Σάρωση με λέιζερ φέρνει στο φως χαμένες πόλεις. 'Lost' Medieval City Discovered Beneath Cambodian Jungle

To διάσημο σύμπλεγμα του Άνγκορ Βατ ήταν τμήμα ενός οικιστικού ιστού έκτασης δεκάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Aerial view of Angkor Wat, showing the moat and causeway and the central tower surrounded by four smaller towers. CREDIT: Alexey Stiop | Shutterstock.com

Μια μεγάλη χαμένη πόλη, η οποία δεν αποκλείεται να είναι η αρχαία πρωτεύουσα της δυναστείας των Χμερ στην Καμπότζη, ανακαλύφθηκε χάρη σε έρευνα με ελικόπτερο που σάρωσε την πυκνή ζούγκλα με αποστασιόμετρο λέιζερ.

Here, the lost city of Mahendraparvata revealed in a shaded relief map of terrain beneath the vegetation in the Phnom Kulen acquisition area, with elevation derived from the lidar digital terrain model at 0.5 meter resolution and 4x vertical exaggeration. Green denotes previously documented archaeological features; areas shaded red contain newly documented features indicative of an extensive urban layout. CREDIT: Archaeology and Development Foundation - Phnom Kulen Program

Γεωμετρικά σχήματα που αντιστοιχούν σε κανάλια, δρόμους και κτήρια καλύπτουν μια έκταση δεκάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων γύρω από το διάσημο ναό του Άνγκορ Βατ, έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς στη χώρα.

A map of northwest Cambodia provides an overview of the areas where lidar imagery was acquired, indicated with yellow shading. The background data is from NASA's Shuttle Radar Topography Mission. Evans et al. / PNAS

Το Άνγκορ Βατ κατασκευάστηκε τον 12ο αιώνα από τους Χμερ, οι οποίοι κυριάρχησαν στη Νοτιοανατολική Ασία από τον 9ο έως τον 15 αιώνα.

Το τεράστιο σύμπλεγμα του Άνγκορ, έκτασης 9 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ήταν πιθανότατα η καρδιά της αυτοκρατορίας, φαίνεται όμως ότι είναι ένα μικρό μόνο τμήμα ενός τεράστιου οικιστικού συμπλέγματος, έκτασης τουλάχιστον 35 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Lidar imagery shows the central area of Angkor, with the "walled city" of Angkor Thom above Angkor Wat. Red lines indicate post-medieval features, including roads and canals. The other features are from the Angkor era. Evans et al. / PNAS

Επιπλέον, στα βορειοανατολικά του Άνγκορ η σάρωση αποκάλυψε έναν δεύτερο εκτεταμένο οικιστικό ιστό, ο οποίος πιθανώς αντιστοιχεί στο Μαχεντραπαρβάτα, μια από τις πρώτες πρωτεύουσες των Χμερ, η οποία είναι γνωστή μόνο από ιστορικές αναφορές.

Φωτομωσαϊκό του εδάφους του Άνγκορ πάνω από το μοντέλο του ανάγλυφου της περιοχής (Damian Evans et al.)

Η ανακάλυψη, η οποία έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στην αμερικανική επιθεώρηση PNAS, βασίστηκε στην τεχνική Lidar, η οποία βασίζεται στην ανάκλαση παλμών λέιζερ. Το ελικόπτερο που μετέφερε το όργανο κάλυψε απόσταση 370 τετραγωνικών χιλιομέτρων εκπέμποντας 200.000 παλμούς λέιζερ το δευτερόλεπτο. Κάποιοι από τους παλμούς αυτούς πέρασαν μέσα από τη φυλλωσιά της ζούγκλας και ανακλάστηκαν από τα ερείπια των αρχαίων κατασκευών, επιτρέποντας στους ερευνητές να εξετάσουν το τρισδιάστατο ανάγλυφο της περιοχής.

Η μελέτη, την οποία υπογράφει η ομάδα του Ντέμιαν Έβανς, αρχαιολόγου στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, υποδεικνύει ότι οι Χμερ δεν ζούσαν σε κλειστές πόλεις με τείχη, αλλά σε εκτεταμένου αστικούς οικισμούς χαμηλής πυκνότητας.

Η διάταξη αυτή «μοιάζει με το Λος Άντζελες», στο οποίο ένα πυκνό αστικό κέντρο περιβάλλεται από προάστια μεγάλης έκτασης, σχολιάζει ο Δρ Έβανς.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η παρακμή των Χμερ δεν αποκλείεται να σχετίζεται με τις θαυμαστές ικανότητές τους ως αρχιτεκτόνων και μηχανικών: όταν εξαντλούσαν τους φυσικούς πόρους μιας περιοχής μετακινούνταν σε άλλη και κατασκεύαζαν ακόμα μεγαλύτερα κανάλια και ναούς. Και η σταδιακή αποψίλωση της ζούγκλας ίσως σήμανε το τέλος της αυτοκρατορίας.