Το ξανθό γονίδιο δεν είναι… χαζό. Having 'Blonde' gene doesn't make you stupid

Pierre Auguste Renoir. Blonde Girl Combing Her Hair, 1894. Η εμφάνιση ξανθών μαλλιών είναι αποτέλεσμα μιας μετάλλαξης που δεν έχει καμία άλλη επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό. Genetic anomaly which switches on blonde hair is not linked to any other traits, scientists conclude.

Μπορεί να αποτελούν επί χρόνια αντικείμενο χλευασμού για τις νοητικές τους ικανότητες όμως οι φέρουσες (και οι φέροντες) ξανθό χρώμα μαλλιών έχουν πλέον σύμμαχο τους ειδικούς που καταρρίπτουν αυτόν τον αστικό μύθο. Ερευνητές στις ΗΠΑ εντόπισαν τον μηχανισμό που οδηγεί στην εμφάνιση ξανθών μαλλιών και όπως αναφέρουν ο μηχανισμός αυτός δεν συνδέεται με καμία άλλη βιολογική διεργασία στον άνθρωπο αλλά αποκλειστικά με το χρώμα των μαλλιών.

Ο αναλφαβητισμός

Not so dumb: The study proves hair colour is completely unrelated to any other trait and dispels the shallow claim that blonde hair signifies lower intelligence.

Τη νέα μελέτη πραγματοποίησε ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής ειδικούς της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια και του Ιατρικού Ινστιτούτου Χάουαρντ Χιουζ. ένας ανεπαίσθητος «αναλφαβητισμός» στο DNA τους θα ήταν τελικά αρκετός. Μία και μόνη αλλαγή σε ένα από τα τέσσερα «γράμματα» του γενετικού κώδικα είναι αρκετή για να εμφανιστούν ξανθά μαλλιά στους ανθρώπους, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.

Οι ερευνητές εντόπισαν μία συγκεκριμένη γενετική μετάλλαξη, που είναι κοινή στο DNA των ξανθών Βορειοευρωπαίων. Η συγκεκριμένη γενετική παραλλαγή σχετίζεται μόνο με τα ξανθά μαλλιά και όχι με το χρώμα των ματιών (π.χ. γαλανά) ή με άλλα χαρακτηριστικά του δέρματος (π.χ. ανοιχτόχρωμο).

Η ιστορία του γονιδίου

Henri Lebasque. Nu blond, 1925. Εντοπίσθηκε ο μηχανισμός πίσω από το χρώμα των μαλλιών. The information in our DNA is stored as a code made up of four chemical bases: adenine ‘A’, guanine ‘G’, cytosine ‘C’, and thymine ‘T’. Switching from ‘A’ to ‘G’ effectively "dials down" the KITLG gene by around 20 per cent and stops it producing so much pigmentation – and so the hair follicle is lighter. Prof Kingsley said he was amazed that one gene could have such a major impact on hair colour.

Το εν λόγω μεταλλαγμένο γονίδιο έχει μια μακρά εξελικτική ιστορία και αρχικά είχε ανακαλυφθεί ότι αλλάζει το χρώμα μερικών ψαριών του γλυκού νερού. Το γονίδιο αυτό ελέγχει μια πρωτεϊνη, που βοηθά στην ανάπτυξη των κυττάρων, τα οποία παράγουν χρωστικές ουσίες, επηρεάζοντας έτσι το χρώμα του δέρματος ή των μαλλιών.

Συγκεκριμένα, μια αλλαγή ενός μόνο νουκλεοτιδίου στον γενετικό κώδικα (η αντικατάσταση μιας αδενίνης από μια γουανίνη στο ανθρώπινο χρωμόσωμα 12) διαφοροποιεί το γονίδιο που ρυθμίζει τη λειτουργία της πρωτεϊνης KITLG, ενός μορίου με ζωτικό ρόλο στη λειτουργία των βλαστικών κυττάρων. Αυτή η μικρή γενετική αλλαγή μεταβάλλει εν μέρει (κατά 20% περίπου) τον τρόπο που η συγκεκριμένη πρωτεΐνη «εκφράζεται» στα θυλάκια των τριχών της κεφαλής -αλλά όχι στο υπόλοιπο- ανθρώπινο σώμα. Είναι όμως αρκετή για να κάνει τα μαλλιά ξανθά.

Τα πειράματα

Switching a single 'letter' of DNA (pictured) would turn brunettes to blondes but not affect the brain.

Οι ερευνητές εισήγαγαν τη συγκεκριμένη γενετική μετάλλαξη σε ποντίκια με σκουρόχρωμες τρίχες και αυτό είχε ως συνέπεια να γεννήσουν απογόνους με σχεδόν ξανθό τρίχωμα.

Οι επιστήμονες διευκρίνισαν ότι, όπως έχουν δείξει οι γενετικές έρευνες κατά τα τελευταία χρόνια, κατά πάσα πιθανότητα, δεν είναι μόνο ένα γονίδιο, αλλά μία μικρή ομάδα τουλάχιστον οκτώ μεταλλαγμένων περιοχών του DΝA που καθορίζει το χρώμα των μαλλιών ενός ανθρώπου (σε αυτά τα γονίδια έχει αλλάξει ένα τουλάχιστον συγκεκριμένο «γράμμα» του γενετικού αλφαβήτου). Η μετάλλαξη σε αυτά τα γονίδια αλλάζει το χρώμα τόσο του δέρματος, όσο και των μαλλιών. Η διαφορά της νέας γενετικής μετάλλαξης που ανακαλύφθηκε, είναι ότι ξανθαίνει μόνο τα μαλλιά, χωρίς να ασκεί άλλη επίδραση. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Genetics».