Χαλκιδική. Chalkidiki

© Κωνσταντίνος Ε. Βακουφτσής

Παράξενο πλάσμα 500 εκατομμυρίων ετών. Bizarre 500-Million-Year-Old Creature Unearthed

Καλλιτεχνική απεικόνιση του παράξενου θαλάσσιου πλάσματος που ζούσε πριν από 500 εκατομμύρια έτη. During the Cambrian explosion, the diversity of life exploded and bizarre sea creatures such as the Helcocystis moroccoensis flourished. CREDIT: Andrew Smith

Ανακαλύφθηκε στην οροσειρά του Αντι-Άτλαντος στο Μαρόκο και στη θέα του οι λάτρεις της δημοφιλούς τηλεοπτικής σειράς «Game of Thrones» θα αναφωνούσαν ότι βρέθηκε ένα αβγό… δράκων. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα παράξενο θαλάσσιο πλάσμα, ένα πρωτόγονο είδος εχινόδερμου που ζούσε πριν από 500 εκατομμύρια έτη.

Η συμμετρία

Το απολίθωμα του Heliocystis moroccoensis. In 2012, researchers unearthed a 520-million year old fossilized creature that is one of the earliest known echinoderms with fivefold symmetry. Credit: Andrew Smith, Proc. Royal Soc. B

Τα πρώτα απολιθώματα του παράξενου πλάσματος εντοπίστηκαν από ερευνητική ομάδα στην οροσειρά του Μαρόκου το 2012. Μετά από έναν χρόνο προσπαθειών ανακαλύφθηκε το σύνολο των απολιθωμάτων και ολοκληρώθηκε η μελέτη τους. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι πρόκειται για ένα από τα πρώτα είδη εχινόδερμων με πέντε σημεία συμμετρίας. Τα σύγχρονα εχινόδερμα έχουν πέντε σημεία συμμετρίας - οι αστερίες για παράδειγμα έχουν πέντε βραχίονες.

Ονόμασαν το παράξενο πλάσμα Heliocystis moroccoensis και εκτιμούν ότι ζούσε πριν από περίπου 500 εκατομμύρια έτη στην υπερήπειρο Γκοντβάνα, την εποχή της λεγόμενης «έκρηξης της ζωής» στην Κάμβριο Περίοδο. Πρόκειται για μια εποχή κατά την οποία οι κλιματικές και γεωλογικές συνθήκες στη Γη επέτρεψαν την εμφάνιση μεγάλου αριθμού νέων ειδών χλωρίδας και πανίδας στον πλανήτη.

«Πούρο που αλλάζει μέγεθος»

Το H.moroccoensis είχε κυλινδρικό σχήμα και το μήκος του έφτανε τα 4 εκατοστά. Ο σκελετός του αποτελούνταν από ασβεστίτη ενώ το στόμα του βρισκόταν στην κορυφή του σώματός του. «Το πλάσμα αυτό είχε σχήμα πούρου και μπορούσε να διαστέλλει ή να συστέλλει το σώμα του. Κάποιες φορές είχε κοντόχοντρη εμφάνιση και κάποιες φορές μακρόστενη» αναφέρει ο Άντριου Σμιθ, παλαιοντολόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου που ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the Royal Society B». Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην ίδια περιοχή που εντοπίστηκε το H.morrocoensis έχουν εντοπιστεί απολιθώματα και άλλων παράξενων εχινόδερμων με εντελώς ασύμμετρα σώματα ή με σώματα αμφίπλευρης συμμετρίας.

10.000 ουράνια σώματα κοντά στη Γη. Ten Thousandth Near-Earth Object Unearthed in Space

Ο αστεροειδής 2013 MZ5 όπως φαίνεται από το τηλεσκόπιο PanSTARR-1 στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης. Asteroid 2013 MZ5 as seen by the University of Hawaii's PanSTARR-1 telescope. In this animated gif, the asteroid moves relative to a fixed background of stars. Asteroid 2013 MZ5 is in the right of the first image, towards the top, moving diagonally left/down. Image credit: PS-1/UH

Τα 10.000 έφθασαν πλέον τα ουράνια σώματα -αστεροειδείς και κομήτες- που έχουν ανακαλυφθεί ότι περνούν κοντά από τη Γη. Το ιστορικό ορόσημο επιτεύχθηκε με την ανακάλυψη του αστεροειδούς 2013 MZ5, όπως ανακοίνωσε η NASA, η οποία διαθέτει το ειδικό πρόγραμμα παρακολούθησης διαστημικών αντικειμένων κοντινών στη Γη (Near – Earth Object Program ή εν συντομία ΝΕΟ).

