Η άνοιξη έρχεται όλο και πιο πρόωρα στον πλανήτη μας. Spring is springing earlier in polar regions than across the rest of earth

Κλωντ Μονέ, Άνοιξη, 1880. Τι ανησυχεί τους επιστήμονες. Spring is arriving earlier, but how much earlier? The answer depends where on Earth you find yourself, according to a study led by the University of California, Davis.

Η εποχή της άνοιξης έρχεται όλο και πιο νωρίς στον πλανήτη μας και πουθενά δεν είναι αυτό τόσο αισθητό, όσο στο Βόρειο Πόλο και γενικότερα στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη, την πιο ολοκληρωμένη του είδους της μέχρι σήμερα.

Spring is springing earlier at northern latitudes, such as in Greenland, than it is at lower latitudes. For instance, while spring in the midwestern United States may now occur about one day earlier than it did a decade ago, it's occurring about 16 days earlier than it did 10 years ago in the Arctic. Credit: Eric Post/UC Davis

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Έρικ Ποστ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Ντέιβις, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Scientific Reports», υπολόγισαν ότι για κάθε δέκα μοίρες γεωγραφικού πλάτους βορειότερα του Ισημερινού, η άνοιξη φθάνει περίπου τέσσερις μέρες νωρίτερα από ό,τι έφθανε πριν από μία δεκαετία, κυρίως λόγω της κλιματικής αλλαγής.

A nest of bird eggs in Greenland. Spring is advancing earlier in the polar regions and other high latitudes than it does at lower latitudes, according to a UC Davis study. Credit: Eric Post/UC Davis

Στις αρκτικές περιοχές η άνοιξη έρχεται έως και 16 μέρες νωρίτερα από ό,τι πριν δέκα χρόνια. Οι επιστήμονες βάσισαν τα συμπεράσματά τους σε μια σειρά από φαινόμενα, όπως οι μεταναστεύσεις των πουλιών, η άνθιση των φυτών, η εμφάνιση των φύλλων των δέντρων κ.α.

Cottongrass blow in the Greenland wind. Spring is advancing earlier in the polar regions and other high latitudes than it does at lower latitudes, according to a UC Davis study. Credit: Eric Post/UC Davis

Η μελέτη αξιολόγησε 743 προηγούμενες εκτιμήσεις για τον ερχομό της άνοιξης, που κάλυπταν μια περίοδο 86 ετών στο βόρειο ημισφαίριο. Διαπιστώθηκε σαφής συσχέτιση ανάμεσα στην πιο πρόωρη άφιξη της άνοιξης, όσο κανείς «ανεβαίνει» γεωγραφικό πλάτος. Οι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι με ποιόν τρόπο η πρόωρη άνοιξη επηρεάζει τα φυτά και τα ζώα του πλανήτη.

Από αστρονομική άποψη, η άνοιξη φέτος τυπικά ξεκινά στις 20 Μαρτίου, με την εαρινή ισημερία.

Πηγές: Eric Post et al, Acceleration of phenological advance and warming with latitude over the past century, Scientific Reports (2018). DOI: 10.1038/s41598-018-22258-0 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=948017

Νέα θεωρία για τη γέννηση της Σελήνης. Making the moon: Study details new story for how the moon formed

Επιστήμονες στις ΗΠΑ παρουσίασαν μια νέα θεωρία για τη δημιουργία της Σελήνης από τα «σπλάχνα» της Γης. Με βάση το προτεινόμενο νέο θεωρητικό μοντέλο, το φεγγάρι προέκυψε μέσα από ένα τεράστιο νέφος εξαερωμένων γήινων πετρωμάτων, το οποίο είχε σχήμα ντόνατ και ονομαζόταν «συνεστία». This artist's rendering shows the hot, molten Moon emerging from a synestia, a giant spinning donut of vaporized rock that formed when planet-sized objects collided. The synestia is in the process of condensing to form the Earth. This new model for the Moon's origin answers outstanding questions about how the Moon's composition compares to that of Earth. Credit: Image by Sarah Stewart/UC Davis based on NASA rendering

Η Σελήνη γεννήθηκε μέσα στην καυτή «αγκαλιά» της Γης, η οποία προηγουμένως είχε λιώσει και εξαερωθεί σε μεγάλο βαθμό, ύστερα από ένα κατακλυσμικό πλήγμα που είχε δεχτεί από ένα άλλο σώμα.

Η εδώ και περίπου 20 χρόνια κυρίαρχη θεωρία υποστηρίζει ότι ένα ουράνιο σώμα μεγάλο σαν τον Άρη (η λεγόμενη «Θεία») έπεσε πάνω στην πρωτο-Γη και από τις τεράστιες ποσότητες διαλυμένων πετρωμάτων και λιωμένων μετάλλων που εκτοξεύθηκαν και από τα δύο σώματα στο διάστημα, σχηματίσθηκε ένας περιστρεφόμενος δίσκος καυτών υλικών, που τελικά σχημάτισε τη Σελήνη, ενώ ό,τι απέμεινε από τη σύγκρουση ήταν η Γη.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Σάιμον Λοκ του Τμήματος Γεωεπιστημών και Πλανητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό περιοδικό γεωφυσικής «Journal of Geophysical Research: Planets», πιστεύουν ότι, αν και ωραίο, το παραπάνω «σενάριο» πιθανότατα δεν είναι σωστό.

Αντίθετα, υποστηρίζουν ότι η δική τους θεωρία είναι η πρώτη που πραγματικά συμφωνεί με όσα είναι γνωστά για τη χημική σύνθεση του φεγγαριού. Οι γεωχημικές αναλύσεις μέχρι σήμερα έχουν δείξει ότι το ισοτοπικό «δαχτυλικό αποτύπωμα» της Γης και της Σελήνης είναι σχεδόν πανομοιότυπο, πράγμα που υποδηλώνει ότι και τα δύο σώματα προήλθαν από την ίδια πηγή, χωρίς να διακρίνονται ίχνη από κάποιο τρίτο σώμα.

