Το Σύμπαν ίσως… σκιστεί. Big Rip will end the universe, scientists claim

Νέα μελέτη στηρίζει τη θεωρία της Μεγάλης Σχάσης. New model suggests that as the universe expands everything from galaxies to space-time itself will be torn apart - but not for about 22 billion years. The end of the world (and indeed the universe) as we know it won’t be an explosion but a separation of the constituents of all matter, say scientists at Vanderbilt University. Photograph: Ace Stock Limited/Alamy

Μια νέα μελέτη στηρίζει μια εκ των θεωριών για το πιθανό τέλος του Σύμπαντος και πιο συγκεκριμένα την λεγόμενη Μεγάλη Σχάση σύμφωνα με την οποία η διαστολή του Σύμπαντος θα οδηγήσει στο «τέντωμα» και τελικά το… σκίσιμο του.

Οι θεωρίες

The timeline of the universe, from Big Bang to Big Rip, according to the new theory. Photograph: Jeremy Teaford, Vanderbilt University

Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία το Σύμπαν διαστέλλεται και μάλιστα με επιτάχυνση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα κοσμικά αντικείμενα και ειδικότερα οι γαλαξίες να απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο. Η κατάληξη που θα έχει αυτό το φαινόμενο έχει γίνει αντικείμενο διαφόρων θεωριών. Δύο εξ αυτών έχουν ξεχωρίσει.

Η μια θεωρία αναφέρει ότι η επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος οδηγεί σταδιακά στη ψύξη του. Οι γαλαξίες θα απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο ο ένας από τον άλλο με αποτέλεσμα (μετά από αρκετά δισ. έτη) να «παγώσουν» και τελικά να «σβήσουν» με το Σύμπαν να μετατρέπεται σε απόλυτα σκοτεινό και ψυχρό. Η δεύτερη θεωρία που είναι γνωστή ως «Μεγάλη Σχάση», αναφέρει ότι αυτή η διαστολή «τεντώνει» το Σύμπαν με αποτέλεσμα στο τέλος να «σκιστεί» και να καταστραφεί. Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον μαθηματικό Μαρσέλο Ντισκόνζι του Πανεπιστημίου Vanderbilt στις ΗΠΑ πραγματοποίησαν μια νέα μελέτη τα ευρήματα της οποίας στηρίζουν τη θεωρία της Μεγάλης Σχάσης.

Big Bang is how it all began for the universe – Big Rip is how it will end, new research claims to show. An explosion in space. Photo: Alamy

«Αυτό που σίγουρα γνωρίζουμε είναι ότι το Σύμπαν διαστέλλεται και μάλιστα με επιταχυνόμενο ρυθμό. Μαθηματικά γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτό αλλά σε όρους φυσικής όχι. Με βάση επίσης τα όσα γνωρίζουμε όπως για παράδειγμα την κίνηση των ατόμων μπορούμε να πούμε ότι η μεγάλη σχάση είναι ένα δραματικό υπαρκτό σενάριο» αναφέρει ο Ντισκόνζι. Οι ερευνητές στην μελέτη τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Physical Review D» εκτιμούν ότι η Μεγάλη Σχάση θα συμβεί σε ένα χρονικό ορίζοντα 22 δις ετών από σήμερα.

Θεοδόσης Βολκώφ, «Όχι»

Paul Klee, Le conquerent, 1900.

Ο τόπος ξαναγίνεται τρισένδοξο αλωνάκι

που το κυκλώνουν γίγαντες και το ξεσχίζουν δράκοι.

Ερρίφθη ο κύβος. Σας κρατούν σε σιδερένια απόχη.

Μα σαν ηχώ, κι από μακριά, αντιλαλούσε τ’ Όχι.

Ξανά ποια μοίρα κλείνεται σε ποια στενά μονάχη

και την ισκιώνουν φόβητρα και την πλακώνουν βράχοι;

Κράτος και Βία, οι Δυνατοί, θα ρίξουν φλογοβρόχι.

