Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2014

Το Βόρειο Σέλας του Κρόνου... χορεύει. Saturn's Aurora Dancing

Ultraviolet and infrared images from NASA's Cassini spacecraft and Hubble Space Telescope show active and quiet auroras at Saturn's north and south poles. Image credit: NASA/JPL-Caltech/University of Colorado/Central Arizona College and NASA/ESA/University of Leicester and NASA/JPL-Caltech/University of Arizona/Lancaster University

Ένα ακόμη εντυπωσιακό βίντεο έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Το βίντεο τιτλοφορείται «Ο Χορός του Σέλαος του Κρόνου» και παρουσιάζει το σέλας στον βόρειο πόλο του πλανήτη.

While the curtain-like auroras we see at Earth are green at the bottom and red at the top, NASA's Cassini spacecraft has shown us similar curtain-like auroras at Saturn that are red at the bottom and purple at the top. Image credit: NASA/JPL-Caltech/SSI

Ultraviolet and infrared images from NASA's Cassini spacecraft and Hubble Space Telescope show active and quiet auroras at Saturn's north and south poles. Saturn's auroras glow when energetic electrons dive into the planet's atmosphere and collide with hydrogen molecules. Sometimes a blast of fast solar wind, composed of mostly electrons and protons, creates an active aurora at Saturn, as occurred on April 5 and May 20, 2013. The first set of images, as seen in the ultraviolet part of the spectrum by Hubble, shows an active aurora dancing around Saturn's north pole on April 5. The movie then shows a relatively quiet time between April 19 to 22 and between May 18 and 19. The aurora flares up again in Hubble images from May 20. This version, shown in false-color, has been processed to show the auroras more clearly. A second set of ultraviolet images shows a closer view of an active north polar aurora in white. This set comes from Cassini ultraviolet imaging spectrograph observations on May 20 and 21. The last set of images, in the infrared, shows a quiet southern aurora (in green) in observations from Cassini's visual and infrared mapping spectrometer on May 17. Saturn's inner heat glows in red, with dark areas showing where high clouds block the heat. Image credit: NASA/JPL-Caltech/University of Colorado/Central Arizona College and NASA/ESA/University of Leicester and NASA/JPL-Caltech/University of Arizona/Lancaster University

Το βίντεο έχει δημιουργηθεί από εικόνες του φαινομένου που έχουν καταγράψει το Cassini (το σκάφος που εξερευνά το σύστημα του Κρόνου την τελευταία δεκαετία) και το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble.

The dark region seen on the face of the sun at the end of March 2013 is a coronal hole (just above and to the right of the middle of the picture), which is a source of fast solar wind leaving the sun, and caused the aurora on Saturn. Image credit: NASA/SDO/AIA

Σύμφωνα με τα στελέχη της NASA το βίντεο αυτό θα βοηθήσει τους ειδικούς να μελετήσουν καλύτερα το φαινόμενο στον Κρόνο αλλά και να κατανοήσουν καλύτερα την εξέλιξη των μετεωρολογικών φαινομένων σε γίγαντες αερίων.

Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2014

Έχει ο Άρης νερό σε υγρή μορφή; Flowing water on Mars appears likely but hard to prove

Στην εικόνα που έδωσε στη δημοσιότητα η NASA με τα βέλη σημειώνονται οι σχηματισμοί που πιθανώς να δημιουργήθηκαν από νερό που συνεχίζει να ρέει στην επιφάνεια του Άρη. Dark flow-like features called Recurring Slope Lineae emanating from bedrock exposures at Palikir crater on Mars during southern summer. These flows are observed to form and grow during warm seasons when surface temperature is hot enough for salty ice to melt, and fade or completely disappear in cold season. Arrows point to bright, smooth fans left behind by flows. Credit: NASA/JPL

Σύμφωνα με παρατηρήσεις ενός δορυφόρου της NASA στον Άρη, ίσως στο γειτονικό μας πλανήτη να υπάρχει περιοδικά νερό σε υγρή μορφή. H έρευνα για ένα τέτοιο ενδεχόμενο έχει ξεκινήσει ήδη από το 2011, όταν στην επιφάνεια του Άρη εντοπίστηκαν ορισμένες τοποθεσίες στις οποίες το έδαφος κυματίζει, παρουσιάζοντας επαναλαμβανόμενα κλιμακωτά μοτίβα (Recurring Slope Linae – RSL).

Αν και η ύπαρξη ροής νερού θα εξηγούσε τη δημιουργία αυτού του φαινομένου, στο φάσμα από την ακτινοβολία των περιοχών αυτών δε φαίνονται ίχνη νερού, κάτι που σημαίνει πως εάν υπήρχε νερό έστω και στο πρόσφατο παρελθόν, έχει πλέον απορροφηθεί.

Mars Reconnaissance Orbiter (MRO). Image credit: NASA/JPL-Caltech

Μία ομάδα από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια στις ΗΠΑ ωστόσο, μελέτησε προσεκτικά 13 περιοχές RSL, τις οποίες είχε σαρώσει ο φασματογράφους του Mars Reconnaissance Orbiter το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη. Οι ερευνητές παρατήρησαν ίχνη σιδηρούχων ορυκτών σε μεγαλύτερες περιεκτικότητες σε σχέση με γειτονικές περιοχές που δεν παρουσιάζουν τη χαρακτηριστική κλιμακωτή δομή. Το μέγεθος των κόκκων των υλικών αυτών επίσης υποδεικνύει την αλληλεπίδρασή τους με το νερό, με τους επιστήμονες να αναφέρουν πως δε μπορούν να εξηγήσουν τις παρατηρήσεις τους με άλλο τρόπο.

Ένα ακόμη στοιχείο που ευνοεί την υπόθεση πως οι περιοχές αυτές δημιουργήθηκαν από ροή νερού, είναι πως τα χαρακτηριστικά τους γίνονται πιο έντονα τη ζεστή περίοδο, και ειδικότερα σε τμήματα του πλανήτη που βλέπει ο Ήλιος, ενώ ξεθωριάζουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Dark elongated streaks called Recurring Slope Lineae observed in HiRISE images of Mars. The RSL form on sun facing slopes during warm season and fade during cold season. Credit: NASA/JPL

Έτσι ο «κύκλος του νερού» στον Άρη, εάν υπάρχει, είναι ένα περίπλοκο φαινόμενο, με τους ερευνητές να θέλουν να προβλέψουν που μπορεί να εκδηλωθεί στο προσεχές μέλλον, καθώς θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον για μία μελλοντική αποστολή. Τα όργανα πάντως του MRO ίσως δεν έχουν τη δυνατότητα να εντοπίσουν απευθείας το νερό, ή ίσως να μην έχουν εστιάσει την κατάλληλη στιγμή.

Η NASA πάντως εξέδωσε ανακοίνωση πάνω στο θέμα, αναφέροντας πως οι παρατηρήσεις αυτές έγιναν κατά τη διάρκεια του αρειανού απογεύματος, και ίσως εκεί να οφείλεται πως δεν κατάφεραν να αποδώσουν την «πρωινή υγρασία».

Ταυτόχρονα με τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει για της παρατηρήσεις από το MRO, και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) έδωσε στη δημοσιότητα παλαιότερες φωτογραφίες από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Mars Express, στις οποίες απεικονίζεται μία ροή ρευστών δίπλα σε μεγάλους κρατήρες, που κατά πάσα πιθανότητα προέκυψαν από το λιώσιμο των υλικών του εδάφους από τη θερμότητα της πρόσκρουσης κάποιου κομήτη, αλλά και από την ανάμειξη των υλικών αυτών με τα υπόγεια κοιτάσματα νερού του Άρη.

Νανοκινητήρες μέσα σε ζωντανά κύτταρα. Nanomotors are controlled, for the first time, inside living cells

Επιστήμονες στης ΗΠΑ κατάφεραν να εισάγουν για πρώτη φορά μικροσκοπικούς συνθετικούς νανοκινητήρες μέσα σε ζωντανά ανθρώπινα κύτταρα, τους οποίους μάλιστα κατάφεραν να τηλεκατευθύνουν μέσω υπερηχητικών κυμάτων και μαγνητικών δυνάμεων. Optical microscope image of a HeLa cell containing several gold-ruthenium nanomotors. Arrows indicate the trajectories of the nanomotors, and the solid white line shows propulsion. Near the center of the image, a spindle of several nanomotors is spinning. Inset: Electron micrograph of a gold-ruthenium nanomotor. The scattering of sound waves from the two ends results in propulsion. Image: Mallouk Lab/ Penn State

Οι νανοκινητήρες, έχουν σχήμα πυραύλου και στην ουσία είναι μεταλλικά σωματίδια, που μπορούν να κινούνται μέσα στα κύτταρα και να «προσκρούουν» εκ των έσω πάνω στην κυτταρική μεμβράνη. Η δυνατότητα αυτή μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους στην ιατρική στο μέλλον, βοηθώντας στη θεραπεία διαφόρων νόσων, όπως ο καρκίνος, μέσω επιλεκτικής καταστροφής των καρκινικών κυττάρων.

A demonstration of very active gold nanorods internalized inside HeLa cells in an acoustic field. This video was taken under 1000X magnification in the bright field, with most of the incoming light blocked at the aperture.

Οι ερευνητές, χημικοί και μηχανικοί, με επικεφαλής τον Τομ Μαλούκ, καθηγητή Χημείας των Υλικών του πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διεθνούς κύρους περιοδικό χημείας «Angewandte Chemie International», ανέφεραν ότι «καθώς οι νανοκινητήρες κινούνται ολόγυρα και πέφτουν πάνω στις διάφορες δομές του κυττάρου, τα ζωντανά κύτταρα εμφανίζουν εσωτερικές μηχανικές αντιδράσεις που κανείς ποτέ δεν έχει δει στο παρελθόν».

Dark particles in a HeLa cell interact with spinning gold nanorods. This video was taken under 1000X magnification in bright field, with most of the incoming light blocked at the aperture.

Σύμφωνα με το Μαλούκ, «η νέα έρευνα δείχνει ότι είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν νανοκινητήρες για να μελετηθεί η βιολογία του κυττάρου με νέους τρόπους. Πιθανώς θα μπορούσαμε στο μέλλον να χρησιμοποιήσουμε τέτοιους νανοκινητήρες για να θεραπεύσουμε τον καρκίνο και άλλες ασθένειες, ‘χειραγωγώντας’ μηχανικά τα κύτταρα εκ των έσω. Ακόμα, οι νανοκινητήρες θα μπορούσαν να πραγματοποιούν ενδοκυτταρική χειρουργική και να μεταφέρουν φάρμακα στους ζωντανούς ιστούς με μη επεμβατικό τρόπο».

Τέτοιες νανομηχανές αναπτύχθηκαν πριν από περίπου δέκα χρόνια. Μέχρι σήμερα οι νανοκινητήρες είχαν χρησιμοποιηθεί μόνο σε εργαστηριακές συνθήκες (in vitro) και όχι σε ζωντανά κύτταρα. Για τα νέα πειράματά τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα, τα οποία «κατάπιαν» τους νανοκινητήρες και οι τελευταίοι, στη συνέχεια, άρχισαν να κινούνται πέρα-δώθε και να κάνουν άνω-κάτω το κύτταρο.

Η πρώτη γενιά νανοκινητήρων χρειαζόταν τοξικά χημικά καύσιμα για την κίνησή τους, πράγμα που καθιστούσε απαγορευτική την εισαγωγή και κίνησή τους μέσα σε βιολογικό υλικό, όπως τα κύτταρα. Το πρόβλημα αυτό ξεπεράστηκε πρόσφατα με την χρησιμοποίηση υπερηχητικών κυμάτων ως μέσου προώθησης των νανοκινητήρων, πράγμα που άνοιξε το δρόμο για την αξιοποίησή τους στο εσωτερικό των ζωντανών συστημάτων.

Πέρα από την χρήση υπερηχητικών κυμάτων, με τα οποία οι επιστήμονες μπορούν να ωθήσουν τον νανοκινητήρα να επιταχύνει ή να στρίψει, η τηλεκατεύθυνση γίνεται ακόμα πιο αποτελεσματικά με την πρόσθετη αξιοποίηση μαγνητικών δυνάμεων.

Ακόμη, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι νανοκινητήρες είναι σε θέση να κινούνται αυτόνομα, δηλαδή ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο μέσα στο κύτταρο. Αυτή η δυνατότητα μπορεί να βοηθήσει σε μελλοντικές πρακτικές εφαρμογές, όπως στην επιλεκτική καταστροφή συγκεκριμένων κυττάρων.

