Βασιλική χάρη μετά θάνατον για τον Άλαν Τούρινγκ. Enigma codebreaker Alan Turing receives royal pardon

O Alan Turing (δεξιά) με συνεργάτες του εργάζεται στον υπολογιστή Ferranti Mark. Alan Turing, right, with colleagues working on the Ferranti Mark I computer. Photograph: Science & Society Picture Librar/Getty Images

Βασιλική χάρη μετά θάνατον δόθηκε στον Άλαν Τούρινγκ, βρετανό μαθηματικό ο οποίος θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους των ηλεκτρονικών υπολογιστών και «πατέρας» της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Pardoned: Almost 60 years after he killed himself with cyanide, gay Enigma codebreaker Alan Turing will be given a Royal pardon for the conviction which destroyed his life. Homosexual acts were only legalised in 1967.

Η χάρη αφορά στην καταδίκη του για ομοφυλοφιλία το 1952, η οποία του στέρησε τη διαβάθμιση ασφαλείας που είχε, σταματώντας έτσι τη δουλειά του στο «σπάσιμο» κωδικών, που είχε αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για τους Συμμάχους κατά τα χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Codebreaker: The machine designed by Alan Turing which cracked the German Enigma code, thereby stripping the German U-boats which were blockading Britain of their cover during the Second World War.

Η χάρη δόθηκε κατόπιν αιτήματος του βρετανού υπουργού Δικαιοσύνης, Κρις Γκρέιλινγκ. Κατά τον Γκρέιλινγκ, η έρευνα και των υπολοίπων επιστημόνων του διάσημου Μπλέτσλεϊ Παρκ κατά τον πόλεμο αναμφίβολα έσωσε χιλιάδες ζωές, βοηθώντας στην αποκωδικοποίηση των γερμανικών μηνυμάτων που αποστέλλονταν μέσω της συσκευής «Αίνιγμα». Επίσης, πραγματοποίησε και πιο θεμελιώδεις έρευνες πάνω στην αποκωδικοποίηση, η οποίες δημοσιοποιήθηκαν μόλις τον Απρίλιο του 2012, καθώς, σύμφωνα με μαθηματικό της GCHQ (της βρετανικής, αντίστοιχης στην NSA, υπηρεσίας), ήταν τεράστιας σημασίας όσον αφορά στον τομέα στο σύνολό του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε μελέτη του το 1936 είχε προβλέψει μία υπολογιστική συσκευή η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιήσει διαφορετικές εργασίες μέσω αλλαγής του λογισμικού και όχι των εξαρτημάτων της. Επίσης, είχε προτείνει το διάσημο «Τεστ Τούρινγκ», για την εξακρίβωση της τεχνητής νοημοσύνης: στο πλαίσιό του, ένας άνθρωπος κάνει ερωτήσεις σε έναν υπολογιστή και έναν άλλο άνθρωπο, χωρίς να ξέρει ποιος είναι ποιος, για να καθορίσει ποιος από τους δύο είναι ο άνθρωπος και ποιος ο υπολογιστής. Εάν ο ερωτών περάσει τον υπολογιστή για άνθρωπο, τότε ο υπολογιστής θεωρείται νοήμων.

«Η ζωή του επισκιάστηκε από την καταδίκη του για ομοφυλοφιλική δραστηριότητα, μία καταδίκη που σήμερα θα θεωρούσαμε άδικη και αποτέλεσμα διακρίσεων» δήλωσε ο Γκρέιλινγκ, προσθέτοντας ότι στον Άλαν Τούρινγκ αξίζει να τον θυμούνται για τη συνεισφορά του στην πολεμική προσπάθεια και την κληρονομιά που άφησε στην επιστήμη. «Μία χάρη από τη βασίλισσα αποτελεί ταιριαστό φόρο τιμής σε έναν ξεχωριστό άνθρωπο» είπε.

A life destroyed: Alan Turing with friends in his youth. He was 41 when he poisoned himself with cyanide.

Ο Άλαν Τούρινγκ πέθανε τον Ιούνιο του 1954, σε ηλικία 41 ετών, από δηλητηρίαση από κυάνιο. Ο θάνατός του αποδόθηκε σε αυτοκτονία, ωστόσο βιογράφοι, φίλοι και μελετητές της ζωής του γενικότερα εκτιμούν ότι το περιστατικό ήταν κατά πάσα πιθανότητα ατύχημα.

Το 2009 ο τότε πρωθυπουργός, Γκόρντον Μπράουν, είχε προβεί σε επίσημη απολογία προς τον Άλαν Τούρινγκ, χαρακτηρίζοντας την αντιμετώπισή του «τρομακτική» και «εντελώς άδικη». Ωστόσο, η κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον είχε αρνηθεί να απονείμει χάρη το 2012. Σχετικό online αίτημα είχε συγκεντρώσει 37.000 υπογραφές, σε μία καμπάνια την οποία υποστήριξαν πολλοί επιστήμονες, περιλαμβανομένου του Στίβεν Χόκινγκ.