Κρυπτοδράκων: Ο χαμένος κρίκος των πτεροσαύρων. Kryptodrakon progenitor: Oldest Species of 'Hidden Dragon' Pterosaur Fossil Discovered in China

Το νέο εύρημα φωτίζει την εξέλιξη των πτερόσαυρων που κυριαρχούσαν στους αιθέρες της Γης για δεκάδες εκατομμύρια έτη. The discovery of Kryptodrakon progenitor reveals how the giant Pterodactyl came to exist. Wiki Commons

Διεθνής ομάδα παλαιοντολόγων ανακάλυψε απολιθώματα του αρχαιότερου πτερόσαυρου που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, ο οποίος ζούσε πριν από περίπου 163 εκατ. έτη. Πρόκειται για ένα άγνωστο μέχρι είδος η ανακάλυψη του οποίου προσφέρει νέα δεδομένα για την καταγωγή και εξέλιξη αυτών των ιπτάμενων όντων.

Ο χαμένος κρίκος

Pterodactylus, a member of the family Pterodactyloidea, in flight. Now scientists have identified Kryptodrakon progenitor as the oldest known pterodactyloid. | Andrew Kerr via Getty Images 

Οι πτεροδακτυλίδες πτερόσαυροι ήσαν μία ομάδα ιπτάμενων ερπετών που, καθώς εξελίχτηκαν, έγιναν τα μεγαλύτερα πλάσματα που έχουν ποτέ πετάξει στον πλανήτη μας - πολύ μεγαλύτερα από οποιονδήποτε έμβιο οργανισμό πετάει σήμερα στον αέρα.

The remote Shishugou Formation in northwest China is a famous area for the discovery of dinosaurs, pterosaurs, and other prehistoric creatures. The fossil that became the centerpiece of the new research on pterodactyloid pterosaurs was found in 2001 in the red mudstone layer shown here.

Ομάδα αμερικανών και κινέζων ερευνητών, με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο Μπράιαν Άντρες του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντα και τον Σου Σινγκ της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών ανακάλυψε στην έρημο Γκόμπι της βορειοδυτικής Κίνας τα απολιθώματα ενός άγνωστου μέχρι σήμερα είδους της οικογένειας των πτεροδακτυλιδών.

The preserved bones of Kryptodrakon progenitor (shown here in different views) has yielded new discoveries on the origin of the pterodactyloids, a group of flying reptiles that would go on to become the largest known flying creatures to have ever existed. Credit: Illustration by Brian Andres

Το απολίθωμα βρέθηκε σε βάθος 35 μέτρων και φυλάσσεται στο Ινστιτούτο Παλαιοντολογίας Σπονδυλωτών και Παλαιοανθρωπολογίας του Πεκίνου, «γεμίζει ένα πολύ σημαντικό κενό στην ιστορία των πτερόσαυρων», δήλωσε ο δρ Άντρες. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Current Biology».

Ο πρώτος

Γραφιστική (ανατομική) απεικόνιση του Κρυπτοδράκων με βάση τα απολιθώματα που ανακαλύφθηκαν στην Κίνα. A diagram shows the fragmentary remains of Kryptodrakon progenitor found in the famed "dinosaur death pits" area of the Shishugou Formation in northwest China. The skeletal outline is Pterodactylus antiquus reprinted with permission from Peter Wellnhofer. Scale bar is 50 mm.

Οι ερευνητές ονόμασαν το νέο είδος «Κρυπτοδράκων», όνομα προέρχεται από τη βραβευμένη με Όσκαρ ταινία «Ο τίγρης και ο δράκος του Ανγκ Λι, η οποία γυρίστηκε το 2000 κοντά στην τοποθεσία, όπου ανακαλύφθηκε το απολίθωμα.

Ο Κρυπτοδράκων ήταν ο πρώτος πτερόσαυρος που έφερε τα ανατομικά χαρακτηριστικά της οικογένειας των πτεροδάκτυλων, που έμελλε αργότερα να κυριαρχήσουν στους αιθέρες του προϊστορικού κόσμου. Η ανακάλυψη προεκτείνει κατά περίπου 5 εκατ. χρόνια στο παρελθόν το αρχαιότερο γνωστό απολίθωμα πτεροδακτυλιδών.

Αν και το νέο απολίθωμα έχει άνοιγμα φτερών περίπου 1,4 μέτρων, ορισμένα μέλη της οικογένειας της πτεροδάκτυλων έγιναν αργότερα τόσο γιγάντια, που έμοιαζαν με μικρά αεροπλάνα, όπως ο «Κουετζαλοκοάτλους» που είχε άνοιγμα φτερών περίπου δέκα μέτρων (σχεδόν όσο ένα μαχητικό F-16!). Τελικά οι πτεροδακτυλίδες εξαφανίστηκαν μαζί με τους δεινόσαυρους πριν από περίπου 66 εκατ. χρόνια.

Καμία συγγένεια με τα πτηνά

Kryptodrakon was found—and likely lived—on an inland, forested floodplain. ILLUSTRATION BY EMILY M. ENG

Οι πτερόσαυροι, που εμφανίστηκαν πριν από περίπου 220 εκατ. χρόνια, λίγο μετά τα «ξαδέλφια» τους, τους δεινόσαυρους, ήσαν τα πρώτα ιπτάμενα σπονδυλωτά στη Γη και στενοί συγγενείς των δεινόσαυρων, αλλά οι ίδιοι δεν θεωρούνται δεινόσαυροι. Από τους πτερόσαυρους, που παρέμειναν σχετικά μικρόσωμοι, εξελίχτηκαν στην Ιουρασική περίοδο οι όλο και πιο μεγαλόσωμοι πτεροδακτυλίδες (προπάτορας των οποίων θεωρείται πλέον ο Κρυπτοδράκων), οι οποίοι σταδιακά αντικατέστησαν τις αρχαιότερες και μικρότερες μορφές πτερόσαυρων.

Τα πουλιά, που εμφανίστηκαν πριν από περίπου 150 εκατ. χρόνια, δεν προήλθαν από τους πτερόσαυρους, αλλά σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία από τους ιπτάμενους δεινοσαύρους.