Το μενού των μονομάχων είχε σιτηρά και... στάχτη. Roman Gladiators ate a mostly vegetarian diet and drank a tonic of ashes after training

Pollice Verso ("With a Turned Thumb"), an 1872 painting by Jean-Léon Gérôme. Απρόσμενες διατροφικές συνήθειες είχαν όπως φαίνεται οι μονομάχοι. Roman gladiators ate a mostly vegetarian diet and drank ashes after training as a tonic. These are the findings of anthropological investigations carried out on bones of warriors found during excavations in the ancient city of Ephesos.

Οι περίφημοι μονομάχοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν χορτοφάγοι και έπιναν ένα ρόφημα με στάχτη μετά την προπόνηση, αποκαλύπτουν αναλύσεις σε οστά που βρέθηκαν στην αρχαία Έφεσο.

H ανάλυση

Το νεκροταφείο των μονομάχων τη Εφέσου αποκαλύφθηκε το 1993. Researchers from the MedUni Vienna examined bones from a 2nd century gladiator cemetery (pictured) in Turkey. Using spectroscopy, stable isotope ratios were investigated in the collagen of the bones, and results show that gladiators mostly ate a vegetarian diet and drank a 'tonic of ashes' as a form of sports drink. Credit: OEAI, Pietsch

Ερευνητές του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης και του Πανεπιστημίου της Βέρνης εξέτασαν οστά από ένα νεκροταφείο μονομάχων που ανακαλύφθηκε το 1993 και χρονολογείται στον 2ο με 3ο αιώνα π.Χ. H Έφεσος, μια ελληνική πόλη στα τουρκικά παράλια, ήταν τότε η πρωτεύουσα της ασιατικής επαρχίας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, με πληθυσμό 200.000 κατοίκων.

Εφαρμόζοντας μεθόδους φασματοσκοπίας, μέτρησαν τις αναλογίες διαφόρων σταθερών ισοτόπων (άνθρακα, υδρογόνου και θείου) στο κολλαγόνο των οστών, και επιπλέον υπολόγισαν την αναλογία στρόντιου-ασβεστίου στα ανόργανα άλατα των οστών. Η ανάλυση έδειξε ότι η δίαιτα των μονομάχων ήταν χορτοφαγική και δεν διέφερε σε τίποτα από το διατροφολόγιο του «γενικού πληθυσμού». Τα γεύματά τους αποτελούνταν κυρίως από σιτηρά και σπάνια περιλάμβαναν κρέας.

Επιβεβαίωση

Historic sources and ancient texts report that gladiators had their own diet, comprising of beans and grains, and they have been referred to as ‘hordearii’, or ‘barley eaters’. Their diet also featured oatmeal and dried fruit, and it is believed that they may have been larger than modern-day athletes to protect their bodies. Part of the Zliten mosaic from Libya (Leptis Magna), about 2nd century CE. It shows (left to right) a thraex fighting a murmillo, a hoplomachus standing with another murmillo (who is signaling his defeat to the referee), and one of a matched pair.

Επιπλέον, η αναλογία στροντίου-ασβεστίου δείχνει να επιβεβαιώνει τις ιστορικές αναφορές για την κατανάλωση τέφρας. Τα οστά των μονομάχων διέφεραν σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό και περιείχαν περισσότερα ιχνοστοιχεία από κάποια πηγή ασβεστίου πλούσια σε στρόντιο.

In total, 53 individuals, including 22 gladiators, were analysed. This images shows a gladiator tombstone excavated in the Turkish cemetery. A further research project is looking at the migration of gladiators, who often came from different parts of the Roman Empire to Ephesos.

Αυτό σημαίνει ότι το ρόφημα στάχτης μάλλον υπήρχε και στην πραγματικότητα. «Υπάρχουν ενδείξεις ότι κατανάλωναν στάχτη από φυτικά υλικά για να ενισχύσουν τον οργανισμό έπειτα από σωματική καταπόνηση και να προάγουν την επούλωση των οστών» λέει ο Φαμπιάν Κανζ του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PLoS ONE». Η ομάδα του σχεδιάζει τώρα περαιτέρω ισοτοπικές αναλύσεις για να διαπιστώσει αν οι μονομάχοι της Εφέσου ήταν ντόπιοι ή ξενόφερτοι.