Τέχνης Σύμπαν και Φιλολογία

Το ιστολόγιο "Τέχνης Σύμπαν και Φιλολογία" είναι ένας διαδικτυακός τόπος που αφιερώνεται στην προώθηση και ανάδειξη της τέχνης, της επιστήμης και της φιλολογίας. Ο συντάκτης του ιστολογίου, Κωνσταντίνος Βακουφτσής, μοιράζεται με τους αναγνώστες του τις σκέψεις του, τις αναλύσεις του και την αγάπη του για τον πολιτισμό, το σύμπαν και τη λογοτεχνία.

Πέμπτη 1 Ιανουαρίου 2015

Kαλλιόπη Εξάρχου, «Πρώτη του έτους»

Frederick Childe Hassam, A New Year's Nocturne, New York, 1892

Πρώτη του έτους

και με βρήκε

βαθύ δάκρυ στο στήθος

Εκεί ψηλά

απ' όπου

διαχέεται ανενόχλητη

η κραυγή

Την είδα να σκίζει σαν αστραπή

το σύμπαν

κι ευθύς με πήρε πόνος μεγάλος

Για τα χαρισάμενα λόγια

που λησμονήσαμε

τις αγαθές προθέσεις

που απωλέσαμε

την περιούσια ουσία

που μας ξέφυγε

Και μετά

το ένα έφερε το άλλο

Ακατάβλητα πάθη

περιττές φωνές

"άνευ θρήνου Ερινύος"

Πού να ξέραμε

ότι στα άλεκτα

υποφώσκουν

αιτίες αθάνατης ζωής

Pierre Bonnard, Recueillement, 1925

Kαλλιόπη Εξάρχου, "Μάχιμα χείλη", Σοκόλη, 2014

Η ζωή σε μεγέθυνση. Life up close: Stunning Images from the 2014 Olympus BioScapes International Digital Imaging Competition

Στην πρώτη θέση βρέθηκε το βίντεο των αμερικανών ερευνητών που παραπέμπει σε μια «χνουδωτή» μάζα και αποκαλύπτει τη μαγική διαδικασία της εμβρυϊκής ανάπτυξης μιας δροσόφιλας. First Prize went to an extraordinary movie of a fruit fly developing, captured by a team including William Lemon, Fernando Amat and Philipp Keller of the Howard Hughes Medical Institute (HHMI) Janelia Research Campus in Ashburn

Aπό τα μυστήρια της ζωής μέχρι τη μαγεία των οργανισμών σε νανοκλίμακα, η φωτογραφία σε συνδυασμό με τη μικροσκοπία έχουν ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην έρευνα ακριβείας. Πριν από λίγες ημέρες, ο διαγωνισμός ψηφιακής φωτογραφίας της εταιρείας Olympus, BioScapes 2014, βράβευσε φωτογράφους που τόλμησαν να «βουτήξουν» στον μικρόκοσμο αποκαλύπτοντας το μεγαλείο της ζωής.

Εφέτος, το πρώτο βραβείο απέσπασε ένα εντυπωσιακό βίντεο γύρω από την εμβρυϊκή ανάπτυξη μιας δροσόφιλας (Drosophila, που αποκαλείται επίσης μύγα του ξιδιού) από τους ερευνητές Γουίλιαμ Λέμον, Φερνάντο Αμάτ και Φίλιπ Κέλερ του Ιατρικού Ινστιτούτου Χάουαρντ Χιουζ (HHMI), στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ.

Το υλικό (που οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν εδώ: (http://www.olympusbioscapes.com/gallery/year/2014) ξεχώρισε ανάμεσα σε 2.500 συμμετοχές και πέρα από την πρώτη θέση χάρισε στους νικητές φωτογραφικό εξοπλισμό της Olympus αξίας 5.000 δολαρίων - δηλαδή περίπου 4.100 ευρώ.

Η τρίτη σε κατάταξη φωτογραφία του θαλάσσιου τσιμπουριού με... περιβολή ουράνιου τόξου του δρος Ιγκόρ Σιβάνοβιτς, από τις ΗΠΑ, το οποίο με τα μακριά του «άκρα» μαζεύει το πλαγκτόν. Barnacle appendages that sweep plankton and other food into the barnacle's shell for consumption. Confocal microscopy, 100x.

Το βίντεο υψηλής ταχύτητας, σύμφωνα με τον ιαπωνικό κολοσσό, προσφέρει για πρώτη φορά στους επιστήμονες τη δυνατότητα να παρακολουθούν τη «μοίρα» των μεμονωμένων εμβρυϊκών κυττάρων λίγο μετά τη γονιμοποίηση μέχρι την εκκόλαψη της προνύμφης. Το υλικό παρουσιάζει τη διαδικασία της διαίρεσης και της μετανάστευσης των κυττάρων, του σχηματισμού των εσωτερικών οργάνων και της δομής του οργανισμού της δροσόφιλας.

A Butter daisy (Melampodium divaricatum) flower at 2xmagnification. Fluorescence. Oleksandr Holovachov, Ekuddsvagen, Sweden.

Phyllobius roboretanus weevils up close, captured using Stereo microscopy.

Proboscis (mouthparts) of a vampire moth (Calyptra thalictri). Themoth was captured by Jennifer Zaspel in Russia. The probosciswas imaged at 10x and shows the dorsal legulae, tearing hooks,and erectile barbs that facilitate the acquisition of fruit juices andmammalian blood when feeding. Confocal microscopy. Matthew S.Lehnert and Ashley L. Lash, Kent State University.

