Αν
προσπαθήσετε να βάλετε μπροστά ένα αυτοκίνητο που κάθεται στο γκαράζ για
δεκαετίες, το πιο πιθανό είναι ο κινητήρας του να μην ανταποκριθεί. Όμως οι 4
εφεδρικοί προωθητήρες του διαστημικού σκάφους Voyager 1 πυροδοτήθηκαν με επιτυχία την περασμένη
Τετάρτη, μετά από 37 χρόνια αδράνειας. The Voyager team is
able to use a set of four backup thrusters, dormant since 1980. They are
located on the back side of the spacecraft in this orientation. Credit:
NASA/JPL-Caltech
Εφεδρικούς
προωθητήρες του μετά από 37 ολόκληρα χρόνια ενεργοποίησε επιτυχώς το Voyager 1
της NASA την περασμένη Τετάρτη, το πιο ταχύ και πιο απομακρυσμένο διαστημόπλοιο
της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας, το οποίο όπως επισημαίνεται σε σχετική
ανακοίνωσή της είναι το μόνο φτιαγμένο από ανθρώπινα χέρια αντικείμενο το οποίο
βρίσκεται στο διαστρικό διάστημα, δηλαδή το διαστημικό περιβάλλον ανάμεσα στα
άστρα.
To
Voyager 1, που πετά εδώ και 40 χρόνια, βασίζεται σε μια σειρά από μικρές
συσκευές, τους προωθητήρες του (thrusters) για να αλλάζει προσανατολισμό έτσι
ώστε να είναι σε θέση να επικοινωνεί με τη Γη. Αυτοί οι προωθητήρες
πυροδοτούνται σε μικρές «ριπές» που διαρκούν μιλισεκόντ, για να περιστρέφεται
απαλά το σκάφος, έτσι ώστε η κεραία του να «κοιτά» προς τον πλανήτη. Πλέον η
ομάδα του Voyager είναι σε θέση να χρησιμοποιεί ένα σετ από τέσσερις εφεδρικούς
προωθητήρες, που ήταν ανενεργοί από το 1980.
«Με
αυτούς τους προωθητήρες που είναι ακόμα λειτουργικοί μετά από 37 χρόνια άνευ
χρήσης, θα είμαστε σε θέση να επεκτείνουμε τη διάρκεια ζωής του διαστημοπλοίου
Voyager 1 κατά δύο με τρία χρόνια» σημειώνει η Σουζάν Ντοντ, project manager
του Voyager στο Jet Propulsion Laboratory της NASA στην Καλιφόρνια.
Από
το 2014, μηχανικοί είχαν αντιληφθεί πως οι προωθητήρες που το Voyager 1
χρησιμοποιούσε για να αλλάζει τον προσανατολισμό του (attitude control
thrusters) υποβαθμίζονταν. Με το πέρασμα του χρόνου, οι προωθητήρες χρειάζονται
περισσότερες ριπές για να παράγουν την ίδια ποσότητα ενέργειας- και, όπως
γίνεται εύκολα αντιληπτό, σε απόσταση 20 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη,
δεν είναι ακριβώς η συντήρηση/ επισκευή τους.
Η
ομάδα του Voyager συγκέντρωσε ειδικούς σε θέματα κινητήρων/ προώθησης στο Jet
Propulsion Laboratory για να ασχοληθούν με το θέμα. Οι Κρις Τζόουνς, Ρόμπερτ
Σότγουελ, Καρλ Γκέρνσεϊ και Τοντ Μπάρμπερ ανέλυσαν επιλογές και προέβησαν σε
προβλέψεις σχετικά με το πώς θα αντιδρούσε το σκάφος σε διαφορετικά σενάρια. Εν
τέλει συμφώνησαν σε μια ασυνήθιστη λύση: Να αναθέσουν τη δουλειά του
προσανατολισμού του σκάφους σε μια σειρά προωθητήρων που ήταν ανενεργοί εδώ και
37 χρόνια.