«Η ανακάλυψη 10.000 αντικειμένων κοντά στη Γη αποτελεί σημαντικό ορόσημο», δήλωσε ο εκπρόσωπος του προγράμματος ΝΕΟ Λίντλεϊ Τζόνσον. «Όμως, υπάρχουν τουλάχιστον δεκαπλάσια αντικείμενα που απομένει να εντοπιστούν πριν καθησυχαστούμε ότι έχουμε βρει οποιοδήποτε αντικείμενο θα μπορούσε να πέσει στη Γη και να προξενήσει σημαντική ζημιά στους πολίτες του πλανήτη μας», πρόσθεσε.

Το 98% των κοντινών στη Γη αντικειμένων έχουν ανακαλυφθεί από παρατηρητήρια της NASA. Ο Νο 10.000 στη σχετική λίστα, ο αστεροειδής 2013 MZ5, έχει μήκος περίπου 300 μέτρων και η τροχιά του δεν πλησιάζει πολύ τον πλανήτη μας, οπότε δεν θεωρείται δυνητικά απειλητικός. Ανακαλύφθηκε στις 18 Ιουνίου με το τηλεσκόπιο Pan-STARRS-1 στη Χαβάη.

A new Web site that will provide a centralized resource for information on near-Earth objects -- those asteroids and comets that can approach Earth. The new Asteroid Watch site is online at: http://www.jpl.nasa.gov/asteroidwatch. (Credit: Image courtesy of NASA/Jet Propulsion Laboratory)

Αντικείμενα ΝΕΟ (Near – Earth Objects) θεωρούνται οι αστεροειδείς και κομήτες που, κατά την περιφορά τους, πλησιάζουν τη Γη σε απόσταση μικρότερη των 45 εκατ. χιλιομέτρων. Οι διαστάσεις τους ποικίλουν από λίγα μέτρα έως 41 χιλιόμετρα για τον μεγαλύτερο αστεροειδή, τον 1036 Γανυμήδη.

Το πρώτο αντικείμενο ΝΕΟ ανακαλύφθηκε το 1898 και για τον επόμενο αιώνα δεν είχαν ανακαλυφθεί πάνω από 500 ακόμα. Όμως, όταν μετά το 1998 η NASA έθεσε σε εφαρμογή το Πρόγραμμα ΝΕΟ, με επικεφαλής τον Ντον Γιέομανς, ο αριθμός των ανακαλύψεων αυξήθηκε κατακόρυφα για να φθάσει πλέον τις 10.000. Σήμερα, οι κυριότερες ομάδες παρατήρησης ΝΕΟ (υπό την εποπτεία της NASA) είναι το Catalina Sky Survey, το Pan-STARRS του πανεπιστημίου της Χαβάης και το LINEAR του πανεπιστημίου ΜΙΤ.

Από τα 10.000 ήδη γνωστά σώματα ΝΕΟ, περίπου το ένα στα δέκα (ποσοστό 10%) είναι μεγαλύτερα από ένα χιλιόμετρο. Αυτό το μέγεθος κρίνεται αρκετό για να προκαλέσει παγκοσμίου επιπέδου καταστροφές, ακόμα και πλήρη εξαφάνιση του ανθρώπινου πολιτισμού, αν πέσει στη Γη. Ευτυχώς, σύμφωνα με τη NASA, κανένα από αυτά τα μεγάλα σώματα προς το παρόν δεν φαίνεται να αποτελεί άμεση απειλή, αν και εκτιμάται ότι μερικές δεκάδες μεγάλα σώματα δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα.

Η μεγάλη πλειονότητα των ΝΕΟ είναι μικρότερα από ένα χιλιόμετρο- όσο μικρότερο το μέγεθός τους, τόσο μεγαλύτερος ο αριθμός τους. Έτσι, εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 15.000 σώματα με μέγεθος 140 μέτρων (περίπου όσο ένα γήπεδο) και πάνω από ένα εκατομμύριο με μέγεθος 30 μέτρων. Για να προκληθεί σημαντική καταστροφή σε μια κατοικημένη περιοχή, πρέπει να πληγεί από σώμα τουλάχιστον 30 μέτρων. Περίπου το 30% των σωμάτων μεγέθους 140 μέτρων και μόνο το 1% των σωμάτων μεγέθους 30 μέτρων έχουν βρεθεί, συνεπώς πολλά ακόμα πρέπει να ανακαλυφθούν για να κοιμόμαστε πιο ήσυχοι.