Μα σαν ηχώ, κι από παλιά, αντιδονούσε τ’ Όχι.

Νύχτα είναι ο κόσμος γύρω μου, κι εγώ αγρυπνώ βαθιά του.

Καθένας και τα όπλα του. Καθένας κι η μεριά του.

Θα σας συντρίψουν μέχρι ενός. Ζαρώστε σε μια κώχη.

Και σαν ηχώ, κι από βαθιά, αντιβροντούσε τ’ Όχι.

Jean Cocteau, La peur donnant des ailes au courage, 1938. Dessin sur drap dessiné, graphite, craie noire et crayon sur coton.

Μεγάλους λάκκους εντόπισε το Rosetta. Pits on Rosetta's comet may be sinkholes

Ξαφνικά ο κομήτης 67P γέμισε... καταβόθρες. Left: 18 pits have been identified in OSIRIS images of the comet’s northern hemisphere; the pits are named after the region they are found in. Middle, top: close-up of the active pit named Seth_01 reveals small jets emanating from the interior walls of the pit. Right, top: context image showing fine structure in the comet’s jets as seen from a distance of 28 km from the comet’s surface on November 22, 2014. Left, bottom: how the pits may form through sinkhole collapse: (1) heat causes subsurface ices to sublimate (blue arrows), forming a cavity (2); when the ceiling becomes too weak to support its own weight, it collapses, creating a deep, circular pit (3, red arrow); newly exposed material in the pit walls sublimates, accounting for the observed activity (3, blue arrows). Image credit: ESA / Rosetta / MPS for OSIRIS Team / UPD / LAM / IAA / SSO / INTA / UPM / DASP / IDA / Jean-Baptiste Vincent et al.

Μια νέα πολύ ενδιαφέρουσα ανακάλυψη έκανε το διαστημικό σκάφος Rosetta που ακολουθεί και εξερευνά τον κομήτη 67P. Καθώς ο κομήτης πλησιάζει τον Ήλιο κάνουν την εμφάνιση τους διάφορα φαινόμενα τα οποία καταγράφει το σκάφος. Η τελευταία του ανακάλυψη είναι μεγάλοι λάκκοι, σαν καταβόθρες, που έκαναν ξαφνικά την εμφάνισή τους στην επιφάνεια του κομήτη.

Pits Ma’at 1, 2 and 3 on Comet 67P/Churyumov–Gerasimenko show differences in appearance that may reflect their history of activity. While pits 1 and 2 are active, no activity has been observed from pit 3. The young, active pits are particularly steep-sided, whereas pits without any observed activity are shallower and seem to be filled with dust. Middle-aged pits tend to exhibit boulders on their floors from mass-wasting of the sides. The image was taken with the OSIRIS narrow-angle camera from a distance of 28 km from the comet surface. Credits: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA

Πρόκειται για λάκκους που, σύμφωνα με ερευνητές του Ινστιτούτου Max Planck οι οποίοι μελετούν αυτή την τελευταία ανακάλυψη του Rosetta, αν έκαναν την εμφάνιση τους στην Αίγυπτο θα κατάπιναν τις πυραμίδες.

Το φαινόμενο

Eighteen pits have been identified in high-resolution OSIRIS images of Comet 67P/Churyumov–Gerasimenko’s northern hemisphere. The pits are named after the region they are found in, and some of them are active. The context image was taken on 3 August 2014 by the narrow-angle camera from a distance of 285 km; the image resolution is 5.3 m/pixel. Image credit: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι το έδαφος κάτω από την επιφάνεια του κομήτη υποχωρεί κατά τόπους, με συνέπεια κάποια στιγμή να καταρρέει η οροφή της κοιλότητας και να δημιουργούνται έτσι σχεδόν κάθετες κυλινδρικές τρύπες βάθους άνω των 100 μέτρων.

This close-up image shows the most active pit, known as Seth_01, observed on the surface of comet 67P/Churyumov-Gerasimenko by the Rosetta spacecraft. A new study suggests that this pit and others like it could be sinkholes, formed by a surface collapse process similar to the way these features form on Earth. Image credit: Vincent et al., Nature Publishing Group

Η μεγαλύτερη τρύπα έχει πλάτος περίπου 200 μέτρα και βάθος άλλα τόσα. Από αυτές τις καταβόθρες εκρέουν συνεχώς αέρια και σκόνη στο Διάστημα και το πιο σημαντικό είναι ότι επιτρέπουν στους επιστήμονες να ρίξουν μια ματιά στο εσωτερικό του κομήτη για πρώτη φορά. Μέχρι στιγμής, έχουν εντοπισθεί 18 τέτοιες τρύπες.

Graphic explaining how Comet 67P/Churyumov–Gerasimenko’s pits may form through sinkhole collapse. The graphic shows a dusty surface layer covering a mixture of dust and ices. 1. Heat causes subsurface ices to sublimate (blue arrows), forming a cavity (2). When the ceiling becomes too weak to support its own weight, it collapses, creating a deep, circular pit (3, red arrow). Newly exposed material in the pit walls sublimates, accounting for the observed activity (3, blue arrows). Credits: ESA/Rosetta/J-B Vincent et al (2015).

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η διάβρωση του εδάφους του κομήτη προέρχεται από την εξάτμιση των παγωμένων υλικών του καθώς πλησιάζει στον Ήλιο και δέχεται την έντονη θερμότητά του. Ο κομήτης είναι από τη φύση του πορώδης, οπότε ήδη διαθέτει κενά στο εσωτερικό του, τα οποία μεγαλώνουν σταδιακά, ώσπου καταρρέουν τμήματα της επιφάνειάς του.

Η πορεία

Active pits detected in the Seth region of Comet 67P/Churyumov¬Gerasimenko can be seen in the lower right portion of this OSIRIS wide-angle camera image. The contrast of the image has been deliberately stretched to reveal the details of the fine-structured jets against the shadow of the pit, which are interpreted as dusty streams rising from the fractured wall of the pit. The image was acquired on 20 October 2014 from a distance of 7 km from the surface of the comet. Credits: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA

Αυτή τη στιγμή ο κομήτης 67P βρίσκεται σε απόσταση περίπου 290 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη και κατευθύνεται προς τον Ήλιο με ταχύτητα 32,5 χλμ το δευτερόλεπτο. Στις 13 Αυγούστου θα φθάσει στο περιήλιό του, δηλαδή στο κοντινότερο σημείο της τροχιάς του από το άστρο μας, προτού στη συνέχεια πάρει πάλι το δρόμο για τις παγωμένες εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος.

Όπως ανακοινώθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), ενώ η αποστολή ήταν προγραμματισμένη να ολοκληρωθεί όταν ο κομήτης ολοκλήρωνε το κοντινό του πέρασμα από τον Ήλιο, αποφασίστηκε το Rosetta να συνεχίσει να συντροφεύει τον κομήτη παρατηρώντας τα φαινόμενα που θα λάβουν χώρα σε αυτόν όταν θα απομακρύνεται από το μητρικό μας άστρο.

Επιπλέον η ESA ευελπιστεί ότι όσο ο κομήτης πλησιάζει τον Ήλιο η διαστημοσυσκευή Philae που βρίσκεται πάνω σε αυτόν θα δεχθεί το απαραίτητο για τη λειτουργία της ηλιακό φως ώστε να πραγματοποιήσει κάποιες έρευνες. Τα νέα ευρήματα του Rosetta και η οι εκτιμήσεις των ερευνητών για αυτά δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Nature».

Καλλιόπη Εξάρχου, «Βάρβαροι»

Guido Reni, Massacre des Innocents, détail Le Poignard, 1611.

Πήραν τα κοφτερά λεπίδια

και χρίστηκαν πάραυτα

εκδορείς ψυχών

ημών

υμών

ερήμην μας

Έτσι απλά

ανενδοίαστα

Μανικά

Για να τρωθούν οι δυνάμεις

Να σωθούν τα αποθέματα

Λες και το πυρ εκ τραγικού

θα πτοήσει το Κάλλος

Πόσο αφελείς

αποδεικνύονται και πάλι.

