Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Τρίτη 12 Μαρτίου 2013

Γεύμα 150 ατόμων σε ένα ιερό του 165 π.Χ., Eating and drinking in the sanctuary of Poseidon at ancient Kalaureia

Μαρμάρινα αγάλματα που βρέθηκαν στην Καλαυρεία.

Ήταν έδρα αμφικτιονίας και άσυλο για τους κυνηγημένους, στο οποίο μάλιστα κατέφυγε και πέθανε ο ρήτορας Δημοσθένης τον 4ο αιώνα π. Χ. Τελετές και θυσίες γίνονταν στο ιερό αυτό αλλά και μεγάλα γεύματα ως μέρος, ενδεχομένως, κάποιων άγνωστων τελετουργιών. Όσο για τα ευρήματα ξεκινούν από τα τέλη της Εποχής του Χαλκού.

View from the west of area of Building, D. B. Wells.

Ψηφιακό μοντέλο εδάφους του αρχαιολογικού χώρου. Digital Terrain Model of the archaeological site. E. Savini.

Πρόκειται για το θαλασσινό ιερό του Ποσειδώνα στην αρχαία πόλη της Καλαυρείας στον Πόρο, που διερευνάται από το Σουηδικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο στο πλαίσιο του προγράμματος με τίτλο «Η Πόλις, ο Θεός και η Θάλασσα».

Ορειχάλκινος μικρογραφικός πέλεκυς και χρυσό δαχτυλίδι. A miniature double-axe of bronze and a gold ring, C. Mauzy.

Ένα χρυσό δαχτυλίδι που προσφέρθηκε στον θεό Ποσειδώνα κατά την Ρωμαϊκή εποχή, επικαλυμμένο με ορείχαλκο πάνω στον οποίο υπάρχει παράσταση υδρόβιου πτηνού, καθώς και δύο ορειχάλκινοι, μικρογραφικοί διπλοί πελέκεις είναι μεταξύ των τελευταίων ευρημάτων των ανασκαφών κατά τις οποίες εξετάσθηκαν πολλά από τα κτίρια του ιερού καθώς και τα κατάλοιπα της Εποχής του Χαλκού δίπλα στον κύριο ναό.

Το Κτήριο Α από τα δυτικά. Πίσω του, κάτω από τα πεύκα, βρισκόταν ο ναός του Ποσειδώνα. Building A from the west. Beyond it, where the pine-trees grow, the temple to Poseidon was situated. B. Wells.

Άλλωστε, όπως λένε οι αρχαιολόγοι του Σουηδικού Ινστιτούτου, το ιερό του Ποσειδώνα ήταν ένα μεγάλο τέμενος με μακροχρόνια και πολύπλευρη λατρευτική δραστηριότητα, πιθανόν από τους προϊστορικούς χρόνους ως και την ύστερη αρχαιότητα.

Ο Ποσειδώνας στην κύρια όψη νομίσματος κομμένου στην πόλη της Καλαύρειας μετά το 323 π. Χ. Poseidon on the obverse of a coin minted at Kalaureia after 323 BC. C. Mauzy.

Εκεί μάλιστα γινόταν πλήθος τελετουργικών δραστηριοτήτων, των οποίων η φύση και τα χαρακτηριστικά μεταλλάχθηκαν στη διάρκεια ζωής του ιερού. Ακόμη και η λατρεία του Ποσειδώνα μπορεί να μην ήταν συνεχής στο ιερό, καθώς λατρεύονταν ενδεχομένως και άλλες μικρότερες θεότητες και ίσως ήρωες και σεβαστοί νεκροί.

Η Αρχαϊκή δεξαμενή κατασκευάστηκε στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. The archaic cistern constructed at the end of the sixth century BC. B. Wells.

Διπλωμένο μετάλλινο αγγείο και τρεις χρυσοί δίσκοι. A folded bronze vessel and gold discs, S. Bocher.


Αυτές οι δραστηριότητες λάμβαναν χώρα μέσα στα όρια του τεμένους, έξω από τον ναό, σε μικρά κλειστά δωμάτια διάφορων, συχνά ασυνήθιστων κτηρίων, κοντά στην είσοδο του ιερού, μπροστά από αγάλματα πλούσιων ευεργετών και γύρω από βωμούς.


Ειδικά διαμορφωμένη τριγωνική περιοχή στην οποία εντοπίσθηκαν κατάλοιπα ενός μεγάλου γεύματος. The triangular area of the dining deposit from around 165 BC. C. Mauzy.

