O βασιλιάς της... σπείρας, NASA's GALEX Reveals the Largest-Known Spiral Galaxy

Eικόνα του γίγαντα σπειροειδή γαλαξία NGC 6872 πουπροέκυψε από μια σύνθεση των φωτογραφιών στο ορατό φως από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO) με τα δεδομένα στο υπεριώδες από το Galaxy Evolution Explorer (GALEX) της NASA και τις εικόνες στο υπέρυθρο που λήφθηκαν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer. This composite of the giant barred spiral galaxy NGC 6872 combines visible light images from the European Southern Observatory's Very Large Telescope with far-ultraviolet (1,528 angstroms) data from NASA's GALEX and 3.6-micron infrared data acquired by NASA's Spitzer Space Telescope. A previously unsuspected tidal dwarf galaxy candidate (circled) appears only in the ultraviolet, indicating the presence of many hot young stars. IC 4970, the small disk galaxy interacting with NGC 6872, is located above the spiral's central region. The spiral is 522,000 light-years across from the tip of one outstretched arm to the tip of the other, which makes it about 5 times the size of our home galaxy, the Milky Way. Images of lower resolution from the Digital Sky Survey were used to fill in marginal areas not covered by the other data. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center/ESO/JPL-Caltech/DSS

Πολλές φορές σε μια σημαντική επιστημονική ανακάλυψη καθοριστικό ρόλο παίζει και η τύχη. Έτσι συνέβη στην ανακάλυψη του μεγαλύτερου σπειροειδή γαλαξία που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα.

Η ανακάλυψη

Διεθνής ομάδα ερευνητών μελετούσε δεδομένα που έχει καταγράψει το διαστημικό παρατηρητήριο GALEX από τον γαλαξία NGC 6872 που βρίσκεται σε απόσταση 212 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Παγωνιού. Στόχος των ερευνητών ήταν να μελετήσουν διάφορες περιοχές του συγκεκριμένου γαλαξία στις οποίες υπάρχει έντονη κοσμική δραστηριότητα και ειδικότερα συνεχής γέννηση νέων άστρων. Κατά την έρευνα τους οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο γαλαξίας είναι πολύ μεγαλύτερος από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα.

Η σύγκρουση

Προσομοίωση σε υπολογιστή της σύγκρουσης μεταξύ των γαλαξιών NGC 6872 και IC 4970 αναπαράγει τα βασικά χαρακτηριστικά των γαλαξιών όπως φαίνονται σήμερα από τα τηλεσκόπια. Computer simulations of the collision between NGC 6872 and IC 4970 reproduce the basic features of the galaxies as we see them today. They indicate that IC 4970's closest encounter occurred 130 million years ago and that the smaller galaxy followed a path (dashed curve) close to the plane of the spiral's disk and in the same direction it rotates. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center, after C. Horellou (Onsala Space Observatory) and B. Koribalski (ATNF)

Μετά τη διαπίστωση ότι ο NGC 6872 έχει πολύ μεγαλύτερο μέγεθος από όσο πιστεύαμε, «επιστρατεύθηκαν» ισχυρά επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια προκειμένου να μελετηθεί από τους αστρονόμους όσο το δυνατόν καλύτερα. Οι παρατηρήσεις που έκαναν οι επιστήμονες τους οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι σε σχετικά πρόσφατο (αστρονομικά) χρόνο ένας φακοειδής γαλαξίας, ο IC 4970, συγκρούστηκε με τον NGC 6872. Αποτέλεσμα ήταν ο σχηματισμός ενός νέου γιγάντιου γαλαξία που είναι ο μεγαλύτερος που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα στο Σύμπαν.

Ο γαλαξίας γίγας

Ο NGC 6872 αποτελείται από δύο «βασικές» σπείρες. Η έκταση κάθε σπείρας, από τη μια άκρη στην άλλη είναι, σύμφωνα με τις μετρήσεις των ερευνητών, 550 χιλιάδες έτη φωτός. Συγκριτικά οι μεγαλύτερες σπείρες του γαλαξία μας έχουν έκταση 100-120 χιλιάδες έτη φωτός. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι ο NGC 6872 μπορεί να «χωρέσει» πέντε γαλαξίες σαν τον δικό μας.

«Δεν ερευνούσαμε το μέγεθος του NGC 6872, η ανακάλυψη προέκυψε ως δώρο» αναφέρει ο Ραφαέλ Εφθράσιο του Καθολικού Πανεπιστημίου της Αμερικής και στέλεχος του Goddard Space Flight Center της NASA που ήταν επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η ανακοίνωση έγινε στη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας που γίνεται αυτές τις μέρες στον Λονγκ Μπιτς στην Καλιφόρνια.