Το
μέταλλο από το οποίο κατασκευάστηκε η λάμα του εγχειριδίου δεν μπορεί να
προέρχεται από ορυχείο, λένε οι ερευνητές. Κατασκευάστηκε από σίδηρο που πρέπει να προήλθε από μετεωρίτη. This
dagger, recovered from King Tutankhamun’s mummy, sports a rock crystal pommel,
a golden hilt, and a blade hammered from meteoritic iron. Most iron objects
from this era are heavily corroded, but the dry conditions in Tutankhamun’s
tomb kept the dagger rust-free. Credit: Daniela Comelli
Ένα
κομψό εγχειρίδιο που βρέθηκε στον τάφο του φαραώ Τουταγχαμών κατασκευάστηκε από
σίδηρο που πρέπει να προήλθε από μετεωρίτη, αποκαλύπτει νέα μελέτη,
επιβεβαιώνοντας τις υποψίες για την εξωγήινη προέλευση του σιδήρου που
χρησιμοποιούσαν οι Αιγύπτιοι πριν από την Εποχή του Σιδήρου.
Το
περίτεχνο μαχαίρι βρέθηκε ακουμπισμένο στον μηρό της μούμιας του Τουταγχαμών
όταν ο βρετανός αρχαιολόγος Χάουαρντ Κάρτερ άνοιξε τον τάφο στην Κοιλάδα των
Βασιλέων το 1925. Χρονολογείται στον 14ο αιώνα π.Χ. και είναι ένα από τα
σχετικά λίγα σιδερένια αντικείμενα που κατασκευάστηκαν πριν περάσει η Αίγυπτος
στην Εποχή του Σιδήρου -οι πρώτες ενδείξεις για χυτήρια σιδήρου στην Αίγυπτο
χρονολογούνται στον έκτο αιώνα π.Χ.
Το
εγχειρίδιο του Τουταγχαμών, το οποίο εκτίθεται στο Μουσείο του Καΐρου, δεν είχε
υποβληθεί μέχρι σήμερα σε χημικές αναλύσεις, καθώς οι παλαιότερες διαθέσιμες
μέθοδοι θα απαιτούσαν τη λήψη δειγμάτων. Χάρη σε μια νέα, φορητή συσκευή
φασματομετρίας φθορισμού ακτίνων Χ, ερευνητές από την Ιταλία και την Αίγυπτο
κατάφεραν να αναλύσουν το ανεκτίμητης αξίας εύρημα χωρίς καν να το αγγίξουν.
Το
κράμα
A close-up of the
Hoba meteorite, a massive iron meteorite in Namibia.
TheLearningPhotographer/Shutterstock
Η
εξέταση αποκάλυψε ότι το μεταλλικό κράμα περιείχε 11% νικέλιο, κάτι που
παραπέμπει σε μετεωρίτη. Ο σίδηρος που εξορύσσεται στη Γη δεν υπερβαίνει το 4%,
επισημαίνουν οι ερευνητές παρουσιάζοντας τα ευρήματα στην επιθεώρηση «Meteoritics & Planetary Science».
Αυτό που επιβεβαίωσε τελικά επιβεβαίωσε τις υποψίες ήταν η παρουσία κοβαλτίου,
ενός στοιχείου που σπανίζει από τα μεταλλεύματα των γήινων ορυχείων.
Επιπλέον,
οι ερευνητές εξέτασαν όλους τους γνωστούς μετεωρίτες που έχουν βρεθεί σε ακτίνα
2.000 χιλιομέτρων από την Ερυθρά Θάλασσα και αναγνώρισαν έναν, τον μετεωρίτη
του Κάργκα, ο οποίος βρέθηκε δυτικά της
Αλεξάνδρειας και παρουσιάζει ακριβώς την ίδια αναλογία σιδήρου-νικελίου-κοβαλτίου.
Αυτό αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να κατασκευάστηκε το εγχειρίδιο του
Τουταγχαμών από κάποιον διαστημικό βράχο που έπεσε στη Γη με την ίδια βροχή
μετεωριτών όπως ο μετεωρίτης του Κάργκα.
Οι
εκτιμήσεις
Αρχαίο αιγυπτιακό
ιερογλυφικό που σημαίνει «σίδερο από τον ουρανό (Πηγή: Annual Meeting of the
Meteoritical Society: results from meteorite, lunar and planetary research,
Vail, CO (USA), 19 – 23 Jul 1993. Abstracts.)
Τα
συμπεράσματα της ερευνητικής βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο και τον Ντέρεκ Σίαρς,
ειδικό του Ερευνητικού Κέντρου Ames
της NASA, ο οποίος δεν
συμμετείχε στη μελέτη. «Αν βρει κανείς
ένα κομμάτι μέταλλο που περιέχει νικέλιο, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι μπορεί να
πρόκειται για μετεωρίτη» ανέφερε ο Σίαρς στο Discovery News. «Και αν βρει κανείς την αναλογία
νικελίου-κοβαλτίου, όπως συνέβη σε αυτήν την μελέτη, τότε είναι σίγουρο πως
πρόκειται πράγματι για μετεωρίτη» πρόσθεσε.
Επισήμανε
μάλιστα πως στην αρχαία Αίγυπτο η κατασκευή αντικειμένων από σιδερένιους
μετεωρίτες δεν ήταν ιδιαίτερα σπάνια: «Υπάρχουν
ισχυρές υποψίες ότι το μεγαλύτερο μέρος του μετάλλου που ανακαλύφθηκε στις
πυραμίδες προέρχεται από μετεωρίτες» είπε. Οι ιστορικοί επιβεβαιώνουν εξάλλου
ότι ο ουρανός ήταν πράγματι σημαντικός για τους αρχαίους Αιγυπτίους, οι οποίοι
πίστευαν μάλιστα ο θεοί είχαν οστά από σίδερο. Χρησιμοποιούσαν μάλιστα ένα
ειδικό ιερογλυφικό που σήμαινε «σίδερο από το διάστημα».
The blade from a
dagger that was found on the sarcophagus of the Egyptian pharaoh Tutankhamun is
made from meteorites. Analysis by Milan Polytechnic, Pisa University and the
Egyptian Museum in Cairo concluded that the nickel and cobalt ratio in the
blade were consistent with that of iron meteorites. Credit: Space.com /
animation: NASA / Dagger image: Daniela Comelli / Edited by @SteveSpaleta
Η
τελευταία μελέτη έρχεται να προστεθεί σε έρευνα του 2013 που έδειχνε ότι μια
σιδερένια μακρόστενη χάντρα που ανακαλύφθηκε το 1911 νότια του Καΐρου και
χρονολογείται ακόμα παλαιότερα, στα 5.000 χρόνια πριν, ήταν κατασκευασμένη από
υλικό μετεωρίτη. Το εγχειρίδιο, πάντως, φαίνεται πως δεν είναι το μόνο
αντικείμενο μετεωρικής προέλευσης στον τάφο του Τουταγχαμών. To κόσμημα που βρέθηκε πάνω στο στήθος του
περιλαμβάνει έναν πράσινο σκαραβαίο φτιαγμένο από φυσικό γυαλί της ερήμου της
Λιβύης, για το οποίο πολλοί πιστεύουν ότι σχηματίστηκε κατά την πρόσκρουση
μετεωριτών στην άμμο της ερήμου.
Πηγή: Daniela
Comelli et al. The meteoritic origin of Tutankhamun's iron dagger blade, Meteoritics
& Planetary Science (2016). DOI: 10.1111/maps.12664
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου