Γνωρίστε τον μακρινό εξάδελφό μας. World's Oldest Primate Fossil Discovered

Καλλιτεχνική απεικόνιση του Archicebus achilles στο φυσικό περιβάλλον του. Archicebus Achilles.  Credit: Xijun Ni, Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology, Chinese Academy of Sciences/Nature

Ένα απολίθωμα που ανήκε σε θηλαστικό με μέγεθος ποντικού ήλθε στο φως στην Κίνα μαρτυρώντας πολλά για την προέλευση όλων των θηλαστικών. Αυτό το απολίθωμα ηλικίας 55 εκατομμυρίων ετών εκτιμάται ότι αποτελεί τον μακρινό πρόγονο των θηλαστικών, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου.

Από τους πρώτους συγγενείς μας

Τρισδιάστατη ανασύνθεση του σκελετού του Archicebus Achilles. A 3-D computer graphic image of the skeleton of Archicebus achilles above a background photo of the fossil. Credit: ESRF/P. Tafforeau

Το μικρό ον που παρουσιάζεται στην επιθεώρηση «Nature» ονομάστηκε Archicebus achilles από τους ερευνητές της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Carnegie στο Πίτσμπουργκ που το έφεραν στην επιφάνεια– ένα όνομα που μεταφράζεται ως «αρχαία μαϊμού Αχιλλεύς». Εκτιμάται ότι αυτός ο απολιθωμένος πλήρης σκελετός αποτελεί έναν από τους πρώτους συγγενείς μας και βοηθά στην κατανόηση της πολύπλοκης εξέλιξης των θηλαστικών που τελικώς οδήγησε στην εμφάνιση του ανθρώπου.

A nearly-complete skeleton of a palm-sized primate that lived about 55 million years ago is being hailed as the oldest known member of the primate family and may lead to new insights into the origins of primates. (Photo: Credit: Mat Severson, Northern Illinois University)

Ο Archicebus ζύγιζε 28 γραμμάρια ή και λιγότερο και δεν ήταν άμεσος πρόγονός μας. Με δεδομένο όμως ότι τοποθετείται τόσο πίσω στο γενεαλογικό μας δέντρο δίνει τις καλύτερες ενδείξεις που έχουμε ως σήμερα στα χέρια μας σχετικά με το πώς θα ήταν και οι άμεσοι πρόγονοί μας.

«Πρόκειται ουσιαστικά για έναν στενό εξάδελφό μας» ανέφερε ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης ο Κρίστοφερ Μπίαρντ από το Μουσείο Carnegie και προσέθεσε: «Είναι ό,τι πιο κοντινό έχουμε βρει ως τώρα σε ό,τι αφορά τους τόσο αρχαίους προγόνους του ανθρώπου».

Χαρακτηριστικά των ανθρωποειδών

Το εξελικτικό δέντρο των πρωτευόντων στο οποίο ο Archicebus βρήκε τη θέση του - βρίσκεται κοντά σε ένα κλαδί το οποίο οδήγησε στην εμφάνιση του ανθρώπου. Phylogeny diagram by M.A. Klingler via the Carnegie Museum of Natural History

Η τάξη των θηλαστικών περιλαμβάνει τους ανθρώπους μαζί με τους πιθήκους, τις μαϊμούδες και τους λεμούριους. Μεταξύ των θηλαστικών υπάρχουν τρεις υποτάξεις: τα ανθρωποειδή που περιλαμβάνουν τους πιθήκους, τις μαϊμούδες και τον άνθρωπο καθώς και άλλες δύο υποτάξεις που περιλαμβάνουν τους λεμούριους και τους λιγότερο γνωστούς τάρσιους. Το είδος που ανακαλύφθηκε τώρα ανήκει στην ομάδα των ταρσίων, τοποθετείται όμως κοντά σε ένα κλαδί του οικογενειακού δέντρου από το οποίο προέρχονται οι άνθρωποι – έφερε άλλωστε, όπως είδαν οι επιστήμονες, κάποια χαρακτηριστικά των ανθρωποειδών.

«Ήταν ένα γλυκό μικρό ον, απίστευτα μικρό» είπε ο δρ Μπίαρντ και συμπλήρωσε ότι «αυτή είναι μια από τις πιο σημαντικές επιστημονικές πτυχές της ιστορίας». Ο κορμός του φουντωτού Archicebus ήταν μόλις 71 χιλιοστά σε μήκος – το μήκος αυτό είναι μάλλον το μικρότερο που μπορεί να έχει ένα ον και παρόλα αυτά να συνεχίσει να θεωρείται θηλαστικό. Όπως συμβαίνει με τους ελέφαντες και τα άλογα, όσο πιο πίσω πάμε στον χρόνο σε ό,τι αφορά τα σημερινά μεγάλα θηλαστικά, τόσο πιο πολύ… συρρικνώνονταν οι πρόγονοί τους.

Σε συνεχή κίνηση

Εξαιτίας του ότι το συγκεκριμένο ζώο ήταν τόσο μικρό και θερμόαιμο χρειαζόταν να τρέφεται συνεχώς με έντομα και να κινείται αδιάκοπα ώστε να μην χάνει την εσωτερική του θερμότητα.

Αυτό σύμφωνα με τον ερευνητή σημαίνει ότι οι πρώτοι συγγενείς μας «έτρεχαν σε φρενήρεις ρυθμούς, βρίσκονταν σε συνεχές στρες γυρνώντας γύρω-γύρω για να βρουν το επόμενο γεύμα τους». Ο Αrchicebus ζούσε σε μια περιοχή γεμάτη δέντρα κοντά σε μια λίμνη της Κίνας και… έκανε κούνια από δέντρο σε δέντρο.

Η μελέτη αυτή εκτός από το να μας… συστήσει τον μακρινό εξάδελφό μας ενισχύει και άλλη μια θεωρία η οποία αναφέρει ότι τα πρώτα πρωτεύοντα αναπτύχθηκαν αρχικώς στην Ασία, παρότι οι άνθρωποι εμφανίστηκαν περί τα 50 εκατομμύρια έτη αργότερα στην Αφρική.