Ενδείξεις πολύπλοκης χειρουργικής επέμβασης σε κρανίο Πρωτοβυζαντινής περιόδου. Adelphi researcher discovers early brain surgery in ancient Greece

Μια νέα έρευνα ενός Έλληνα ανθρωπολόγου της διασποράς, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Παλιόκαστρο της νήσου Θάσου, έφερε στο φως, μεταξύ άλλων ανακαλύψεων, ένα κρανίο Πρωτοβυζαντινής περιόδου (4ος-7ος αι. μ.Χ.). Το κρανίο φέρει ίχνη χειρουργικής επέμβασης, η οποία είναι «απίστευτα πολύπλοκη», σύμφωνα με τον ίδιο. Το κρανίο που βρέθηκε στη Θάσο (φωτ. Α. Αγγελαράκης / Adelphi University). New research from Adelphi University has revealed the first forensically-assessed archeological discovery of remains of a group of domineering mounted archer-lancers and their kin of the Eastern Roman Empire from the turbulent ProtoByzantine period, which spanned the fourth to seventh centuries. Ectocranial view of palaeopathological specimen: a) red arrow points to orifice on the mastoid process, and b) surgical preparation dimensions peripheral to trephination. Credit: Anagnostis P. Agelarakis/Adelphi University

Η ανακάλυψη έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Adelphi της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον καθηγητή ανθρωπολογίας Αναγνώστη Αγγελαράκη. Συνολικά βρέθηκαν και μελετήθηκαν οστά από δέκα σκελετούς, τεσσάρων γυναικών και έξι ανδρών, πιθανώς με υψηλή κοινωνική θέση, με βάση τη θέση και την αρχιτεκτονική του χώρου ταφής.

Archaeological Museum of Thasos; Adelphi student assistants during the skeletal analysis.

«Σύμφωνα με τα σκελετο-ανατομικά χαρακτηριστικά τους, τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες έκαναν σωματικά απαιτητικές ζωές. Τα πολύ σοβαρά τραύματα που έφεραν τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες είχαν αντιμετωπιστεί χειρουργικά ή ορθοπεδικά από κάποιον πολύ έμπειρο γιατρό/χειρουργό με μεγάλη πείρα στη φροντίδα των τραυμάτων. Πιστεύουμε πως ήταν στρατιωτικός γιατρός», δήλωσε ο δρ Αγγελαράκης, σύμφωνα με ανακοίνωση του πανεπιστημίου του.

Ειδικά για τη χειρουργική επέμβαση εγκεφάλου, ο κ. Αγγελαράκης εκτιμά ότι «ακόμη και παρά τη δυσοίωνη πρόγνωση, έγινε εκτεταμένη προσπάθεια στον συγκεκριμένο άνδρα. Ήταν συνεπώς πιθανό ότι επρόκειτο για κάποιο πολύ σημαντικό άτομο μεταξύ του πληθυσμού του Παλιόκαστρου».

Ίσως η αιτία για τη χειρουργική επέμβαση ήταν κάποια λοίμωξη, ενώ ο άνδρας τοξότης φαίνεται να πέθανε λίγο μετά ή κατά τη διάρκεια της προσπάθειας του γιατρού να τον σώσει.

«Η χειρουργική επέμβαση είναι η πιο πολύπλοκη που έχω δει ποτέ στα 40 χρόνια που κάνω ανθρωπολογική έρευνα. Είναι απίστευτο ότι πραγματοποιήθηκε σε μια εποχή πριν από την ανακάλυψη των αντιβιοτικών», όπως είπε ο κ. Αγγελαράκης, ο οποίος παρουσιάζει τα ευρήματα αναλυτικά σε ένα νέο βιβλίο από τις εκδόσεις Archaeopress (Eastern Roman Mounted Archers and Extraordinary Medico-Surgical Interventions at Paliokastro in Thasos Island during the ProtoByzantine Period).

Ο Α. Αγγελαράκης σπούδασε κλασική αρχαιολογία και ευρωπαϊκή εθνολογία στο σουηδικό Πανεπιστήμιο Λουντ, έκανε μεταπτυχιακά στην ανθρωπολογία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Ν.Υόρκης, από όπου πήρε και το διδακτορικό του το 1989 στη φυσική ανθρωπολογία και αρχαιολογία.

Πηγές: Eastern Roman Mounted Archers and Extraordinary Medico-Surgical Interventions at Paliokastro in Thasos Island during the ProtoByzantine Period: The Historical and Medical History Records and the Archaeo-Anthropological Evidence - https://news.adelphi.edu/au_news/adelphi-researcher-discovers-early-complex-brain-surgery-in-ancient-greece/ - https://www.kathimerini.gr/1072882/article/epikairothta/ellada/endei3eis-polyplokhs-xeiroyrgikhs-epemvashs-se-kranio-prwtovyzantinhs-periodoy