Το Opportunity βρήκε «φιλική παραλία». Rover Finds New Evidence That Ancient Mars Was Habitable

The pale rock in the upper center of this image, about the size of a human forearm, includes a target called "Esperance," which was inspected by NASA's Mars Exploration Rover Opportunity. This image is a composite of three exposures taken by Opportunity's panoramic camera during the 3,262nd Martian day, or sol, of the rover's work on Mars (March 28, 2013). CREDIT: NASA/JPL-Caltech/Cornell/Arizona State Univ.

Χρειάστηκε να ξεπεράσει κατά πολύ την προβλεπόμενη διάρκεια ζωής του μέχρι να φτάσει στη σημαντικότερη ανακάλυψή του: το γερασμένο ρομπότ Opportunity της NASA εντόπισε ενδείξεις ενός αρχαίου ποταμού ή λίμνης με νερό «που θα μπορούσες να πιεις», πολύ πιο φιλόξενο για τη ζωή από ό,τι τα θανατηφόρα, όξινα νερά που έλουσαν αργότερα τον Άρη.

Η εξερεύνηση

Το ρόβερ Opportunity.

Το τροχοφόρο, ηλιακό Οpportunity προσεδαφίστηκε στον Άρη τον Ιανουάριο του 2004 σε μια αποστολή ονομαστικής διάρκειας 90 ημερών. Τόσο το Opportunity όσο και το δίδυμο αδελφάκι του Spirit, το οποίο έπαψε να λειτουργεί πριν από τρία χρόνια, ανακάλυψαν πετρώματα που πρέπει να είχαν σχηματιστεί παρουσία όξινου και αλμυρού νερού.

Ο βράχος σε αυτή την ψευδοχρωματική εικόνα πρέπει να σχηματίστηκε μέσα σε νερό με ουδέτερο pH. (Φωτογραφία: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona )

Στη Γη υπάρχουν σήμερα μικρόβια που λατρεύουν τα όξινα νερά, οι βιολόγοι όμως πιστεύουν ότι η εμφάνιση ζωής είναι πιθανότερη σε πιο ουδέτερες συνθήκες. «Το πρόβλημα με τα όξινα περιβάλλοντα, πιστεύουμε, είναι ότι πολύ δύσκολα μπορούν να φιλοξενήσουν προβιοτική χημεία, το είδος των χημικών συνθηκών που απαιτούνται για την εμφάνιση ζωής» είπε στους δημοσιογράφους ο Στιβ Σκάιερς, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια.

A stereo pair of images from taken from Mars orbit were used to generate a digital elevation model that is the basis for this simulated perspective view of "Cape York," "Botany Bay," and "Solander Point" on the western rim of Endeavour Crater. The view is from the crater interior looking toward the southwest, and the vertical exaggeration is fivefold. CREDIT: NASA/JPL-Caltech/UA/OSU

«Αντίθετα, αυτό που έχουμε εδώ είναι νερό που μπορείς να πιεις» είπε, αναφερόμενος στα τελευταία δεδομένα. Οι ενδείξεις προήλθαν από έναν βράχο στο χείλος του κρατήρα Endeavour, ο οποίος βρέθηκε να περιέχει αργιλώδη πετρώματα πλούσια σε αλουμίνιο, τα οποία σχηματίζονται στη Γη παρουσία ουδέτερου νερού. Χρειάστηκαν μάλιστα επτά απόπειρες μέχρι το ρομπότ να καταφέρει να πάρει τη σωστή θέση και να ξύσει την επιφάνεια του βράχου.

Η χρονολόγηση

NASA's Mars rover Opportunity captured this view of Solander Point on June 1, 2013. The southward-looking scene, presented in false color, shows Solander Point on the center horizon, "Botany Bay" in the foreground, and "Cape Tribulation" in the far background at left. CREDIT: NASA/JPL-Caltech/Cornell Univ./Arizona State Univ.

Όπως επισήμαναν οι ερευνητές, η χρονολόγηση των αρειανών πετρωμάτων θα ήταν ουσιαστικά αδύνατη χωρίς τη μεταφορά τους στη Γη. Το πιθανότερο όμως είναι ότι ο Άρης διέθετε ουδέτερο υγρό νερό στα πρώτα δισεκατομμύρια χρόνια της ζωής του, ενώ αργότερα οι συνθήκες άλλαξαν και μετέτρεψαν τον πλανήτη στην παγωμένη, ξηρή και όξινη έρημο που βλέπουμε σήμερα.

This set of images compares rocks seen by NASA's Opportunity rover and Curiosity rover at two different parts of Mars. On the left is " Wopmay" rock, in Endurance Crater, Meridiani Planum, as studied by the Opportunity rover. On the right are the rocks of the "Sheepbed" unit in Yellowknife Bay, in Gale Crater, as seen by Curiosity. Image credit: NASA/JPL-Caltech/Cornell/MSSS

Στη διάρκεια του ταξιδιού του, επομένως, το Opportunity ακολούθησε αυτή τη μεταβατική περίοδο από τη μια κατάσταση στην επόμενη. Στο μεταξύ, πάντως, ενδείξεις ουδέτερου νερού έχει προσφέρει και το μεγαλύτερο ρομπότ Curiosity που έφτασε στον Άρη τον περασμένο Αύγουστο: το πρώτο δείγμα που συνέλεξε με το προηγμένο τρυπάνι του περιείχε κι αυτό αργιλώδη πετρώματα ουδέτερης προέλευσης. Τα αποτελέσματα της δεύτερης ανάλυσης στο φορητό εργαστήριο του ρομπότ ακόμα αναμένονται.

Το Opportunity βρίσκεται τώρα καθ' οδόν για μια άλλη περιοχή στο χείλος του κρατήρα Endeavour. Στόχος του ταξιδιού είναι ένας ψηλότερος ιζηματογενής βράχος, ο οποίος θα επέτρεπε στους ερευνητές να κοιτάξουν ακόμα πιο πίσω στο παρελθόν του πλανήτη. Κανείς βέβαια δεν ξέρει πόσο ακόμα θα ζήσει το κουρασμένο ρομπότ.