρια δασκάλων και γονιών για να φτιάξουν καινούριους Λιαντίνηδες.

Από τη Γη στη Σελήνη με μια κολοκύθα. A 'Pumpkin' Pod For Flying To The Moon Like A Princess

Η άκατος διαθέτει πρωτοποριακό σχεδιασμό δύο «επιπέδων». Golden Spike Company Lunar Lander Northrop Grumman.

Τα σχέδια που ανέπτυξε για τη σεληνάκατό της, υπό το…ιδιαίτερο όνομα Pumpkin (Κολοκύθα) αποκάλυψε η ιδιωτική εταιρεία Golden Spike Company. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι το στρογγυλό της, δύο «επιπέδων» σχήμα- ένα για το σκάφος/ άκατο προσελήνωσης και ένα για την επάνοδο σε τροχιά.

Παρά το ότι αυτή τη στιγμή τα σχέδια επιστροφής στη Σελήνη φαντάζουν εξαιρετικά αμφίβολα όσον αφορά την πιθανότητα πραγματοποίησής τους, το Pumpkin αξιολογήθηκε από την Northrop Grumman, η οποία το βρήκε λειτουργικό/ βιώσιμο, ενώ παράλληλα επεσήμανε ότι το σκάφος θα έπρεπε να χρησιμοποιεί μη κρυογενικά διατηρούμενα καύσιμα- κάτι που σημαίνει όχι υγρό υδρογόνο ή άλλου είδους καύσιμα τα οποία θα πρέπει να διατηρούνται υπό χαμηλές θερμοκρασίες.

Η Golden Spike, στο προσωπικό της οποίας συμπεριλαμβάνονται πρώην στελέχη της NASA, σκοπεύει να αρχίσει κάποια στιγμή να προσφέρει εμπορικές πτήσεις προς της Σελήνη, αποσκοπώντας κυρίως σε κυβερνήσεις, που θα είναι σε θέση να πληρώσουν το «εισιτήριο», ύψους 750 εκατομμυρίων δολαρίων.

Η Northrop Grumman εξέτασε το αν το Pumpkin πληρούσε τις προϋποθέσεις για ένα χαμηλού κόστους και υψηλής απόδοσης σκάφος για αποστολές στη Σελήνη, αναπτύσσοντας παράλληλα νέα κριτήρια ελέγχου που ανταποκρίνονται στην εξέλιξη των σχετικών τεχνολογιών από την ολοκλήρωση του προγράμματος «Απόλλων» μέχρι σήμερα. Στο πλαίσιο του προγράμματος βρέθηκε πως, αν και τα κρυογενικά διατηρούμενα καύσιμα συνεπάγονται υψηλότερες επιδόσεις, είναι πιο δύσκολο να αποθηκευτούν για μία αποστολή τέτοιου είδους σε σχέση με τα καύσιμα που χρησιμοποιήθηκαν στο πρόγραμμα «Απόλλων». Επίσης, στα πλεονεκτήματα του «Pumpkin» συμπεριλαμβάνεται ο πρωτοποριακός, οικονομικός σχεδιασμός του.

Όπως είπε ο Μάρτιν ΜακΛάφλιν, που ηγήθηκε της μελέτης της Northrop Grumman, «Αυτό το σχέδιο έχει σημαντικά λειτουργικά πλεονεκτήματα για την εξερεύνηση της επιφάνειας, καθώς το σκάφος επιφανείας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συγκέντρωση σεληνιακής σκόνης και παρέχει περισσότερο χώρο για διαμονή και επιλογή των πιο πολύτιμων σεληνιακών δειγμάτων. Χαϊδευτικά αποκαλούμε τη μινιμαλιστική άκατο επανόδου ‘Pumpkin’ λόγω του σφαιρικού της σχήματος και επειδή επιστρέφει το πλήρωμα σε τροχιά μετά το ‘πάρτι’ εξερεύνησης της επιφάνειας (όπως η άμαξα της ‘Σταχτοπούτας’)».

Εντυπωσιακή έκλειψη Ηλίου στην Αυστραλία. Spectacular 'Ring of Fire' Solar Eclipse Wows Skywatchers

Astronomer Jay Pasachoff sent in this photo of the annular solar eclipse on May 10, 2013. He took the image from a site 43 miles (70 km) north of Tennant Creek, Northern Territories, Australia using a Nikon D600 FX and a 4000-mm Nikkor lens with a Thousand Oaks Optical filter. CREDIT: Jay Pasachoff/Williams College

Οι φίλοι της αστρονομίας συγκεντρώθηκαν την Παρασκευή στη βόρεια Αυστραλία για να παρακολουθήσουν την έκλειψη ηλίου, καθώς στον ουρανό δεν υπήρχαν καθόλου σύννεφα τη στιγμή που η Σελήνη βρέθηκε ανάμεσα στη Γη και τον ήλιο.

