Επιβεβαίωση ότι τα Χόμπιτ της Ινδονησίας ήταν ξεχωριστό είδος. Scientists confirm: Mystery ‘hobbits’ were not human

Μια νέα μελέτη δείχνει ότι ο μικρόσωμος άνθρωπος που ζούσε στο νησί Φλόρες της Ινδονησίας ήταν ξεχωριστό είδος. Homo floresiensis 'were not Homo sapiens' according to researchers. From left, models representing a Flores Man, a Homo Sapiens and a Neanderthal in Lyon, France.  Photo: AP

Τα απολιθώματα ενός μικροσκοπικού ανθρώπου που ζούσε ως και πριν από περίπου 17.000 χρόνια στο νησί Φλόρες της Ινδονησίας προβληματίζουν εδώ και μία δεκαετία τους επιστήμονες. Οι ειδικοί δεν μπορούν να συμφωνήσουν αν το «Χόμπιτ», όπως το έχουν ονομάσει, αποτελεί ένα άγνωστο ως τώρα ανθρώπινο είδος ή αν ήταν απλώς ένας Homo sapiens με σοβαρές παθολογικές διαταραχές. Μια νέα μελέτη στηρίζει την άποψη που έχουν διατυπώσει πολλοί ειδικοί ότι δηλαδή ο Homo floresiensis ήταν ένας ξεχωριστός μικρόσωμος συγγενής μας.

Μικροσκοπικός και μυστηριώδης

A Homo floresiensis' skull, centre, next to that of a homoserectus from Java, left, and a human skull. Photo: AFP

Ο μυστηριώδης Άνθρωπος του Φλόρες ήρθε για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας όταν ολόκληρο το κρανίο και τμήματα του σκελετού ενός εκπροσώπου του ανασκάφηκαν στο ομώνυμο νησί της Ινδονησίας το 2003 (εκτός από αυτό έχουν βρεθεί επίσης στην περιοχή κατάλοιπα από εννέα σκελετούς - τα ευρήματα πιστεύεται ότι είναι ηλικίας 74.000 - 17.000 ετών). Αρχικά οι επιστήμονες νόμισαν ότι το μικροσκοπικό κρανίο που είχαν μπροστά τους ήταν παιδικό, γρήγορα όμως κατέστη σαφές ότι ήταν γυναικείο και ανήκε σε έναν εξαιρετικά μικρόσωμο άνθρωπο - γι' αυτό και τον ονόμασαν «Χόμπιτ», από τη μικροσκοπική φυλή του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών».

Το πολύ μικρού μεγέθους αυτό ενήλικο κρανίο - το οποίο φιλοξενούσε έναν επίσης πολύ μικρού μεγέθους εγκέφαλο - πυροδότησε διάφορες εικασίες, οδηγώντας σε μια διαμάχη μεταξύ των ειδικών σχετικά με την καταγωγή του «κατόχου» του, ο οποίος συνυπήρξε χρονικά με τον σύγχρονο άνθρωπο.

Μια μερίδα επιστημόνων θεωρεί ότι ο Homo floresiensis, όπως ονομάστηκε, αποτελεί ένα ξεχωριστό είδος το οποίο εξελίχθηκε στο Φλόρες μέσω του νησιωτικού νανισμού - ενός εξελικτικού φαινομένου που κάνει τα είδη που εξελίσσονται σε απομονωμένα νησιά να «μικραίνουν» σε μέγεθος για να προσαρμοστούν στους περιορισμένους πόρους του φυσικού περιβάλλοντός τους. Μια άλλη σχολή ωστόσο υποστηρίζει ότι τα ανθρώπινα κατάλοιπα που έχουν βρεθεί στο νησί ανήκουν σε Homo sapiens οι οποίοι αντιμετώπιζαν κάποια διαταραχή που οδήγησε σε σμίκρυνση του κρανίου τους - ως πιθανές ερμηνείες έχουν προταθεί η μικροκεφαλία, το σύνδρομο Λαρόν και ο ενδημικός υποθυρεοειδισμός (κρετινισμός).

Η ανάλυση σε 3D

Distribution de l'épaisseur crânienne de LB1 en vue de dessus. © Antoine Balzeau-CNRS/MNHN

Μια διεθνής ομάδα ειδικών από το Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν στη Γερμανία, το Πανεπιστήμιο Στόνι Μπρουκ της Νέας Υόρκης και από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότας στις Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισε να διερευνήσει το ζήτημα διεξοδικά. Στην πιο εκτεταμένη μελέτη που έχει γίνει ως σήμερα, οι ειδικοί εφάρμοσαν την τεχνική της τρισδιάστατης μορφομετρίας για να συγκρίνουν το κρανίο του Φλόρες (γνωστό ως LB1) με πολλά απολιθώματα ανθρώπινων κρανίων, καθώς και με μεγάλο αριθμό κρανίων σύγχρονων ανθρώπων με μικροκεφαλία και άλλες διαταραχές.

Τα αποτελέσματά τους, τα οποία δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «PLoS OΝΕ», συγκλίνουν υπέρ της θεωρίας που θέλει τον Homo floresiensis να αποτελεί ξεχωριστό ανθρώπινο είδος, αφού οι ομοιότητες που εντόπισαν ανάμεσα στο κρανίο του και στα κρανία των σύγχρονων ανθρώπων με παθολογικές διαταραχές ήταν ελάχιστες και επιφανειακές, ενώ εκείνες με τα απολιθώματα των Homo ήταν περισσότερες και πιο ουσιαστικές.

Η νέα μελέτη

Revision of some internal features of Liang Bua 1 on cranial thickness, internal structure. Photo: Antoine Balzeau-CNRS/MNHN

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον παλαιοπαθολόγο Αντουάν Μπαλζό του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Γαλλίας μελέτησε υψηλής ανάλυσης εικόνες του κρανίου του Φλόρες και κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα με την τρισδιάστατη ανάλυση. Θεωρούν ότι ο Homo floresiensis δεν έχει σχέση με τον Homo sapiens αλλά αποτελεί ξεχωριστό είδος. «Υπάρχουν πολλές πληροφορίες στα οστά του κρανίου και τα αποτελέσματα της έρευνας που κάναμε δεν δείχνουν ότι το κρανίο του Φλόρες έχει κάποια κοινά χαρακτηριστικά με εκείνα των δικών μας κρανίων» αναφέρει ο Μπαλζό. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Human Evolution».

Πηγή: hominides.com