Νέοι κατοικήσιμοι κόσμοι. Found! 3 Super-Earth Planets That Could Support Alien Life

Καλλιτεχνική άποψη της τριπλής λιακάδας στην επιφάνεια ενός από τους νέους πλανήτες. This artist’s impression shows the view from the exoplanet Gliese 667Cd looking towards the planet’s parent star (Gliese 667C). Image released on June 25, 2013. CREDIT: ESO/M. Kornmesser

Η διαπλανητική αγορά ακινήτων μόλις εμπλουτίστηκε με τρεις «κατοικήσιμους» πλανήτες που ανακαλύφθηκαν σε ένα ασυνήθιστο σύστημα με τρία άστρα.

Οι τρεις νέες «υπερ-Γαίες», πλανήτες με μάζα λίγο μεγαλύτερη από της Γης, ανακαλύφθηκαν στη λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη του τριπλού συστήματος Gliese 667C, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 22 ετών φωτός, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Σκορπιού.

Οι τρεις νέοι εξωπλανήτες περιφέρονται γύρω από ένα αμυδρό άστρο με μάζα τρεις φορές μικρότερη από του Ήλιου. Με τη σειρά του, το άστρο αυτό βρίσκεται σε τροχιά γύρω από δύο άλλα παρόμοια άστρα.

Αυτό σημαίνει ότι από την επιφάνεια των πλανητών θα μπορούσε κανείς να δει τρία αστέρια, δύο από τα οποία παραμένουν ορατά ακόμα και στη διάρκεια της νύχτας και λάμπουν περίπου με την ένταση της πανσελήνου στη Γη.

Στο σύστημα Gliese 667C είχαν ήδη εντοπιστεί τρεις μεγαλύτεροι πλανήτες, και αυτοί σε τροχιά γύρω από το ίδιο αμυδρό άστρο. Η διεθνής ερευνητική ομάδα που υπογράφει τη νέα ανακάλυψη στην επιθεώρηση Astronomy & Astrophysics υποψιαζόταν ότι το σύστημα έκρυβε περισσότερους πλανήτες.

Αναλύοντας τα δεδομένα

This diagram shows the system of planets around star Gliese 667C. A record-breaking three planets in this system are super-Earths inside the star's habitable zone, where liquid water could exist, making them possible candidates for alien life. This is the first system found with a fully packed habitable zone. Separation of planets not to scale. Image released June 25, 2013. CREDIT: ESO

Οι ερευνητές επανεξέτασαν τα διαθέσιμα δεδομένα και συνέλεξαν νέα στοιχεία με το όργανο Harps, το οποίο έχει εγκατασταθεί σε ένα τηλεσκόπιο 3,6 μέτρων που διατηρεί στη Χιλή το Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο του Νότου (ESO).

Το Harps ειδικεύεται στον εντοπισμό εξωπλανητών με τη μέθοδο της γωνιακής ταχύτητας: συμπεραίνει την ύπαρξη των πλανητών από τον ασθενή κλυδωνισμό που προκαλούν οι πλανήτες αυτοί στο μητρικό τους άστρο.

Η ανάλυση επιβεβαίωσε την ύπαρξη των τριών πρώτων μεγάλων πλανητών και επέτρεψε τον εντοπισμό ακόμα τριών ή τεσσάρων.

Το σημαντικό είναι ότι, από τους έξι ή επτά πλανήτες του συστήματος, οι τρεις βρίσκονται στην κατοικήσιμη ζώνη, δηλαδή στη σωστή απόσταση από το μητρικό τους άστρο ώστε να είναι δυνατή η παρουσία υγρού νερού στην επιφάνειά τους.

Στο Ηλιακό Σύστημα, η κατοικήσιμη ζώνη εκτείνεται από την τροχιά της Αφροδίτης μέχρι την τροχιά του Δία. Σε μικρότερη απόσταση από τον Ήλιο το νερό απλά θα έβραζε, ενώ σε μεγαλύτερη θα μπορούσε να υπάρχει μόνο ως πάγος.