«Αν θέλουμε αυτοί οι κινητήρες να καταστρέφουν καρκινικά κύτταρα, είναι καλύτερα να μπορούν να κινούνται ανεξάρτητα. Δεν θα θέλαμε μια ολόκληρη μάζα από αυτές τις νανομηχανές να πηγαίνουν προς μια μόνο κατεύθυνση», δήλωσε ο Μαλούκ.

Βίντεο: τα νανο-σωματίδια από χρυσό στο εσωτερικό κυττάρων HeLa υπό την επίδραση ακουστικών κυμάτων. A demonstration of very active gold nanorods internalized inside HeLa cells in an acoustic field. This video was taken under 1000X magnification in the bright field, with most of the incoming light blocked at the aperture. Mallouk Lab, Penn State

Οι ερευνητές ήδη ονειρεύονται ολόκληρα «ταξίδια», όπου στρατιές νανομηχανών θα τριγυρνάνε μέσα στο ανθρώπινο σώμα, επικοινωνώντας μεταξύ τους για να συντονίζουν τη δράση τους, εκτελώντας διάφορες εργασίες διάγνωσης και θεραπείας.

Δόντια «μαχαίρια» είχε ο Διμετρόδοντας. 'Steak-knife' teeth reveal ecology of oldest land predators

Ο Διμετρόδοντας είχε πολύ κοφτερά δόντια τοποθετώντας τον στην κορυφή της διατροφικής αλυσίδας στην εποχή του. This is an artist impression of a Dimetrodon. Credit: Danielle Dufault

Ο Διμετρόδοντας είναι ένα σαρκοφάγο ερπετό που έζησε την Πέρμια περίοδο πριν από περίπου 300 εκ. έτη και θεωρείται προπομπός των θηλαστικών ζώων. Νέα ευρήματα δείχνουν ότι ο Διμετρόδοντας είχε αναπτύξει οδοντοστοιχία με μεγάλα κοφτερά δόντια που του επέτρεπαν να όχι απλά να εξοντώνει αλλά κυριολεκτικά να διαμελίζει τα θηράματά του ακόμη και μεγάλου μεγέθους. Η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική αφού οι ειδικοί πιστεύουν ότι πρόκειται για το πρώτο σπονδυλωτό ζώο της στεριάς που ανέπτυξε κοφτερά δόντια.

Πανάρχαιος κυνηγός

Τα δόντια του Διμετρόδοντα έμοιαζαν με αυτά των κροδοδείλων υποστηρίζει η νέα μελέτη. This is a Dimetrodon skull with histological thin section tooth detail by Danielle Dufault. Credit: Danielle Dufault

Ο Διμετρόδοντας συγγενεύει περισσότερο με τα θηλαστικά παρά με τις σαύρες. Η εμφάνισή του στη Γη εντοπίζεται πριν από 300 εκ. έτη και η εξαφάνισή του πριν από 270 εκ. έτη. Έζησε δηλαδή τουλάχιστον 50 εκατομμύρια έτη πριν από την εμφάνιση των πρώτων δεινοσαύρων. Απολιθώματά του έχουν εντοπισθεί στην Αμερική και την Ευρώπη. Έφτανε σε μήκος τα 4 μέτρα και θεωρείται ότι ήταν στην εποχή του το κορυφαίο αρπακτικό. Το όνομά του προέρχεται από τα δύο διαφορετικών ειδών δόντια του, κάτι που συμβαίνει στα θηλαστικά και όχι στις σαύρες.

Kirstin Brink and Robert Reisz are shown with a Dimetrodon skull. Credit: University of Toronto Mississauga

Είχε τέσσερα πόδια, τα οποία εξείχαν στο πλάι του σώματος, μεγάλη ουρά και οι παλαιοντολόγοι εικάζουν ότι κινούνταν όπως οι σαύρες. Το πιο διακριτικό χαρακτηριστικό του Διμετρόδοντα ήταν το εντυπωσιακό πτερύγιο στην πλάτη. Το πτερύγιο ήταν πλούσιο σε αιμοφόρα αγγεία και πιθανώς χρησίμευε για την ταχύτερη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματός του. Επικεφαλής της νέας μελέτης είναι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Mississauga στο Τορόντο του Καναδά και τα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Nature Communications».

Αρχέγονο «σπίτι» άστρων. Farthest Galaxy Spotted Tells Tails Of Universe's Childhood

This image shows the galaxy Abell2744 Y1, one of the most distant galaxy candidates known. Image credit: NASA / ESA / STScI / IAC.

Λίγα 24ωρα μετά την ανακάλυψη του αρχαιότερου άστρου στο Σύμπαν, ερευνητές του Ινστιτούτου Αστροφυσικής των Καναρίων Νήσων ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν έναν πανάρχαιο γαλαξία. Σύμφωνα με τους ερευνητές ο γαλαξίας αυτός δημιουργήθηκε περίπου 650 εκ. έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος και είναι ένας από τους πρώτους που εμφανίστηκαν σε αυτό. Η ανακάλυψη προσφέρει νέα δεδομένα για την εξέλιξη του Σύμπαντος.

Ο φακός

Μια νέα εικόνα του γαλαξιακού σμήνους Abell 2744 το οποίο χρησιμοποίησαν οι ερευνητές για να ανακαλύψουν τον πανάρχαιο γαλαξία. Full view of the galaxy cluster Abell 2744. Image credit: NASA / ESA / STScI.

Οι ερευνητές εντόπισαν τον γαλαξία χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του βαρυτικού φακού (ή μικροφακού) που αναπτύχθηκε πρόσφατα και έχει συμβάλει πολύ στην διαστημική εξερεύνηση τα τελευταία χρόνια. Η τεχνική βασίζεται σε ένα φαινόμενο που προβλέπεται από τη Γενική θεωρία της Σχετικότητας, και βρίσκει εφαρμογή όταν ένα άστρο περνάει μπροστά από ένα άλλο, πιο μακρινό άστρο. Κατά το πέρασμα αυτό το βαρυτικό πεδίο του πιο κοντινού άστρου – το οποίο σύμφωνα με τη Γενική Σχετικότητα κάμπτει τον περιβάλλοντα χωροχρόνο – διαθλά το φως του πιο μακρινού άστρου λειτουργώντας σαν μεγεθυντικός φακός μέσα από τον οποίο το άστρο και οι πλανήτες που κινούνται γύρω από αυτό γίνονται ορατά από τη Γη. Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνει το μέγεθος και η φωτεινότητα ενός κοσμικού σώματος ως και 20 φορές.

