Υπάρχει εξωπλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα; Is there an exoplanet in the Solar system?

Επιστήμονες υποστηρίζουν πως ο «Πλανήτης 9» κατάγεται από άλλο ηλιακό σύστημα. Astronomers show that it is highly likely that the so-called Planet 9 is an exoplanet. This would make it the first exoplanet to be discovered inside our own solar system. The theory is that our sun, in its youth some 4.5 billion years ago, stole Planet 9 from its original star. Planet 9 was most likely stolen by our sun 4.5 billion years ago. Credit: Image courtesy of Lund University

Ο «Πλανήτης 9» είναι πολύ πιθανόν να «γεννήθηκε» σε ένα διαφορετικό ηλιακό σύστημα και να τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο μας αρκετά μετά τον σχηματισμό του. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν αστρονόμοι του πανεπιστημίου του Λουντ στη Σουηδία, «τρέχοντας» ένα υπολογιστικό μοντέλο για την προέλευση του «Πλανήτη Χ», όπως αλλιώς είναι γνωστός.

Η υπόθεση ύπαρξης του «Πλανήτη 9» πρωτοδιατυπώθηκε από τους αστρονόμους Μάικλ Μπράουν και Κόνσταντιν Μπάτιγκιν του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech). Στις αρχές του χρόνου, οι δύο επιστήμονες ανακοίνωσαν πως οι τροχιές έξι ουράνιων αντικειμένων, τα οποία βρίσκονται μακρύτερα από τον Πλούτωνα, δίνουν ισχυρές ενδείξεις για έναν ακόμη «κάτοικο» στο ηλιακό μας σύστημα, τον ένατο κατά σειρά.

Τώρα, σύμφωνα με το μοντέλο των Σουηδών αστρονόμων, ο «Πλανήτης Χ» ίσως κρύβει ακόμη περισσότερες εκπλήξεις, καθώς είναι πολύ πιθανόν να τον «έκλεψε» ο Ήλιος μας από τον μητρικό του αστέρα πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Μία θεωρία που, αν επιβεβαιωθεί, θα σημαίνει πως πρόκειται για τον πρώτο εξωπλανήτη που ανακαλύφθηκε στο ηλιακό μας σύστημα.

Για την ακρίβεια, ο όρος «εξωπλανήτης» δηλώνει οποιονδήποτε πλανήτη ο οποίος βρίσκεται πέρα από το ηλιακό μας σύστημα. Επομένως, στην περίπτωση που αποδειχθεί ο ισχυρισμός των αστρονόμων από το πανεπιστήμιο του Λουντ, τότε θα πρέπει να αναθεωρηθεί ο ορισμός.

«Αποτελεί ειρωνεία της τύχης το γεγονός ότι, ενώ οι επιστήμονες εντοπίζουν εξωπλανήτες εκατοντάδες έτη φωτός μακριά, ενδεχομένως ένα τέτοιο σώμα κρύβεται στην “αυλή” μας», λέει χαρακτηριστικά στο σάιτ του σουηδικού πανεπιστημίου ο Αλεξάντερ Μούστιλ, αστρονόμος και μέλος της ομάδας.

Κατά κανόνα, οι αστέρες γεννιούνται σε σμήνη, με συνέπεια να διασταυρώνονται συχνά οι τροχιές τους. Έτσι, σε αυτές τις κοσμικές «συναντήσεις», ένα άστρο μπορεί να «κλέψει» έναν ή περισσότερους πλανήτες από κάποιον γειτονικό του ήλιο. Αυτό υποστηρίζουν οι επιστήμονες πως συνέβη και στην περίπτωση του «Πλανήτη 9».

Through a computer-simulated study, astronomers at Lund University in Sweden show that it is highly likely that the so-called Planet 9 is an exoplanet. This would make it the first exoplanet to be discovered inside our own solar system. The theory is that our sun, in its youth some 4.5 billion years ago, stole Planet 9 from its original star. Listen to Alexander Mustill as he explains! An exoplanet or extrasolar planet is a planet that orbits a star other than the Sun. Illustrations: Catrin Jakobsson

Έτσι, πιθανότατα ο «Πλανήτης 9» να είχε εξωθηθεί στα όρια του αρχικού ηλιακού του συστήματος από τους υπόλοιπους τότε «συγκατοίκους» του. Με δεδομένο λοιπόν πως περιφερόταν σε αρκετά μεγάλη απόσταση από τον μητρικό του αστέρα, ο Ήλιος μας είχε τη δυνατότητα να τον αποσπάσει μέσω της βαρυτικής του έλξης.

«Όταν ο Ήλιος αποχωρίστηκε από το αστρικό σμήνος στο οποίο δημιουργήθηκε, ο “Πλανήτης 9” τον ακολούθησε, παραμένοντας σε τροχιά γύρω του», σημειώνει ο Σουηδός αστρονόμος.

Με δεδομένο πως η ύπαρξη του πλανήτη δεν έχει ακόμη καν επιβεβαιωθεί με άμεσες παρατηρήσεις, θα χρειασθούν πολλές ακόμη έρευνες για να εξακριβωθεί η καταγωγή του. Ωστόσο, αν η θεωρία των αστρονόμων από τη Σουηδία επαληθευτεί, τότε θα έχει ανοίξει ένας νέος δρόμος για την κατανόηση των ηλιακών συστημάτων.

«Στην πραγματικότητα, θα πρόκειται για τον μοναδικό εξωπλανήτη που θα μπορούσε να “επισκεφθεί” ένα διαστημόπλοιο για επιτόπια έρευνα», καταλήγει ο Μούστιλ.

Πηγή: Alexander J. Mustill, Sean N. Raymond, Melvyn B. Davies. Is there an exoplanet in the Solar system? Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters, 2016; 460 (1): L109 DOI:10.1093/mnrasl/slw075