Ενδείξεις νερού και στον αστεροειδή «Εστία», Dawn probe spies possible water-cut gullies on Vesta

Μια από τις νέες εικόνες που έστειλε το Dawn από την Εστία στην οποία αποτυπώνονται διαβρώσεις στα τοιχώματα ενός κρατήρα. This image shows examples of long, narrow, sinuous gullies that scientists on NASA's Dawn mission have found on the giant asteroid Vesta. Image credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA

Μετά την αποστολή MESSENGER που εντόπισε νερό στους πόλους του Ερμή, τώρα το διαστημικό σκάφος Dawn βρήκε στην επιφάνεια της Εστίας γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά που πιθανώς προκλήθηκαν από τη ροή νερού.

Νέες ενδείξεις νερού – οι πιο αναπάντεχες από κάθε άλλη φορά – προέκυψαν σε ακόμα ένα ουράνιο σώμα, τον γιγάντιο αστεροειδή Εστία. Το διαστημικό σκάφος «Dawn» (Αυγή) εντόπισε στην επιφάνεια της Εστίας γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά σαν ξεροπόταμους, που πιθανώς προκλήθηκαν από τη ροή νερού.

Αν αυτό επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται για μια εντυπωσιακή ανακάλυψη, καθώς, σε ένα σώμα χωρίς ατμόσφαιρα, όπως ο εν λόγω αστεροειδής, κανονικά το όποιο επιφανειακό νερό θα έπρεπε να εξατμίζεται γρήγορα, συνεπώς δεν θα είχε αρκετό χρόνο να χαράξει κοίτες στο έδαφος.

This image shows a close-up of long, narrow, sinuous gullies that scientists on NASA's Dawn mission have found on the giant asteroid Vesta. Image credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA

Όμως, οι εικόνες που μετέδωσε η «Αυγή», σύμφωνα με το BBC, δείχνουν καθαρά την ύπαρξη πολύπλοκων ξεροπόταμων που κατεβαίνουν σε σχήμα ζικ-ζακ τα τοιχώματα ορισμένων κρατήρων. Συνεπώς, κατά τους επιστήμονες, πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η υπόθεση της δημιουργίας τους, λόγω διάβρωσης, από κάποιο υγρό, όπως το νερό.

«Θέλουμε να ακούσουμε γνώμες και από άλλους. Το θέτουμε απλώς ως ερώτημα στην επιστημονική κοινότητα. Δεν βιαζόμαστε να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα» δήλωσε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης η ερευνήτρια Τζένιφερ Σκάλι του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Λος Άντζελες (UCLA).

Η «Αυγή» πέρασε πάνω από έναν χρόνο γύρω από τον Εστία (τον δεύτερο μεγαλύτερο αστεροειδή στη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ Άρη και Δία), μελετώντας τον εξονυχιστικά. Το σκάφος απομακρύνθηκε από τον Εστία φέτος τον Σεπτέμβριο, αφού προηγουμένως χαρτογράφησε το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειάς του από ύψος 210 χιλιομέτρων.

This image shows examples of straighter, shorter, wider gullies that scientists on NASA's Dawn mission have found on the giant asteroid Vesta. The crater shown here is called Fonteia. Image credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA

Οι επιστήμονες μελέτησαν όλους τους κρατήρες του Εστίας με διάμετρο άνω των 10 χλμ. και σε 11 από αυτούς βρήκαν τα ίχνη ξεροπόταμων. Αν συγκριθούν με τα νεροφαγώματα στη Γη, η μορφολογία τους παραπέμπει σε τυπική διάβρωση από νερό. Αν αποκλειστεί η δημιουργία τους από τρεχούμενο νερό, τότε ανακύπτει το ερώτημα τι ήταν αυτό που δημιούργησε αυτά τα ίχνη πάνω στους κρατήρες.

Η Εστία θεωρείται γενικά ένα πολύ ξηρό ουράνιο σώμα. Η έλλειψη ατμόσφαιρας και συνεπώς ατμοσφαιρικής πίεσης σημαίνει ότι ο αστεροειδής δεν μπορεί να συγκρατήσει υγρό νερό στην επιφάνειά του για πολύ καιρό. Οποιοδήποτε υγρό θα χανόταν γρήγορα στο διάστημα. Άρα, οποιοδήποτε απόθεμα νερού -που θα μπορούσε να είχε μεταφερθεί από την πρόσκρουση κομητών- μάλλον θα διατηρείται υπόγεια, αρχικά με τη μορφή πάγου, που κάποια στιγμή λιώνει και χύνεται στην επιφάνεια.

Οι παρατηρήσεις ξεροπόταμων στον Εστία θυμίζουν μια ανάλογη ανακάλυψη, το 2000 στον Άρη, όταν δορυφορικές φωτογραφίες για πρώτη φορά αποκάλυψαν, επίσης, πολύπλοκα αποξηραμένα ρυάκια να κατεβαίνουν από τους κρατήρες. Όπως και τώρα, μια παρόμοια διαμάχη είχε ξεσπάσει μεταξύ των επιστημόνων κατά πόσο τα ρυάκια είχαν δημιουργηθεί από νερό.

Η Εστία

Η Εστία (το ρωμαϊκό όνομα της οποίας είναι Vesta) έχει διάμετρο 530 χλμ, μέγεθος που την κατατάσσει στην κατηγορία των «πρωτοπλανητών», οι οποίοι αποτελούν τα απομεινάρια των συγκρούσεων μεταξύ μικρών σε μέγεθος πλανητών. 

Dawn's Farewell Portrait of Giant Asteroid Vesta

Διαχρονικά αποτελεί πόλο έλξης μετεωριτών και μικρών διαστημικών βράχων οι οποίοι πέφτουν επάνω της δημιουργώντας ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και πλούσιο γεωλογικό περιβάλλον. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο τρόπος δημιουργίας της Εστίας και ο σχηματισμός του φλοιού, του μανδύα και του πυρήνα σιδήρου που διαθέτει είναι παρόμοιοι με της Γης και της Σελήνης. Για τον λόγο αυτό και αποφασίστηκε να γίνει εκεί μια αποστολή εξερεύνησης.