Βρέθηκε «άθικτο» το αρχαιότερο ελληνικό ναυάγιο στη Μαύρη Θάλασσα. World's oldest intact shipwreck discovered in Black Sea

Το αρχαιότερο «άθικτο» ναυάγιο που ανακαλύφθηκε ποτέ είναι, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους που το εντόπισαν στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας, το ναυάγιο ενός ελληνικού πλοίου, ηλικίας άνω των 2.400 ετών. Πρόκειται για πλοίο 23 μ., που βρέθηκε με το κατάρτι και το πηδάλιό του, καθώς και με τους πάγκους για τους κωπηλάτες στη θέση τους. Ανακαλύφθηκε από την ερευνητική ομάδα του Θαλάσσιου Αρχαιολογικού Προγράμματος της Μαύρης Θάλασσας (Black Sea Maritime Arcaeology Project, MAP), σε βάθος περισσότερο από 1.600 μέτρα, σε μια περιοχή όπου έχουν αποκαλυφθεί δεκάδες ναυάγια της ρωμαϊκής και βυζαντινής περιόδου, καθώς κι ένα πλοίο του 17ου αιώνα. Archaeologists say the 23-metre vessel has lain undisturbed for more than 2,400 years. The ship was surveyed and digitally mapped by two remote underwater vehicles. BLACK SEA MAP/EEF EXPEDITIONS

To αρχαιότερο «ακέραιο ναυάγιο» που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα εντόπισαν επιστήμονες στη Μαύρη θάλασσα. Πιστεύεται ότι το καράβι παρέμεινε στον βυθό για περισσότερα από 2.400 χρόνια.

Το 23 μέτρων καράβι, που οι ερευνητές θεωρούν σίγουρο ότι είναι αρχαιοελληνικό, βρέθηκε σχεδόν άθικτο, με το ιστίο, το πηδάλιο και τις θέσεις των κωπηλατών ακόμα στη θέση τους, σε βάθος περίπου 2 χιλιομέτρων κάτω από  την επιφάνεια της θάλασσας.

Πρόκειται για ελληνικό εμπορικό πλοίο μήκους περίπου 23 μέτρων, το οποίο βρέθηκε ολόκληρο στο βυθό της θάλασσας όπου πιστεύεται ότι παραμένει επί 2.400 χρόνια, σε μια περιοχή που θεωρείται νεκροταφείο πλοίων καθώς εκεί έχουν αποκαλυφθεί περισσότερα από 60 ναυάγια, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και γαλέρες της ρωμαϊκής και βυζαντινής εποχής.

The ‘Siren Vase’ in the British Museum: the shipwreck is believed to be a vessel similar to that shown bearing Odysseus. Photograph: Werner Forman/UIG via Getty Images

Σύμφωνα με τους επιστήμονες τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του πλοίου παραπέμπουν στην παράσταση που εικονίζεται στο «Βάζο των Σειρήνων» ένα αρχαιοελληνικό ερυθρόμορφο αγγείο  που φυλάσσεται στο Βρετανικό Μουσείο.

Στην συγκεκριμένη παράσταση εικονίζεται ο Οδυσσέας δεμένος πάνω στο κατάρτι ενός παρόμοιου πλοίου, πασχίζοντας να αποφύγει το τραγούδι των Σειρήνων.

Ο αρχικός εντοπισμός του πλοίου έγινε από την αρχαιολογική ομάδα το 2017 και πρόσφατα  ένα τηλεχειριζόμενο υποβρύχιο σκάφος, το οποίο κατευθυνόταν από βρετανούς επιστήμονες, εντόπισε το πλοίο σε απόσταση περίπου 50 μιλίων από τις ακτές της  Βουλγαρίας.

Η ηλικία του σκάφους 400 π.Χ. προέκυψε όταν ένα μικρό τμήμα του υπεβλήθη σε χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα.

Professor Jon Adams of The Black Sea Maritime Archaeology project holding a 3D model of a Greek shipwreck from 400BC, officially the World's oldest intact shipwreck, at the Wellcome Collection, London.

Ο Τζον Άνταμς, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας, δήλωσε ότι το σκάφος είναι πολύ καλά διατηρημένο, καθώς ακόμη και το πηδάλιο βρίσκεται ακόμη στη θέση του.

«Ένα πλοίο, που έχει διατηρηθεί σχεδόν άθικτο προερχόμενο από την κλασική εποχή σε βάθος 2 χιλιομέτρων κάτω από τη θάλασσα , είναι κάτι που δεν θα θεωρούσα ποτέ δυνατό να συμβεί».

Η ανακάλυψη θα αλλάξει τον τρόπο που κατανοούμε τη ναυπήγηση των αρχαίων πλοίων και τις μεθόδους της θαλασσοπορίας, πρόσθεσε ο ίδιος.

Προ της συγκεκριμένης ανακάλυψης, από αρχαία ναυάγια εντοπίζονταν μόνο τμήματά τους, το αρχαιότερο εκ των οποίων προέκυψε ηλικίας 3.000 ετών.

Ο επικεφαλής της αρχαιολογικής ομάδας, δήλωσε επίσης ότι η ανακάλυψη θα δείξει πόσο μακριά μπορούσαν να φτάσουν οι Έλληνες έμποροι στην αρχαιότητα.

The ship lies in over 2km of water, deep in the Black Sea where the water is anoxic (oxygen free) which can preserve organic material for thousands of years.

Όσο για την αιτία της βύθισης του πλοίου, αυτή πιθανολογείται ότι ήταν μία καταιγίδα, με το πλήρωμα πιθανότατα να μην πρόλαβε να βγάλει έγκαιρα τα νερά και να σώσει το πλοίο.

Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν επίσης ότι στο πλοίο επέβαινε πλήρωμα περίπου 15 έως 25 ναυτών, λείψανα των οποίων μπορεί να έχουν διασωθεί σε διάφορα σημεία του πλοίου, αν και το πιθανότερο είναι να έχουν διαβρωθεί πλήρως από βακτήρια.

Πηγές: https://www.theguardian.com/science/2018/oct/23/oldest-intact-shipwreck-thought-to-be-ancient-greek-discovered-at-bottom-of-black-sea - https://www.bbc.com/news/world-europe-45951132 - http://www.kathimerini.gr/991285/gallery/epikairothta/kosmos/vre8hke-a8ikto-to-arxaiotero-ellhniko-nayagio-sth-mayrh-8alassa-vinteo