John William Godward, A Grecian Girl, 1908.

Καλλιόπη Εξάρχου, «Βιβλιάριο Καταθέσεων», Αθήνα, Γιαλός, 2012.

Στην οροφή του Παρθενώνα έκρυβαν τους θησαυρούς οι Αθηναίοι. Athenian Wealth: Millions of Silver Coins Stored in Parthenon Attic

Η οροφή του Παρθενώνα έκρυβε πιθανώς τους θησαυρούς της Αθήνας. The new study suggests that millions of coins made up the cash reserves of the city-state of Athens and much of this hoard was stored in the attic of the Parthenon.

Είναι γνωστό ότι στη διάρκεια της περιόδου της ακμής της Αθηναϊκής Αυτοκρατορίας στην πόλη έρρεαν ο χρυσός και το ασήμι.

Νέα μελέτη για το σημείο που τοποθετούνταν τα… λεφτά της πόλης κατά τον «Χρυσό Αιώνα». Millions of silver tetradrachms (like the example shown here at the Museum of Fine Arts of Lyon) may have been kept in the attic of the Parthenon. Credit: Photo by Marie-Lan Nguyen, CC Attribution 2.5 Generic

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Σπένσερ Πόουπ, καθηγητή του Πανεπιστημίου McMaster στη Βρετανία υποστηρίζει ότι οι Αθηναίοι είχαν επιλέξει ως γενικό θησαυροφυλάκιο της πόλης τον Παρθενώνα.

A reconstruction of hos it once looked: The attic of the Parthenon is now destroyed and the coins would have been spent in ancient times.

Σύμφωνα με τους ερευνητές οι Αθηναίοι αποφάσισαν να τοποθετούν τα πλούτη τους στην οροφή του μεγαλοπρεπούς ναού της Ακρόπολης.

The building, which is now in ruins, was built with as few straight or parallel lines as possible to make it more visually pleasing. The building incorporates different kinds of limestone and marble, including 13,400 stones transported from Mount Pantelakos some nine miles (16km) to the Acropolis. It is believed the spectacular temple took just 15 years to build and was reconstructed in 490 BC.

Γνωρίζουμε ότι ο Παρθενώνας διέθετε μια ξύλινη οροφή με μαρμάρινη στέγη ενώ υπάρχουν υπολείμματα μιας σκάλας που φαίνεται ότι κατέληγε στην οροφή. Μελετώντας το μνημείο, διάφορα αρχαία κείμενα και αναφορές μαζί με άλλα σχετικά ευρήματα όπως η σκάλα οι ερευνητές αρχικά έκαναν μια εκτίμηση για το μέγεθος της οροφής.

The Attic talent (a talent of the Attic standard), also known as the Athenian talent or Greek talent (Greek: τάλαντον, talanton), is an ancient unit of mass equal to 26 kg, as well as a unit of value equal to this amount of pure silver.

Όπως εκτιμούν είχε 19 μέτρα πλάτος και 50 μέτρα μήκος ενώ στο κέντρο της η οροφή είχε ύψος τρία μέτρα. Με βάση το μέγεθος της οι ερευνητές έκαναν μια δεύτερη εκτίμηση. Υπολόγισαν ότι γύρω στο 434 π.Χ η οροφή του Παρθενώνα φιλοξενούσε περισσότερους από 260 τόνους χρυσών και αργυρών νομισμάτων.

Οι εξωγήινοι (μάλλον) μας μοιάζουν. Aliens will look like humans, says Cambridge University evolution expert

Σύμφωνα με τη θεωρία του Βρετανού καθηγητή οι εξωγήινοι έχουν ανθρωπόμορφη όψη. It is inevitable that alien life on other Earth-like planets in the universe would evolve to become intelligent, according to a new book by palaeontologist Professor Simon Conway Morris. He argues convergent evolution means they look remarkably familiar to us humans, much like in the image above.