Η τεχνική του βαρυτικού φακού διαφέρει σημαντικά από τις δυο κύριες μεθόδους που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για την αναζήτηση εξωπλανητών – τη μέθοδο της διάβασης, η οποία βασίζεται στη σκίαση ενός άστρου καθώς ένας πλανήτης διαβαίνει από μπροστά του, και τη μέθοδο της ακτινικής ταχύτητας, η οποία βασίζεται στην αλλαγή της ακτινικής ταχύτητας ενός άστρου (της κίνησής του δηλαδή σε σχέση με τον Ήλιο) εξ αιτίας της βαρυτικής επιρροής που προκαλεί σε αυτό ένας πλανήτης που περιφέρεται γύρω του.

Πρώτης γενιάς


Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ως… μεγεθυντικό φακό ένα μακρινό γαλαξιακό σμήνος, το Abell 2744. Το σμήνος αυτό βρίσκεται σε απόσταση περίπου 3,5 δισ. έτη φωτός από εμάς και είναι ευρύτερα γνωστό  ως «Σμήνος της Πανδώρας». Πρόκειται στην πραγματικότητα για τέσσερα γειτονικά σμήνη γαλαξιών με συνολική έκταση άνω των δύο εκατομμυρίων ετών φωτός. Πρόσφατα το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble παρατήρησε και έκανε σημαντικές ανακαλύψεις στο Abell 2744. Η μελέτη των δεδομένων του Hubble οδήγησε στην ανακάλυψη χιλιάδων άγνωστων μέχρι σήμερα απομακρυσμένων και πανάρχαιων γαλαξιών.

Η νέα έρευνα των ερευνητών στα Κανάρια Νησιά οδήγησε στον εντοπισμό ενός ακόμη άγνωστου μέχρι σήμερα αρχαίου γαλαξία. Ο γαλαξίας έλαβε την ονομασία Abell 2744_Y και όπως εκτιμούν οι ερευνητές σχηματίστηκε 650 εκ. έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος που η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι συνέβη πριν από περίπου 13.7-13.8 δισ. έτη. Προηγούμενες παρατηρήσεις στο σμήνος Abell 2744 έχουν υποδείξει την ύπαρξη γαλαξιών ακόμη νεότερων από τον Abell 2744_Y, γαλαξιών που σχηματίστηκαν περίπου 500 εκ. έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος. Όμως δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί η ύπαρξη αυτών των γαλαξιών.

Ο γαλαξίας

"This image of the galaxy cluster Abell 2744 was obtained with NASA's Hubble Space Telescope. The zoomed image shows the region around the galaxy Abell2744_Y1, one of the most distant galaxy candidates known, harkening back to a time when the universe was 650 million years old. NASA's Spitzer Space Telescope helped to narrow in on the galaxy's great distance." (Photo : JPL/Azooptics )

Ο Abell 2744_Y είναι περίπου 30 φορές μικρότερος από τον δικό μας γαλαξία αλλά σύμφωνα με τους ερευνητές παράγει άστρα με πολύ μεγαλύτερο ρυθμό από τον Μίλκι Ουέι. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomy and Astrophysics Letters». Τόσο η συγκεκριμένη ερευνητική ομάδα αλλά και άλλες συνεχίζουν τις παρατηρήσεις στα βάθη του Σύμπαντος με στόχο να ανακαλύψουν ακόμη νεότερους γαλαξίες φωτίζοντας το κοσμικό περιβάλλον που υπήρχε στις απαρχές του Κόσμου.

Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2014

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ, ΗΧΟΜΟΝΩΣΗ

Kay Sage, Le Passage, 1956

Χάραζε τώρα ξάστερα ιερογλυφικά·
βγες και λυτρώσου /να μια γελοία προσταχτική/
  στο Ασύνεχο

Gustave Dore, La famille du saltimbanque, l'enfant blessé, 1853

Η μια μου λέξη ας κοροϊδεύει πάντα την άλλη
στο υπόγειο της γλώσσας η λαλέουσα μαύρη αιθάλη
Τα κύτταρά μου είναι πλασμέν’ από απελπισία.

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

Nikos Karouzos was born in Nafplion in 1926 and died in Athens in 1990. He is considered one of the foremost Greek poets of the twentieth century. Karouzos took part in the Resistance and studied Law at Athens University. His first poems appeared in 1949, and between 1954 and 1990 he published more than twenty poetry collections. His final volume appeared, posthumously, in 1991.

Karouzos also wrote literary criticism and essays on the theatre and art. He received the State Poetry Prize twice, in 1972 and 1988. His collected works were published between 1993 and 2002 by Ikaros in Athens: Poems I in 1993; Poems II in 1994; his Selected Prose in 1998; and Interviews with Nikos Karouzos in 2002.

Η Άλλη Γη, στο Α του Κενταύρου. Star next door may host a 'superhabitable' world

Καλλιτεχνική απεικόνιση του εξωπλανήτη α Cen Bb, πλάι στους δύο ήλιους του, με τον δικό μας Ήλιο στο φόντο. An artist’s impression of the planet orbiting Alpha Centauri B, a member of the triple star system that is the closest to Earth. Alpha Centauri B is the most brilliant object in the sky and the other dazzling object is Alpha Centauri A. Our own Sun is visible to the upper right. The tiny signal of the planet was found with the HARPS spectrograph on the 3.6-metre telescope at ESO’s La Silla Observatory in Chile. Credit: ESO/L. Calçada/N. Risinger (skysurvey.org).

Το Άλφα του Κενταύρου μια νυχτιά
με το παλλινώριο πήρα κάτου
Μου 'πες με φωνή ετοιμαθανάτου
Να φοβάσαι τ' άστρα του Νοτιά.