This picture shows the sky around multiple star Gliese 667. The bright star at the centre is Gliese 667 A and B, the two main components of the system, which cannot be separated in this image. CREDIT: ESO

Για τους υποψήφιους κατοίκους του Gliese 667C, όμως, η κατάσταση θα ήταν διαφορετική: δεδομένου ότι το μητρικό άστρο είναι κρύο και αμυδρό, η κατοικήσιμη ζώνη βρίσκεται πολύ πιο κοντά του.

Και οι τρεις «κατοικήσιμοι» πλανήτες βρίσκονται πιο κοντά στο άστρο τους από ό,τι ο Ερμής στον Ήλιο. Και αυτό σημαίνει ότι ένας χρόνος στους νέους αυτούς κόσμους διαρκεί από 28 έως 62 ημέρες.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η σύσταση των πλανητών και οι συνθήκες που επικρατούν στις επιφάνειές τους είναι προς το παρόν αδύνατο να εκτιμηθεί με ακρίβεια.

Οι διαπλανητικοί μεσίτες θα πρέπει επομένως να περιμένουν πριν βάλουν αγγελία.

Νίκος Καββαδίας, Βάρδια έκτη. Nikos Kavvadias, Le Quart

Winslow Homer, La Vigie, 1896, Huile sur Toile, 101,6x76,8 cm, Boston, museum of Fine Arts.

Portrait of a man

A la Comtesse Ariane de Jacquelin Dulphe

Δε βλέπεις παραπέρα από ένα μέτρο, από μισό, λιγότερο, τίποτα, περισσότερο κι από τίποτα. Το 'χει από νωρίς κατεβάσει. Το πούσι¹ έχει τη δική του μυρωδιά, όπως η καταιγίδα, ο τυφώνας, η τρικυμία του κάθε καιρού. Πώς μυρίζει ! Γιομίζει τα ρουθούνια μου, μα δεν μπορώ να σου πω ...Ιουδήθ² ! Είσαι δέκα χιλιάδες μίλια μακριά από το Gomel³ και πέντε από μένα. Ανασαίνεις τον ιδρώτα του Τάσμαν.

S/S* Cyrenia (Κυρήνεια) ή Manganui. *Το S/S που χαρακτήριζε το Κυρήνεια είναι Ship Prefix για τα ατμόπλοια (SteamShip).

Είμαι σίγουρος πως έχεις λησμονήσει κείνη τη νύχτα, πάνω στο κατάστρωμα του «Cyrenia»⁴, δίπλα στο φανάρι του Μινικόι⁵. 

Jules Pascin, Nude in an Armchair, 1912

Φορούσες τη νύχτα. Το πορφυρό φόρεμά σου σερνόταν κουρέλι στα πόδια σου, τα λιανά σου πόδια με τα πέδιλα των Φοινίκων. Το κλώτσησες και χάθηκε στο πράσινο κρουζέτο⁶, πίσω από τη βάρκα. Σαλεύει μονάχα του ματιού σου το πράσινο.

-- Φόρεσε το ρούχο σου. Σκεπάσου. Παρακαλώ σε, φόρεσέ το.

-- Το παίρνει ο μουσώνας. Δε βλέπεις;

-- Είσαι σα γυμνή λεπίδα κινέζικη.

-- Θέλω τη θήκη μου.

Ιουδήθ!... Όλα τα πράματα έχουνε δική τους μυρωδιά.

Marc Chagall, The Praying Jew (Rabbi of Vitebsk), 1914, Oil on canvas, 84 x 104 cm, Museo d' Arte Moderna, Venice, Italy

Οι άνθρωποι δεν έχουν. Την κλέβουν από τα πράματα. Τα κόκκινα μαλλιά σου μυρίζουν σαν το αμπάρι της Πίντα⁷, όταν γύριζε από το πρώτο ταξίδι. Στενοί δρόμοι του Γκέττο⁸ ... Streets are not safe at night. Avoidall saloons. Chagall: Ο Αρχιραβίνος.

-- Ατζαμή ! Φίλησέ με.

-- Μιαν άλλη φορά. Όταν ξαναβρώ τη γεύση μου.