Ίσως θα πρέπει να ξεχάσετε τα πράσινα ανθρωπάκια με κεραίες της επιστημονικής φαντασίας. Οι εξωγήινοι - αν υπάρχουν- είναι πολύ πιθανό να μοιάζουν αρκετά με τους ανθρώπους, επειδή η βιολογική εξέλιξη θα τείνει να ακολουθεί παρόμοια και συγκλίνοντα μονοπάτια οπουδήποτε στο σύμπαν.

Ο διακεκριμένος Βρετανός καθηγητής εξελικτικής βιολογίας και παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ Σάιμον Κόνγουεϊ Μόρις παραθέτει μια σειρά από επιστημονικά επιχειρήματα στο νέο βιβλίο του «Οι ρούνοι της εξέλιξης» ("The runes of evolution”) για να υποστηρίξει ότι η εξωγήινη ζωή αναπόφευκτα όχι μόνο θα έχει την τάση να γίνει νοήμων όπως και στον δικό μας πλανήτη, αλλά επιπλέον θα διαθέτει παρόμοια σωματικά χαρακτηριστικά.

Η όψη της ζωής

Aliens are often depicted as monsters in science fiction, like in the film Alien as shown above, but much of the complex life that develops on other planets could look very similar to the creatures we find here on Earth.

Λόγω της καθολικής στο Σύμπαν τάσης για συγκλίνουσα εξέλιξη, οπουδήποτε ξεπηδά ζωή στο σύμπαν, αυτή θα τείνει να μοιάζει με τη γήινη. Άρα αν κάποτε συναντηθούμε με εξωγήινους, μπορεί να μοιάζουμε σαν δύο σταγόνες νερό. Αλλά δεν θα μοιάζουν μόνο οι εξωγήινοι με μας. Στους δικούς τους πλανήτες, σύμφωνα με τον βρετανό επιστήμονα, θα ανθίζουν λουλούδια και θα κολυμπάνε καρχαρίες στις θάλασσες. Γενικότερα, πολλά είδη θα μοιάζουν με τα γήινα. Ο Κόνγουεϊ Μόρις έχει υποστηρίξει ξανά στο παρελθόν αυτή την μάλλον αιρετική άποψη (που δεν γίνεται ευρέως αποδεκτή από άλλους επιστήμονες) και αυτή τη φορά επανέρχεται στο ζήτημα.

NASA was reportedly forced to end a live stream from the International Space Station as THREE UFOs blasted out of Earth's atmosphere.

Στο ερώτημα κατά πόσο πιστεύει ότι όντως υπάρχουν εξωγήινοι, δήλωσε: «Πράγματι πιστεύω ότι κάποια μέρα θα ανακαλύψουμε άλλες μορφές ζωής αν όχι στο ηλιακό μας σύστημα, τότε σε άλλα - υπάρχουν δισεκατομμύρια ηλιακά συστήματα στο σύμπαν». Εξέφρασε μάλιστα την έκπληξή του που ακόμη δεν έχουμε βρει εξωγήινη ζωή και μάλιστα νοήμονα. Όπως είπε, σε οποιονδήποτε εξωπλανήτη στην φιλόξενη (κατοικήσιμη) ζώνη του ηλιακού συστήματός του, κάλλιστα θα μπορούσαν να έχουν εξελιχθεί προ καιρού όντα με νοημοσύνη όπως στη Γη.

The titular alien character from 2011's 'Paul' (Universal Pictures).

Όπως επιμένει, οπουδήποτε ξεπηδά ζωή σε πρωταρχική μορφή, είναι θέμα χρόνου -εφόσον αντέξει στις ποικίλες προκλήσεις του περιβάλλοντός της- να αναπτύξει νοημοσύνη. Όπως υποστηρίζει ο Κόνγουεϊ Μόρις, η εξέλιξη δεν είναι καθόλου μια τυχαία διαδικασία, αλλά αναπότρεπτα έχει μια κατευθυντικότητα, οδηγώντας στην ανάπτυξη νοημοσύνης και συνείδησης (αυτό όμως αντιβαίνει στην κυρίαρχη αντίληψη των εξελικτικών βιολόγων ότι η εξέλιξη είναι μια εγγενώς τυχαία διαδικασία, συνεπώς δεν οδηγεί κατ' ανάγκη στη νοημοσύνη).