Από την άλλη, η Σελήνη διαθέτει πολύ λιγότερα πτητικά στοιχεία (κάλιο, νάτριο, χαλκό κ.α.) σε σχέση με τη Γη, κάτι που δεν εξηγεί η κυρίαρχη θεωρία.

Το νέο «σενάριο» δέχεται και αυτό μια αρχική πρόσκρουση, αλλά στη συνέχεια, αντί για τη διάρκεια ενός δίσκου εκτοξευμένων υλικών, εκτιμά ότι από το κατακλυσμικό συμβάν της σύγκρουσης δημιουργήθηκε μια «συνεστία», ένα τεράστιο νέφος εξαερωμένων, λιωμένων και υγροποιημένων πετρωμάτων, που πιθανώς είχε μέγεθος δεκαπλάσιο της Γης.

Ο αρχικός «σπόρος» της Σελήνης ήταν μια μάζα. λιωμένων και υγροποιημένων πετρωμάτων της Γης που είχαν εκτοξευθεί μετά την πρόσκρουση και βρίσκονταν σε τροχιά γύρω από το επίκεντρο της συνεστίας. Καθώς σταδιακά οι καυτές θερμοκρασίες υποχωρούσαν, τα εξαερωμένα πετρώματα άρχισαν σιγά-σιγά να συμπυκνώνονται και να πέφτουν σαν βροχή προς το κέντρο της συνεστίας και προς τον γειτονικό πυρήνα της Πρωτο-Σελήνης, με ένταση δεκαπλάσια μιας καταιγίδας στη Γη. Τελικά, καθώς η συνεστία συρρικνωνόταν και συμπυκνωνόταν, μέσα από τα νέφη της προέκυψε το φεγγάρι.

Η όλη διαδικασία εκτιμάται ότι ήταν γρήγορη (μόλις λίγες δεκάδες χρόνια), ενώ περίπου 1.000 χρόνια αργότερα, από το ίδιο νέφος της συνεστίας, αναδύθηκε και η Γη, αρχικά σε λιωμένη και μετά στη σημερινή στερεά μορφή της.

A new explanation for the Moon's origin has it forming inside the Earth when our planet was a seething, spinning cloud of vaporized rock, called a synestia. The new model resolves several problems in lunar formation. Credit: CC0 Public Domain

Δηλαδή, σύμφωνα με τη νέα θεωρία, η Σελήνη γεννήθηκε πριν από τη «νέα» Γη. Επειδή Γη και φεγγάρι δημιουργήθηκαν από το ίδιο νέφος εξαερωμένων πετρωμάτων, έχουν εκ φύσεως σχεδόν ίδια σύνθεση χημικών ισοτόπων. Η έλλειψη πτητικών στοιχείων στη Σελήνη εξηγείται, επειδή αυτή, όταν σχηματίσθηκε, περιβαλλόταν από τεράστιες ποσότητες υδρατμών με θερμοκρασίες χιλιάδων βαθμών Κελσίου, με συνέπεια να εξατμισθούν τα πιο πτητικά στοιχεία.

Πηγές: http://www.skai.gr/news/technology/article/367893/epistimones-ishurizodai-oti-to-feggari-dimiourgithike-apo-giina-petromata/#ixzz58QUi9oJa – https://phys.org/news/2018-02-moon-story_1.html

Ανακαλύφθηκαν ίχνη των πρώτων άστρων που έλαμψαν στο σύμπαν. Unlocking the secrets of the universe

Πριν από περίπου 13,8 δισ. χρόνια. This artist's rendering shows the universe's first, massive, blue stars embedded in gaseous filaments, with the cosmic microwave background just visible at the edges. Using radio observations of the distant universe, NSF-funded researchers Judd Bowman of Arizona State University, Alan Rogers of MIT and their colleagues discovered the influence of such early stars on primordial gas. Although they can't directly see the light from the massive stars, Bowman's team was able to infer their presence from dimming of the cosmic microwave background (CMB), a result of the gaseous filaments absorbing the stars' UV light. The CMB is dimmer than expected, indicating that the filaments may have been colder than expected, possibly from interactions with dark matter. Credit: N.R.Fuller, National Science Foundation

Τα χημικά «δαχτυλικά αποτύπωματα» των πρώτων-πρώτων άστρων που έλαμψαν στο σύμπαν, ανακάλυψαν για πρώτη φορά οι επιστήμονες.

Η ανακάλυψη έγινε με τη βοήθεια ενός μικρού ραδιοτηλεσκοπίου στην Αυστραλία, το οποίο ανίχνευσε τα αρχαιότερα ίχνη από αυτά τα άστρα της κοσμικής «αυγής», καθώς το φως τους αλληλεπιδρούσε με τα αέρια υδρογόνου που τα περιέβαλε.

A timeline of the universe, updated to show when the first stars emerged. This updated timeline of the universe reflects the recent discovery that the first stars emerged by 180 million years after the Big Bang. The research behind this timeline was conducted by Judd Bowman of Arizona State University and his colleagues, with funding from the National Science Foundation. Credit: N.R.Fuller, National Science Foundation

Τα ίχνη αυτά χρονολογούνται μόλις 180 εκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία του σύμπαντος με τη «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ) πριν από περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Παραμένει άγνωστο αν υπήρχαν κάποια άστρα ακόμη παλαιότερα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστρονόμο και κοσμολόγο Δρ Τζουντ Μπάουμαν του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αριζόνα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο Nature, έκαναν λόγο για μεγάλης σημασίας ανακάλυψη, καθώς εδώ και δεκαετίες οι επιστήμονες αναζητούν ενδείξεις από τον πρώτο πληθυσμό άστρων και τώρα φαίνεται πώς το πέτυχαν, έστω και έμμεσα (μέσω του υδρογόνου), αφού αυτά τα άστρα έχουν καταστραφεί προ πολλού.

