Παρατηρήθηκε για πρώτη φορά δορυφόρος ενός εξωπλανήτη. Astronomers discover first suspected 'exomoon' 8,000 light years away

Καλλιτεχνική απεικόνιση του εξωπλανήτη Kepler-1625b να περιφέρεται μαζί με τον δορυφόρο του γύρω από το άστρο Kepler-1625. Neptune-sized body would be the first known moon outside solar system and the largest moon yet discovered. Artist’s impression of the planet Kepler-1625b transiting its star with the suspected exomoon in tow. Photograph: Dan Durda/Science

Αμερικανοί αστρονόμοι πιστεύουν ότι ανακάλυψαν το πρώτο εξωφεγγάρι ή εξωδορυφόρο, δηλαδή τον δορυφόρο ενός εξωπλανήτη. Ο εξωδορυφόρος βρίσκεται σε απόσταση περίπου 8.000 ετών φωτός από τη Γη και είναι τεράστιος όσο ο Ποσειδώνας.

Η αναλογία μεγεθών (διαμέτρου και μάζας) μεταξύ του εξωδορυφόρου και του εξωπλανήτη του είναι περίπου ίδια με εκείνη μεταξύ Γης-Σελήνης, αλλά στο 11πλάσιο. Μέχρι στιγμής δεν είχε υπάρξει εντοπισμός κανενός εξωδορυφόρου.

Η ανακάλυψη -η οποία αν επιβεβαιωθεί με περαιτέρω παρατηρήσεις, θα είναι ιστορική για την αστρονομία- έγινε με τη βοήθεια των διαστημικών τηλεσκοπίων «Χαμπλ» και «Κέπλερ» της NASA και παρουσιάζεται σε σχετική επιστημονική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», με επικεφαλής τους αστρονόμους Άλεξ Τίτσι και Ντέηβιντ Κίπινγκ του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης.

Artist’s impression of the exoplanet Kepler-1625b with its suspected moon. The pair would have a similar mass and radius ratio to the Earth and its moon but scaled up by a factor of 11. Photograph: Dan Durda/Science

Ο εξωδορυφόρος κινείται πέριξ ενός αέριου γίγαντα πλανήτη, του Kepler 162b. Οι επιστήμονες έχουν μείνει έκπληκτοι με το μέγεθος του εξωδορυφόρου, καθώς στο ηλιακό μας σύστημα, όπου υπάρχουν σχεδόν 200 δορυφόροι πλανητών (με πιο γνωστή τη Σελήνη), δεν υπάρχουν τέτοια γιγάντια φεγγάρια.

Το εξωφεγγάρι εκτιμάται ότι έχει μόνο το 1,5% της μάζας του πλανήτη γύρω από τον οποίο περιφέρεται, ο οποίος με τη σειρά του έχει μάζα αρκετές φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Δία, του μεγαλύτερου πλανήτη του δικού μας ηλιακού συστήματος. Η θερμοκρασία του εξωφεγγαριού εκτιμάται περίπου στους 80 βαθμούς Κελσίου, αν και με μεγάλα περιθώρια σφάλματος, ενώ η απόστασή του από τον πλανήτη πέριξ του οποίου περιφέρεται, υπολογίζεται σε τρία εκατομμύρια χιλιόμετρα.

Γενικά οι εξωδορυφόροι είναι προς το παρόν πολύ δύσκολο να εντοπισθούν, επειδή είναι μικρότεροι από τον εξωπλανήτη τους. Όμως το επόμενο μεγάλο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA, μετά το 2021, θα μπορεί να βρει περισσότερα εξωφεγγάρια.

Το συγκεκριμένο ζευγάρι βρίσκεται στο σύστημα του μητρικού άστρου Kepler 1625 και μάλιστα, όπως εκτιμάται, στη θεωρούμενη ως κατοικήσιμη ζώνη του, δηλαδή ούτε πολύ κοντά ούτε πολύ μακριά από το άστρο του οποίο είναι σχεδόν διπλάσιο από τον Ήλιο.

Όμως, όπως είπε ο Κίπινγκ, «και τα δύο σώματα, εξωπλανήτης και δορυφόρος του, εκτιμάται ότι είναι αέριοι, συνεπώς ακατάλληλοι για τη ζωή όπως την ξέρουμε».

Πηγές: http://advances.sciencemag.org/content/4/10/eaav1784 - https://www.theguardian.com/science/2018/oct/03/astronomers-discover-first-suspected-exomoon-8000-light-years-away -  http://www.amna.gr/home/article/298069/Basimes-endeixeis-oti-anakalufthike-to-proto-exofeggari-kai-einai-terastio