Απομεινάρια υδάτινου βραχώδους κόσμου γύρω από ένα άστρο, Water Discovered in Remnants of Extrasolar Rocky World Orbiting White Dwarf

This is an artist impression of a rocky and water-rich asteroid being torn apart by the strong gravity of the white dwarf star GD 61. Similar objects in the Solar System likely delivered the bulk of water on Earth and represent the building blocks of the terrestrial planets. Credit: Image copyright Mark A. Garlick, space-art.co.uk, University of Warwick and University of Cambridge

Βρετανοί αστρονόμοι εντόπισαν ένα «μουσκεμένο αστρικό νεκροταφείο», συγκεκριμένα τα απομεινάρια ενός πλούσιου σε νερό αστεροειδούς ή ενός νάνου πλανήτη, που περιφέρονται γύρω από ένα άστρο «λευκό νάνο» σε απόσταση 150 ετών φωτός από τη Γη. Είναι η πρώτη φορά που ανιχνεύονται τα χημικά «αποτυπώματα» του νερού σε βραχώδεις κόσμους πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, κάτι που ενισχύει την πεποίθηση των επιστημόνων πως ο γαλαξίας μας είναι πολύ πιθανό να φιλοξενεί ουκ ολίγους φιλικούς στη ζωή εξωπλανήτες, παρόμοιους με τον δικό μας.

The images, captured by the Hubble space telescope, are said to give a glimpse into the distant future of our own corner of the universe, after the Sun finally burns out.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Τζέι Φαρίχι του Ινστιτούτου Αστρονομίας του πανεπιστημίου Κέμπριτζ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», σύμφωνα με το ίδιο, το «Nature» και το «New Scientist», έκαναν την ανακάλυψη με το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» και το γιγάντιο επίγειο τηλεσκόπιο «Κεκ» της Χαβάης. Οι αστρονόμοι ανίχνευσαν πολύ μεγάλες ποσότητες οξυγόνου, αλλά και απουσία άνθρακα, συνεπώς συμπέραναν ότι το άφθονο οξυγόνο δεν μπορεί παρά να προέρχεται από την παρουσία του στα μόρια του νερού.

Το μητρικό άστρο είναι το GD 61, το οποίο αποτελεί το αστρικό «πτώμα» ενός άστρου που ήταν κάποτε σαν τον Ήλιο μας, ώσπου κάποια στιγμή έγινε «ερυθρός γίγαντας» και, στο τελικό στάδιο της ζωής του, έχοντας πια εξαντλήσει τα πυρηνικά «καύσιμά» του, κατέληξε «λευκός νάνος». Γύρω από το άστρο αυτό περιφέρονται τα απομεινάρια ενός βραχώδους αντικειμένου, πιθανότατα ενός μεγάλου αστεροειδούς ή πλανήτη που καταστράφηκε, όταν πλησίασε πολύ κοντά στο άστρο του που πέθαινε.

Ο αρχικός ακέραιος νάνος πλανήτης ή αστεροειδής εκτιμάται ότι είχε διάμετρο 90 – 500 χιλιομέτρων. Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι πάνω από το ένα τέταρτο (26% έως 28%) της μάζας αυτού του αστεροειδούς θα αποτελείτο από νερό, κάτι ανάλογο με τον μεγάλο αστεροειδή «Δήμητρα» στο ηλιακό μας σύστημα. Συγκριτικά, παρά τους τεράστιους ωκεανούς της, μόλις το 0,023% της μάζας της Γης είναι νερό, κάτι που δείχνει ότι ο πλανήτης μας δημιουργήθηκε μάλλον άνυδρος και απέκτησε μετά το νερό, μέσω του «βομβαρδισμού» του από ένυδρα ουράνια σώματα.

The discovery suggests that hundreds of millions of years ago, the distant system may have harboured Earth-like planets.

Μέχρι σήμερα νερό -ένα από τα βασικά στοιχεία της ζωής- έχει εντοπισθεί μόνο στις ατμόσφαιρες γιγάντιων αέριων εξωπλανητών όπως ο Δίας. Οι αστρονόμοι αναζητούν ένα βραχώδη εξωπλανήτη με νερό, ο οποίος θα βρίσκεται στην «σωστή» (δηλαδή την κατάλληλη για ανάπτυξη ζωής) απόσταση από το άστρο του. Η νέα ανακάλυψη αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

The great beyond: NASA have discovered dozens of exoplanets, including the extremely hot WASP-12b and its host star, pictured. But this is the first time that they have found the basic ingredients for a habitable planet.

«Η ανακάλυψη νερού σε ένα μεγάλο αστεροειδή σημαίνει πως οι θεμέλιοι λίθοι των φιλόξενων για ζωή πλανητών υπήρχαν -και ίσως υπάρχουν ακόμα- στο σύστημα του άστρου GD 61, καθώς επίσης πιθανότατα γύρω από πολλά άλλα παρόμοια μητρικά άστρα. Τα ευρήματά μας δείχνουν πως σαφώς υπήρχε το δυναμικό για κατοικήσιμους πλανήτες σε αυτό το εξωπλανητικό σύστημα», δήλωσε ο δρ Τζέι Φαρίχι.