Σύμφωνα με την κυρίαρχη αστροφυσική θεωρία, τα αρχέγονα αυτά γιγάντια άστρα μπλε χρώματος δημιουργήθηκαν από ψυχρές μάζες αέριου υδρογόνου, που ήταν διάχυτο στο σύμπαν μετά τη δημιουργία του. Οι ζωές τους ήσαν σύντομες και με το εκρηκτικό τέλος της ζωής τους διέσπειραν στο σύμπαν τα χημικά στοιχεία που είχαν γεννηθεί στο εσωτερικό τους και χάρη στα οποία υπάρχουμε εμείς σήμερα και κάθε άλλη μορφή ζωής.

In each instrument, radio waves are collected by an antenna consisting of two rectangular metal panels mounted horizontally on fiberglass legs above a metal mesh. The EDGES detection required the radio quietness at the Murchison Radio-astronomy Observatory, as Australian national legislation limits the use of radio transmitters near the site. This discovery sets the stage for follow-up observations with other powerful low-frequency facilities, including HERA and the forthcoming SKA-low. Credit: CSIRO Australia

Το υπεριώδες φως αυτών των άστρων αλληλεπίδρασε με τα γύρω νέφη υδρογόνου και τα διήγειρε με τρόπο που να απορροφούν την ραδιοακτινοβολία υποβάθρου στη συγκεκριμένη συχνότητα των 1,4 gigahertz. Αυτό ήταν ακριβώς το σήμα που «έπιασε» το αυστραλιανό ραδιοτηλεσκόπιο Murchison, αν και με το πέρασμα του χρόνου το ραδιοσήμα είχε τροποποιηθεί και ανιχνεύθηκε στην πολύ χαμηλότερη συχνότητα των 78 megahertz.

Από την ανάλυση του σήματος, οι επιστήμονες συμπέραναν ότι τα νέφη αρχέγονου υδρογόνου ήσαν πολύ ψυχρότερα από ό,τι θεωρείτο έως τώρα, με θερμοκρασίες μείον 270 βαθμών Κελσίου. Μια πιθανή εξήγηση γι' αυτό είναι ότι τα άτομα υδρογόνου στο πρώιμο σύμπαν αλληλεπιδρούσαν άμεσα με τη λεγόμενη «σκοτεινή ύλη».

When did the first stars light up the universe? When did they light up the universe? After 12 years of experimental effort, a team of scientists has detected the fingerprints of the earliest stars in the universe. Find out how they did it!  Credit: National Science Foundation

Αν αυτό όντως ισχύει, τότε η ανακάλυψη έχει διπλή σημασία, καθώς αποτελεί άλλη μια ένδειξη για την ύπαρξη αυτής της μυστηριώδους μορφής ύλης, που δεν εκπέμπει φως και δεν έχει ποτέ παρατηρηθεί άμεσα μέχρι σήμερα, αλλά μόνο μέσω της έμμεσης βαρυτικής επιρροής που ασκεί στην κίνηση των γαλαξιών. Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι υπάρχουν σωματίδια σκοτεινής ύλης, αλλά δεν τα έχουν βρει ακόμη.

Άλλοι επιστήμονες χαρακτήρισαν την ανακάλυψη των «αποτυπωμάτων» των πρώτων άστρων ως «επαναστατική» και περιμένουν να επιβεβαιωθεί από νέες παρατηρήσεις, προσδοκώντας έτσι να ανοίξουν ένα νέο παράθυρο για την κατανόηση του νηπιακού σύμπαντος.

Πηγές: Judd D. Bowman et al. An absorption profile centred at 78 megahertz in the sky-averaged spectrum, Nature (2018). DOI: 10.1038/nature25792 - http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=947237

Η κλωνοποίηση του ανθρώπου παραβιάζει τη φύση; Does human cloning violate nature?

Chinese scientists have announced the births of the first monkeys cloned using transferred DNA. (Photo by Jiang Baocheng/VCG via Getty Images)

Η εντυπωσιακή πρόσφατη ανακοίνωση διεθνώς της κλωνοποίησης ενός όντος που είναι, εξελικτικά, πολύ κοντά στον άνθρωπο, δηλαδή ενός πρωτεύοντος θηλαστικού (μακάκου), ανακοίνωση προερχόμενη από την Κίνα (Liu et a\. 2018, Cell 112, 1 -7), αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον όλων για την κλωνοποίηση του ανθρώπου.

Ως ιδέα, αλλά κυρίως ως ενδεχόμενο, η κλωνοποίηση του ανθρώπου προκαλεί αντιδράσεις, οι οποίες έχουν εκφραστεί από εκπροσώπους όλου του φάσματος της κοινωνικής μας ζωής.

Και η μεν «θεραπευτική κλωνοποίηση», με την έννοια της δημιουργίας πρώιμων «εμβρύων-κλώνων» για την παραγωγή οργάνων και ιστών για θεραπευτικούς σκοπούς γίνεται κατά το μάλλον ή ήττον αποδεκτή.

Η δημιουργία όμως ενός ανθρώπινου όντος ως κλώνου ενός προϋπάρχοντος όντος-δότη, δηλαδή με το γενετικό υλικό του ενός ανθρώπου-δότη, προκαλεί αναστάτωση σχετικά με τα πιθανά ενδεχόμενα που απορρέουν από την τεχνολογία κλωνοποίησης ενός οργανισμού.