Ν. Καββαδίας, «Σταυρός του Νότου», 1947

Ας υποθέσουμε ότι όλα πάνε καλά: η ανθρωπότητα ευημερεί, χωρίς πολέμους και απειλές από κλιματική αλλαγή ή οτιδήποτε άλλο, με αφθονία ενεργειακών πόρων, νερού και τροφίμων. Τι είναι αναπόφευκτο να συμβεί στα «αγαπημένα πλάσματα του Θεού»; Να «κατακυριεύσουν τη Γη», σε βαθμό που να μην έχει μείνει σπιθαμή στεριάς ή θάλασσας διαθέσιμη. Και τότε; Μόνη διέξοδος ο εποικισμός άλλων πλανητών. Αλλά πού; Στην άμεση γειτονιά μας - το ηλιακό μας σύστημα - οι υπόλοιποι πλανήτες είναι είτε «ανεπίδεκτοι ζωής» ή χρειάζονται πολλά χρόνια «γεωδιαμόρφωσης» ώσπου να γίνουν κατοικήσιμοι από εμάς. Οπότε η λύση πρέπει να βρεθεί έξω από τη γειτονιά μας, σε πλανήτες άλλων ηλιακών συστημάτων.

Kepler-62f, an exoplanet that is about 40% larger than Earth. It’s located about 1,200 light-years from our solar system in the constellation Lyra. Credit: NASA/Ames/JPL-Caltech

Η αναζήτηση αυτή έχει αρχίσει από πολύ παλιά αλλά έγινε συστηματική μόλις την τελευταία δεκαετία. Και είχαμε αποτελέσματα όντως εντυπωσιακά: Ως το 2012 οι αστρονόμοι είχαν επιβεβαιώσει τηλεσκοπικά την ύπαρξη χιλίων «εξωπλανητών», αλλά στις 4 Νοεμβρίου 2013 ανακοίνωσαν πως τα στοιχεία που συνέλεξαν από τη διαστημική αποστολή Kepler ανεβάζουν τον αριθμό των κατοικήσιμων πλανητών στον γαλαξία μας σε... 40 δισεκατομμύρια! Επιπλέον, τον Ιανουάριο 2014 επιβεβαιώθηκε ότι η κοσμική σκόνη διαχέει στο Σύμπαν νερό και οργανικό άνθρακα, παρέχοντας αφειδώς τα συστατικά της ζωής. Άρα όχι μόνο έχουμε πού να στείλουμε μελλοντικά το πλεόνασμά μας αλλά είναι και πιθανόν να βρούμε εκεί κάποιους... ιθαγενείς να το περιμένουν. Ποιος όμως είναι ο κοντινότερος στη Γη επόμενος πλανήτης μας;

Ο πλανήτης των Avatar

Ο εξωτικός κόσμος της ταινίας «Avatar», στο Άλφα του Κενταύρου, ίσως αποδειχθεί ότι δεν είναι ολότελα φανταστικός. This artist's conception shows a hypothetical gas giant planet with an Earth-like moon similar to the moon Pandora in the movie Avatar. Credit: David A. Aguilar, CfA

Η εικασία πως ένας πλανήτης παρόμοιος με τη Γη θα υπήρχε και στο πλησιέστερο προς εμάς ηλιακό σύστημα του γαλαξία μας, το Άλφα του Κενταύρου, έκανε τον περίφημο συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Ισαάκ Ασίμοφ να γράψει το 1940 ένα σύντομο διήγημα («Homo Sol»), όπου περιέγραφε μια αποστολή αποίκισης ενός πλανήτη του ηλιακού συστήματος. Δεκαπέντε χρόνια μετά η τηλεοπτική σειρά «Χαμένοι στο Διάστημα» («Lost in Space», 1965-1968) επανέλαβε διανθισμένο αυτό το φανταστικό σενάριο. Το 2009 η γνωστή μας ταινία «Άβαταρ», του Τζέιμς Κάμερον, διαδραματίστηκε σε ένα υποτιθέμενο φεγγάρι του Άλφα του Κενταύρου και το 2010 το βιντεοπαιχνίδι «Mass Effect 2» αναμάσησε μία ακόμη εκδοχή της ίδιας φαντασίωσης.

Κένταυρος (Λατινικά: Centaurus, συντομογραφία: Cen) είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι μεγάλος νότιος αστερισμός και συνορεύει με 8 άλλους αστερισμούς, που είναι οι εξής: Ύδρα, Αντλία, Ιστία, Τρόπις, Μυία, Νότιος Σταυρός, Διαβήτης (αστερισμός) και Λύκος (αστερισμός). Παρά το γεγονός ότι βρίσκεται ολόκληρος στο νότιο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, ο Κένταυρος είναι αμφιφανής στην Ελλάδα, είναι ορατός κατά το μεγαλύτερο μέρος του από την Ελλάδα τις ανοιξιάτικες νύχτες.

Αν έχετε την περιέργεια πού βρίσκεται αυτό το ηλιακό σύστημα, θα διαβάσετε στη Βικιπαίδεια ότι «ο Άλφα Κενταύρου (α Κενταύρου/a Cen ή Ρίγκιλ) είναι ο λαμπρότερος αστέρας στον αστερισμό του Κενταύρου, στο νότιο ημισφαίριο, και είναι διπλός αστέρας που αναφέρεται επίσης ως άλφα Κενταύρου Α και Β. Στο γυμνό μάτι εμφανίζεται ως απλός αστέρας και αποτελεί το τρίτο λαμπρότερο άστρο στον νυχτερινό ουρανό. Ο Άλφα Κενταύρου είναι το εγγύτερο αστρικό σύστημα στον Ήλιο, απέχοντας 1,34 parsec ή 4,37 έτη φωτός».

Comparison of star sizes in the Alpha Centauri system (Image: Courtesy of PHL @ UPR Arecibo)

Για να το δείτε ιδίοις όμμασιν όμως, θα πρέπει να ταξιδέψετε κάτω από τον Ισημερινό, στις ρότες του ποιητή μας Νίκου Καββαδία: Στρίβοντας από το ακρωτήριο Χορν, προτού φθάσει κανείς στο Βαλπαραΐζο της Χιλής, βλέπει ολόλαμπρα εμπρός του τα πέντε αστέρια του Σταυρού του Νότου και αριστερά τους, στο «πόδι του Κενταύρου», δύο ακόμη πιο φωτεινά αστέρια: τον α και τον β του Κενταύρου. Το πιο αριστερά είναι ο α, που στην πραγματικότητα δεν είναι ένα αστέρι, αλλά ηλιακό σύστημα απαρτιζόμενο από δύο «δυαδικούς» ήλιους (τον α Κενταύρου Α και τον α Κενταύρου Β) και έναν «καφετί νάνο», (τον α Kενταύρου C ή Ρroxima). Το αν όμως αυτό το τριπλό ηλιακό σύστημα εμπεριέχει κάποιον πλανήτη και τι είδους πλανήτη παρέμενε κάτι το άδηλο... ως το 2012.