This screengrab shows the annular solar eclipse of May 9, 2013, at the moment of the "ring of fire," visible in Australia. This online image is provided by the Coca-Cola Space Science Center in Columbus, GA. CREDIT: Coca-Cola Space Science Center/Columbus State University

Σε αντίθεση με την ολική έκλειψη η οποία είναι ευδιάκριτη από το βόρειο τμήμα της ηπείρου το Νοέμβριο, κατά τη μερική έκλειψη το φεγγάρι καλύπτει το 97 τοις εκατό του ήλιου, αποκαλύπτοντας ένα φωτεινό ηλιακό δαχτυλίδι.

Amateur astronomer Kalani Pokipala of Honolulu, HI, sent in a photo of the annular solar eclipse of May 9, 2013. CREDIT: Kalani Pokipala

Οι παρατηρητές έμειναν να παρακολουθούν το φαινόμενο, που διήρκεσε 6 λεπτά, κάτω από το αχνό φως του συνήθως φωτεινού ήλιου.

ΠΩΣ ΑΠΟ - ΚΑΛΟΥΜΕ ΤΙΣ ΓΑΤΕΣ. THE AD - DRESSING OF CATS

Αφού διαβάσατε λοιπόν για Γάτων τόσα είδη

Ίδια με μένα άποψη θα σχηματίσατε ήδη:

Δεν ωφελεί, δεν γίνεται κανείς να προσπαθήσει

Τη φύση αυτού του πλάσματος να την κατανοήσει.

Ξέρετε τώρα αρκετά, να το παραδεχτείτε

Και πόσο μοιάζουνε με μας μπορείτε να το δείτε

Με σας, με μένα και μ'  αυτούς που δίπλα μας περνάνε

Που είναι όλοι αλλιώτικοι κι άλλα μυαλά φοράνε:

Υπάρχουν γάτοι γνωστικοί, υπάρχουν και τρελάρες

Γάτοι αξιοσέβαστοι και γάτοι σαχλαμάρες

Άλλοι καλοί, άλλοι κακοί - μα όλοι με αξία

Και όλοι επιδέχονται ομοιοκαταληξία.

Κι αν τώρα μάθατε πολλά, ονόματα, συνήθειες,

Πώς παίζουν, πώς εργάζονται, κι άλλες μικρές αλήθειες,

Έχουμε κάτι βασικό ακόμα να σκεφτούμε:

Πώς είναι πρέπον τα Γατιά να τα απο-καλούμε;

Εγώ σας λέω κατ' αρχήν - και σας μιλώ σαν φίλος -

Ποτέ μην το ξεχάσετε: ΔΕΝ ΕΙΝ' Η ΓΑΤΑ ΣΚΥΛΟΣ!

Οι σκύλοι υποκρίνονται συχνά πως ξεσαλώνουν

Μα μοναχά γαβγίζουνε και σπάνια δαγκώνουν

Και γενικώς μπορεί κανείς εύκολα να τους κρίνει:

Είναι ψυχή απλοϊκή ο Σκύλος - τι να γίνει;

(Τέτοιο κανόνα βέβαια οι Πικς δεν τον φοβούνται

Τ' απίθανα Σκυλοφρικιά μπορούν να εξαιρούνται)

Ο Σκύλος πάντως ο κοινός, ο τρέχων, ο συνήθης,

Είναι χαζοχαρούμενος και ελαφρώς ευήθης.

Τον κάνεις από ηδονή κι από χαρά να λιώνει

Αν τον χαϊδέψεις μοναχά κάτω απ' το σαγόνι.

Κι αν τον χτυπήσεις φιλικά στην πλάτη θα τον ρίξεις

Το ίδιο και την μπροστινή πατούσα αν του σφίξεις

Θα κυλιστεί στα πόδια σου, χαλί να τον πατήσεις

Α, είν'  ο σκύλος αφελής, κάνει ό,τι θελήσεις.