People often react with horror at the idea of human cloning, yet 3 in 1,000 babies born are identical twins. Photograph: Image Source/Getty

Είναι ο φόβος ότι κλώνοι κακών ανθρώπων θα κατακλύσουν τον κόσμο; ότι κινδυνεύει το ανθρώπινο είδος; ότι πλήθος γενετικά «ανώμαλων» ανθρώπων θα κυκλοφορεί ανάμεσά μας; ότι η ασφάλεια όλων μας απειλείται; Το βέβαιο είναι ότι δεν αρέσει στους περισσότερους από εμάς.

Dolly was a female sheep cloned in 1996 by Sir Ian Wilmut, Keith Campbell and their colleagues at the Roslin Institute, University of Edinburgh, Scotland. Using a technique known as somatic cell nuclear transfer, an unfertilized egg taken from a donor sheep was enucleated, and the nucleus collected from the adult mammary cell of another sheep was injected in its place. Credit: Toni Barros Flickr (CC BY-SA 2.0)

Αυτό έγινε εμφανές μετά την πρώτη ανακοίνωση απόπειρας κλωνοποίησης του ανθρώπου στην αρχή αυτού του αιώνα, παρ’ όλες τις αμφιβολίες ως προς την αλήθεια των ισχυρισμών, αλλά και εξαιτίας άλλων αμφιβολιών ως προς την επιστημονικότητα και την έκβαση του όλου εγχειρήματος που εκλαμβάνεται αρνητικά ως παραβίαση της φύσης.

Το ερώτημα παραμένει: είναι η κλωνοποίηση του ανθρώπου παραβίαση της φύσης;

Και ειδικότερα, τι διακυβεύεται με την κλωνοποίηση του ανθρώπου;

Με όρους επιστημονικής επιχειρηματολογίας μπορούμε να διακρίνουμε τις εξής περιπτώσεις:

1. Κατά πρώτον, δεν διακυβεύεται η ισορροπία των ανθρώπινων κοινωνιών σε εθνικό, ηπειρωτικό ή πλανητικό επίπεδο με την υποθετική δημιουργία πλήθους κακών ή επικίνδυνων ανθρώπων, π.χ. στρατών Χίτλερ, όχι μόνο διότι η δυνατότητα σύγχρονης δημιουργίας πολυάριθμων κλώνων του ίδιου ατόμου ανήκει τελείως στη σφαίρα της φαντασίας, αλλά κυρίως διότι, όπως επισήμανε ο αείμνηστος Γ. Θηραίος σε σχετικό του σχόλιο («Ελευθεροτυπία», 30/12/02), τότε θα απαιτείτο ακραίος γονιδιακός ντετερμινισμός, ο οποίος στην πραγματικότητα δεν υφίσταται.

Διότι τα γονίδια δεν ελέγχουν πλήρως και κατά αποκλειστικότητα ένα ον της πολυπλοκότητας του ανθρώπου.

Ο ανθρώπινος κλώνος δεν είναι δυνατόν να είναι ακριβώς ίδιος άνθρωπος με τον αρχικό άνθρωπο-δότη, πολύ περισσότερο με άλλους κλώνους του ίδιου δότη.

2. Ο κίνδυνος μιας φθίνουσας πορείας του ανθρώπινου είδους έχει ήδη επισημανθεί από πολλούς, ως προερχόμενος από τη μη αμφιγονική αναπαραγωγή (δηλαδή αναπαραγωγή χωρίς τη συνεισφορά γενετικού υλικού από δύο γονείς).

Η αμφιγονική αναπαραγωγή, με την ανάμιξη του γενετικού υλικού από δύο άτομα δύο φύλων, είναι ο σημαντικότερος παράγοντας δημιουργίας ποικιλίας στο γενετικό υλικό των ανθρώπων, η δε παραγόμενη γενετική ποικιλία σε έναν πληθυσμό είναι βασική προϋπόθεση επιβίωσης του ανθρώπου ως είδους σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

Το πόσο μεγάλος θα είναι ο κίνδυνος στο θέμα αυτό από την αναπαραγωγική κλωνοποίηση εξαρτάται από τη συχνότητα με την οποία αυτή θα συμβαίνει σε μία κοινωνία.

Ωστόσο, η ουσία του επιχειρήματος είναι ότι πρόκειται για ενέργεια που επιδρά αρνητικά στη γενετική δεξαμενή του είδους, με απρόβλεπτες συνέπειες. Αυτή όμως δηλαδή η ουσία του επιχειρήματος έχει ήδη κατά κάποιον τρόπο παραβιαστεί από τις ανθρώπινες κοινωνίες.

Πρώτον από την αλόγιστη χρήση των πόρων ζωής, εξαιτίας της οποίας ένας τεράστιος αριθμός παιδιών, πολύτιμη παρακαταθήκη του είδους, χάνονται λόγω πείνας, αρρώστιας κ.λπ. Και δεύτερον και κυριότερο, όσον αφορά τη συνειδητή παρέμβαση, με τη σχεδιασμένη επιλογή απογόνων για λόγους πρόληψης από σοβαρές ασθένειες.

Όλες οι εξελιγμένες κοινωνίες του κόσμου έχουν εδώ και δεκαετίες θεσμοθετήσει διαδικασίες προγεννητικής διάγνωσης, με βάση τις οποίες ένα κύημα που διαγιγνώσκεται ως φέρον αλλαγές στο γενετικό του υλικό που σχετίζονται με ασθένεια υπόκειται στη δυνατότητα τερματισμού της κύησης. Μαζί όμως με το γονίδιο της ασθένειας χάνεται και το υπόλοιπο γενετικό υλικό του κυήματος από τη γενετική δεξαμενή του ανθρώπου.

