Τα στοιχήματα του κ. Χόκινγκ. Hawking concedes bet on black hole information loss

Ο Stephen Hawking παίζει πόκερ με τον Νewton, τον Einstein και τον Data, σε μια σκηνή από ταινία επιστημονικής φαντασίας Star Trek.

Τα στοιχήματα με επίκεντρο επιστημονικά ζητήματα έχουν εμφανιστεί εδώ και αιώνες, και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν βοηθήσει στη πρόοδο της επιστήμης.

Το πρώτο διάσημο καταγεγραμμένο στοίχημα, έλαβε χώρα το 1684 όταν ο πασίγνωστος εκείνη την εποχή αρχιτέκτονας Christopher Wren, δήλωσε πως θα έδινε 40 σελίνια σε όποιον κατάφερνε να αποδείξει τους νόμους του Κέπλερ, χρησιμοποιώντας το νόμο του αντιστρόφου τετραγώνου.

Λίγο καιρό μετά, ο Ισαάκ Νεύτων θα εξέδιδε το περίφημο έργο του «Αρχές της Φυσικής Φιλοσοφίας», που θα περιείχε και την εν λόγω απόδειξη, αλλά δεν εισέπραξε ποτέ την αμοιβή, καθώς είχε λήξει η διορία.

Από τότε έχουν μπει διάσημα στοιχήματα που αφορούν στο αν η Γη είναι τελικά επίπεδη, ή αν μπορεί κάποιος να κατασκευάσει μια μηχανή με μέγεθος 1/64 της ίντσας. Ωστόσο, υπάρχουν τρία διάσημα στοιχήματα που έχει λάβει μέρος ο διάσημος φυσικός Stephen Hawking. Και αν η ιστορία έχει δείξει πως είναι λαμπρός επιστήμονας, φαίνεται πως δεν τα πηγαίνει εξίσου καλά με το τζόγο.

Kip Thorne. The Man Who Imagined Wormholes and Schooled Hawking.

Το πρώτο στοίχημα που έβαλε ο Άγγλος φυσικός, ήταν το 1975 με το φυσικό του πανεπιστημίου Caltech, Kip Thorne, και αφορούσε στο ενδεχόμενο το νεοπαρατηρηθέν τότε αντικείμενο Κύκνος-Χ1 να είναι μαύρη τρύπα. Ο Hawking, ο οποίος πόνταρε ενάντια στην ίδια του την έρευνα, έχασε το στοίχημα, καθώς ο Κύκνος-Χ1 έγινε το πρώτο αντικείμενο στο Σύμπαν που διαπιστώθηκε πως είναι μαύρη τρύπα.

Ο Hawking, ο οποίος πλήρωσε μία ετήσια συνδρομή στο περιοδικό Penthouse για τον Thorne, δικαιολογήθηκε έπειτα πως στοιχημάτισε εναντίον του ενδεχόμενου της μαύρης τρύπας, ώστε να έχει σε κάθε περίπτωση κάτι να κερδίσει. Μπορεί να έχασε το στοίχημα, όμως δικαιώθηκε η έρευνά του, πως η μαύρες τρύπες ακτινοβολούν.

Ένα ακόμη διάσημο στοίχημα διατυπώθηκε το 1991 ανάμεσα στον Τhorne, τον συνάδελφό του στο Caltech John Preskill, και το Hawking, για το κατά πόσο μοναδικότητες μπορούσαν να βρίσκονται έξω από μαύρες τρύπες. Μοναδικότητες ονομάζονται σημεία του χωροχρόνου όπου οι τιμές κάποιου πεδίου απειρίζονται.

O John Preskill (δεξιά) “πανηγυρίζει” την νίκη του μπροστά στον Stephen Hawking. John Preskill (right) declares victory at Stephen Hawking's expense.

Έξι χρόνια μετά, ο Hawking παραδεχόταν πως έχανε το στοίχημα αφού αποφάσισε πως ήταν δυνατό να συμβεί αυτό. Και τότε ήταν που συμμάχησε με τον Thorne, εναντίον του Preskill, σε ένα άλλο στοίχημα: για το αν μπορεί να χαθεί πληροφορία εντός μια μαύρης τρύπας. Όπως είχε πει χαρακτηριστικά ο Hawking «Όχι μόνο ο Θεός παίζει ζάρια, αλλά πολλές φορές τα ρίχνει εκεί όπου δε μπορούμε να τα δούμε», πιστεύοντας την εποχή εκείνη, πως όντως μπορεί να χαθεί πληροφορία εντός μιας μαύρης τρύπας.

Χρειάστηκαν 7 χρόνια, και η δουλειά σπουδαίων φυσικών όπως ο Gerard t’ Hooft και ο Juan Maldacena, ώστε να παραδεχτεί ο Hawking πως έχασε και αυτό το στοίχημα. Για την ιστορία, ο Thorne ακόμη εμμένει στην αρχική του άποψη.

Το τελευταίο, και ίσως πιο διάσημο στοίχημα που έχασε ο Hawking, αφορά στην ανακάλυψη του μποζονίου Higgs, ένα ενδεχόμενο κόντρα στο οποίο είχε ποντάρει 100 δολάρια, με αντίπαλο το φυσικό του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, Gordon Kane. Στις 4 Ιουλίου του 2012, παραδέχτηκε πως είχε λάθος και σε αυτή την περίπτωση, όμως όπως δήλωσε «είναι κρίμα κατά κάποιο τρόπο, γιατί οι μεγάλες πρόοδοι στη φυσική έρχονται από πειράματα που δεν αναμένουμε τα αποτελέσματά τους».

Science to the masses: Some of Prof Hawking's books including his international bestseller A Brief History Of Time.

Όσο για τον ίδιο τον Άγγλο φυσικό, πρόκειται για μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες στον κόσμο. Συγγραφέας διάσημων βιβλίων, όπως το «Χρονικό του Χρόνου», καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, και με πασίγνωστο ερευνητικό έργο στη θεωρητική φυσική του ανήκει μια θέση στο πάνθεον των επιστημόνων. Καθηλωμένος εδώ και δεκαετίες σε αναπηρικό καροτσάκι, αποτελεί υπόδειγμα θέλησης και δύναμης.

Οι γιατροί, το 1963 του είχαν διαγνώσει μία πάθηση στο νευρικό σύστημα δίνοντάς του δύο χρόνια ζωής. Από τότε, ο Χόκινγκ τους διαψεύδει καθημερινά. Είναι πλέον και αναγνωρίσιμος τηλεοπτικός χαρακτήρας με συμμετοχές σε σειρές όπως το Σταρ Τρεκ (με τη διάσημη σκηνή όπου παίζουν χαρτιά οι Νεύτων, Αϊνστάιν, Hawking, και ο Data).