Σας το θυμίζω πάλι εδώ και σας το λέω σταράτα:

Ναι, το Σκυλί είναι Σκυλί - ΚΙ Η ΓΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΓΑΤΑ

Στις γάτες ένα τυπικό πρέπει ν' ακολουθούμε:

Εάν δεν μας μιλήσουνε να μην τις ενοχλούμε.

Σαφώς, όχι υπερβολές, γιατί ό,τι κι να πείτε,

Κάποια μικρή προσφώνηση πάντοτε απαιτείται.

Μα η Γάτα οικειότητες πολλές δεν αγαπάει

Κι αυτό δεν επιτρέπεται κανείς να το ξεχνάει.

Εγώ, π.χ., αν Γάτα δω, ευθύς -θέλω δε θέλω-

Ευγενικά θα υποκλιθώ βγάζοντας το καπέλο.

Θα την αποκαλέσω δε, κομψά και κυριλάτα

Προσεχτικά, λακωνικά - πολύ απλά, "Ω ΓΑΤΑ!"

Αν τύχει όμως κι είν' καμιά Γάτα γειτόνισσά μου

Που συναντιόμαστε συχνά μπρος στο διαμέρισμά μου,

θάρρος θα έχω σχετικό και ίσως να τολμήσω

"ΚΑΛΩΣ ΤΗ ΓΑΤΑ" να της πω και να την προσφωνήσω.

Βέβαια έχω ακουστά ότι τη λεν Εσπρέσο

Μα είν' νωρίς με τ' όνομα να την απο-καλέσω.

Μια Γάτα πριν καταδεχτεί φίλους της να σας κάνει

Θέλει ένα δείγμα ιπποτισμού, κάτι να τη γλυκάνει:

Μια προσφορά εκτίμησης, όπως λίγη κρεμούλα

Πίτα Στρασβούργου εκλεκτή, ψητό ή γαλοπούλα.

Κάτι του γούστου της κανείς πρέπει να την τρατάρει,

Λίγο πατέ ή σολομό, ή μια μπουκιά χαβιάρι.

(Γνωρίζω κάποια Γάτα εγώ που άλλο μεζέ δε θέλει

Και τίποτα δε δέχεται εκτός από κουνέλι.

Δωσ' της κουνέλι και θα δεις, θα γλείφει τα μουστάκια

Κι όλη τη σάλτσα θα τη φάει κι όλα τα κρεμμυδάκια)

Λοιπόν όταν σ' απόσταση μια Γάτα σας κρατάει

Τον εαυτό της σέβεται και σέβας σας ζητάει.

Κι αν έμπρακτα το δείξετε πάτε με τα νερά της,

Θα την απο-καλέσετε τέλος με τ'  όνομά της!

Έτσι είναι τα πράγματα, να το παραδεχτείτε

Τις Γάτες με ευπρέπεια πρέπει ν' απο-καλείτε.

Τ. Σ. Έλιοτ, Το εγχειρίδιο της πρακτικής Γατικής του γέρο Πόσουμ.

Απόδοση: Παυλίνα Παμπούδη, Γιάννης Ζέρβας. Εκδ. Άγρα.

THE AD - DRESSING OF CATS

Giovanni Boldini, A Lady with a Cat

You've read of several kinds of Cat,

And my opinion now is that

You should need no interpreter

to understand their character.

You now have learned enough to see

That Cats are much like you and me

And other people whome we find

Possessed of various types of mind.

For some are sane and some are mad

And some are good and some are bad

And some are better, some are worse -

But all may be described in verse.

You've seen them both at work and games,

And learnt about their proper names,

Their habits and their habitat:

But

How would you ad-dress a Cat?

So first, your memory I'll jog,

And say: A CAT IS NOT A DOG.

Now Dogs pretend they like to fight;

They often bark, more seldom bite;

But yet a Dog is, on the whole,

What you would call a simple soul.

Of course I'm not including Pekes,

And such fantastic canine freaks.

The usual Dog about the Town

Is much inclined to play the clown,

And far from showing too much pride

Is frequently undignified.

He's very easily taken in -

Just chuck him underneath the chin

Or slap his back or shake his paw,

And he will gambol and guffaw.

He's such an easy-going lout,

He'll answer any hail or shout.

From 'The Ad-Dressing of Cats' by T. S. Eliot.

Again I must remind you that

A Dog's a Dog - A CAT'S A CAT.

From 'Feathers' by Carl Van Vechten.

With Cats, some say, one rule is true:

Don't speak till you are spoken to.