Η αλήθεια είναι ότι το ποσοστό των κυημάτων που θυσιάζονται στην προγεννητική διάγνωση είναι εξαιρετικά μικρό και συνολικά η προγεννητική διάγνωση σώζει τα φυσιολογικά έμβρυα, τα οποία αλλιώς θα είχαν θυσιαστεί με την υπόνοια και μόνο ότι πιθανώς θα πάσχουν.

Επί πλέον, η προγεννητική διάγνωση είναι στα χέρια έμπειρων και καταξιωμένων επιστημόνων, οι οποίοι λειτουργούν σε έγκυρα ιδρύματα και ενεργούν βάσει κανόνων της (ευνομούμενης) πολιτείας που εξασφαλίζουν τη σωστή χρήση της τεχνολογίας.

Μήπως λοιπόν αυτό είναι το ζητούμενο και για την αναπαραγωγική κλωνοποίηση;

Το να περιοριστεί σε σπάνιο γεγονός που καλύπτει «αναπόφευκτες» περιπτώσεις και να διεκπεραιώνεται από έμπειρους και καταξιωμένους επιστήμονες, οι οποίοι λειτουργούν κτλ, κτλ..;

Και τότε η κλωνοποίηση του ανθρώπου δεν θα παραβίαζε τη φύση; Και όμως, η γενικευμένη αντίδρασή μας φανερώνει ότι κάθε αναπαραγωγική κλωνοποίηση του ανθρώπου παραβιάζει τη φύση. Γιατί;

Snuppy, the first cloned dog (left), was one of Woo Suk Hwang’s successes. Hwang (right) regularly delivers cloned animals at an institute near Seoul. Left: Ahn Young-joon/AP; Right: David Cyranoski

3. Η διαθέσιμη τεχνολογία κλωνοποίησης, κυρίως των θηλαστικών, είναι η πηγή μιας άλλης ανησυχίας.

Η τεχνολογία αυτή, αν και τεχνικά είναι (προφανώς) εξαιρετικά εξελιγμένη, πάσχει ακόμα από σοβαρή επιστημονική ανεπάρκεια, η οποία δεν της επιτρέπει τον πλήρη και σωστό σχεδιασμό του αναμενόμενου αποτελέσματος.

Έτσι, είναι γνωστά ως αναπόφευκτα ότι:

Hua Hua and Zhong Zhong have kick-started a conversation about cloning. Chinese Academy of Sciences handout/EPA-EFE/REX/Shutterstock

(α) τα κλωνοποιημένα ζώα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, όπως πρόωρο γήρας, αιφνίδιο θάνατο, ανώμαλα μεγάλο βάρος, βλάβες στους πνεύμονες και τα νεφρά και άλλα προβλήματα που διαπιστωμένα συνοδεύουν το σχετικό εγχείρημα και

(β) κάθε «επιτυχές» πείραμα κλωνοποίησης συνοδεύεται από εκατοντάδες πειράματα που έχουν αποτύχει.

Και τα δύο αυτά δεδομένα, για τα οποία μερικοί, ακόμα και επιστήμονες, θεωρούν ότι η φύση έτσι εκδικείται, στην περίπτωση του ανθρώπου σημαίνουν την παρουσία ανάμεσά μας «κακέκτυπων» κλώνων με απρόβλεπτες εκ γενετής ανωμαλίες.

Αυτό είναι, ίσως, από τις ατυχίες που λιγότερο μπορεί να ανεχθεί ο άνθρωπος, αν κρίνουμε από τα εκτεταμένα προγράμματα προγεννητικής διάγνωσης γενετικών ανωμαλιών που διαθέτουμε και από το τεράστιο κόστος, οικονομικό και κοινωνικό, που καταθέτει η ανθρώπινη κοινωνία για να διαχειριστεί την κατάσταση.

Επομένως ο φόβος της δημιουργίας απρόβλεπτα «ελαττωματικών» ανθρώπων μπορεί να κάνει τους περισσότερους να χαρακτηρίζουν την κλωνοποίηση του ανθρώπου ως βιασμό της φύσης. Η πρόοδος της επιστήμης όμως και της τεχνολογίας είναι πιθανό να δώσει απάντηση στον φόβο δημιουργίας απρόβλεπτα «ελαττωματικών» ανθρώπων. Η επιστήμη, ως γνωστόν, πάντα προχωρά και κατακτά καινούργια εδάφη και είναι πιθανό να μπορεί κάποτε να εγγυηθεί τη δημιουργία με κλωνοποίηση ενός πιστού (γενετικά) και φυσιολογικού (όσο γίνεται και στη φύση) αντιγράφου ενός ανθρώπου.

4. Η εγωιστική και ματαιόδοξη επιδίωξη του ανθρώπου-δότη να δημιουργήσει το αντίγραφό του είναι ένα σημείο κριτικής.

Το παραπάνω πλαίσιο είναι δυνατόν να ενθαρρύνει τη ματαιοδοξία ενός ανθρώπου-δότη να δημιουργήσει το αντίγραφό του. Ωστόσο, μια σειρά από πράξεις των ανθρώπων θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ματαιόδοξες, χωρίς ποτέ κανείς να διανοηθεί να τις απαγορεύσει, εφόσον δεν βλάπτεται κανείς άμεσα ή έμμεσα.

Θα είναι τελικά η κλωνοποίηση αποδεκτή;

Ποια είναι τα ηθικά διλήμματα που αντιμετωπίζουμε σε αυτή την περίπτωση, ως κοινωνία; Ποια αρχή προσβάλλεται από την κλωνοποίηση του ανθρώπου ώστε να δικαιολογείται η αίσθηση της παραβίασης της φύσης και τελικά η νομική απαγόρευσή της;

Είναι γνωστό ότι ο άνθρωπος-κλώνος είναι ουσιαστικά το μονοωγενές δίδυμο αδέλφι του ατόμου από το οποίο προέρχεται ο πυρήνας των κυττάρων του. Δίδυμοι άνθρωποι παράγονται με φυσικό τρόπο από καταβολής του είδους και δεν φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα.

