ΠΙΚΑΣΣΟ. PICASSO

Pablo Picasso, Autoportrait à l'âge de trente-six ans, Self-portrait at the age of trente-six years, 1917, Dessin, Crayon sur papier

εἰς Παῦλον Πικασσό

Pablo Picasso, Le matador, The matador, 1970, Huile sur toile, 195 x 130 cm

ὁ ταυρομάχος τώρα πλέον ζεῖ στὴν Ἐλασσόνα

εἰς τὴν λιθόστρωτη πλατεῖα κάτω ἀπ᾽ τὰ πλατάνια

κι᾽ ὁ καφφετζῆς ἀέναα πηγαινοέρχεται κι᾽ ἀνανεώνει

τὸν καφφὲ στὸ φλυτζάνι καὶ τὸν καπνὸ στὸν ἀργελὲ τοῦ ταυρομάχου

ὡς ὅτου νὰ περάσουνε νοσταλγικὰ

τῆς μέρας οἱ ὧρες

καὶ συναχτοῦν πουλιῶν μυριάδες

μέσ᾽ στὶς πυκνὲς φυλλωσιὲς τῶν πλατανιῶνε

ὅπου σημαίνει πὼς ὁ ἥλιος δύει

Pablo Picasso, Tête d'homme à la Greco, Head of man in Greco, 1899, Huile sur Toile, 34,7x31,2 cm

τότε οἱ συνωμότες ἕνας ἕνας γλυστρᾶνε στὸ σοκάκι

σιωπηλὰ ὡς πέφτει ἡ νύχτα καὶ βοηθᾶ τους

ἀπαρατήρητοι νὰ συναχτοῦν κι᾽ αὐτοὶ σὰν

τὰ πουλιὰ

ἐκεῖ ποὺ θέλουν

καὶ δάκρυα βαρειὰ κυλοῦν ἀπὸ τὰ δόλια τους τὰ μάτια

Pablo Picasso, Portrait de la mère de l'artiste, Portrait of the mother of the artist, 1896, Aquarelle sur papier, 19,5x12 cm

καὶ ἡ μητέρα ὅπου ζητεῖ ν᾽ ἀναχαιτίση τοὺς φασίστες

μέσα στὸ σκοτεινὸ δωμάτιο κεῖ ποὺ συνομιλοῦν οἱ συνωμότες

καὶ κρέμονται ἀπ᾽ τὸ ταβάνι πιπεριὲς γιὰ νὰ στεγνώνουν

μὲ τὰ ροζιάρικα τὰ χέρια ποὺ τὰ κοσμοῦν ροδάρια

βγάζει τῆς λάμπας τὸ γυαλὶ καὶ τὴν ἀνάφτει

καὶ τὰ ροζιάρικα πάλι τὰ χέρια ποὺ τὰ λερῶσαν τὰ πετρέλαια

ἥσυχα ἥσυχα τὰ σφουγγίζει στὴν ποδιά της

Pablo Picasso, Guernica, 1937, Huile sur Toile, 349,3x776,6 cm

καὶ καθὼς εἴπαμε ὅτι ποθεῖ ν᾽ ἀναχαιτίση τοὺς φονιάδες

παίρν᾽ ἡ γριὰ τὴ λάμπα ἀπ᾽ τὸ τραπέζι

κι ἀνοίγει τὸ παράθυρο μὲ βιάση

κι ὄξω τεντώνει

—μέσ᾽ στὴ νύχτα—

τὴ χερούκλα ποὺ κρατᾶ τὴ λάμπα

Pablo Picasso, 24 mai Tête de femme en pleurs, May 24 Head of woman in tears, Étude pour Guernica, 1937, Dessin, Crayon et gouache sur papier, 29,2x23,1 cm

γριὰ μάνα! τῆς φωνάζουν

ποῦ τὴν πᾶς τὴ λάμπα;

ὅμως μέσ᾽ στὰ χωράφια τῆς Ἀβίλας δὲς σαλέψαν

ὕποπτες σκιὲς μ᾽ αὐτὀματα στὴν ἀμασκάλη

κι᾽ ἀπὸ μακρυὰ ἐφάνταζε σὰν ἄστρο

τὸ φῶς ποὺ εἶχε βγαλθῆ στὸ παραθύρι

ἄρχισαν λίγο λίγο ν᾽ ἀντηχοῦν κιθάρες

Pablo Picasso, Étude pour les Demoiselles d'Avignon, Study for the Young ladies of Avignon, 1907, Aquarelle sur papier, 15,7x22,5 cm

κι οἱ γύφτισσες ἐπιάσαν νὰ χορεύουν

μὲ τὶς ὡραῖες λαγόνες καὶ τὰ πολύχρωμα ἀνεμιζούμενα πλατιὰ φουστάνια

ἐνῶ ἀπ᾽ τὰ θερμὰ βαμμένα στόματά τους ἴδια κραυγὲς πόνου

ἐξέφευγαν τοῦ τραγουδιοῦ τὰ λόγια:

«θὰ σοῦ πῶ τὴ μοναξιά μου Soleares»

Pablo Picasso, Massacre en Corée, 1951, Huile sur contreplaqué, 109,5x209,5 cm

κι᾽ οἱ majos λυσσάγαν πάνω στὶς κιθάρες

καὶ τὰ φασιστικὰ καθάρματα πολυβολούσανε τὰ πλήθη

κι᾽ αὐτὲς μὲ τὰ μεταξωτὰ γοβάκια τους

—μὲ τὰ ψηλὰ τακούνια—

χάμω —πάνω στὸ καρντερίμι— τσαλαπατοῦσαν τὴν καρδιά μου

Pablo Picasso, Course de taureaux, Corrida, Bullfight, 1934, 97x130 cm

τότε ἐγίνηκε «ποὺ νὰ σοῦ φύγη τὸ καφάσι»

σὰν ἕνας ταῦρος κοκκινότριχος πετάχτηκε στὴ μέση

φλόγες καθὼς τοῦ βγαίνανε ἀπ᾽ τὰ ρουθούνια

κι᾽ οἱ μπαντερίλλιες τοῦ βελόνιαζαν ὀδυνηρὰ τὸ σβέρκο καὶ τὴν πλάτη

Pablo Picasso, Le Charnier, The Mass grave, 1945, Huile et fusain sur toile, 199,8x250,1 cm

κι᾽ ἄρχισε δῶ καὶ κεῖ νὰ κουτουλάη

νὰ ξεκοιλιάζη

νὰ λιανίζη σάρκες μὲ τὰ κέρατά του

ψηλὰ στὸν ἀέρα νὰ τινάζη

ὅσους χτυποῦσε

καὶ νὰ σωριάζωνται βουνὸ κουφάρια ἕνα γύρο

ἀλόγων ἀνθρώπων

μἐσ᾽ σὲ ποτάμια αἷμα

(τὸ σβέρκο καὶ τὴ ράχη του ὀδυνηρὰ ΚΟΣΜΟΥΣΑΝ μπαντερίλλιες)

κι᾽ οἱ κόρες μὲ τοὺς ὡραίους μαστοὺς ἀνάσκελα ἐξαπλωθῆκαν χάμω

καὶ μέσ᾽ στὰ ὡραῖα μάτια τους δύανε

κι᾽ ἀνάτελλαν

ἥλιοι

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