Myself, I do not hold with that -

I say, you should ad-dress a Cat.

But always keep in mind that he

Resents familiarity.

I bow, and taking off my hat,

Ad-dress him in this form: O CAT!

But if he is the Cat next door,

Whom I have often met before

(He comes to see me in my flat)

I greet him with an OOPSA CAT!

I've heard them call him James Buz-James -

But we've not got so far as names.

Before a Cat will condescend

To treat you as a trusted friend,

Some little token of esteem

Is needed, like a dish of cream;

And you might now and then supply

Some caviare, or Strassburg Pie,

Some potted grouse, or salmon paste -

He's sure to have his personal taste.

(I know a Cat, who makes a habit

Of eating nothing else but rabbit,

And when he's finished, licks his paws

So's not to waste the onion sauce.)

A Cat's entitled to expect

These evidences of respect.

And so in time you reach your aim,

And finally call him by his NAME.

So this is this, and that is that:

And there's how you AD-DRESS A CAT.

T.S. ELIOT

Άτομο με πυρήνα σε σχήμα αχλαδιού - Η ανακάλυψη ίσως δώσει εξηγήσεις για το Σύμπαν. Exotic Atoms Hold Clues to Unsolved Physics Puzzle at the Dawn of the Universe

Γραφική αναπαράσταση του πυρήνα του ράδιου-224. Οι ερευνητές τον παρομοιάζουν με αχλάδι. A graphical representation of the pear-shaped nucleus of an exotic atom. The shape of the nucleus could give clues to why the universe contains more matter than antimatter. (Credit: Liam Gaffney and Peter Butler, University of Liverpool)

Η δημιουργία ενός ατόμου του οποίου ο πυρήνας έχει ένα ασυνήθιστο σχήμα αχλαδιού ίσως βοηθήσει στη βελτίωση των μοντέλων της πυρηνικής φυσικής. Επιπλέον, όμως, δεν αποκλείεται να βοηθήσει και στην επίλυση ενός από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην κοσμολογία: πού πήγε η χαμένη αντιύλη του Σύμπαντος;

Οι πυρήνες

Οι πυρήνες των ατόμων αποτελούνται από νετρόνια και πρωτόνια. Τα πρωτόνια έχουν θετικό φορτίο και απωθούνται μεταξύ τους, συγκρατούνται όμως ενωμένα στον πυρήνα χάρη στη λεγόμενη ισχυρή πυρηνική δύναμη.

Οι πυρήνες των περισσότερων ατόμων θεωρείται ότι έχουν σχήμα σφαίρας ή μπάλας του ράγκμπι, ωστόσο ορισμένα μαθηματικά μοντέλα δείχνουν ότι ορισμένοι πρέπει να έχουν ένα είδος εξογκώματος και να μοιάζουν με αχλάδι.

Το σχήμα αυτό καθορίζεται από τις αλληλεπιδράσεις των δυνάμεων που ασκούνται μέσα στον πυρήνα. Οι ίδιες όμως αλληλεπιδράσεις επηρεάζουν τη σύσταση και τη δομή του Σύμπαντος, οπότε η μελέτη του πυρήνα θα μπορούσε να ανοίξει παράθυρο και σε άλλους τομείς της φυσικής.

To πρόβλημα είναι ότι, από πειραματική άποψη, το σχήμα του πυρήνα είναι δύσκολο να μετρηθεί και πρέπει να υπολογίζεται κατά προσέγγιση. Και αυτό σημαίνει ότι είναι δύσκολη η επιβεβαίωση ή διάψευση των προτεινόμενων μοντέλων για το σχήμα του πυρήνα.

Το ισότοπο

Representative γ-ray spectra following the bombardment of 2 mg cm−2 60Ni and 120Sn targets by 220Rn and 224Ra.

Διεθνής ερευνητική ομάδα ανακοινώνει τώρα ότι δημιούργησε ένα ισότοπο του στοιχείου ράδιου, του οποίου ο πυρήνας δείχνει να έχει ένα εξόγκωμα.  Το ράδιο-224 δημιουργήθηκε όταν μια δέσμη πρωτονίων σε επιταχυντή του CERN βομβάρδισε μια πλάκα από ουράνιο. Στη συνέχεια το ισότοπο αναγκάστηκε να διεγερθεί απορροφώντας ενέργεια, την οποία απελευθέρωσε αμέσως μετά υπό τη μορφή ακτίνων γάμμα. Και η ακτινοβολία αυτή επέτρεψε στους ερευνητές να υπολογίσουν το σχήμα του πυρήνα. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο «Nature».