Η βιολογική και κοινωνική υπόσταση και των διδύμων, όπως όλων των ανθρώπων, είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης της φυσικής τους υπόστασης (όπου κύριος αλλά όχι αποκλειστικός παίκτης είναι το γενετικό υλικό) και του περιβάλλοντος στο οποίο αφενός μεν κυοφορούνται και γεννιούνται, αφετέρου ανατρέφονται, ζουν, αρρωσταίνουν, θεραπεύονται, αναπτύσσονται, κοινωνικοποιούνται, εργάζονται, κ.λπ.

Έτσι, δίδυμοι μονοωικοί άνθρωποι, αρχίζοντας την ύπαρξή τους ταυτόχρονα και διάγοντας τον βίον τους παράλληλα ο ένας με τον άλλον, μπορούν, ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο και ελεύθερα να ασκούν τη βούλησή τους ο καθένας για τον εαυτό του, και να επιλέγουν τους άξονες που καθορίζουν τη ζωή τους, με τους ίδιους περιορισμούς που ισχύουν για όλους τους ανθρώπους γύρω τους, δίδυμους ή μη, με αποτέλεσμα να είναι σε θέση, αν και έχουν το ίδιο γενετικό υλικό, να απολαμβάνουν τον σεβασμό των άλλων ο καθένας ως μοναδική και αυτόνομη προσωπικότητα.

Ας δούμε τώρα ποια θα είναι η βιολογική, ψυχολογική και κοινωνική υπόσταση του ανθρώπου-κλώνου μετά από μια επιτυχή προσπάθεια κλωνοποίησης ενός ανθρώπου-δότη.

Ο άνθρωπος-κλώνος φέρει το ίδιο κύριο γενετικό υλικό με τον άνθρωπο-δότη, όπως συμβαίνει και μεταξύ δύο μονοωικών διδύμων.

Όμως, ενώ ο άνθρωπος-δότης γεννήθηκε και αναπτύχθηκε ως μια μοναδική και αυτόνομη προσωπικότητα, ο κλώνος του αναμένεται να γεννηθεί σε ένα κοινωνικό και ψυχολογικό πλαίσιο ήδη καθορισμένο από την προϋπάρχουσα προσωπικότητα του ανθρώπου-δότη που είναι το θεωρητικό δίδυμό του, δηλαδή ενός άλλου ανθρώπου.

Αυτή είναι μια κρίσιμη διαφορά από τους φυσιολογικούς διδύμους και ακόμα και αν δεν ζει ο δότης. Η προσωπικότητα του δότη είναι παρούσα στη μνήμη των ανθρώπων του περιβάλλοντός του, μερικοί εκ των οποίων μπορεί να είναι αυτοί που φροντίζουν για την παραγωγή του κλώνου του, η ταυτότητα δε αυτής της προσωπικότητά του θα αναμένεται να επαληθευτεί στο πρόσωπο του κλώνου του.

Έτσι οι διαβόητοι ρεαλιστές διατείνονται ότι με την κλωνοποίηση του ανθρώπου θα εξασφαλίσουν την αιώνια ζωή (!) -προφανώς του ανθρώπου-δότη, ενώ ο «άνθρωπος του μέλλοντος», θέτοντας την ερώτηση «Τι δουλειά θα κάνει ο κλώνος μου;» αποκαλύπτει με πλάγιο χιούμορ, πιθανές, αφοπλιστικά ειλικρινείς προθέσεις και απαντά «Τα πάντα. Δικό μου δημιούργημα δεν θα είναι; Σιγά μην έχει και δικαιώματα. Όσο για μένα θα κάααθομαι» (Γ.Χ., στο «Ε», τεύχος 612, 29/2/2002).

Η κλωνοποίηση καταργεί την ελευθερία και την αυτονομία του ανθρώπου

Είναι φανερό ότι ο άνθρωπος-κλώνος αναμένεται να γεννηθεί σε συνθήκες όπου σαφώς διακυβεύονται η ελευθερία της βούλησής του και το δικαίωμά του για αυτοδιάθεση και ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.

Ουσιαστικά δηλαδή, ο άνθρωπος-κλώνος θα γεννηθεί σε συνθήκες ψυχολογικής και κοινωνικής ομηρίας και άρα με υποθηκευμένο ήδη ένα κύριο χαρακτηριστικό του ανθρώπου: τη μοναδικότητα και αυτονομία της προσωπικότητάς του.

Είναι ακριβώς αυτό το χαρακτηριστικό, η μοναδικότητα και αυτονομία της προσωπικότητας, που προσδίδει στον άνθρωπο την κοινωνική του υπόσταση και που παρέχει στον καθένα μας τη δυνατότητα άσκησης της επιλογής και τη δύναμη ανάπτυξης, συνιστά δε θεμελιώδες αγαθό της ύπαρξής μας και ως εκ τούτου προστατεύεται από νόμους εθνικούς και υπερεθνικούς.

Στο πλαίσιο αυτό γίνεται κατανοητό, πιστεύω, το ποια είναι η αρχή που προσβάλλεται από την κλωνοποίηση ενός ανθρώπου: Προσβάλλεται η αρχή του σεβασμού της ελεύθερης βούλησης, της αυτονομίας και κατ’ επέκταση της αξιοπρέπειας του ανθρώπου ως έμφρονος και κοινωνικού όντος.

