Καλλιτεχνική απεικόνιση
του πρώτου πλανήτη που μοιάζει με κομήτη. Διαθέτει μια τεράστια ουρά που
δημιουργείται από τη σταδιακή απώλεια της ατμόσφαιράς του. This artist's impression
shows exoplanet GJ 436b, which is surrounded by a massive gas cloud that
streams behind the planet like a comet's tail for millions of miles. Credit:
Mark Garlick/University of Warwic
Διεθνής ερευνητική ομάδα
με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble εντόπισε ένα ακόμη
εξωπλανήτη. Όμως πρόκειται για ένα ιδιαίτερο πλανήτη αφού διαθέτει μια τεράστια
ουρά παρόμοια με εκείνη των κομητών. Η ουρά αυτή δημιουργείται από τη σταδιακή
απώλεια της ατμόσφαιράς του. Είναι ο πρώτος πλανήτης που εντοπίζεται με αυτό το
χαρακτηριστικό.
Ο πλανήτης
Artist's impression showing the warm,
Neptune-size exoplanet GJ 436b at the beginning of its transit across the
surface of its parent star, a red dwarf that is half the diameter of the sun.
The planet is 33x closer to its parent star than the Earth is to the sun,
heating the atmosphere to the point where it expands and escapes the planet
attraction. The star is, however, 40x fainter than the sun, allowing the
evaporating atmosphere to form a giant cloud surrounding and trailing the
planet, much like a comet. Credit: D. Ehrenreich / V. Bourrier (Université de
Genève) / A. Gracia Berná (Universität Bern)
Ευρωπαίοι και αμερικανοί
αστρονόμοι, με επικεφαλής τον Ντέιβιντ Έρενράιχ του Αστεροσκοπείου του
Πανεπιστημίου της Γενεύης έστρεψαν το Hubble σε απόσταση περίπου 33 ετών φωτός από τη
Γη όπου βρίσκεται ο Gliese 436, ένα άστρο που ανήκει στην κατηγορία των ερυθρών νάνων. Οι
ερευνητές εντόπισαν την παρουσία ενός πλανήτη σε πολύ κοντινή απόσταση από το
άστρο. Ο GJ 436b όπως ονομάστηκε ο εξωπλανήτης βρίσκεται 33 φορές πιο κοντά στο άστρο
του από ό,τι η Γη και 13 φορές πιο κοντά από ό,τι ο Ερμής. Πρόκειται για ένα
μεγάλο σε μέγεθος πλανήτη, παρόμοιο με τον Ποσειδώνα, και φυσικά λόγω της
απόστασης του από το άστρο του οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται σε αυτόν είναι
πολύ μεγάλες και δεν είναι βέβαια φιλικός στη ζωή.
Εκείνο όμως που τον κάνει
να ξεχωρίζει είναι ότι ο GJ 436b δεχόμενος την καυτή ανάσα και πολύ κοντινή ακτινοβολία του μητρικού
του άστρου χάνει συνεχώς μόρια υδρογόνου από την ατμόσφαιρά του. Με αυτό τον
τρόπο, δημιουργείται μια τεράστια και… θεαματική ουρά, που εκτείνεται
εκατοντάδες χιλιόμετρα πίσω από τον πλανήτη. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η
ατμόσφαιρα του GJ 436b ήδη έχει μειωθεί κατά 10% σε σχέση με το αρχικό μέγεθός της, καθώς
περίπου 1.000 τόνοι αερίων εκτοξεύονται στο διάστημα ανά δευτερόλεπτο. Η
σφαιρική «κεφαλή» του νέφους αερίων (κυρίως υδρογόνου) έχει διάμετρο περίπου 3
εκατ. χλμ., ενώ το μήκος της ουράς μπορεί να φθάνει τα 15 εκατ. χλμ.
Οι επιστήμονες εκτιμούν
ότι θα βρουν χιλιάδες ακόμη πλανήτες -κομήτες τα επόμενα χρόνια. Μάλιστα δεν
αποκλείουν ότι κάποτε η ίδια η Γη μπορεί να είχε και εκείνη ουρά κομήτη, όσο
έχανε ένα μέρος από την πλούσια σε υδρογόνο ατμόσφαιρά της. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται
στην επιθεώρηση «Nature».