Απολίθωμα γιγαντιαίας αρκούδας 3 εκατ. ετών βρέθηκε στα Γρεβενά. Fossil of giant 3-million-year-old bear found in Grevena

Αγριοθήριο είναι το επιστημονικό όνομά της. A giant bear lived three million years ago in Grevena, where the environment was ideal for the evolvement of such huge species. Let us not forget that at the village Milia of the Grevena municipality the longest tusks in the world (of 5.02m length) belonging to the mastodont Mammut borsoni were found and have been awarded the World’s Guinness Records Award. Agriotherium is the scientific name of the bear which lived in the area, according to Associate Professor at the School of Geology, Aristotle University of Thessaloniki, Evangelia Tsoukala.

Γιγαντιαία αρκούδα ζούσε πριν από τρία εκατομμύρια χρόνια στα Γρεβενά, όπου το παλαιοπεριβάλλον ήταν ευνοϊκό για την ανάπτυξη τέτοιων, τεράστιων σε μέγεθος, μορφών. Άλλωστε, στη Μηλιά Γρεβενών έχουν βρεθεί και οι μεγαλύτεροι χαυλιόδοντες του κόσμου (5,02 μ.) του μαστόδοντα Mammut borsoni, που καταχωρήθηκαν στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες.

Απολίθωμα πτέρνας από τον αριστερό ταρσό γιγαντιαίας αρκούδας 3.000.000 ετών που βρέθηκε στην περιοχή των Γρεβενών (φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ). Fossil of heel of a three-million-year old giant bear found near Grevena. (Photo credit: AMNA)

Αγριοθήριο (Agriotherium) είναι το επιστημονικό όνομα της γιγαντιαίας αρκούδας που ζούσε στην περιοχή, σύμφωνα με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Παλαιοντολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Ευαγγελία Τσουκαλά, η οποία μίλησε στο Διεθνές Συνέδριο για τη μελέτη της αρκούδας που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη. Η κα Τσουκαλά αναφέρθηκε στην ανακάλυψη μίας πτέρνας από τον αριστερό ταρσό μιας γιγαντιαίας αρκούδας 3.000.000 ετών που βρέθηκε στην περιοχή.

The heel found is 25% bigger than that of a big brown bear, Mrs. Tsoukala pointed out, adding that it is the first time that agriotherium fossils have been discovered in Greece.

«Ενδεικτικό του μεγέθους του ζώου είναι ότι η πτέρνα του που βρέθηκε είναι κατά 25% μεγαλύτερη από την αντίστοιχη μιας μεγάλης καφέ αρκούδας», επεσήμανε η καθηγήτρια, συμπληρώνοντας ότι, με την ανασκαφή, το αγριοθήριο εντοπίζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

As scientific surveys have shown, the agriotherium lived along with the small Archaic bear Ursus etruscus in an environment of rich vegetation and lots of waters, and at higher temperatures than today’s.

Όπως προέκυψε από τις επιστημονικές μελέτες, το συγκεκριμένο ζώο έζησε μαζί με τη μικρότερη αρχαϊκή αρκούδα (Ursus etruscus, κοινή προγονική μορφή της αρκούδας των σπηλαίων και της καφετιάς αρκούδας 1,5 εκατομμύρια χρόνια πριν) σε συνθήκες περιβάλλοντος πυκνής βλάστησης και πολλών νερών, με μεγαλύτερη θερμοκρασία από τη σημερινή.

Περίπου 5.000 νεογιλά δόντια που ανήκουν στο είδος Ursus ingressus βρέθηκαν στο σπήλαιο των Λουτρών του Σπηλαιοπάρκου Αλμωπίας (φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ). 5,000 milk teeth were found at the Bear Cave of Almopia Speleopark. (Photo credit: AMNA)

Στην ομιλία της, η κα Τσουκαλά έκανε μνεία και στα περίπου 5.000 νεογιλά δόντια που βρέθηκαν στο σπήλαιο των Λουτρών του Σπηλαιοπάρκου Αλμωπίας και ανήκουν στο είδος Ursus ingressus, ένα είδος από τον κλάδο των αρκούδων των σπηλαίων που εξαφανίστηκε στο τέλος της Πλειστοκαινικής περιόδου, δηλαδή πριν από 10.000 χρόνια.

Περίπου 5.000 νεογιλά δόντια που ανήκουν στο είδος Ursus ingressus βρέθηκαν στο σπήλαιο των Λουτρών του Σπηλαιοπάρκου Αλμωπίας (φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ). Mrs. Tsoukala also mentioned the 5,000 milk teeth found at the Bear Cave of  Almopia Speleopark belonging to the species Ursus ingressus, a specimen of the cave bear evolutionary tree which disappeared at the end of the Pleistocene, e.g. 10,000 years ago. Though fragile, all types of the milk teeth were preserved. In particular, the c. 2,000 milk canines indicate whether these teeth are to be attributed to premature death or the replacement of milk teeth by their permanent counterparts, explained Mrs. Tsoukala. (Photo credit: AMNA)

«Διατηρήθηκαν, παρά την ευθραυστότητά τους όλοι οι τύποι των νεογιλών (εμπρόσθια ή πλαϊνά δόντια) και, ιδιαίτερα, από τους 2.000 περίπου νεογιλούς κυνόδοντες, μπορεί να διακρίνει κανείς αν αυτοί προέκυψαν από τον πρόωρο θάνατο ή από τη διαδικασία αντικατάστασης των νεογιλών από τους μόνιμους κυνόδοντες», είπε χαρακτηριστικά η κα Τσουκαλά.

Καταβόθρα Γεροντόβραχου (Δρακοκάρκαρος ή Δρακοσπηλιά). She also pointed out that the popular names given to several caves in Greece, such as “dragon caves” or “dragon holes”, may be related to the physical appearance of the bears and their protruding frontal bones. “Man associated his presence in the caves with the presence of bears which to him looked like dragons” she explained.

Συνέδεσε, μάλιστα, τις λαϊκές ονομασίες «δρακοσπηλιές» ή «δρακότρυπες», που αφορούν σπήλαια ανά την Ελλάδα, με την εξωτερική εμφάνιση των αρκούδων των σπηλαίων που είχαν έντονο προφίλ εξαιτίας των εξογκωμένων μετωπικών οστών. «Ο άνθρωπος συνέδεσε την παρουσία του μέσα στα σπήλαια με την παρουσία των αρκούδων, που του φαίνονταν σαν δράκοι», διευκρίνισε.

Όνειρο, πάντως, της καθηγήτριας, η οποία είναι επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας και παλαιοντολογικής έρευνας του ΑΠΘ στην περιοχή των Γρεβενών, είναι η δημιουργία ενός εθνικού μουσείου φυσικής ιστορίας προκειμένου να βρουν στέγη όλα τα σημαντικά ευρήματα των ανασκαφών, αλλά και απολιθώματα που βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ (Νατάσα Καραθάνου).