Υπό αυτή την έννοια, η κλωνοποίηση του ανθρώπου πράγματι συνιστά παραβίαση της φύσης, διότι ο άνθρωπος γεννιέται ελεύθερος. Και ο άνθρωπος εδώ νοείται ως ο εκπρόσωπος του ανθρωπίνου είδους, ανεξάρτητα από το εάν ο άνθρωπος-κλώνος υπάρχει ή δεν υπάρχει. Στο πλαίσιο αυτό η κλωνοποίηση ενός ανθρώπου συνιστά προσβολή θεμελιωδών αξιών του ανθρώπου.

Είναι φανερό ότι η ερώτηση «γιατί να μην κλωνοποιήσω τον εαυτόν μου, αφού η επιστήμη μπορεί να το κάνει;» δεν δηλώνει απλώς μία αθώα ματαιοδοξία, ανεξάρτητα από το αν το γνωρίζει ή όχι ο ερωτών. Είναι οι θεσμοί που πρέπει να γνωρίζουν.

Αγλαΐα Αθανασιάδου – ομότιμη καθηγήτρια Βιολογίας-Μοριακής Γενετικής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Πατρών.

Πηγές: http://www.efsyn.gr/arthro/i-klonopoiisi-toy-anthropoy-paraviazei-ti-fysi - https://www.newscientist.com/article/2159566-are-human-clones-next-your-trickiest-cloning-questions-answered/

Μίτσιο Κάκου: Θα κάνουμε επαφή με εξωγήινους μέσα σε αυτό τον αιώνα. Physicist Michio Kaku: Intelligent Alien Life Will Contact Humans This Century

Τι εκτιμά ο γνωστός φυσικός, μελλοντολόγος και συγγραφέας. Theoretical physicist and futurist Michio Kaku believes that humans will make contact with alien civilization this century, but expects they will be largely peaceful – unlike robots, which pose a greater threat to humanity. Image credit: YouTube

Οι άνθρωποι θα έχουν επαφή με εξωγήινους, το αργότερο έως το 2100, εκτιμά ο γνωστός φυσικός, μελλοντολόγος και συγγραφέας Μίτσιο Κάκου. Αλλά δεν είναι βέβαιος αν θα πρόκειται για μια άμεση «στενή» επαφή ή -το πιθανότερο- για μια εξ αποστάσεως επικοινωνία. Ούτε δηλώνει σίγουρος αν θα πρόκειται για φιλικούς ή εχθρικούς εξωγήινους ή κάτι ενδιάμεσο (π.χ. αδιάφορους).

Aliens are out there, and we're going to hear from them at some point this century. At least, that's the opinion of Dr. Michio Kaku, a scientist and futurist who, in promoting his new book, The Future of Humanity, took part in a Reddit AMA last week. © Nezar Balout / AFP

Ο διακεκριμένος Αμερικανο-ιάπωνας καθηγητής θεωρητικής φυσικής στο Κολέγιο City της Νέας Υόρκης - πολλά από τα βιβλία του οποίου έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά- μιλώντας στο Reddit εκτίμησε ότι το πιθανότερο «είναι να κάνουμε επαφή με ένα εξωγήινο πολιτισμό μέσα σε αυτό τον αιώνα, ακούγοντας τις ραδιοεπικοινωνίες τους».

Αλλά, όπως είπε, «το να τους μιλήσουμε, θα είναι δύσκολο, επειδή μπορεί να απέχουν δεκάδες έτη φωτός. Έτσι, στο μεταξύ, θα πρέπει να αποκωδικοποιήσουμε τη γλώσσα τους για να καταλάβουμε το επίπεδο της τεχνολογίας τους και τις προθέσεις τους. Θα είναι άραγε επεκτατικοί και επιθετικοί ή ειρηνικοί;».

Aliens will acknowledge us in the way we acknowledge forest animals, noting our existence but generally not paying any mind.

Μια άλλη πιθανότητα, όπως ανέφερε, «θα είναι να προσγειωθούν στον κήπο του Λευκού Οίκου και να αναγγείλουν την ύπαρξή τους. Όμως νομίζω ότι αυτό είναι απίθανο, επειδή θα μοιάζουμε μάλλον με ζώα του δάσους γι' αυτούς, δηλαδή ανάξια για επικοινωνία μαζί τους».

Οι προβλέψεις των επιστημόνων διαφέρουν θεαματικά για το πότε η ανθρωπότητα μπορεί να έλθει σε επαφή με εξωγήινους. Μερικοί υπολογίζουν ότι αυτό θα συμβεί μέσα στα επόμενα 1.500 χρόνια, ενώ άλλοι έως το 2040. Ορισμένοι -όπως ο βρετανός φυσικομαθηματικός Στίβεν Χόκινκ- προειδοποιούν για τους σοβαρούς κινδύνους που μπορεί να κρύβει μια τέτοια επαφή, καθώς υπάρχει πιθανότητα να οδηγήσει στην ολοκληρωτική εξαφάνιση της ανθρώπινης φυλής (ή σε άλλα καθόλου ευχάριστα σενάρια).

Πιο πιθανή και πιο ακίνδυνη -αλλά όχι τελείως ακίνδυνη- θεωρείται από τους αστροβιολόγους και αστρονόμους η ανακάλυψη εξωγήινων μικροβίων μέσα στις επόμενες δύο έως τρεις δεκαετίες.

Στο νέο βιβλίο του «Το μέλλον της ανθρωπότητας» (Doubleday, 2018), ο Κάκου κάνει εικασίες για το πώς θα μπορούσαν να είναι οι εξωγήινοι, βασιζόμενος σε συνεντεύξεις με ειδικούς στην εξωβιολογία. Μεταξύ άλλων, θεωρείται πολύ πιθανό ότι θα έχουν στερεοσκοπική όραση για να μπορούν να βλέπουν και να κυνηγούν τη λεία τους, ένα είδος άκρων ή αποφύσεων για να πιάνουν αντικείμενα, καθώς και μια γλώσσα ή μια μορφή επικοινωνίας. Βέβαια, όλα αυτά μπορεί να σημαίνουν μια τεράστια γκάμα διαφορετικών πραγμάτων: από πλάσματα αρκετά ανθρωπόμορφα έως όντα της (ανατριχιαστικής) επιστημονικής φαντασίας...