Η καλύτερη κατανόηση των διαδικασιών που οδηγούν στον ολοκληρωμένο σχηματισμό ενός οργανισμού θα μπορούσε να βοηθήσει τους ειδικούς να διερευνήσουν σε βάθος τους μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από την εκδήλωση σοβαρών νόσων.

Με φυτεμένο κήπο μοιάζει η παρεγκεφαλίδα αρουραίου του Τόμας Ντίρινκ από τις ΗΠΑ, που κατέκτησε τη δεύτερη θέση. Second Prize was a brilliant photo of a rat cerebellum, part of the brain, captured by Thomas Deerinck of the University of California San Diego's National Center for Microscopy and Imaging Research.The image, captured using multiphoton imaging, was captured at 300x.

Στη δεύτερη θέση βρέθηκε η φωτογραφία της παρεγκεφαλίδας αρουραίου που ανήκει στον δρα Τόμας Ντρίρινκ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο και συγκεκριμένα από το Εθνικό Κέντρο για την Έρευνα στη Μικροσκοπία και στην Απεικόνιση.

Σαλάτα μαρουλιών το πρώτο γεύμα ανθρώπων στον Άρη. Lettuce get to Mars! Ambitious plan to grow greens on the red planet is shortlisted for Mars One landing mission

Ερευνητές θέλουν να «φυτέψουν» το 2018 το λαχανικό στον Κόκκινο Πλανήτη και να δουν αν θα καταφέρει να αναπτυχθεί. Astronauts on Mars will need to have green fingers if they're going to survive. A British-led group is planning to grow lettuce on the red planet in the hopes it will help feed a future colony (artist's impression pictured).

Ερευνητές στη Βρετανία θέλουν να καλλιεργήσουν μαρούλια στον… Άρη. Το σχέδιο τους προβλέπει την αποστολή σπόρων του λαχανικού το 2018 στον Κόκκινο Πλανήτη. Η παραγωγή τροφίμων στον Άρη (και άλλους πλανήτες) είναι κρίσιμος παράγοντας για τη δημιουργία επανδρωμένων βάσεων ή ακόμη και αποικιών μακριά από τη Γη.

Το πρόβλημα

H παραγωγή φυτών και τροφίμων στον Άρη και άλλους πλανήτες είναι απαραίτητη αν θέλουμε να δημιουργήσουμε βάσεις και αποικίες μακριά από τη Γη. The first Earth lifeform on Mars could be a crisp salad vegetable. (Picture: AFP/Metro)

Ο άνθρωπος θέλει να πατήσει το πόδι του σε άλλους κόσμους έξω από τη Γη αλλά οι πλανήτες και οι δορυφόροι του ηλιακού μας συστήματος που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν βάσεις ή ακόμη και αποικίες είναι αρκετά αφιλόξενοι όχι μόνο για την παρουσία του ανθρώπου αλλά και της ζωής γενικότερα. Ο Άρης αποτελεί τον διακαή πόθο των διαστημικών υπηρεσιών αλλά και ιδιωτικών εταιρειών ως πρώτο σκαλοπάτι στην εξάπλωση του ανθρώπινου είδους στο Σύμπαν. Εκτός από την ανάπτυξη τεχνολογιών και συστημάτων που θα επιτρέψουν στον άνθρωπο να επιβιώσει στις αφιλόξενες ατμοσφαιρικές, κλιματικές και άλλες συνθήκες άλλων πλανητών κρίσιμο ζήτημα αποτελεί και η διατροφή του. Είναι δεδομένο ότι με κάποιο τρόπο θα πρέπει οι άνθρωποι που θα ζουν σε άλλους πλανήτες να μην εξαρτώνται αποκλειστικά στις προμήθειες που θα φτάνουν από τη Γη αλλά να μπορούν να παράγουν οι ίδιοι κάποιες τουλάχιστον τροφές.

Το σχέδιο

Food for thought: The lettuce could be sent to hostile planet as soon as 2018, as part of the Mars One mission to establish a human settlement there in 2025. Pictured is an artist's concept of a potential colony on Mars.

Σε αυτό το πλαίσιο ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον στη Βρετανία ανέπτυξαν ένα σχέδιο για την καλλιέργεια μαρουλιών στον Άρη. Αν το σχέδιο τους λάβει έγκριση και χρηματοδότηση τότε σπόροι μαρουλιών θα ταξιδέψουν με το πρώτο φορτίο του προγράμματος Mars One. Πρόκειται για ένα ιδιωτικό πρόγραμμα που έχει στόχο τη δημιουργία της πρώτης αποικίας ανθρώπων στον Άρη. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό των επιτελών του Mars One το 2018 θα ξεκινήσουν οι πρώτες αποστολές φορτίων και εξοπλισμού της αποικίας στον Άρη και το 2026 θα γίνει η εγκατάσταση των πρώτων ανθρώπων στον Κόκκινο Πλανήτη. Οι ερευνητές θέλουν να στείλουν τους σπόρους των μαρουλιών στο πρώτο φορτίο που θα ξεκινήσει το 2018 και να δουν αν θα καταφέρουν να αναπτυχθούν στις αρειανές συνθήκες.