Ένας πλανήτης αλλά τι πλανήτης;

Information about Alpha Centauri Bb. Superhabitable worlds would most likely be two to three times bigger than Earth and much older, the researchers say. Given these characteristics, Alpha Centauri B, a member of the closest stellar system to the sun, is an ideal target for searches of a superhabitable world. Credit: Planetary Habitability Laboratory/University of Puerto Rico/Arecibo

Το 2008 μία ομάδα αστρονόμων από τη Γενεύη και το Πόρτο ανέλαβε τη διαλεύκανση του μυστηρίου. Υπό την ηγεσία του Henri Boffin, χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο VLT του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO) στο Παρανάλ της Χιλής για τις φασματοσκοπικές αστρομετρίες τους. Διαπίστωσαν ότι οι τροχιές των δύο ήλιων και του καφέ νάνου δεν ήταν οι μαθηματικά αναμενόμενες. Οι παρεκκλίσεις τους οδηγούσαν στην υποψία ότι υπήρχε ένα αδιόρατο σώμα, σε τροχιά γύρω από τον ήλιο α Κενταύρου Β. Τελικά στις 16 Οκτωβρίου 2012 δημοσίευσαν στο περιοδικό «Nature» τις μετρήσεις τους και διατύπωσαν τη βεβαιότητα ότι είχαν ανακαλύψει τον πλησιέστερο εξωπλανήτη της Γης, μάζας τουλάχιστον 1,13 φορές εκείνης της Γης και τροχιάς 3,236 ημερών, που τον βάφτισαν α Κενταύρου Βb. «Αυτός είναι ο πρώτος πλανήτης με μάζα παρόμοια με της Γης που βρέθηκε ποτέ γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο» δήλωσε ένα μέλος της ομάδας. «Το αποτέλεσμα αυτό αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την ανίχνευση μιας δίδυμης Γης, σε άμεση γειτνίαση με τον Ήλιο μας. Ζούμε σε συναρπαστικούς καιρούς!» δήλωσε ένα άλλο. Αλλά κατά τις πρώτες εκτιμήσεις τους ο πλανήτης αυτός βρίσκεται πολύ κοντά στον ήλιο του (0,04 AU ή 5.983.915 χιλιόμετρα) και έχει μέση θερμοκρασία επιφάνειας 1.200 βαθμών Κελσίου.

Η ανακοίνωσή τους αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό από αρκετούς συναδέλφους τους. Μάλιστα στις 10 Ιουνίου 2013 μία άλλη ομάδα αστρονόμων απεφάνθη ότι τα συμπεράσματά τους δεν ήταν θεμελιωμένα. Τελικά, η αντιδικία των αστρονόμων έμεινε εκκρεμής ως τον εφετινό Ιανουάριο, οπότε το «πόδι του Κενταύρου» θα ξαναγινόταν ορατό στον νυχτερινό ουρανό από το τηλεσκόπιο της Χιλής. Ύστερα και από αυτή τη νέα σειρά μετρήσεων, θα περιμένουμε την πληρέστερη ταυτότητα του α Κενταύρου Βb για να σιγουρευτούμε. Πάντως η ύπαρξη και μόνο του πλανήτη δείχνει ότι ανεξερεύνητοι κόσμοι μπορεί να κρύβονται πίσω από τους ήλιους του συστήματος - ίσως στην κατάλληλη απόσταση για να υπάρχει νερό. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά το μέλος της ομάδας των ερευνητών Stephane Udry, «οι περισσότεροι από τους πλανήτες μικρής μάζας είναι σε συστήματα δύο, τριών έως έξι και επτά πλανητών». Οπότε η ανακάλυψη «ανοίγει πολύ καλές προοπτικές για την ανίχνευση πλανητών στην κατοικήσιμη ζώνη, σε ένα σύστημα που είναι πολύ κοντά μας», κατέληξε.

«Υπερκατοικήσιμος» εστί...  

In the study 'Superhabitable Worlds', Professor Heller proposes that tidal heating can create conditions where life could emerge on an icy or terrestrial planet once thought to be uninhabitable. Pictured is an artist's impression of an exoplanet.

Φθάνοντας σε αυτό το σημείο της ιστορίας, έχετε πιθανότατα σηκώσει το φρύδι και αναρωτιέστε προς τι ο κόπος, αν μιλάμε για έναν πλανήτη που κοχλάζει, μια μπάλα ίσως από λάβα, που θυμίζει περισσότερο Κόλαση. Η σκέψη αυτή είναι προφανώς εύλογη, αν ο ορισμός του «κατοικήσιμου πλανήτη» περιορίζεται από την ομοιότητά του ως προς τη Γη. Τι θα συνέβαινε όμως αν οι επιθυμητές για τους ανθρώπους συνθήκες διαβίωσης διασφαλίζονταν και με πλανητική συμπεριφορά ολότελα διαφορετική από εκείνη της Γης;

Ακριβώς μια τόσο τολμηρή - έως και προκλητική - θεώρηση των πραγμάτων δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό «Astrobiology» στις 14 Ιανουαρίου 2014. Συγκεκριμένα, οι καθηγητές Αστροφυσικής René Heller, του καναδικού Πανεπιστημίου McMaster, και John Armstrong, του αμερικανικού Weber State University, είπαν ότι «οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει μια γλώσσα που αγνοεί την πιθανή ύπαρξη των κόσμων που προσφέρουν πιο ευνοϊκά περιβάλλοντα στη ζωή απ' ό,τι η Γη», αλλά «για να είναι κατοικήσιμος, ένας πλανήτης ή φεγγάρι δεν χρειάζεται να βρίσκεται σε αστρικά κατοικήσιμη ζώνη και οι κόσμοι των κατοικήσιμων ζωνών δεν είναι απαραίτητα κατοικήσιμοι». Στην εργασία που δημοσίευσαν κατέδειξαν ότι «η παλιρροϊκή θέρμανση μπορεί να καταστήσει πλανήτες κατοικήσιμους, ακόμη και εκτός της δεδομένης ως κατοικήσιμης ζώνης». Ονόμασαν τα ουράνια σώματα αυτού του τύπου «υπερκατοικήσιμα» (superhabitable) και υπέδειξαν ότι στο μέλλον θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας τέτοιους κόσμους στην παρατήρηση σημάτων εξωγήινης ζωής.


