Γκούσταφ Κλιμτ. Gustav Klimt

Gustav Klimt, Portrait of Adele Bloch-Bauer I, 1907. Oil, silver, and gold on canvas, Neue Galerie. Ένα πορτρέτο της θεωρούμενης χρυσής εποχής του, αυτό της "Αντέλε Μπλοχ Μπάουερ 1 ", διακοσμημένο με χρυσά και ασήμια, είναι ένας από τους ακριβότερους πίνακες όλων των εποχών. Τα αιγυπτιακά μάτια με τα μυκηναϊκά σπειροειδή μοτίβα, παρέχουν στοιχεία που ενισχύουν τον «εξωτισμό» του πίνακα. Ο Ρόναλντ Λόντερ, κληρονόμος μεγάλης περιουσίας και πρώην Αμερικανός πρεσβευτής στην Αυστρία, πλήρωσε 135 εκατομμύρια δολάρια το 2006 για να τον αποκτήσει για την γκαλερί του, Neue Galerie, στη Νέα Υόρκη.

Ο Γκούσταφ Κλιμτ (Gustav Klimt, 1862 – 1918) ήταν Αυστριακός ζωγράφος και ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του κινήματος της Απόσχισης (Sezession) της Βιέννης, τον προθάλαμο της Αρτ Νουβό. Είχε σημαντική συμβολή στη διεθνή αναγνώριση της αυστριακής τέχνης και πρωτοπόρα συνδύασε την εικονιστική με την αφηρημένη. 

Klimt in a light Blue Smock by Egon Schiele, 1913.

Γεννήθηκε στη Βιέννη, γιος του Έρνστ Κλιμτ, χρυσοχόου και της Άννας. Στα 14 φοιτά  κιόλας στη Σχολή Καλών Τεχνών Βιέννης, ενώ 3 χρόνια μετά λαμβάνει τις πρώτες παραγγελίες. Το 1910 εκθέτει στη Μπιενάλε της Βενετίας, όπου μάλιστα ολόκληρη αίθουσα του αφιερώνεται.

Portrait of Amalie Zuckerkandl, 1917-18 (unfinished)

Portrait of Eugenia Primavesi, c. 1913-14. Oil on canvas, 140 x 84 cm. Private collection.

Θεωρείται κυρίαρχη καλλιτεχνική προσωπικότητα του “χρυσού αιώνα” της αυστριακής τέχνης, που έληξε με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Προσωπογράφος της εύπορης μπουρζουαζίας της Βιέννης, συμβολίζει πια την επιτομή της δεκαετίας εκείνης, τόσο για το βαρύ πλούτο των έργων του όσο και γιατί χρειάζεται άλλο τόσο πλούτο για να τ΄ αποκτήσει κάποιος μαικήνας.

Girlfriends or Two Women Friends, 1916–17, oil on canvas, 99 × 99 cm (Galerie Welz, Salzburg, later destroyed).

Ήδη στα πρώιμα κιόλας χρόνια φαίνεται να δέχτηκε επιρροές από το μοντέρνο καλλιτεχνικό κίνημα και μετά το σκάνδαλο απόρριψης των έργων του για το Πανεπιστήμιο Βιέννης, αφοσιώθηκε στις προσωπογραφίες και την αλληγορική ζωγραφική του, με νέο ανατρεπτικό κι αισθησιακό ύφος. Η αγάπη του για τις γυναίκες, έπαιξε θεμελιώδη ρόλο στη τέχνη και στα εξαιρετικά του σχέδια, μ’ ερωτικά κυρίως θέματα.

Beethoven Frieze, 1902, Österreichische Galerie, Wien.

Η απομάκρυνση από τον ακαδημαϊσμό που σημειώθηκε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα όταν προσπάθησε να συνδυάσει στη δημιουργία του τη ζωγραφική, το σχέδιο, την αρχιτεκτονική και τη μουσική. Το αντιπροσωπευτικότερο έργο του είναι η «Ζωφόρος Μπετόβεν» που παρουσιάσθηκε στην έκθεση της Secession το 1902. Τη μουσική υπόκρουση, στην αναπαράσταση τούτη της Ενάτης Συμφωνίας του Μπετόβεν, παρείχε ο Γκούσταφ Μάλερ.

Judith I, 1901, oil on canvas, 84 × 42 cm, Austrian Gallery Belvedere.

O ερωτισμός που κυριαρχεί στα έργα του προκάλεσε αρκετές φορές ισχυρότατες αντιδράσεις. Εμφανής είναι η επιμονή του στην απεικόνιση γυναικών, με τον άνδρα απόντα στο μεγαλύτερο μέρος του έργου του. Το ερωτικό στοιχείο είναι απροκάλυπτο και σε αρκετά από τα σχέδιά του, τα οποία ο ίδιος χαρακτήρισε ως φόρο τιμής «…στην αγαθή αλλά και λάγνα φυλή των υπερευαίσθητων». Προς το τέλος της καριέρας προσέγγισε τους Φωβιστές και τον Εξπρεσιονισμό εγκαταλείποντας τα έντονα διακοσμητικά στοιχεία επηρεασμένος σαφώς από την ιαπωνική τέχνη και τα χαρακτικά τους.

Philosophie, 1899–1907. Destroyed 1945.

Στις 11 Ιανουαρίου 1918, παθαίνει αποπληξία και σταματά να εργάζεται. Ούτε ένα μήνα μετά, στις 6 Φλεβάρη της ίδιας χρονιάς πεθαίνει μόλις 56 ετών. Αν και έζησε σε όλη την ενήλικη ζωή του με τη μητέρα του και τις δύο αδελφές του, όταν πέθανε εκκρεμούσαν 14 αγωγές πατρότητας σε βάρος του.

Πηγή: 216. Gustav Klimt, ιδιότροπος, μοναδικός, χρυσαφένιος (52 ...