-- Την έχασες; Πού;

Paul Gauguin, AIRUMATI, 1897, Huile sur Toile, 73x94 cm, Paris, musée d'Orsay

-- Στο Barbados⁹... Στην άμμο. Την ξέχασα στα χείλια μιας μαύρης.

-- Καλά. Δάγκασέ με μονάχα. Να πονέσω.

-- Δεν έχω δόντια. Τ' άφησα σ' ένα μάγκος άγουρο, εδώ πέρα, αντίκρυ στο Cochin¹⁰.

-- Χάιδεψε.

-- Ιουδήθ... Με τι χέρια... έχασα την αφή μου πάνω στο ξεβαμμένο μεταξωτό μιας πολυθρόνας, σ' ένα σπίτι στο Ικίκι¹¹... Εκεί ανάμεσα... Μαζί κι ένα ζαφείρι... ένα μεγάλο ζαφείρι.

-- Τότε κοίταξέ με στα μάτια. Γιατί τα κρατάς καρφωμένα χάμω; Κοίταξε με, λοιπόν.

-- Δεν είναι τα δικά μου. Εκείνα τα φορά ένας γέρος ζητιάνος, στο Βόλο. Τ' αλλάξαμε.

-- Κοίταξέ με με τα δικά του.

-- Ήταν τυφλός. Τον βαστούσε ένα κορίτσι από το χέρι.

-- Άσε με να σε βαστάξω κι εγώ από το χέρι.

-- Ναι.

-- Πάμε. Κρυώνω.

-- Στάσου, να σου πω ένα παραμύθι.

-- Δε θέλω... Πάμε.

-- Κάνει ζέστη μέσα. Ο ανεμιστήρας έχει χαλάσει. Βρωμάει σα φαρμακείο. Είναι κάτι λερωμένα σεντόνια. Μια βρώμικη λεκάνη. Ένας σκορπιός που τρέχει στους τοίχους. Φοβάμαι...

-- Το σκορπιό;

-- Εσένα.

-- Πάμε σου λέω.

-- Κάνε πέρα τα χέρια σου. Πες κάτι ακόμα.

-- Λοιπόν... Μόνον ο γερο - Γιεχού¹² δεν κοιμόταν. Διάβαζε δί­πλα στη λάμπα με το καπνισμένο γυαλί. Διάβαζε το μεγάλο βιβλίο. Η πόρτα λύγισε στις κοντακιές. Ήμουν δώδεκα χρονών. Δεν πρόφτασα να χτενίσω τα μαλλιά μου τα κόκκινα. Ήτανε δώ­δεκα, με μαύρους σταυρούς στο μπράτσο. Μεθυσμένοι. Τότε... Μπρος στη μάνα μου, μπροστά στο Γιεχού που προσεύχονταν με τα μάτια κλεισμένα.

-- Κι οι δώδεκα;

-- Δε θυμάμαι. Δεν έχω ζυγώσει άλλον άντρα. Όμως απόψε... Όχι γιατί μ' αρέσεις. Είμαι μονάχα περίεργη. Πάμε.

-- Αύριο, στο Colombo¹³.

-- Τώρα.

-- Δος μου το χέρι σου. Θα σκοντάψεις. Έχει σκαλί. Μην ανάβεις το φως... Ξέρεις... Είμαι άρρωστος.

-- Δε με νοιάζει. Άκου... Είναι σα να χαλάμε το παιχνίδι για να βρούμε το θαύμα.

-- Θέλω να φορέσω το δικό σου πετσί. Να κλέψω κι εγώ κάτι από σένα.

Jules Pascin, In the Hotel Room, 1908

-- Κάνε όπως θέλεις. Ό,τι βρεις, κλέψε. Δείξε μού το μονάχα... Κι έγινε έτσι, όπως τότε, όταν χάιδεψα ένα γυμνό του Pascin¹⁴ μπροστά σε τρεις φύλακες του Μουσείου, χωρίς να με δούνε.

Δε βλέπεις ούτε μια πιθαμή μπρος από την πλώρη ...παραπονιέται ο γραμματικός¹⁵. Δεν το ξανοίγει. Το πήζει ολοένα. Γκρινιάζει και φτύνει. Το τσιγάρο μουσκεύει και δεν τραβάει. Κάθε τόσο σέρνει το σύρμα της σφυρίχτρας κι η καμινάδα ξερνάει μουγκρητό. Πέντε δεύτερα. Κατόπι πενήντα πέντε. Βουβαμάρα.