A comparison of habitable zones (green color) around different types of stars. Red color signifies the set of orbits where an exoplanet is too hot to sustain water on its surface, while blue color represents the orbits where it is too cold. Image Credit: NASA/Kepler Mission/Dana Berry

(http://online.liebertpub.com/doi/full/10.1089/ast.2013.1088), βλέπουμε ότι οι δύο καθηγητές ξεκινούν από τη σκέψη πως «για να βρούμε έναν κατοικήσιμο και, τελικά, έναν κατοικημένο κόσμο, χρειαζόμαστε ως υποχρεωτική έννοια όχι το να είναι γεωκεντρικός ή ανθρωποκεντρικός αλλά το να είναι βιοκεντρικός». Εξετάζουν έπειτα τη δυναμική ανάπτυξης παλιρροϊκών συστημάτων και βρίσκουν ότι «αυξημένες εκκεντρικότητες τροχιών μπορούν να προκαλέσουν παλιρροϊκή τριβή σε αυτούς τους πλανήτες, η οποία μετατρέπει την τροχιακή ενέργεια σε θερμότητα. Στη συνέχεια η παλιρροϊκή θέρμανση θα μπορούσε να αντισταθμίζει εν μέρει τον μειωμένο αστρικό φωτισμό πέρα από την αστρικά κατοικήσιμη ζώνη και ενδεχομένως να συντηρεί τα αποθέματα νερού σε υγρή μορφή». Κατά τον επικεφαλής της μελέτης, René Heller, αυτές οι συνθήκες επιτρέπουν την εικασία ότι ο πλανήτης θα κυριαρχείται από μεγάλες ρηχές θάλασσες και μεγάλα αρχιπελάγη νησιών, χωρίς ηπείρους. Μια τέτοια διαμόρφωση, σε συνδυασμό με το ότι η βαρύτητα υπολογίζεται να είναι μεγαλύτερη εκείνης της Γης, συνεπάγεται πιθανότατα ότι η όποια βλάστηση θα είναι χαμηλού ύψους, τα τυχόν ζώα του πλανήτη πιο κοντόχοντρα και τα πουλιά πολύ μεγαλύτερα από τα γήινα ομόλογά τους.

Υπερκατοικήσιμοι και... Πολυκατοικήσιμοι

A super-Earth, as depicted in this artist’s impression of HD 215497 b, could actually be more ‘habitable’ than the Earth, according to Heller and Armstrong’s new work, which re-examines our ideas about the conditions needed for life. Credit: Wikimedia Commons.

Έπειτα, εξετάζουν τις διάφορες όψεις της υπερκατοικησιμότητας, τις παραμέτρους που την καθορίζουν και τα όριά της - όπως και την επέκτασή της σε πολυκατοικησιμότητα, όταν και τα φεγγάρια των πλανητών είναι κατοικήσιμα. Συμπεραίνουν ότι «πλανήτες που έχουν μάζα ελαφρώς μεγαλύτερη από της Γης είναι κατά προτίμηση υπερκατοικήσιμοι λόγω της μακρότερης τεκτονικής δραστηριότητας, της ύπαρξης ενεργού κύκλου άνθρακα - πυριτίου για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, της ενισχυμένης μαγνητικής θωράκισης κατά της κοσμικής και αστρικής ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας, της μεγαλύτερης επιφάνειάς τους, της ομαλότερης επιφάνειας που επιτρέπει πιο ρηχές θάλασσες, της δυνατότητας να διατηρούν ατμόσφαιρες παχύτερες από εκείνη της Γης, και των θετικών επιπτώσεων της μη νοήμονος ζωής στην κατοικησιμότητα του πλανήτη».

According to the arguments put forward by Heller, of the Department of Physics and Astronomy, McMaster University, Hamilton; and Armstrong, of the Department of Physics, Weber State University in Ogden, this planet may be even more suitable for supporting life than our own. It all comes down to meeting the particulars, and maybe even exceeding them.

Καταλήγουν ότι «το αστέρι Άλφα Κενταύρου B (α Cen Β) παρέχει έναν ιδανικό στόχο για τις αναζητήσεις των πλανητών στην κατοικήσιμη και, εν τέλει, στην υπερκατοικήσιμη ζώνη. Οι εκτιμήσεις ηλικίας του α Cen Β δείχνουν ότι το αστέρι αυτό είναι ελαφρώς πιο ενήλικο από τον Ήλιο μας και ότι οι επιπτώσεις της ακτινοβολίας του πρωτογενούς άστρου α Cen Α είναι μικρές και δεν θα πρέπει να προκαλούν σημαντικές κλιματικές διακυμάνσεις στους πλανήτες του α Cen Β. Αν η ζωή σε κάποιον πλανήτη ή φεγγάρι του α Cen B έχει εξελιχθεί με παρόμοιο τρόπο όπως στη Γη και αν αυτός ο πλανήτης είχε την ευκαιρία να συλλέξει νερό από κομήτες και πλανητοειδείς, τότε πρωτόγονες μορφές ζωής θα μπορούσαν να είχαν ήδη ακμάσει στα νερά του ή στην επιφάνειά του την εποχή που η Γη μας συγκρουόταν με έναν πλανήτη μεγέθους Άρη και σχημάτιζε τη Σελήνη».

So far, scientists have detected about a thousand planets orbiting other stars in something known as the Goldilocks zone. This is the belt around a star where temperatures are ideal for liquid water to pool on a planet's surface.