Ο πυρήνας του ράδιου-224 φέρει ένα εξόγκωμα επειδή τα θετικά φορτισμένα πρωτόνια απωθούνται από το κέντρο λόγω των πυρηνικών δυνάμεων.

Όπως εξηγεί ο Τιμ Τσαπ του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, μέλος της ερευνητικής ομάδας, «το σχήμα αχλαδιού είναι πολύ ιδιαίτερο. Σημαίνει ότι τα πρωτόνια και τα νετρόνια από τα οποία αποτελείται ο πυρήνας βρίσκονται σε ελαφρώς διαφορετικές θέσεις κατά μήκος ενός εσωτερικού άξονα».

Η μελέτη

Professor Peter Butler: “Our findings contradict some nuclear theories and will help refine others”

Το ενδιαφέρον όμως της μελέτης δεν περιορίζεται στην πυρηνική φυσική. Οι αλληλεπιδράσεις στο εσωτερικό του πυρήνα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επίλυση ορισμένων προβλημάτων τα οποία αφήνει αναπάντητα το λεγόμενο Καθιερωμένο Μοντέλο της σωματιδιακής φυσικής.

Το Μοντέλο προβλέπει ότι κατά τη δημιουργία του Σύμπαντος πρέπει να σχηματίστηκαν ίσες ποσότητες ύλης και αντιύλης. Αυτό όμως δεν φαίνεται να ισχύει, αφού το Σύμπαν όπως το γνωρίζουμε αποτελείται ουσιαστικά εξ ολοκλήρου από κανονική ύλη. Η εξήγηση αυτής της παρατηρούμενης «ασυμμετρίας» ύλης και αντιύλης είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της σύγχρονης φυσικής.

Η νέα μελέτη ίσως βοηθήσει να επιβεβαιωθούν ή να διαψευστούν διάφορες θεωρητικές προεκτάσεις του Καθιερωμένου Μοντέλου που εξηγούν την ασυμμετρία. Συγκεκριμένα, ο πυρήνας του ράδιου-224 ίσως δημιουργεί ένα ασθενές ηλεκτρικό δίπολο που οφείλεται στην ασύμμετρη κατανομή φορτίων. Η ανακάλυψη και η μελέτη ενός τέτοιου δίπολου θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για οριστικές απαντήσεις.

Γιγάντια νέφη αερίων στο διαγαλαξιακό κενό, Giant Gas Clouds Found In Void Between Nearby Galaxies

Μέσα στο πλαίσιο εικονίζονται τα γιγάντια νέφη αερίου που βρίσκονται ανάμεσα στον γαλαξία της Ανδρομέδας και τον γαλαξία του Τριγώνου. This combined graphic shows a high-resolution image (inset) from the Green Bank Telescope of recently discovered hydrogen clouds between the Andromeda Galaxy M31 (upper right) and Triangulum Galaxy M33 (bottom left). Image released May 8, 2013. CREDIT: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF

Ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ εντόπισε την παρουσία γιγάντιων νεφών αερίων σε μια περιοχή ανάμεσα σε δύο γειτονικούς μας γαλαξίες. Τα νέφη αυτά αποτελούνται κυρίως από ιονισμένο υδρογόνο και βρίσκονται στο διαγαλαξιακό κενό (ή διαγαλαξιακό διάστημα ή μεσογαλαξιακό διάστημα) ανάμεσα στον γαλαξία της Ανδρομέδας και τον γαλαξία του Τριγώνου. 

Κοντινή λήψη των γιγάντιων νεφών ιονισμένου υδρογόνου που παρέχουν την ύλη για την γέννηση άστρων στους δύο γαλαξίες. A close-up look at the clouds of hydrogen gas. CREDIT: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF

Οι ερευνητές κάνουν λόγο για ένα «δίκτυο αερίων» το οποίο μάλιστα παρέχει τα δομικά υλικά για την γέννηση άστρων. Εκτιμούν μάλιστα ότι το δίκτυο αυτό υπάρχει εκεί και βοηθά στην παραγωγή άστρων στους δύο γαλαξίες για δισεκατομμύρια έτη. Την ανακάλυψη έκαναν ερευνητές με επικεφαλής τον Σπένσερ Γουλφ του Πανεπιστημίου της Δυτικής Βιρτζίνια χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Green Bank Telescope.