Στήνει τα αυτιά του δεξιά, αριστερά, μπροστά. Τα χουφτώνει με το χέρι. Είναι και μιαν άλλη καμινάδα που κλαίει, που μόλις ακούγεται. Ο Πολύχρονης, ο σκάπουλος¹⁶, στέκεται στην πλώρη, στο κοράκι¹⁷, κι όταν σταματάει το σφύριγμα του «Πυθέα», φωνάζει με την τρομπαμαρίνα¹⁸. Όλο και ζυγώνει... Τ' ακούω λίγο δεξιά τώρα.

Πάλι σφύριγμα. Νέκρα κατόπι. Κι η βοή του άλλου που κα­τεβαίνει.

-- Να 'σαι αλάρμ¹⁹, φωνάζει του τιμονιέρη. Όταν σου πω όλο δεξιά ή όλο αριστερά, θα πάρεις και συ βόρτα²⁰ με δαύτο. Κατά­λαβες ;

-- Ναι.

Συλλογιέται... Για την τύχη μας αρρώστησε ο Διαμαντής. Έχει πυρετό. Ποιος του 'πε να πάει να ψωνίσει μαλαφράτζα²¹... Πάλι τυχερός τώρα με τα καινούργια φάρμακα... Σέρνει το σύρμα. Το αφήνει... Καινούργια. Κι εμείς να μην έχουμε τίποτα καινούργιο δω μέσα. Ούλα σάπια. Έτσι σφύριζε κι ο παππούς μου στο πούσι. Radar, βυθόμετρο... Πού τέτοια τύχη... Σε βγάνουνε παλικάρι... Ο Διαμαντής προλαβαίνει να τη γλιτώσει, εμείς σαπίσαμε. Υδράργυρος²²...

Ξανασφυρίζει.

Νίκος Καββαδίας

1. Πούσι: Ομίχλη, καταχνιά.

2. Ιουδήθ: Μια Εβραία απ' το Gomel.

3. Gomel: Πόλη της Λευκορωσίας.

4. Cyrenia: Πλοίο των ελληνικών μεσογειακών γραμμών, εκτελούσε το δρομολόγιο Ιταλία - Ελλάδα - Αυστραλία. Ο Καββαδίας ταξίδεψε μ' αυτό την περίοδο 1949 – 1954.

5. Μινικόι: Ένα απ' τα νησάκια της ΝΔ Βομβάης στον Ινδικό Ωκεανό.

6. Κρουζέτο: Το λούκι γύρω γύρω στο κατάστρωμα για να τρέχουν τα νερά.

7. Πίντα: Ενα απ' τα τρία πλοία του Χριστόφορου Κολόμβου.

8. Γκέττο: Περιοχή πόλης (περιτειχισμένη) όπου κατοικούσαν αποκλειστικά Εβραίοι.

9. Barbados: Νησί στην Καραϊβική.

10. Cochin: Λιμάνι της ΝΔ Ινδίας.

11. Ικίκι: Λιμάνι της Β. Χιλής.

12. γέρο - Γιεχού: Συγγενής (πατέρας; παππούς;) της Ιουδήθ.

13. Colombo: Η πρωτεύουσα της Σρι – Λάνκα.

14. Pascin Jules: 1885 - 1930, ζωγράφος βουλγαρικής καταγωγής.

15. Γραμματικός: Ο υποπλοίαρχος.

16. Σκάπουλος: (βεν. scapolo) Ο ένας απ' τους δυο ναύτες της βάρδιας που περιμένει ν' αντικαταστήσει τον άλλο.

17. Κοράκι: Η μύτη του πλοίου.

18. Τρομπαμαρίνα: Τηλεβόας για τη μετάδοση ηχητικών σημάτων μεταξύ ιστιοφόρων σε καιρό ομίχλης.

19. Αλάρμ: Σε επιφυλακή.

20. Βόρτα: Φόρα, στροφή ή ανάπρωρη αλλαγή πορείας του ιστιοφόρου.

21. Μαλαφράτζα: ιταλ. mal di Francia= η γαλλική αρρώστια: η σύφιλη.

22. Υδράργυρος: Ο κυανιούχος υδράργυρος που χρησιμοποιήθηκε κατά της σύφιλης.

Οι επτά νάνοι στο SS Κυρήνεια

Εφτά. Σε παίρνει αριστερά, μην το ζορίζεις.

