Καταφθάνει αόρατος γαλαξίας, Failed dwarf galaxy survives galactic collision thanks to full dark-matter jacket

Εντυπωσιακή διαπίστωση για το γιγάντιο και μυστηριώδες Νέφος Σμιθ. This is a false-color image of the Smith Cloud made with data from the Green Bank Telescope (GBT). Like a bullet wrapped in a full metal jacket, a high-velocity hydrogen cloud hurtling toward the Milky Way appears to be encased in a shell of dark matter, according to a new analysis. Astronomers believe that without this protective shell, the high-velocity cloud known as the Smith Cloud would have disintegrated long ago when it first collided with the disk of our Galaxy. Credit: NRAO/AUI/NSF

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν πριν από 50 χρόνια την ύπαρξη ενός γιγάντιου νέφους που κινείται περιφερειακά στον γαλαξία μας. Το Νέφος Σμιθ, όπως ονομάστηκε το νέφος από το όνομα του αστρονόμου που το εντόπισε, ακολουθεί μια πορεία η οποία κατά περιόδους το φέρνει κοντά στον δικό μας γαλαξία τον οποίο όπως φαίνεται πλησιάζει, «ακουμπά» και στη συνέχεια απομακρύνεται από αυτόν. Μια νέα μελέτη αναφέρει ότι το Νέφος Σμιθ είναι στην πραγματικότητα ένας… γαλαξίας.

Το νέφος

Το Νέφος Σμιθ πλησιάζει τον γαλαξία μας. Σύμφωνα με νέα μελέτη πρόκειται για έναν αποτυχημένο γαλαξία νάνο. Στη καλλιτεχνική απεικόνιση σημειώνεται το σημείο του γαλαξία μας όπου εκτιμούν οι ειδικοί ότι θα πέσει το Νέφος δημιουργώντας ένα νέο εργοστάσιο παραγωγής άστρων. Artist's conception of Smith's Cloud approaching, then colliding with, our own Milky Way Galaxy in approximately 40 million years, a long way from our yellow sun. Credit: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF.

Το μήκος του Νέφους Σμιθ είναι 11 χιλιάδες έτη φωτός, το πλάτος του 2,5 χιλιάδες έτη φωτός. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου το Νέφος Σμιθ πλησιάζει και πάλι τον γαλαξία μας. Οι τελευταίοι υπολογισμοί δείχνουν ότι απέχει 8.000 έτη φωτός από τις εξωτερικές σπείρες του γαλαξία μας και αναμένεται να πέσει πάνω τους σε περίπου 30 εκ. έτη. Όπως εκτιμάται το νέφος περιέχει τόσο πολύ υδρογόνο ώστε στο σημείο όπου θα πέσει θα δημιουργηθεί μια καινούργια μεγάλη περιοχή γέννησης νέων άστρων.

Η ανακάλυψη

If confirmed by further observations, a halo of dark matter could mean that the Smith Cloud is actually a failed dwarf galaxy, an object that has all the right stuff to form a true galaxy, just not enough to produce stars.

Διεθνής ομάδα επιστημόνων μελετώντας το Νέφος Σμιθ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν πρόκειται για ένα κοινό κοσμικό νέφος αλλά για έναν αποτυχημένο γαλαξία νάνο. Με τον όρο «γαλαξίας νάνος» οι επιστήμονες περιγράφουν γαλαξίες που δεν κατάφεραν να αποκτήσουν αρκετή μάζα ώστε να παραχθούν τα απαραίτητα επίπεδα βαρύτητας και να υπάρξει παραγωγή άστρων. Σύμφωνα με τους ερευνητές το υδρογόνο και η υπόλοιπη κοσμική ύλη του Νέφους Σμιθ στην πραγματικότητα βρίσκονται μέσα σε ένα κέλυφος που αποτελείται από σκοτεινή ύλη, χαρακτηριστικό που υποδηλώνει τη γαλαξιακή του φύση.

Η εξήγηση

Η διαπίστωση των ερευνητών δίνει και την απάντηση σε ένα μυστήριο που απασχολούσε τους ειδικούς σχετικά με το Νέφος Σμιθ. Κανονικά το νέφος θα έπρεπε να έχει διαλυθεί μετά την αρχική (ή έστω την δεύτερη) επίσκεψη και σύγκρουση με τον γαλαξία μας. Σύμφωνα με τους ερευνητές το «κουκούλι» της σκοτεινής ύλης προστάτευσε το υδρογόνο και την υπόλοιπη κοσμική ύλη του νέφους.

«Το Νέφος Σμιθ είναι πραγματικά μια μοναδική κοσμική δομή. Αν και μεγάλο κινείται με ταχύτητα και επιπλέον είναι σε απόσταση τέτοια που μπορούμε να το παρατηρήσουμε με λεπτομέρεια. Ταυτόχρονα καλύπτεται από μυστήριο αφού ένα τέτοιο αντικείμενο κανονικά δεν θα έπρεπε να επιβιώσει από την επαφή του με τον γαλαξία μας και όλα δείχνουν ότι τα κατάφερε στο παρελθόν» δηλώνει ο Μάθιου Νίκολς του Αστεροσκοπείου Sauverny στην Ελβετία που ήταν επικεφαλής της νέας μελέτης. Οι ερευνητές μελέτησαν κυρίως δεδομένα του τηλεσκοπίου GBT και δημοσιεύουν τα συμπεράσματα τους στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». Τα ευρήματα αναμένεται να βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση της δημιουργίας και εξέλιξης των γαλαξιών.