Το «χαμόγελο» του σμιλόδοντα. Saber-tooth teeth grew at lightning speed

Οι κυνόδοντες του σμιλόδοντα τον κατέστησαν βασιλιά στις περιοχές που ζούσε για περίπου δύο εκ. έτη. The fearsome saber-toothed cat, Smilodon fatalis, roamed North and South America from about 700,000 years to 11,000 years ago. Its daggerlike canine teeth, which protruded up to 18 centimeters from its upper jaw, could easily shred any bison, camel, or other prey that crossed its path. New research, published online in PLOS ONE, helps explain why. Using a new technique that combines isotopic analysis with x-ray imaging, scientists scanned Smilodon skulls from the large collection of saber-tooth fossils at the La Brea Tar Pits in Los Angeles. They found that the permanent canines of S. fatalis grew at a rate of 6 millimeters per month, about twice as fast as an African lion’s teeth (and almost twice as fast as human fingernails). Moreover, the study showed, young saber-tooths had fully grown canines when they reached about 3 years of age, meaning that these ferocious cats—which many researchers think were social animals—were ready at an early age to hunt with the pack.

Ήταν ο απόλυτος σταρ του Χόλιγουντ για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Ο σμιλόδοντας ήταν ένα αιλουροειδές που ανήκε στην οικογένεια των μαχαιρόδοντων. Ζούσε κυρίως σε περιοχές της Βόρειας Αμερικής με τα πιο καλοδιατηρημένα απολιθώματα του να έχουν εντοπιστεί σε περιοχές του σημερινού Λος Αντζελες. Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει εντυπωσιακά στοιχεία για τους τρομερούς κυνόδοντες του.

Απόλυτο όπλο

Το εξαφανισμένο αιλουροειδές είχε τεράστιους κυνόδοντες. A partially fossilized jaw from an adult Smilodon fatalis saber-toothed cat showing a fully erupted canine is pictured in this undated handout photo courtesy of the American Museum of Natural History (AMNH), obtained by Reuters on July 1, 2015. REUTERS/AMNH/J. TSENG/HANDOUT VIA REUTERS

Σύμφωνα με τους ειδικούς ο σμιλόδοντας είχε μήκος 1.2-1.5 μέτρα, ύψος ένα μέτρο και ζύγιζε περίπου 200 κιλά. Έκανε την εμφάνιση του πριν από περίπου δύο εκ. έτη και εξαφανίστηκε πριν από περίπου δέκα χιλιάδες έτη. Κύριο χαρακτηριστικό του ήταν οι μεγάλοι κυνόδοντες του. Ερευνητές με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο Ζ.Τζακ Τσενγκ του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης μελέτησαν με νέα προηγμένα τεχνικά όργανα απολιθώματα του σμιλόδοντα και κατέληξαν σε πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τους τρομερούς κυνόδοντες του.

‘Οπως αναφέρουν στο άρθρο τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PLoS ONE» οι κυνόδοντες του σμιλόδοντα έφταναν σε μήκος τα 18 εκατοστά και αποτελούσαν βέβαια το μεγάλο όπλο του που του επέτρεψε να κυριαρχήσει στις περιοχές που ζούσε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Με τους κυνόδοντες του ο σμιλόδοντας κατάφερνε άμεσα θανατηφόρα δαγκώματα στα θύματα του. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές οι κυνόδοντες του σμιλόδοντα μεγάλωναν με διπλάσιο ρυθμό από αυτόν των κυνόδοντων του αφρικανικού λιονταριού. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι κυνόδοντες του σμιλόδοντα είχαν αναπτυχθεί πλήρως όταν αυτός συμπλήρωνε τα τρία του χρόνια.