Η συνέχεια επί της οθόνης της πραγματικής ζωής.

Πηγές: http://www.amna.gr/home/article/234259/Tha-kanoume-epafi-me-exogiinous-mesa-se-auto-ton-aiona - https://www.inverse.com/article/41579-michio-kaku-aliens-peaceful

Νέο μυστήριο με την τοποθεσία της πρώτης εξημέρωσης των αλόγων. Surprising new study redraws family tree of domesticated and 'wild' horses

«Δεν έχουν απομείνει πραγματικά άγρια άλογα». New research overturns a long-held assumption that Przewalski's horses, native to the Eurasian steppes, are the last wild horse species on Earth. This is a modern Przewalksi horse. Credit: Alan Outram

Τα άλογα άλλαξαν την ανθρώπινη ιστορία, φέρνοντας επανάσταση στις μετακινήσεις των ανθρώπων, στη γεωργία και στον πόλεμο. Μια νέα μεγάλη διεθνής γενετική έρευνα φέρνει τα πάνω-κάτω στις έως τώρα γνώσεις μας για την προέλευση και το οικογενειακό δέντρο των αλόγων.

Η νέα ανάλυση του αρχαίου και συγχρόνου DNA των αλόγων -η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα- ανατρέπει την κυρίαρχη θεωρία ότι τα πρώτα εξημερωμένα άλογα εμφανίσθηκαν πριν από 5.500 χρόνια στο Καζακστάν. Αντίθετα, δημιουργεί νέο μυστήριο, καθώς θεωρεί ότι τα σύγχρονα άλογα προέρχονται από κάποιον άλλο άγνωστο ακόμη άγριο πρόγονο.

Thought to be the world's last-remaining 'wild' horse, Przewalski's horses actually descend from horses domesticated by the Botai people about 5,500 years ago. Credit: Lee Boyd

Επίσης η νέα μελέτη συμπέρανε ότι τα θεωρούμενα σήμερα ως μόνα πραγματικά άγρια άλογα που ποτέ δεν εξημερώθηκαν (η μογγολική ράτσα Πρεβάλσκι), στην πραγματικότητα δεν είναι άγρια, καθώς προέρχονται από άλογα που κάποτε είχαν εξημερωθεί στο Καζακστάν.

Excavation at the Botai site, Northern Kazakhstan, 2017. Credit: Alan Outram / University of Exeter

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Παλαιογενετικής και Μοριακής Αρχαιολογίας, Λουντοβίκ Ορλαντό, του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο Science, ανέλυσαν δείγματα γενετικού υλικού από 88 άλογα που έζησαν σε διάφορες περιοχές του κόσμου κατά τα τελευταία 5.000 χρόνια και, στη συνέχεια, έκαναν συγκρίσεις με το DNA συγχρόνων αλόγων. Όπως είπε ο Ορλαντό, προέκυψε έτσι ένα οικογενειακό δέντρο «που αποτελεί πραγματικό σοκ».

Μέχρι σήμερα οι περισσότεροι επιστήμονες πίστευαν ότι ο λαός των Μποτάι, μια αρχαία ομάδα κυνηγών και βοσκών, είχε εξημερώσει τα πρώτα άλογα στις στέπες του βόρειου Καζακστάν στην Κεντρική Ασία πριν από περίπου 5.500 χρόνια.

New research overturns a long-held assumption that Przewalski’s horses (Equus ferus przewalskii), a rare and endangered animal native to the steppes of central Asia, are the last wild horse species. Instead, phylogenetic analysis shows Przewalski’s horses are the feral descendants of horses herded by the Botai people of northern Kazakhstan and not truly wild horses. Further, the study finds that the Botai didn’t give rise to today’s equines, an assumption previously held by many scientists. Some of the Botai horses were found to carry genetic variants causing white and leopard coat spotting patterns. Image credit: Ludovic Orlando / Sean Goddard / Alan Outram

Η νέα μελέτη όμως αποκαλύπτει ότι τα σημερινά άλογα δεν προέρχονται εξελικτικά από τα άλογα των Μποτάι, καθώς μοιράζονται με εκείνα μόνο το 3% του DNA τους. Συνεπώς ξανανοίγει το ερώτημα ποιοι ήταν οι άγριοι πρόγονοι των συγχρόνων αλόγων και ποιοί τα εξημέρωσαν πρώτοι.

Επιπλέον, αποκαλύπτεται με τη νέα έρευνα ότι τα σημερινά περίπου 2.000 εναπομένοντα άλογα Πρεβάλσκι -μόνο αυτά από όλα τα άλλα σύγχρονα άλογα- είναι μεν μη εξημερωμένα, όμως προέρχονται από τα πρώτα εξημερωμένα άλογα των Μποτάι, συνεπώς δεν μπορούν να θεωρηθούν τα τελευταία αυθεντικά άγρια άλογα που επιβιώνουν μέχρι σήμερα.

«Βρήκαμε ότι δεν έχουν απομείνει πια πραγματικά άγρια άλογα», δήλωσε ο ζωοαρχαιολόγος Αλαν Ούτραμ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Έξετερ, ο οποίος συνεργάσθηκε με τον Ορλαντό.

Πηγές: Ancient genomes revisit the ancestry of domestic and Przewalski’s horses. Science, 2018; eaao3297 DOI: 10.1126/science.aao3297 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=945554