Μάτσο χωράνε σε μια κούφιαν απαλάμη.

Θυμίζεις κάμαρες κλειστές, στεριά μυρίζεις.

Ο πιο μικρός αχολογάει μ' ένα καλάμι.

Γυαλίζει ο Σημ της μηχανής τα δυο ποδάρια.

Ο Ρεκ λαδώνει στην ανάγκη το τιμόνι.

Μ' ένα φτερό ξορκίζει ο Γκόμπυ τη μαλάρια

κι ο στραβοκάνης ο Χαράμ πίτες ζυμώνει.

Απ' το ποδόσταμο πηδάνε ως τη γαλέτα.

-Μπορώ ποτέ να σου χαλάσω το χατήρι;

Κόρη ξανθή και γαλανή που όλο εμελέτα

ποιος ρήγα γιός θε να την πιεί σ' ένα ποτήρι.

Ραμάν αλλήθωρε, τρελέ, που λύνεις μάγια,

κατάφερε το σταυρωτό του νότου αστέρι

σωρός να πέσει να σκορπίσει στα σπιράγια,

και πες του κάτω από ένα δέντρο να με φέρει.

Ο Τοτ, του λείπει το ένα χέρι μα όλο γνέθει,

τούτο το απίθανο σινάφι να βρακώσει.

Εσθήρ, ποια βιβλική σκορπάς περνώντας μέθη;

Κωνσταντίνα, δε μιλάς; Γιατί τρεκλίζουμε οι διακόσιοι;

Κουφός ο Σάλαχ το κατάστρωμα σαρώνει.

- Μ' ένα ξυστρι καθάρισέ με απ' τη μοράβια.

Μα είναι κάτι πιο βαθύ που με λερώνει.

- Γιέ μου πού πας; Μάνα, θα πάω στα καράβια.

Κι έτσι μαζί με τους εφτά κατηφοράμε.

Με τη βροχή, με τον καιρό που μας ορίζει.

Τα μάτια σου ζούνε μια θάλασσα, θυμάμαι...

Ο πιο στερνός μ΄έναν αυλό με νανουρίζει.

Nikos Kavvadias

Ο Νίκος Καββαδίας γεννήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 1910 στο Νίκολσκι Ουσουρίσκι, μια επαρχιακή πόλη της περιοχής του Χαρμπίν στη Μαντζουρία, από γονείς Κεφαλλονίτες, το Χαρίλαο Καββαδία και τη Δωροθέα Αγγελάτου της γνωστής οικογένειας εφοπλιστών της Κεφαλλονιάς. Σ’ αυτή τη μικρή Ρωσική πόλη, γεννιούνται και άλλα δυο παιδιά: η Τζένια (Ευγενία) κι ο Μήκιας (Δημήτρης). Ο πατέρας Χαρίλαος Καββαδίας διατηρούσε γραφείο γενικού εμπορίου διακινώντας μεγάλες ποσότητες εμπορευμάτων με κύριο πελάτη τον τσαρικό στρατό.

Το 1914, με την έκρηξη του Πολέμου, η οικογένεια έρχεται στην Ελλάδα κι εγκαθίσταται στο Αργοστόλι, ενώ ο πατέρας επιστρέφει στις επιχειρήσεις του στη Ρωσία, όπου καταστρέφεται οικονομικά. Το 1917, κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης, φυλακίζεται. Γυρίζει και πάλι στην Ελλάδα το 1921, τσακισμένος και ανίκανος να προσαρμοσθεί στην ελληνική πραγματικότητα.

Μετά το Αργοστόλι, η οικογένεια εγκαθίσταται στον Πειραιά. Ο Καββαδίας πηγαίνει στο Δημοτικό κι είναι συμμαθητής με το Γιάννη Τσαρούχη. Διαβάζει Ιούλιο Βερν και διάφορα βιβλία περιπέτειας. Στο Γυμνάσιο γνωρίζεται με το συγγραφέα και ιατρό του Πολεμικού Ναυτικού Παύλο Νιρβάνα. Δεκαοκτώ ετών, αρχίζει να δημοσιεύει ποιήματα στο περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας με το ψευδώνυμο Πέτρος Βαλχάλας.

Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, δίνει εξετάσεις στην Ιατρική Σχολή. Όμως την ίδια περίοδο πεθαίνει ο πατέρας του και αναγκάζεται να εργαστεί σε ναυτικό γραφείο. Συνεχίζει όμως να συνεργάζεται με διάφορα φιλολογικά περιοδικά. Το Νοέμβριο του 1928, ο Καββαδίας βγάζει ναυτικό φυλλάδιο και μπαρκάρει ως "ναυτόπαις" τον επόμενο χρόνο στο φορτηγό "Άγιος Νικόλαος".

Το 1934, η οικογένεια μετακομίζει από τον Πειραιά στην Αθήνα. Το σπίτι της γίνεται τόπος συγκέντρωσης λογοτεχνών, ζωγράφων και ποιητών. Ο Καββαδίας την εποχή εκείνη περιγράφεται ως ένας λιγομίλητος απλός άνθρωπος, ατημέλητος, χαριτωμένος, εγκάρδιος, με ανεξάντλητο χιούμορ, αγαπητός στους πάντες. Το 1938 στρατεύεται και υπηρετεί στην Ξάνθη με την ειδικότητα του ημιονηγού, ενώ το 1939 παίρνει το δίπλωμα του ραδιοτηλεγραφητή κατωτέρας τάξεως. Στον πόλεμο του ’40 φεύγει για την Αλβανία, όπου υπηρετεί αρχικά ως ημιονηγός τραυματιοφορέας και αργότερα λόγω της ειδικότητάς που είχε ως ασυρματιστής χρησιμοποιείται στο σταθμό υποκλοπής της ΙΙΙ Μεραρχίας.

Στη διάρκεια της Κατοχής, ο Καββαδίας περνάει στις γραμμές της Εθνικής Αντίστασης και γίνεται μέλος του ΕΑΜ. Την ίδια ακριβώς περίοδο γίνεται και μέλος του ΚΚΕ. Εντάσσεται, επιπλέον, στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, παρά το γεγονός ότι είχε τυπώσει τότε μόνο ένα βιβλίο, το Μαραμπού, ενώ το όριο ήταν τα τρία βιβλία. Είναι όμως ενεργός λογοτεχνικά, γράφοντας ποιήματα, ορισμένα εξ' αυτών Αντιστασιακά, με πιο χαρακτηριστικό το ποίημα "Στον τάφο του ΕΠΟΝίτη". Στις αρχές του 1945 γίνεται επικεφαλής του ΕΑΜ Λογοτεχνών-Ποιητών, θέση την οποία παραχωρεί στις 6 Οκτώβρη του ίδιου έτους στον Νικηφόρο Βρεττάκο, εξαιτίας της αναχώρησής του από την Ελλάδα με το πλοίο "Κορινθία". Η ασφάλεια του έδωσε άδεια, καθώς θεωρείτο ανενεργός κομμουνιστής.

Από το 1954 μέχρι και το 1974, ταξιδεύει διαρκώς με πολύ μικρά διαλείμματα. Μέσα στη χρονική αυτή περίοδο, τα πιο σημαντικά γεγονότα στη ζωή του ποιητή αφορούν το θάνατο του πιο μικρού του αδερφού, Αργύρη, το 1957, την κυκλοφορία της «Βάρδιας» στα γαλλικά το 1959, την επανέκδοση του «Μαραμπού» και του «Πούσι» το 1961 από τις εκδόσεις Γαλαξίας, το θάνατο της μητέρας του το 1965 και τη γέννηση του Φίλιππου το 1966, γιου της ανιψιάς του Έλγκας.

Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του, και συγκεκριμένα το 1954, συνέβη το εξής περιστατικό: Ενώ ο ποιητής εργαζόταν σε "ποστάλι" (καράβι μικρών αποστάσεων, επιβατηγό), ταξίδεψε με το καράβι του ο Γιώργος Σεφέρης. Τόσο κατά την τυπική υποδοχή των ταξιδιωτών, όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Σεφέρης δεν μπήκε καν στη διαδικασία να χαιρετίσει τον Καββαδία. Το γεγονός πίκρανε ιδιαίτερα τον Καββαδία, που θεωρούσε ότι η λογοτεχνική γενιά του '30, στην οποία ανήκε και ο ίδιος, τον υποτιμούσε.

Το 1975, στην Αθήνα, στην κλινική «Άγιοι Απόστολοι», αφήνει την τελευταία του πνοή ύστερα από εγκεφαλικό επεισόδιο.