Η
ομάδα πτήσης του Voyager έψαξε και βρήκε δεδομένα ηλικίας δεκαετιών και εξέτασε
το λογισμικό, που ήταν γραμμένο σε «αρχαία» γλώσσα προγραμματισμού για να
διασφαλίσει πως ήταν δυνατόν να δοκιμαστούν με ασφάλεια οι προωθητήρες.
Sit back and enjoy
the view from the Voyagers' epic journey through the solar system. See iconic
images of planets and moons, including Jupiter, Io, Europa, Saturn, Titan,
Uranus, Neptune and Triton, set to music. Credit: NASA
Jet Propulsion Laboratory
Τον
πρώτο καιρό της αποστολής του, το Voyager 1 πέρασε από τον Δία, τον Κρόνο και
φεγγάρια τους. Για να γίνουν με ακρίβεια αυτά τα περάσματα και να στοχευθούν τα
όργανά τους στους στόχους τους, οι μηχανικοί χρησιμοποίησαν προωθητήρες TCM
(trajectory correction maneuver- ελιγμών διόρθωσης τροχιάς) οι οποίοι είναι
ίδιου μεγέθους και λειτουργίας με τους προωθητήρες ελέγχου στάσης (attitude
control), και βρίσκονται στο πίσω μέρος του διαστημοπλοίου. Ωστόσο, επειδή η
τελευταία συνάντηση του Voyager με πλανήτη ήταν με τον Κρόνο, η ομάδα του
Voyager δεν τους είχε χρησιμοποιήσει από τις 8 Νοεμβρίου 1980. Τότε, οι
προωθητήρες αυτοί είχαν χρησιμοποιηθεί σε κατάσταση συνεχούς λειτουργίας- όχι
σε κοφτές ριπές για αλλαγή προσανατολισμού του διαστημοπλοίου.
Την
Τρίτη, 28 Νοεμβρίου, οι μηχανικοί του Voyager ενεργοποίησαν τους τέσσερις
προωθητήρες TCM για πρώτη φορά μέσα σε 37 χρόνια και δοκίμασαν το κατά πόσο ήταν
σε θέση να αλλάξουν τον προσανατολισμό του σκάφους χρησιμοποιώντας μικρές ριπές
των 10 μιλισεκόντ. Οι ερευνητές ανέμεναν 19 ώρες και 35 λεπτά για να
φτάσουν τα αποτελέσματα της δοκιμής σε
μια κεραία στο Γκόλντστοουν της Καλιφόρνιας (τμήμα του Deep Space Network της
NASA). Εν τέλει, όπως διαπιστώθηκε την Τετάρτη, 29 Νοεμβρίου, οι προωθητήρες
TCM λειτουργούσαν τέλεια- όπως και οι άλλοι προωθητήρες (attitude control).
Τώρα
στόχος είναι η μετάβαση στους προωθητήρες TCM τον Ιανουάριο. Για να γίνει αυτό,
το Voyager θα πρέπει να ενεργοποιήσει μια συσκευή θέρμανσης ανά προωθητήρα,
κάτι που απαιτεί ενέργεια, που πλέον σπανίζει στο σκάφος. Όταν δεν υπάρχει
πλέον ενέργεια για να λειτουργούν οι συσκευές θέρμανσης, τότε θα γίνει μετάβαση
πίσω στους προωθητήρες attitude control. Σημειώνεται πως, λόγω της επιτυχούς
δοκιμής, είναι πολύ πιθανό να γίνει κάτι αντίστοιχο και στο «δίδυμο» σκάφος του
Voyager 1, το Voyager 2, το οποίο αναμένεται να βγει στο διαστρικό διάστημα
μέσα στα επόμενα χρόνια.
Πηγές:
https://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2017-310
- http://www.naftemporiki.gr/story/1301111/to-voyager-1-ebale-mprosta-efedrikous-proothitires-meta-apo-37-xronia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου