Απόλυτη ησυχία επικρατεί «εκεί έξω». It's quiet out there: scientists fail to hear signals of alien life

Breakthrough Listen: Οι στενές επαφές τρίτου τύπου μπορούν να περιμένουν. Breakthrough Listen project found no evidence of alien civilisations on 1,327 stars. Researchers used ground-based telescopes such as the Green Bank telescope in West Virginia. Photograph: Jim West/REX/Shutterstock

Ησυχία συνεχίζει να επικρατεί «εκεί έξω», καθώς το πρόγραμμα αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης Breakthrough Listen ανακοίνωσε ότι, παρόλο που έστρεψε τα συνεργαζόμενα μεγάλα επίγεια ραδιοτηλεσκόπιά του στη γειτονιά 1.327 άστρων σε απόσταση έως 160 ετών φωτός από τη Γη, δεν κατάφερε τελικά να βρει κανένα ηλεκτρομαγνητικό ίχνος ή «τεχνο-υπογραφή», που να παραπέμπει σε κάποιο μηχάνημα ή τεχνολογία εξωγήινου τεχνολογικού πολιτισμού. Οπότε οι στενές επαφές τρίτου τύπου μπορούν να περιμένουν.

Επρόκειτο για την πιο εκτεταμένη και φιλόδοξη αναζήτηση εξωγήινων μέχρι σήμερα, αλλά αποδείχθηκε ακόμη μια φορά ότι δεν είναι καθόλου εύκολο πράγμα να αναζητάς βελόνα στα άχυρα, αν φυσικά υποθέσουμε ότι όντως υπάρχει βελόνα (δηλαδή εξωγήινοι). Τρία χρόνια παρατηρήσεων από το πρόγραμμα Breakthrough και δεκαετίες αναζητήσεων από το παλαιότερο πρόγραμμα SETI, που συνεχίζεται ακόμη, έχουν καταλήξει με άδεια χέρια.

Η τελευταία αναζήτηση με τη βοήθεια των μεγάλων ραδιοτηλεσκοπίων «Γκριν Μπανκ» στη Δυτική Βιρτζίνια των ΗΠΑ και «Παρκς» στην Αυστραλία έφερε στο φως κάποια ύποπτα σήματα, που τελικά αποδείχθηκε ακόμη μια φορά ότι ήταν γήινης προέλευσης (κινητά τηλέφωνα, δορυφόροι κ.ά.).

«Δεν βρήκαμε καθόλου ενδείξεις για τεχνητά σήματα εξωγήινης προέλευσης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει νοήμων ζωή εκεί έξω. Μπορεί απλώς να μην έχουμε ακόμη ψάξει στο σωστό μέρος ή όχι αρκετά σε βάθος για να πιάσουμε αχνά σήματα» δήλωσε ο αστρονόμος Ντάνι Πράις του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.

Οι επιστήμονες του προγράμματος «ακρόασης» Breakthrough Listen έκαναν δύο ανοιχτές δημοσιεύσεις με τα αποτελέσματα της αναζήτησής τους στο περιοδικό αστροφυσικής The Astrophysical Journal και προσκαλούν κάθε ενδιαφερόμενο να ψάξει και μόνος του τα στοιχεία, μήπως βρει κάτι που έχει διαφύγει την προσοχή.

Η πρωτοβουλία Breakthrough δημιουργήθηκε από τον ρωσικής καταγωγής δισεκατομμυριούχο Γιούρι Μίλνερ και έχει θέσει ως στόχο να ψάξει για σημάδια εξωγήινων πολιτισμών σε ένα εκατομμύριο κοντινά άστρα στον δικό μας και σε άλλους γαλαξίες, τόσο με ραδιοτηλεσκόπια όσο και με οπτικά τηλεσκόπια.

Άλλοι δύο κοντινοί εξωπλανήτες

Teegarden’s star (in red) and its two planets are located 12.5 light years from our solar system. Photograph: Courtesy of Institute for Astrophysics/University of Göttingen

Στο μεταξύ, αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι βρήκαν σε σχετικά κοντινή απόσταση 12,5 ετών φωτός, γύρω από το μικρό και αχνό άστρο Teegarden, δύο εξωπλανήτες που φαίνεται να μοιάζουν με τη Γη, ενώ δεν αποκλείουν να υπάρχει και άλλος.

Και οι δύο πλανήτες εκτιμάται ότι είναι βραχώδεις και περιφέρονται σε τέτοια απόσταση από το μητρικό άστρο τους, που θα μπορούσαν να έχουν συνθήκες φιλόξενες για ζωή, μεταξύ άλλων νερό σε υγρή μορφή.

The two planets are located within the habitable zone around Teegarden’s star. Photograph: Courtesy of Institute for Astrophysics/University of Göttingen

Το άστρο Teegarden, που ανακαλύφθηκε το 2003 και είναι αντικείμενο παρατήρησης εδώ και τρία περίπου χρόνια, έχει τη μισή φωτεινότητα και το ένα δέκατο της μάζας του Ήλιου, θερμοκρασία μόνο 2.700 βαθμών Κελσίου και είναι το 24ο κοντινότερο στη Γη.

Οι δύο πλανήτες διαγράφουν μια πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο τους σε πέντε και 11 μέρες αντίστοιχα (οι διάρκειες του έτους τους), ενώ φαίνεται να είναι βαρυτικά «κλειδωμένοι», δηλαδή -όπως συμβαίνει και με τη Σελήνη σε σχέση με τη Γη- δείχνουν προς το άστρο τους μόνιμα μόνο τη μία πλευρά τους.

Ο επικεφαλής ερευνητής, Ματίας Τσεχμάιστερ του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του γερμανικού Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν, εκτίμησε ότι ο πιο εσωτερικός πλανήτης έχει μέση θερμοκρασία περίπου 20 βαθμών Κελσίου. «Αν έχει ατμόσφαιρα, θα μπορούσε να είναι κατοικήσιμος» είπε ο ίδιος.

Η σχετική δημοσίευση των επιστημόνων έγινε στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής Astronomy & Astrophysics. Το πλανητικό σύστημα του άστρου Teegarden θεωρείται πλέον βασικός στόχος των τηλεσκοπίων, επίγειων και διαστημικών.

Πηγές: https://www.aanda.org/component/article?access=doi&doi=10.1051/0004-6361/201935460 - https://www.theguardian.com/science/2019/jun/18/its-quiet-out-there-scientists-fail-to-hear-signals-of-alien-life - https://www.in.gr/2019/06/19/tech/breakthrough-listen-oi-stenes-epafes-tritou-typou-mporoun-na-perimenoun/