Υπερθέαμα στον ουρανό του Άρη. Comet Buzzes Mars in Once-in-a-Lifetime Flyby

Περαστικός κομήτης πλησίασε σε απόσταση αναπνοής από τον Κόκκινο Πλανήτη. Comet Siding Spring (shown here in an artist's concept) flew by Mars on Oct. 19, 2014, coming with 87,000 miles of the Red Planet. Credit: NASA

Ένα μεγάλο μέρος του διαστημικού στόλου της NASA, καθώς και δύο ρομπότ που εξερευνούν την επιφάνεια του Άρη, παρακολουθούν έναν κομήτη που έγινε υπερθέαμα στον ουρανό του Άρη, πλησιάζοντας δέκα φορές πιο κοντά από οποιοδήποτε πέρασμα κομήτη έχει καταγραφεί ποτέ στη Γη.

Ένας ολόκληρος στόλος αμερικανικών και ευρωπαϊκών αποστολών παρακολουθούν το κοντινό πέρασμα. NASA’s extensive fleet of science assets will observe Comet Siding Spring before and after it makes its closest approach to Mars on Oct. 19, 2014. Credit: NASA

Η διαστημική χιονόμπαλα C/2013 A1, περισσότερο γνωστή ως Siding Spring έφτασε σε απόσταση μόλις 140.000 χιλιομέτρων από τον Άρη στις 20.27 ώρα Ελλάδας την Κυριακή 19 Οκτωβρίου. Ήταν μια εξαιρετικά μικρή απόσταση σε αστρονομικούς όρους, υπερδιπλάσια από την απόσταση Γης-Σελήνης.

Ο κομήτης

The Comet Siding Spring (C/2013 A1) is seen near Mars on Oct. 19, 2014 by a telescope with the Slooh Community Observatory during a rare flyby that scientists called a once-in-a-lifetime event. The comet flew within 87,000 miles of the surface of Mars during the flyby. Credit: Slooh Community Observatory

Ο Siding Spring δεν είχε φανεί ποτέ στο παρελθόν και οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι προέρχεται από το Νέφος του Όορτ, ένα γιγάντιο, σφαιρικό σύννεφο από κομήτες και άλλα παγωμένα σώματα, το οποίο ξεκινά πέρα από τις τροχιές του Ποσειδώνα και του Πλούτωνα και έχει διάμετρο σχεδόν ένα έτος φωτός.

Τα σώματα αυτού του νέφους πιστεύεται ότι είναι κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισ. χρόνια, και η μελέτη τους θα μπορούσε να προσφέρει νέα στοιχεία για τη γέννηση της Γης.

«Ο Siding Sping πιθανότατα τινάχτηκε προς το εσωτερικό του Ηλιακού Συστήματος από κάποιο άστρο που πέρασε κοντά στο Νέφος του Όορτ» αναφέρει ο Κάρι Λίσε του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς του Μέριλαντ. «Φανταστείτε λοιπόν έναν κομήτη που άρχισε το ταξίδι του στις απαρχές της ανθρωπότητας και τώρα μας πλησιάζει» λέει.

Η λιακάδα

In a rare celestial event, a comet will pass closer to Mars than the moon is from Earth. See how the Comet Siding Spring flyby of Mars works in this Space.com infographic. Credit: by Karl Tate, Infographics Artist

Για πρώτη φορά στη ζωή του, ο Siding Sping δέχεται τη ζέστη της λιακάδας και εκπέμπει σωματίδια υδρατμών και σκόνης που σχηματίζουν μια μακριά κόμη. Τρεις δορυφόροι της NASA που κινούνται σε τροχιά γύρω από τον Άρη (MRO, Mars Odyssey, MAVEN) καθώς και ο ευρωπαϊκός δορυφόρος Mars Express βρίσκονται σε ιδανική θέση για να παρακολουθήσουν το μοναδικό φαινόμενο.

Περίπου 90 λεπτά μετά τη στιγμή του κοντινού περάσματος τα σκάφη θα καταφύγουν στην πίσω πλευρά του πλανήτη για να προστατευτούν από τυχόν σωματίδια που εκτοξεύονται από τον κομήτη με μεγάλη ταχύτητα. Στο έδαφος του Άρη, τα ρομπότ Opportunity και Curiosity θα μεταδώσουν εικόνες του κομήτη και θα προσπαθήσουν να καταγράψουν σωματίδια της κόμης που εισέρχονται στην αρειανή ατμόσφαιρα ως διάττοντες αστέρες.

Ο ίδιος ο Siding Spring έχει αποκτήσει στο μακρύ ταξίδι του την εντυπωσιακή ταχύτητα των 50 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Συγκριτικά, ο μικρός αστεροειδής που εξερράγη πάνω από το Τσελιαμπίνσκ της Ρωσίας το Φεβρουάριο του 2013, και τραυμάτισε 1.500 ανθρώπους, είχε ταχύτητα γύρω στα 15 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Εικόνες από το πέρασμα του Siding Spring αναμένεται να δημοσιοποιηθούν από τη NASA τις επόμενες ώρες και μέρες.