Τα τελευταία λόγια αυτής της εντυπωσιακής διατριβής είναι: «Ενώ συμφωνούμε ότι η εμφάνιση ενός άλλου πλανήτη αληθινά όμοιου με τη Γη είναι κατά πάσα πιθανότητα αδύνατη, υποστηρίζουμε ότι αυτό δεν περιορίζει την εμφάνιση άλλων κατοικήσιμων πλανητών. Αντίθετα, ισχυριζόμαστε ότι η Γη θα μπορούσε να αποδειχθεί ένας οριακά κατοικήσιμος κόσμος. Κατά την άποψή μας, υπάρχει πλήθος διεργασιών που μπορούν να κάνουν τις περιβαλλοντικές συνθήκες σε κάποιον πλανήτη πιο ευνοϊκές για τη ζωή απ' ό,τι στη Γη».

Πώς θα πάμε ως εκεί;

“For there is a single general space,
a single vast immensity which we may freely call Void;
In it are an infinity of worlds of the same kind as our own.”
— Giordano Bruno, “On the Infinite Universe and Worlds” (1584). Alpha Centauri Bb: An Interstellar Target?

Αν όντως στο Άλφα του Κενταύρου μας περιμένει ο πιο κοντινός μας Νέος Κόσμος, κανείς δεν αμφιβάλλει πως θα αποτελέσει τον νέο πόλο έλξης για κάθε ονειροπόλο μυαλό του πλανήτη. Αλλά... πώς πάει κανείς εκεί;

Διαδοχικές εικόνες του Δία κατά την προσέγγιση του Voyager I. Jupiter from Voyager 1. 

Το πρώτο βήμα μας έγινε το 1977 - πολύ προτού υποψιαστούμε τον προορισμό -, όταν η NASA εκτόξευσε τον εξερευνητή του ηλιακού ανέμου, Voyager 1. Ενας από τους πέντε διευθυντές ερευνών του, και σχεδιαστής του ανιχνευτή ιόντων χαμηλής ενέργειας, ήταν ο νυν ακαδημαϊκός μας Σταμάτης Κριμιζής. Στόχος της αποστολής ήταν η χαρτογράφηση των συνθηκών γύρω από τον Ήλιο και, ει δυνατόν, πέρα από αυτόν. Τελικά, έπειτα από μια οδύσσεια 36 χρόνων, το Voyager 1 βγήκε από την Ηλιόσφαιρα και μπήκε στον μεσοαστρικό χώρο στις 25 Αυγούστου 2012.

This artist's concept shows plasma flows around NASA's Voyager 1 spacecraft as it approaches interstellar space. Image credit: NASA/JPL-Caltech/JHUAPL

Τώρα, συνεχίζει το ταξίδι του προς τον αστερισμό του Οφιούχου, κουβαλώντας μαζί του έναν επίχρυσο οπτικοακουστικό δίσκο, για την περίπτωση που συναντήσει ποτέ εξωγήινους.

The Voyager Golden Records are phonograph records which were included aboard both Voyager spacecraft, which were launched in 1977. They contain sounds and images selected to portray the diversity of life and culture on Earth, and are intended for any intelligent extraterrestrial life form, or for future humans, who may find them. The Voyager spacecraft are not heading towards any particular star, but Voyager 1 will be within 1.6 light-years of the star Gliese 445, currently in the constellation Camelopardalis, in about 40,000 years.

Στον δίσκο υπάρχουν φωτογραφίες της Γης και των μορφών ζωής της, χαιρετισμοί του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και του προέδρου των ΗΠΑ, ήχοι της Γης (όπως ήχοι φαλαινών, μωρό που κλαίει, κύματα σε μια ακτή) και μια μουσική συλλογή (από έργα του Μότσαρτ ως το «Τζόνι Μπι Γκουντ» του Τσακ Μπέρι).

Project Daedalus was the first detailed study of an interstellar probe. Project Icarus aims to reconsider Daedalus in light of new technologies. Credit: Adrian Mann.

Το Voyager 1 (και το Voyager 2 που έρχεται πίσω του, από άλλη κατεύθυνση) έχει τον ρόλο προπομπού, έστω και πρεσβευτή. Αλλά, για ουσιαστική πτήση και προσεδάφιση σε εξωπλανήτη, χρειάζεται κάτι πολύ πιο εμπνευσμένο από όσα έχουμε σκαρφιστεί ως τώρα.

Χαρακτηριστικό της διαστημικής ζέσης που αφυπνίζει ο νέος μέγας στόχος είναι ότι το 2009 - προτού δηλαδή καν επιβεβαιωθούν οι υποψίες για πλανήτη στο Άλφα του Κενταύρου - μέλη της Βρετανικής Διαπλανητικής Εταιρείας (BIS) και του Ιδρύματος TZF συμφώνησαν να ξεκινήσουν τον σχεδιασμό διαστημοπλοίου κατάλληλου γι' αυτό το διαστρικό ταξίδι. Ονόμασαν το έργο Project Icarus και συνέστησαν τον μη κερδοσκοπικό φορέα Icarus Interstellar (http://www.icarusinterstellar.org/) για να το διαχειριστεί. Συνιδρυτής και πρόεδρος αυτού του φορέα είναι ο Έλληνας Ανδρέας Τζιόλας, ο οποίος πρότεινε και τον πύραυλο πυρηνικής σύντηξης που θα ωθεί το διαστημόπλοιο. Η ομάδα του Ικάρου περιλαμβάνει ήδη 35 επιστήμονες από έξι χώρες, μεταξύ των οποίων και τους Έλληνες Κώστα Κωνσταντινίδη και Δήμο Χωματά. Σύμφωνα με δηλώσεις τους, έχουν βαλθεί να σχεδιάσουν ένα ρομποτικό διαστημόπλοιο ικανό να κάνει το ταξίδι Γη - Α Κενταύρου Βb σε 50 χρόνια (αλλά και Γη - Άρης σε δύο εβδομάδες!).

Ο χρονικός ορίζοντας υλοποίησης ενός τέτοιου διαστρικού ταξιδιού ήταν αρχικά ως το τέλος αυτού του αιώνα. Ωστόσο τώρα, έπειτα από την υπερθέρμανση του θέματος με την «υπερκατοικησιμότητα» του πλανήτη του Κενταύρου... ίσως ο Τζιόλας επαναλάβει τον άθλο του Κριμιζή και δει το «τέκνο του» να προσπερνάει τον Ήλιο προτού ο ίδιος βγει στη σύνταξη.  

Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ, Astrobiology, DOI: 10.1089/ast.2013.1088