Μεγάλη ποσότητα σπασμένης κεραμικής, διάφορα αντικείμενα, οστά ζώων και απανθρακωμένα υλικά που βρέθηκαν συγκεντρωμένα σε μία τριγωνική περιοχή, που είχε διαμορφωθεί ειδικά σε ένα κτίριο, για να τα περικλείσει αυτά τα υλικά συνθέτουν εξάλλου για τους αρχαιολόγους ένα πολύ ασυνήθιστο εύρημα.

Ένας θησαυρός νομισμάτων που βρέθηκε ν’ ακουμπά στον τοίχο θεμελίωσης του κτηρίου αυτού περιλαμβάνει 12 νομίσματα τοπικής κοπής της Καλαυρείας, ένα αδιάγνωστο νόμισμα και ένα νόμισμα από την Τροιζίνα που χρονολογείται στο τέλος του 3ου αι. π.Χ. Ένα σχεδόν ολόκληρο κύπελλο με εμπίεστη διακόσμηση που βρέθηκε κοντά τους σχετίζεται ενδεχομένως με τον θησαυρό. A coin hoard, found against the foundation of one of its walls, contained 12 coins of the local Kalaureian mint, one illegible coin and one from Troizen datable to the later part of the 3rd century BC. An almost complete mold-made relief bowl was found nearby and can probably be connected with the hoard.

Γιατί η μελέτη τους έδειξε, ότι γύρω στο 165 π. Χ ένα μεγάλο φαγοπότι οργανώθηκε στο ιερό του Ποσειδώνα με περισσότερα από 150 άτομα που έφαγαν και ήπιαν παρέα.

Οστά ψαριών και πεταλίδες από τον αποθέτη. Fish bones and limpet shells from the dining deposit.

Κατσίκια, αρνιά, μοσχάρια και χοίροι που προηγουμένως είχαν θυσιασθεί, καταναλώθηκαν σ΄ αυτό το γεύμα, όπως επίσης αυγά, πουλιά κι πλήθος θαλασσινών, από πετρόψαρα και εποχιακούς τόνους μέχρι κεφαλόπουλα, πεταλίδες και σαλιγκάρια της θάλασσας. Διάφορες φυτικές τροφές, φρούτα και ξηροί καρποί συμπλήρωσαν το μενού, όπως και ποτό, που πιθανώς ήταν κρασί. Τα φαγητά δεν ήταν ψητά αλλά βραστά ή τσιγαριστά μαγειρεμένα μέσα σε μικρές και μεγάλες, βαθιές ή ρηχές χύτρες.

Οστά ζώων, όστρακα πορφύρας και κουκούτσια ελιάς.


Μερικά από τα κατάλοιπα ζώων που βρέθηκαν στην Καλαύρεια: κελύφη αυγών, οστά φιδιών, όστρεα.

Αλλά το ενδιαφέρον είναι, ότι όταν τελείωσε η γιορτή, οι συνδαιτυμόνες έσπασαν όλα τα σκεύη, κύπελλα και κανάτες, πιάτα και χύτρες. Στη συνέχεια μέρος των καταλοίπων του γεύματος σωριάστηκε επίτηδες έξω από αυτό το κτήριο, σε έναν περιορισμένο τριγωνικό χώρο και καλύφθηκε με χώμα, ώστε να αποφευχθεί η οποιαδήποτε διαταραχή από ζώα ή ανθρώπους. Οι αρχαιολόγοι επομένως έχουν να απαντήσουν σε πολλές ερωτήσεις, όπως το γεγονός για το οποίο οργανώθηκε η γιορτή, η συχνότητα παρόμοιας συγκέντρωσης, οι συμμετέχοντες και φυσικά αν αποτελούσε μέρος της επίσημης λατρευτικής πρακτικής του ιερού, ή είχε πιο κοσμικό χαρακτήρα.


Αναπαράσταση Κτηρίου Ι. The hellenistic building in Area I. Reconstruction model, J. Pakkanen.


A lone, Hadrianic coin , found outside of the building in a 1894 excavation dump may suggest that the building was still in use in the early part of the 2nd century AD.

Άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της θρησκείας στην Καλαυρεία εξάλλου, είναι ότι το ιερό λειτουργούσε και ως άσυλο, προσφέροντας προστασία σε όσους κατέφευγαν σ΄ αυτό ως προσκυνητές να εκφράζουν εκεί την ευγνωμοσύνη τους στους θεούς. Ένα ακόμη ζήτημα προς διερεύνηση, όπως και η σχέση μεταξύ του ιερού και της αρχαίας πόλης της Καλαυρείας και του ρόλου του στην ευρύτερη περιοχή του Σαρωνικού.
















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου